Δυο χρόνια μετά τις μεγαλειώδεις διαδηλώσεις ενάντια στην αύξηση των διδάκτρων, οι Βρετανοί φοιτητές ψάχνουν νέους τρόπους ριζοσπαστικοποίησης, ενότητας και πολιτικής δράσης. Την ίδια ώρα το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, το μεγαλύτερο στην Ευρώπη, προσπαθεί να καταργήσει τελείως το φοιτητικό συνδικαλισμό. Πίσω από αυτή τη σύγκρουση βρίσκεται ένα νέο κίνημα εν τη γενέσει.
Αποστολή: Ματθαίος Τσιμιτάκης
“Τίνος οι δρόμοι; Δικοί μας οι δρόμοι”, “Ποιανού το Πανεπιστήμιο; Δικό μας το Πανεπιστήμιο” και “Ποιος σκότωσε τον Μάρκ Ντάγκαν; Η αστυνομία σκότωσε τον Μάρκ ντάγκαν”. Με αυτά τα συνθήματα που κυριάρχησαν και σήμερα πορεύτηκαν περισσότεροι από χίλιους διαδηλωτές στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, απαιτώντας να φύγει η αστυνομία από το Πανεπιστήμιο και να αρθεί η απαγόρευση των διαδηλώσεων.
Τα νούμερα μπορεί να ακούγονται μικρά για τα ελληνικά δεδομένα, όμως είναι σημαντικά για την Βρετανία, στην οποία ο νεοφιλελευθερισμός είναι κυρίαρχος, η ανώτατη εκπαίδευση βιομηχανία και οι φοιτητές πελάτες με δικαιώματα καταναλωτή και αυτά περιορισμένα.
Οι διαδηλωτές παραβίασαν τη δικαστική εντολή που τους απαγόρευε να πλησιάσουν το χώρο και μπήκανε στο προαύλιο της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, ενώ η αστυνομία δεν επενέβη, πιθανόν επειδή γίνεται κατανοητό πλέον ότι η καταστολή ριζοσπαστικοποιεί μεγαλύτερες μερίδες της εκπαιδευτικής κοινότητας και θα μπορούσε να οδηγήσει σε φαινόμενα, ανάλογα με το κίνημα του 2010-2011.
Καμπάνια “Τρία Πράγματα”
Η ιστορία ξεκινάει στις τέσσερις Δεκεμβρίου όταν 60 φοιτητές, οι οποίοι πρόσκεινται στον ΑΑ χώρο, κατέλαβαν ένα χώρο της Συγκλήτου και έθεσαν δέκα αιτήματα στη διοίκηση σχετικά με τα δικαιώματα των εργαζομένων και δη των καθαριστριών του ιδρύματος. Μέσα σε δυο ώρες η αστυνομία σε συνεργασία με την ασφάλεια του Πανεπιστημίου εκκένωσαν βίαια το χώρο, ενώ καταγγέλθηκε εκτεταμένη άσκηση σωματικής βίας από αστυνομικούς.
Οι συμβολισμοί είναι ισχυροί στο μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της Ευρώπης. Οι καθημερινές “τελετές” της εκπαιδευτικής κοινότητας διεξάγονται στη σκιά μιας επιβλητικής εξουσίας, η οποία θέτει τους κανόνες του παιχνιδιού με όρους αγοράς και τους επιβάλει με αυταρχισμό. To κεντρικό σύμπλεγμα των κτιρίων του Πανεπιστημίου του Λονδίνου βρίσκεται δίπλα στο εμβληματικό Βρετανικό Μουσείο και καταλαμβάνει πολλά οικοδομικά τετράγωνα. Το UCL, το Birckbeck, το SOAS, η Υγειονομική σχολή και πολλά υποστηρικτικά κτίρια απλώνονται γύρω από το κτίριο της Συγκλήτου, έναν ουρανοξύστη 20 ορόφων που χτίστηκε το 1937 και, μεταξύ άλλων, ενέπνευσε τα γοτθικά σκηνικά των ταινιών του Μπάτμαν.
Η συμβολική κατάληψη της τρίτης δεκεμβρίου είχε να κάνει με τις άθλιες συνθήκες εργασίας των καθαριστριών του Πανεπιστημίου. Λατινοαμερικανικής καταγωγής στην πλειοψηφία τους, οι γυναίκες αυτές είναι εργαζόμενοι τρίτης κατηγορίας που έρχονται από εταιρείες ενοικίασης εργαζομένων, πληρώνονται λιγότερα από τον κατώτατο μισθό του Πανεπιστημίου, δεν έχουν επαρκή συνταξιοδοτική ασφάλιση και δεν παίρνουν επαρκείς άδειες. Για αυτούς τους λόγους η καμπάνια των φοιτητών ονομάζεται 3Cosas, που σημαίνει “3 πράγματα”. Εντούτοις, αντί να αποκαταστήσει τους εργαζομένους αυτούς, η διοίκηση του Πανεπιστημίου απάντησε με πλήρη απαγόρευση των κινητοποιήσεων εντός του Πανεπιστημίου, ζήτησε την επέμβαση της αστυνομίας και απείλησε να καταργήσει τελείως τον φοιτητικό σύλλογο.
Η αστυνομία επέδειξε υπερβάλοντα ζήλο, όπως φαίνεται και σε αυτό το βίντεο:
Έτσι, την περασμένη Πέμπτη το θέμα δεν ήταν πια, οι καθαρίστριες, αλλά το δικαίωμα στη διαδήλωση. Αυτή τη φορά, 300 και πλέον φοιτητές, μαζεύτηκαν στην πλατεία Russel με σκοπό να διαδηλώσουν ενάντια στην καταστολή και τις απειλές του Πανεπιστημίου. Μαύρες κουκούλες, μαντίλες και πλακάτ από φελιζόλ έδειχναν σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια τη συγκρουσιακή διάθεση των φοιτητών, οι οποίοι, όμως, δεν μπόρεσαν να πορευθούν τα πενήντα μέτρα που τους χώριζαν από το κτίριο της συγκλήτου, αφού οι αστυνομικοί που τους έφρασσαν το δρόμο ήταν αριθμητικά περισσότεροι από τους ίδιους.
Η πορεία επέστρεψε στο χώρο της Σχολής Μεσανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών (SOAS), όπου και έστησε οδοφράγματα με τενεκέδες σκουπιδιών, ωσότου μια ξαφνική καταιγίδα τους ανάγκασε να αποχωρήσουν προς το κτίριο του φοιτητικού συλλόγου (ULU), αφού οι σχολές κλείδωσαν τις πύλες και δεν τους άφησαν να μπουν μέσα. Εκεί ακολούθησε ξανά σύγκρουση σώμα με σώμα με την αστυνομία με αποτέλεσμα να προσαχθούν περισσότεροι από τριάντα φοιτητές.
Το μεγάλο πρόβλημα του φοιτητικού κινήματος στη Βρετανία είναι η κοινωνική σύνθεση του πληθυσμού του. Ήδη το 2010, όταν ανδρώθηκε το μεγαλύτερο κίνημα που είχε δει η χώρα από την εποχή των αντιπολεμικών συγκεντρώσεων κατά της επέμβασης στο Ιράκ, η μεγάλη μερίδα των φοιτητών, αντιμετωπίζονταν ως πελάτες που τρέφουν την ιερή αγελάδα της Βρετανικής πανεπιστημιακής βιομηχανίας, όπως αποκαλούνται εδώ τα μεταπτυχιακά.
Φοιτητές η πελάτες;
Στα προπτυχιακά τμήματα το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού ήταν Βρετανοί φοιτητές που πλήρωναν δίδακτρα της τάξης των 3000 έως 5000 λιρών, ενώ μειοψηφούσαν οι Ευρωπαίοι συνάδελφοι τους και ακολουθούσαν οι διεθνείς. Στα μεταπτυχιακά Ευρωπαίοι και Βρετανοί μειοψηφούσαν έναντι των διεθνών οι οποίοι πλήρωναν διπλάσια ή και τριπλάσια δίδακτρα. Τα πρόγραμμα ξεκινούσαν από τις 4500 ευρώ και ανέβαιναν ως τα 15.000 σε κάποιες περιπτώσεις, ενώ οι φοιτητές εκτός ΕΕ καλούνταν να καταβάλουν ακόμα και 20000 λίρες.
Σε αυτό το περιβάλλον και μπροστά στον κίνδυνο της επιβολής μεγαλύτερων διδάκτρων οι Βρετανοί και πολλοί Ευρωπαίοι φοιτητές μαζί τους – τα ορφανά του Μπλαίρ, όπως αποκαλούνταν μεταξύ αστείου και σοβαρού, προκειμένου να καταδειχθεί η ζημιά που έκανε το εργατικό κόμμα στη νεολαία – ανέπτυξαν πολιτική συνείδηση και ένα ελπιδοφόρο κίνημα σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες.
Μέχρι τη μεγαλειώδη φοιτητική πορεία που κατέληξε στην εισβολή στα γραφεία του Συντηρητικού κόμματος στο Milbank, ένα δίκτυο κατειλημμένων αιθουσών στα Πανεπιστήμια και ένα εκτεταμένο δίκτυο mailing lists, ιστοσελίδων, εκστρατειών ενημέρωσης στο διαδίκτυο και συνελεύσεων είχε συγκροτηθεί στη σκιά του κάστρου της Συγκλήτου με την ισχυρή ασφάλεια.
Τα πανεπιστήμια δεν δίσταζαν και τότε να φέρουν την αστυνομία μέσα στους χώρους τους, να προσφύγουν με ασφαλιστικά μέτρα ενάντια στους καταληψίες για διαφυγόντα κέρδη από την αναβολή δραστηριοτήτων ή μηνύσεις για παραβίαση ιδιοκτησίας, όμως σήμερα τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα.
Τα δίδακτρα ακόμα και για πρώτο πτυχίο έχουν ανέβει στις 9000 λίρες το χρόνο και η πληθυσμιακή σύνθεση των φοιτητών γέρνει καθοριστικά υπέρ των διεθνών που έρχονται με σπουδαστική βίζα και μπορούν να πληρώσουν 20,000 ή 25,000 ευρώ το χρόνο. Όπως είναι αναμενόμενο η εκπαιδευτική διαδικασία θυμίζει όλο και περισσότερο σούπερ μάρκετ, όπου υποπληρωμένοι καθηγητές πρέπει να παράγουν διπλάσια απ’ότι τα προηγούμενα χρόνια, ενώ στην πλειοψηφία τους οι φοιτητές αυτοί δεν ενδιαφέρονται για τον συνδικαλισμό. Όχι τυχαία δε, τα τελευταία δυο χρόνια η Βρετανική αστυνομία έχει υιοθετήσει πολιτική μηδενικής ανοχής στις κινητοποιήσεις με αποτέλεσμα να σέρνονται μαζικά στα αστυνομικά τμήματα, ειρηνικοί διαδηλωτές.
Ούτε και ο πρόεδρος του φοιτητικού συλλόγου Μάικλ Τσέσαμ γλύτωσε από το όργιο καταστολής που εξελίσσεται εδώ και καιρό, αφού την 14η Νοεμβρίου συνελήφθη επειδή οργάνωσε διαδήλωση ενάντια στο κλείσιμο του φοιτητικού συλλόγου του Πανεπιστημίου. Ο Ντάνιελ Κούπερ, αντιπρόεδρος του συλλόγου και διευθυντής σύνταξης της εφημερίδας των φοιτητών συνελήφθη λίγο αργότερα όταν κατηγόρησε αστυνομικούς για ρατσιστικές συλλήψεις στη διάρκεια φοιτητικών κινητοποιήσεων. Εδώ και ένα μήνα η εφημερίδα των φοιτητών δημοσιεύει το ένα πίσω από το άλλο μικρά σκάνδαλα σπατάλης της διοίκησης του ιδρύματος την ώρα που φέρεται απαράδεκτα στους εργαζόμενους του.
Η καινοτομία του κινήματος που συγκροτείται στην καρδιά της νεοφιλελεύθερης Βρετανίας έγκειται στο γεγονός ότι απορρίπτει τον καθωσπρεπισμό του 2011 και προσπαθεί να συγκροτήσει συνθέσεις με συγκρουσιακό τρόπο. Υιοθετώντας τον Μάρκ Ντάγκαν, του οποίου ο θάνατος προκάλεσε τις τριήμερες ταραχές του Αυγούστου του 2011 και μιλώντας για τις καθαρίστριες του Πανεπιστημίου, οι φοιτητές επιδιώκουν την ενότητα ανάμεσα σε κοινωνικές κατηγορίες που είναι αποκομμένες μεταξύ τους.
Όσο δε προκαλούν με την αισθητική και την παρουσία τους την κρατική καταστολή επιτυγχάνουν να δημιουργήσουν ρήγμα στην κοινωνική συναίνεση που απολαμβάνει η καταστολή στη Βρετανία. Την ίδια ώρα που οι διαδηλώσεις στο δρόμο επιδιώκουν την βίαιη αντιμετώπιση τους, στο διαδίκτυο οι λίστες, τα κοινωνικά Μέσα, αλλά και στα ΜΜΕ παίρνουν φωτιά μεταφέροντας ισχυρές συμβολικές εικόνες και κινητοποιώντας, έτσι, περισσότερους.
Η σημερινή πορεία κατέληξε στα βασιλικά δικαστήρια, όπου διεξάγονται ακόμη οι ανακρίσεις για το θάνατο του Μάρκ ντάγκαν, χωρίς να είναι ορατό το ενδεχόμενο τιμωρίας των υπευθύνων. Εκεί εμφανίστηκαν και τα Βρετανικά ΜΑΤ…
Πηγή: avgi.gr