Η αβεβαιότητα των πολιτών για το εάν και ποιο εμβόλιο θα κάνουν, σε συνδυασμό με το ότι ο ιός συνεχίζει την καταστροφική του πορεία σε διάφορα μέρη του πλανήτη, γεννά ερωτήματα για το εάν βρισκόμαστε πραγματικά στο τέλος.
Άρθρο του Χρίστου Κρανάκη στο Πριν
Μπορεί στην Ελλάδα κυβέρνηση και ΜΜΕ να πανηγυρίζουν για την επιστροφή στην πολυπόθητη «κανονικότητα» –πάντα για τα μάτια του τουρισμού– παρ’ όλα αυτά το μέτωπο της πανδημίας παραμένει ανοιχτό και δημιουργεί συνεχώς νέες προκλήσεις. Η τάση παγκόσμιας υποχώρησης κρουσμάτων και νεκρών φαίνεται πως απειλείται από τον ταξικά μεροληπτικό τρόπο που ο καπιταλισμός επιλέγει να διαχειριστεί (και) αυτό το στάδιο της πανδημίας. Από τη μία, οι σκληροί ενδοαστικοί ανταγωνισμοί για το ποιος θα επωφεληθεί περισσότερο και γρηγορότερα από τη «μπίζνα» των εμβολίων, συνθέτουν ένα μυστικοπαθές τοπίο γύρω από την ασφάλεια των εμβολιασμών και εν τέλει λειτουργούν σαν ανάχωμα στην προσπάθεια επίτευξης συλλογικής ανοσίας. Από την άλλη, οι κυβερνήσεις των δυτικών χωρών παρουσιάζονται ανέτοιμες να συγκροτήσουν ένα καθολικό σχέδιο που θα αντιμετωπίσει συνολικά και μεθοδευμένα την πανδημία, καθιστώντας τον κίνδυνο μιας παγκόσμιας αναζωπύρωσής της πιο υπαρκτό από ποτέ.
Παρότι –και σωστά– τα εμβόλια παρουσιάστηκαν ως το βασικό όπλο της ανθρωπότητας απέναντι στην Covid-19, το γεγονός ότι η παραγωγή και διανομή τους καθορίζεται από τα εκάστοτε επιχειρηματικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα δημιουργεί σοβαρά κενά και αστοχίες στα εμβολιαστικά προγράμματα ανά το κόσμο. Η εμμονική επιλογή κυβερνήσεων και πολυεθνικών να μην προωθήσουν την πλήρη συνεργασία της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας γύρω από το ζήτημα των εμβολίων, αλλά αντίθετα να επιμείνουν στο σύστημα των κλειστών πατεντών, έρχεται να τροφοδοτήσει έναν νέο κύκλο κοινωνικής αμφισβήτησης σχετικά με την ασφάλειά τους. Αν και οι λαοί δείχνουν διάθεση να εμβολιαστούν μαζικά και αποστρέφονται θεωρίες συνομωσίας (βλ. Μεγ. Βρετανία), τα παιχνίδια και η διγλωσσία των «ειδικών» φαίνεται να αδυνατίζουν την παγκόσμια προσπάθεια για εμβολιαστική κάλυψη.
Η δέσμευση των G7 για δωρεάν παροχή ενός δισ. εμβολίων σε 92 φτωχές χώρες, για «να εμβολιαστεί όλος ο πληθυσμός της γης μέχρι το τέλος του 2022», μοιάζει με τρύπα στον ωκεανό
Τελευταίο παράδειγμα αποτέλεσε το φιάσκο που δημιούργησε στέλεχος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA), όταν προέτρεψε τις υγειονομικές αρχές να αποφύγουν τη χορήγηση του εμβολίου Astrazeneca (και) σε άτομα άνω των 60 ετών. Παρότι ο οργανισμός έσπευσε με επίσημη δήλωσή του να πάρει αποστάσεις από τις δηλώσεις αυτές –ξεκαθαρίζοντας πως «το εμβόλιο της Astrazeneca παραμένει εγκεκριμένο σε όλους τους πληθυσμούς», το γόητρο τόσο των ΕΜΑ και Astrazeneca όσο και όλων των εμβολίων επλήγη για ακόμα μία φορά. Παρόμοιο σκηνικό έλαβε χώρα και στην Ελλάδα, όπου η νέα –επαναθεωρημένη– σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για μη χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca στους κάτω των 60 έσπειρε νέες αμφιβολίες στους πολίτες — ειδικά σε όσους έχουν κάνει την πρώτη δόση. Εν γένει, τα συνεχόμενα «μπρος-πίσω» των ειδικών σε όλο τον κόσμο σχετικά με την ασφάλεια και χορήγηση των εμβολίων –όταν μάλιστα δεν συνοδεύονται από επιστημονικές επεξηγήσεις και κατατοπιστικές ενημερώσεις– λειτουργούν αποτρεπτικά για το τέλος της πανδημίας.
Την ώρα, όμως, που ο «ανεπτυγμένος» κόσμος απασχολείται με την ασφάλεια των εμβολίων και το δισταγμό των πολιτών να εμβολιαστεί, οι χώρες όπου κατοικούν άνθρωποι ενός κατώτερου θεού βρίσκονται αντιμέτωπες με ακόμα πιο σοβαρά προβλήματα, καθώς επουδενί δεν διαθέτουν την αναγκαία επάρκεια εμβολίων. Επιστήμονες προειδοποιούν πως ο άνισος καταμερισμός των εμβολίων αποτελεί απειλή όχι μόνο για τους πληθυσμούς που μένουν απροστάτευτοι απέναντι στη νόσο, αλλά συνολικά για την παγκόσμια κοινότητα, καθώς η πιθανότητα νέων μεταλλάξεων στις χώρες αυτές επαναφέρει τον κίνδυνο εμφάνισης νέων ιικών στελεχών που μπορεί να καταστήσουν τα εμβόλια μερικώς ή και πλήρως αναποτελεσματικά.
Η δέσμευση των G7 για δωρεάν παροχή 1 δισ. εμβολίων σε 92 φτωχές χώρες, με στόχο «να εμβολιαστεί όλος ο πληθυσμός της γης μέχρι το τέλος του 2022», μοιάζει με τρύπα στον ωκεανό. Στελέχη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας τόνισαν ότι ο ιός εξαπλώνεται πιο γρήγορα από την παγκόσμια διανομή εμβολίων και ζήτησαν από τους ηγέτες του κόσμου περισσότερες και γρηγορότερες κινήσεις. Μέχρι και αστοί αναλυτές επεσήμαναν πως παρά τις επικοινωνιακές κορώνες για εμβολιασμό του παγκόσμιου πληθυσμού, στην πραγματικότητα οι ηγέτες των G7 φαίνεται να ενδιαφέρονται περισσότερο για τις εμβολιαστικές πατέντες των διαφορών πολυεθνικών παρά για την εξασφάλιση συλλογικής ανοσίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις φτωχότερες χώρες έχει εμβολιαστεί μόλις το 1% του πληθυσμού
