Μια τάση υποβάθμισης του μεγέθους και των συνεπειών της ρύπανσης στο λιμάνι της Ερμούπολης διαπιστώνει το Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου με αφορμή τα ευρήματα και τα συμπεράσματα της μελέτης του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) σχετικά με το εύρος της ρύπανσης και τις πιθανολογούμενες ρυπαντικές πηγές του λιμανιού της Ερμούπολης.
Όπως αναφέρει συγκεκριμένα το Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου (ΠΠΠΣ) «έχοντας πλέον μελετήσει τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην τεχνική έκθεση του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., την οποία δημοσιοποίησε ο Περιφερειάρχης κ. Χατζημάρκος, πραγματικά αδυνατούμε να καταλάβουμε πώς το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. εμφανίζει τα δικά του ευρήματα τόσο “καθησυχαστικά” για τους πολίτες και τόσο “αθωωτικά” για τη (διαχρονική) ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα. Θα έλεγε κανείς πως υπάρχει μια τάση “υποβάθμισης” του μεγέθους και των συνεπειών της ρύπανσης αλλά και μια έντονη προσπάθεια να “γίνει πιστευτό” πως η ρύπανση που διαπιστώνεται οφείλεται αποκλειστικά σε παρελθούσες δραστηριότητες, εξαιρώντας μάλιστα τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη από τις πιθανές πηγές ρύπανσης».
Συνοπτικά, η τεχνική έκθεση του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. καταδεικνύει, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο τα εξής:
«Α) Ως όπως το μέγεθος όπως ρύπανσης η έρευνα κατέδειξε βαριά ρύπανση των ιζημάτων του κόλπου όπως Ερμούπολης, πολύ βαρύτερη από αυτή που είχε καταγραφεί το 2019 στο δείγμα όπως Aegean Rebreath και που τότε είχε σημάνει συναγερμό. Στη μελέτη, η Ερμούπολη συγκρίνεται με το λιμάνι του Πειραιά, τη Δραπετσώνα, το Κερατσίνι, την Ελευσίνα, το Αλιβέρι, την Αντίκυρα και την Ιερισσό και μάλιστα από αυτή τη σύγκριση η πόλη όπως φαίνεται να έχει όπως μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στα ιζήματα κάποιων βαρέων μετάλλων αλλά και καρκινογόνων Πολυκυκλικών Αρωματικών Υδρογονανθράκων. Μη αναμενόμενο και πολύ ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι εντοπίστηκε πολύ σοβαρή ρύπανση των ιζημάτων στη θέση δειγματοληψίας εκτός λιμένα. Ενδεικτικά, εκτός λιμένα, εντοπίστηκε 3.5 φορές περισσότερο χρώμιο Cr και συγκρίσιμες τιμές χαλκού Cu, ψευδαργύρου Zn, νικελίου Ni και βαναδίου V σε σχέση με το δείγμα όπως Aegean Rebreath του 2019 που είχε παρθεί μέσα από τον κόλπο στο Καρνάγιο!
Β) Ως όπως τη χωρική κατανομή όπως ρύπανσης εντός του λιμένα, η μελέτη του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. καταδεικνύει ότι στα σημεία δειγματοληψίας που βρίσκονται κοντύτερα στο ναυπηγείο εντοπίζονται οι μέγιστες τιμές των συγκεντρώσεων στα ιζήματα όπως πλειοψηφίας των βαρέων μετάλλων που εξετάστηκαν, με τη χειρότερη κατάσταση να εντοπίζεται στη θέση δειγματοληψίας Σ9 μπροστά δηλαδή από όπως πλωτές δεξαμενές. Το μοτίβο όπως κατακόρυφης κατανομής των συγκεντρώσεων των βαρέων μετάλλων στο δείγμα «πυρήνα» από αυτή τη θέση, δείχνει ξεκάθαρα, μια πολύ μεγάλη αύξηση όπως ρυπαντικής δραστηριότητας τα τελευταία χρόνια. Αντίστοιχα και οι συγκεντρώσεις των υδρογονανθράκων στα ιζήματα μεγιστοποιούνται στην ευρύτερη περιοχή όπως ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης».
Ο επιστημονικός υπεύθυνος της μελέτης – ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.
Όπως αναφέρει ακόμη το Παρατηρητήριο, μετά τη δημοσίευση της τεχνικής έκθεσης, ο επιστημονικός υπεύθυνος της μελέτης κ. Γιάννης Χατζηανέστης, με δήλωσή του στην εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», «προέβη στη διευκρίνιση ότι στις παρελθούσες ρυπαντικές πηγές συμπεριλαμβάνεται και η ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, το προφανές δηλαδή που ισχύει για κάθε περιοχή που πραγματοποιούνται ανοιχτές αμμοβολές υδροβολές και βαφές, πολύ μεγάλης κλίμακας, για πάρα πολλά χρόνια».
Ωστόσο, όπως τονίζεται στην ανακοίνωση του ΠΠΠΣ «παρέλειψε όμως να συμπεριλάβει αυτή τη διευκρίνιση στα επίσημα συμπεράσματά της μελέτης του, ενώ έκανε αρκετές επισημάνσεις ότι καμία παράμετρος της ρύπανσης που εντοπίστηκε δεν σχετίζεται με τη ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα! Επίσης μιλάει για τη ρύπανση της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης μόνο κατά το παρελθόν και δεν κάνει καμία αναφορά στο σήμερα παρά το γεγονός ότι και σήμερα χρησιμοποιούνται οι ίδιες μέθοδοι (ανοιχτές αμμοβολές, υδροβολές και βαφές) και μάλιστα έχοντας καταρρίψει κάθε ρεκόρ ως προς των όγκο των εργασιών». Σε κάθε περίπτωση, καλεί το ΕΛ.ΚΕ.ΘΕ. να απαντήσει «για το αν υιοθετεί τη δήλωση του κ. Χατζηανέστη και αν διαθέτει κάποια επιστημονική απόδειξη που να πιστοποιεί ότι η ρυπογόνος ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη του χθες έπαψε να είναι ρυπογόνος σήμερα».
Τέλος, το ΠΠΠΣ σχολιάζει και τις δηλώσεις το Περιφερειάρχη Ν. Αιγαίου ο οποίος «έσπευσε άρον άρον να κλείσει το θέμα» καθώς και τη στάση του Δήμου που χαρακτηρίστηκε από την παντελή απουσία κάθε ενδιαφέροντος.
Συγκεκριμένα το ΠΠΠΣ αναφέρει: «Ο Περιφερειάρχης κ. Χατζημάρκος, πλήρως ικανοποιημένος από τα αποτελέσματα της μελέτης, έσπευσε άρον άρον να «κλείσει» το θέμα χαρακτηρίζοντάς το «λήξαν», κάνοντας μάλιστα και την ανεκδιήγητη δήλωση ότι: “Από εδώ και πέρα και επειδή όλοι έχουν δικαιώματα σε αυτή τη ζωή, πρέπει να προστατέψουμε και τις Υπηρεσίες μας και τους συνεργάτες μας. Δεν μπορεί να είναι αντικείμενο επιθέσεων συνεχώς, δεν μπορεί να παρακωλύεται το έργο ενός δημόσιου φορέα ή μιας δημόσιας υπηρεσίας από τις ψευδαισθήσεις ή τις ιδεοληψίες που έχει κάποιος στο μυαλό του. Η νομοθεσία δίνει και σε εμάς δικαιώματα να προστατεύσουμε και τους συνεργάτες μας”.
Πραγματικά με αυτά τα ευρήματα δεν μπορούμε να εξηγήσουμε ούτε την ικανοποίηση του κ. Χατζημάρκου αλλά ούτε και την εμμονή του να χαρακτηρίζει τους πολίτες που ανησυχούν για την προφανή και επιστημονικά αποδεδειγμένη πλέον ρύπανση ότι έχουν ψευδαισθήσεις και ιδεοληψίες. Ο κ. Χατζημάρκος θα πρέπει ίσως να μας εξηγήσει τι έκανε ο ίδιος και οι υπηρεσίες του τα χρόνια του παρελθόντος που αντιστοιχούν στις θητείες του, κατά τα οποία ρύπαιναν ανεμπόδιστες οι ρυπογόνες δραστηριότητες (του παρελθόντος). Εννιά (9) χρόνια έκθεσης του πληθυσμού σε εξαιρετικά επικίνδυνες ουσίες δεν είναι λίγα. Εννιά χρόνια θα όφειλε να ελέγχει τις ρυπογόνες δραστηριότητες.
Από την άλλη, είναι τόσο ηχηρή και η απουσία του Δήμου από όλα αυτά, που δημιουργεί τεράστια ερωτηματικά. Βαρέα μέταλλα, τοξικά στοιχεία, καρκινογόνοι υδρογονάνθρακες δεν δείχνουν να ανησυχούν τον Δήμο, τις Δημοτικές παρατάξεις αλλά ούτε και τους νέους συνδυασμούς και τους υποψηφίους Δημάρχους. Όλοι και όλες υποταγμένοι σε ανεξήγητο και βαθύ “σιωπητήριο”.
Όσον αφορά στην τεχνική μας ανάλυση, δεν κρύβουμε ότι προσεγγίσαμε με δέος την επιστημοσύνη του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. και είναι περιττό να τονίσουμε ότι η ανάλυση μας δεν διεκδικεί το αλάθητο και είναι ανοιχτή σε κριτική. Σίγουρα, όμως, αποτελεί μια παραστατική παρουσίαση των πραγματικών ευρημάτων της μελέτης καθώς και κάποιων στοιχείων τα οποία, κατά τη γνώμη μας, θα έπρεπε να έχει αξιολογήσει το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. προκειμένου να διατυπώσει τα συμπεράσματά του. Θέτουμε την ανάλυση αυτή στη κρίση του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. και των επιστημόνων που τυχόν θα ενδιαφερθούν για το θέμα, αλλά και των συμπολιτών μας».
Στο τέλος του κείμενου, μετά την ολοκλήρωση της τεχνικής ανάλυσης επί των ευρημάτων της μελέτης του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., συμπεριλαμβάνεται και μια πρόταση του Παρατηρητηρίου προς την ONEX, πρόταση την οποία θετει στην κρίση των πολιτών αλλά και των αρχών.
Την πλήρη ανάλυση του ΠΠΠΣ μπορείτε να τη διαβάσετε ή να την κατεβάσετε πατώντας εδώ:
