Αναδημοσιεύουμε κείμενο της Organizata Politike για τη δολοφονία του 25χρονου Klodian Rasha από σφαίρα αστυνομικού στα Τίρανα. Η πολιτική οργάνωση περιγράφει τις ευρύτερες συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε αυτή η δολοφονία καθώς και την γενικότερη πολιτική κατάσταση στη γειτονική χώρα. «Οι διαδηλώσεις ενάντια στη δολοφονία του Klodian είναι ένα ακόμη σημάδι της προοδευτικής προοπτικής που φέρει η κοινωνία μας. Στην Αλβανία, το παλιό πέθανε και το νέο οργανώνεται για να μπορέσει να γεννηθεί» τονίζει μεταξύ άλλων η οργάνωση.
Τις πρώτες πρωινές ώρες της 8ης Δεκεμβρίου, Ημέρας της Νεολαίας, η Αλβανία αφυπνίστηκε υπό το βάρος μιας τραγικής είδησης, απίστευτης στην αρχή αλλά δυστυχώς αναμενόμενης. Από την αρχή των περιοριστικών μέτρων, πρόστιμα σε μέλη οικογενειών που αναγκάστηκαν να βγουν έξω προς αγορά τροφίμων και φαρμάκων, σε εργαζόμενους που επέστρεφαν σπίτι από την εργασία τους, σε μετανάστες και αστέγους για τους οποίους καραντίνα είναι οι κρύοι δρόμοι, είναι καθημερινή πραγματικότητα.
Η βίαιη επιβολή των αστυνομικών σε νέους στην περιφέρεια, φτάνοντας μέχρι τους ξυλοδαρμούς σε περιπολικά και φυλακές, έχει ωθήσει συχνά τους νέους να τρέχουν μακριά από τις περιπολίες. Αυτό αποκαλύπτεται και στην ιστορία του Klodian Rasha, του 25χρονου που περπατούσε στη γειτονιά του προς ένα κατάστημα. Όταν τον φώναξαν οι αστυνομικοί να σταματήσει, ο Klodian προσπάθησε να τρέξει όταν ξαφνικά και χωρίς προφανή λόγο ένας από τους αστυνομικούς τον πυροβόλησε δύο φορές σκοτώνοντάς τον ακαριαία.
Οι ιδιαίτερες πληροφορίες για τη ζωή του Klodian θα ήταν άσχετες σε μια τέτοια περίπτωση. Ωστόσο, αν ο Klodian δεν προερχόταν από τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, αν ήταν ο γιός ενός μέλους του κοινοβουλίου ή ενός πλούσιου επιχειρηματία τίποτα από τα παραπάνω δεν θα συνέβαινε.
Πριν από μερικούς μήνες, ο Υπουργός Εσωτερικών ανακοίνωσε τον σχεδιασμό για την πρόωρη συνταξιοδότηση 300 αστυνομικών παλιότερης γενιάς για να αντικατασταθούν με νεότερους νεοσύλλεκτους με καλύτερη φυσική κατάσταση, αλλά χωρίς εμπειρία διαχείρισης πολύπλοκων καταστάσεων. Μια τέτοια ήταν και η περίπτωση του αστυνομικού που σκότωσε τον Klodian. Ένας εικοσάρης που μόλις είχε καταταγεί στην αστυνομία και που τοποθετήθηκε αμέσως στην πιο διαβόητη μονάδα, τους «Αετούς».
Δεν πρόκειται για συμπτωματικές καταστάσεις, αλλά το λογικό αποκορύφωμα της χρήσης της αστυνομίας ως μηχανισμού βίας. Αυτοί οι νέοι διδάσκονται ότι το κράτος είναι η ενσάρκωση της απόλυτης δικαιοσύνης και ότι όποιος δείχνει ανυπακοή στις εντολές του είναι ο χειρότερος εχθρός. Οπότε, η ευθύνη για τη δολοφονία του Klodian δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο στον αστυνομικό που πυροβόλησε, αλλά στο παραπάνω περιβάλλον που τρέφει τέτοιες πράξεις, μιας δομής εξουσίας που έχει χάσει κάθε νομιμοποίηση και καταφεύγει σε βίαια μέσα.
Αυτό ήταν το μήνυμα που υιοθετήθηκε από την τεράστια μάζα των διαδηλωτών που οργανώθηκαν μέσω μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ανεξάρτητα από τα παλιά και διεφθαρμένα πολιτικά κόμματα. Η εξέγερση τροφοδοτήθηκε ακόμα παραπάνω από την ντροπιαστική προσπάθεια της αστυνομίας να δικαιολογήσει την πράξη υποστηρίζοντας ότι ο Klodian κρατούσε ένα όπλο με το οποίο απείλησε τους αστυνομικούς, αργότερα υπαινίχθηκαν ότι είχε εγκληματικό παρελθόν αμφισβητώντας, τέλος, την ψυχική του υγεία.
Η δυσαρέσκεια προς την αστυνομία και τον αρμόδιο υπουργό, Sandër Lleshaj φουντώνει εδώ και αρκετό καιρό. Πράξεις όπως η δίωξη ανθρακωρύχων και εργατών στα διυλιστήρια πετρελαίου κατά τη διάρκεια συνδικαλιστικών τους κινητοποιήσεών, η βίαη παρέμβαση εναντίον των διαδηλωτών που υπερασπίζονταν το κτίριο του Εθνικού Θεάτρου από την κατεδάφισή του, όπως και εναντίον του φοιτητικού κινήματος κατά τη διάρκεια της πανδημίας, έχουν χαραχθεί βαθιά στη συλλογική μνήμη. Έτσι, στις 9 του Δεκέμβρη, οι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν έξω από τις πόρτες του υπουργείου ζητώντας την παραίτηση του υπουργού.
Ζήτησαν δικαιοσύνη για τον Klodian, αλλά την ίδια στιγή για όλους που εκτελέστηκαν εν ψυχρώ από την αστυνομία τα τελευταία τριάντα χρόνια νεοφιλελευθερισμού στην Αλβανία. Οι 4 διαδηλωτές που σκοτώθηκαν την 21 του Γενάρη από την κυβέρνηση Berisha είναι μερικοί από όσους μας έρχονται στο μυαλό. Η μόνη διαφορά που είχε απομείνει μέχρι τώρα μεταξύ της κυβέρνησης Rama και Berisha ήταν ότι στην πρώτη δεν είχαμε δολοφονίες αθώων πολιτών. Ωστόσο, όσο διεστραμμένο και αν ακούγεται αυτό, ήταν ένα από τα βασικά επιχειρήματα του πολιτικού λόγου της τωρινής κυβέρνησης: «τουλάχιστον δεν σκοτώνουμε στο δρόμο, όπως έκαναν αυτοί».
Το πολιτικό και οικονομικό μοντέλο στην Αλβανία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια ολιγαρχική τάξη. Επιχειρηματίες με ένα σκοτεινό παρελθόν κατέχουν σχεδόν όλο τον πλούτο της χώρας και χρησιμοποιούν την οικονομική τους δύναμη για να καθοδηγούν, όπως τις μαριονέτες, όλα τα πολιτικά κόμματα, κυβερνητικά και αντιπολιτευτικά.
Είναι υπεύθυνοι για τις καταστροφικές συνθήκες στις οποίες βρίσκεται το σύστημα υγείας. Είναι οι μεγαλοκαρχαρίες που επωφελούνται διαχρονικά από τις ιδιωτικοποιήσεις και τις κρατικές επιδοτήσεις, για υπηρεσίες που υποτίθεται δεν μπορεί να παρέχει ο δημόσιος τομέας. Και ενώ τα νέα κρούσματα υπερφορτώνουν το σύστημα και ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται, η Αλβανία είναι η χώρα με τον χαμηλότερο αριθμό τεστ ανά πληθυσμό- έξι φορές χαμηλότερο από τον μέσο όρο στην Ευρώπη και τρεις φορές χαμηλότερο από τον μέσο όρο στην ευρύτερη περιοχή. Στο μεταξύ, η κυβέρνηση επιβάλλει παράλογα μέτρα τα οποία δεν βγάζουν νόημα- από τη μία τοπικά περιοριστικά μέτρα και επιβολή χρήσης μάσκας στους δρόμους, και από την άλλη οι εργαζόμενοι συνωστίζονται σε ορυχεία, εργοστάσια και τηλεφωνικά κέντρα τα οποία μετατρέπονται σε εστίες μόλυνσης. Υπεύθυνη για την επιβολή των μέτρων μέσω προστίμων και τρομοκρατίας είναι η αστυνομία. Ο κόσμος το καταλαβαίνει αυτό, και για αυτό οι διαδηλώσεις για τη δολοφονία του Klodian οργανώθηκαν χωρίς τη συμμετοχή πολιτικών κομμάτων και των οπαδών τους. Αυτές οι διαδηλώσεις ήταν μια εναντίωση και στα απαξιωμένα πολιτικά πρόσωπα των τελευταίων τριάντα χρόνων, εκφράζοντας την απογοήτευση του κόσμου για το σύστημα και την βούλησή του να δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα.
Οι διαδηλωτές κάλεσαν τους αστυνομικούς να βγάλουν τα κράνη και να συνταχθούν μαζί τους, ως μία κίνηση αλληλεγγύης και αποστασιοποίησης από την δολοφονία του Klodian. Στο ενδεχόμενο αυτό, οι αρχηγοί της αστυνομία διέταξαν την κλιμάκωση της έντασης, ωθώντας τους διαδηλωτές έξω από το υπουργικό κτίριο. Ακόμη και το γεγονός ότι οι διαδηλωτές εξέφρασαν την οργή τους στο ίδιο το κτίριο και όχι στην αστυνομία, ήταν αρκετό για να καταστείλει την εξέγερση. Αυτό ώθησε το πλήθος σε διαφορετικές κατευθύνσεις: κάποιους προς το πρωθυπουργικό κτίριο, άλλους προς το δημαρχείο, ενώ καθ`όλη τη διάρκεια της καταστολής διαδηλωτές συλλαμβάνονταν από άνδρες με πολιτικά. Το χριστουγεννιάτικο δένδρο φωταγωγήθηκε από τις φλόγες κάτω από την καταρρακτώδη βροχή, μια εικόνα που συμβόλιζε με τον καλύτερο τρόπο την οργή και την αγανάκτηση που έβγαινε μέσα από τις καρδιές των διαδηλωτών.
Τα παραπάνω γεγονότα δεν μπορούν να γίνουν κατανοητά αν δεν συνδεθούν με αυτά που προηγήθηκαν. Ήδη από την 21η Ιανουρίου του 2011, οι ελπίδες και η υποστήριξη στις παλιές ελίτ εξαφανίστηκαν, αν και οι τελευταίες για οικονομικούς, ιδεολογικούς ή απλα λόγω «κουλτούρας», κατάφεραν να διατηρήσουν μέρος του εκλογικού τους σώματος. Κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, μέσω της δράσης μας, προσπαθήσαμε να συμβάλουμε στη δημιουργία νέων κοινωνικών κινημάτων από κάτω, ως αντίθεση στο σύστημα που ελέγχεται από τους ολιγάρχες, διατυπώνοντας την άποψη ότι η πολιτική δεν είναι το μονοπώλιο των γραφειοκρατών που κάθονται στο κοινοβούλιο, αλλά το «βασίλειο» των κοινών ανθρώπων που μέσα από την οργάνωση είναι σε θέση να ορίσουν το μέλλον τους. Νέα ανεξάρτητα συνδικάτα δημιουργήθηκαν στην Αλβανία, νέες οργανώσεις ενάντια στην υποδούλωση των γυναικών, μια φοιτητική εξέγερση το 2018 που τάραξε τα θεμέλια της κυβέρνησης: όλα αυτά είναι σημάδια που δείχνουν ότι η πολιτική απομακρύνεται από τα κεντρικά γραφεία των κομμάτων και πλέον βρίσκεται στις πλατείες, στους εργασιακούς χώρος και τα πανεπιστήμια. Οι διαδηλώσεις ενάντια στη δολοφονία του Klodian είναι ένα ακόμη σημάδι της προοδευτικής προοπτικής που φέρει η κοινωνία μας. Στην Αλβανία, το παλιό πέθανε και το νέο οργανώνεται για να μπορέσει να γεννηθεί.
Μετάφραση: Συντακτική ομάδα alterthess.gr