Της Φανής Πετραλιά
«Γράψε κάτι για το φύλλο της 8ης Μαρτίου» μου παράγγελναν οι διευθυντές των μεγάλων εφημερίδων όπου για χρόνια δούλεψα. Και εννοούσαν να γράψω κάτι «επετειακό» για την «ημέρα της γυναίκας» και κατά συνέπειαν για την ισότητα των δύο φύλων.
Κάθε χρόνο τέτοια μέρα τούς φέρνω στο νου εκείνους τους συνεχώς στην τσίτα – βαριεστημένους σ’ αυτήν την περίπτωση – μεγαλοδιευθυντές μου. Απόλυτα σίγουρη πάντα ότι ελάχιστα έως καθόλου δεν την πίστευαν εκείνη την «ισότητα» με την οποία χρόνια με καταπίεζαν.
Φέτος, ωστόσο, δεν ξέρω γιατί, μου γεννήθηκε η επιθυμία, και χωρίς διευθυντική εντολή αυτή τη φορά, να γράψω κάτι «επετειακό» στην «Αυγή». Να σχολιάσω ίσως κάποια από τα πλείστα όσα φρικτά για τις γυναίκες γεγονότα είδαν το φως της δημοσιότητας από πέρυσι μέσα στο χρόνο. Ώσπου, τελικά, προτίμησα να σταθώ σε ένα μόνον, από τα γεγονότα εκείνης της κατηγορίας που περνούν απαρατήρητα. Μικρής εμβέλειας, εύγλωττα και πολυσήμαντα.
Εκπροσωπώντας την ΕΣΗΕΑ παίρνω μέρος στο Gender Council, το οποίο είναι τμήμα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων (IFJ). Συνέρχεται δύο φορές τον χρόνο στις Βρυξέλλες και συμμετέχουν γυναίκες εκπρόσωποι ενώσεων από πολλές χώρες. Ασχολείται με τη γυναικεία κατάσταση στον χώρο των ΜΜΕ.
Στην τελευταία μας συνάντηση βασικό θέμα ήταν η ισότητα των δύο φύλων στο δημοσιογραφικό επάγγελμα. Έγιναν οι σχετικές εκθέσεις και συζητήσεις, βγήκε το σχετικό ψήφισμα και δώσαμε υπόσχεση για έμπρακτη αλληλεγγύη. Μια υπόσχεση που ήταν φανερό ότι περισσότερο απευθυνόταν από τις «τυχερές Ευρωπαίες των ίσων ευκαιριών» προς τις πολύ λιγότερο τυχερές Αφρικανές και Ασιάτισες.
Η Καντιάτου Ντιάλο από τη Γουϊνέα, μιλώντας εκ μέρους των συναδέλφων της στην Αφρική, μας μακάρισε με δέος εμάς τις Ευρωπαίες για το ζηλευτό επίπεδο ισότητας που έχουμε κατακτήσει στον επαγγελματικό μας χώρο. Όπου, σύμφωνα με τα νούμερα που παρουσιάστηκαν, είναι αναμφισβήτητη πλέον η αριθμητική ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών (αξίζει να αναφερθεί ότι στη ρωσική Ένωση Δημοσιογράφων το 82% των μελών είναι γυναίκες).
Στο τέλος του συνεδρίου, όπως πάντα, φιληθήκαμε με συγκίνηση και σφίξαμε τα χέρια αποκαλώντας αδελφή η μία την άλλη.
Στο αεροπλάνο του γυρισμού, η κομψή με μαρμαρωμένο χαμόγελο αεροσυνοδός μάς μοίρασε εφημερίδες. Την προσοχή μου τράβηξε ένα μικρό ρεπορτάζ στη γαλλική Libération με τον τίτλο «Οι γυναίκες δημοσιογράφοι ζητούν ισότητα στην Les Echos».
Στην έγκυρη γαλλική οικονομική εφημερίδα οι γυναίκες δημοσιογράφοι, μετά από συνέλευση στα γραφεία τους, κήρυξαν μια ιδιότυπη απεργία: Αφαίρεσαν την υπογραφή τους από τα ρεπορτάζ, τις έρευνες και τα άρθρα τους. Διαμαρτυρόμενες για τη συνεχώς μειούμενη, μέχρι ολικής πλέον εξαφάνισης, συμμετοχή τους στην ιεραρχία της εφημερίδας. Της έντυπης και της ηλεκτρονικής. Μια συμμετοχή που σύμφωνα με την ανακοίνωσή τους έβγαλαν «έφτασε πλέον σε παντελή έκλειψη».
Μη αμφισβητώντας τα προσόντα των ανδρών συναδέλφων τους, τόνισαν πως, ενώ αναγνωρίζονται για τη δουλειά τους από το αναγνωστικό κοινό, «μένουν συστηματικά παραμερισμένες στο εσωτερικό της εφημερίδας» καθώς ο ρόλος τους «έγινε πλέον αόρατος». Απούσες από όλες τις διαδικασίες όπου παίρνονται οι αποφάσεις, μια και «όλες οι επιτελικές θέσεις, ανώτερες και κατώτερες, καταλαμβάνονται αποκλειστικά από άνδρες συναδέλφους».
Στη διάρκεια του ταξιδιού πήρα και ξεφύλλισα και άλλες γνωστές ευρωπαϊκές εφημερίδες. Η εικόνα ίδια και η προσγείωση ανώμαλη.
Στην επιστροφή, η εικόνα συμπληρώθηκε. Ψάχνοντας στη δεύτερη σελίδα των αθηναϊκών εφημερίδων, εκεί όπου βρίσκονται τα «καρεδάκια» με τις ιεραρχίες και τα επιτελεία, κυρίαρχη η στιβαρή ανδρική παρουσία. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, κι αυτές στο λεγόμενο καλλιτεχνικό τμήμα. Γένους αρσενικού οι πρόεδροι, οι διευθυντές, οι διευθυντές σύνταξης, οι αρχισυντάκτες, τα μέλη των συντακτικών επιτροπών, οι διευθύνοντες, οι σύμβουλοι, οι ειδικοί σύμβουλοι, οι παρασύμβουλοι και λοιποί.
Οι πάντες στις εφημερίδες άπασες, μηδέ της όντως πολυφωνικής «Αυγής» μας εξαιρουμένης.
Πηγή: Η Αυγή