Την Παρασκευή 7 Απριλίου εγκαινιάζεται η φωτογραφική έκθεση του Δημήτρη Τοσίδη, Διάβα, νομαδικός ποιμαντισμός στην ορεινή Βόρεια Ελλάδα, στον χώρο της Stereosis, στη Θεσσαλονίκη.
Στα ψηλά βουνά της Βόρειας Ελλάδας εξακολουθεί να λαμβάνει χώρα μια αγροτική πρακτική που ανήκει στους προηγούμενους αιώνες: η νομαδική κτηνοτροφία.
Αυτή η πρακτική –ή τεχνική, που ονομάζεται Διάβα (η μετακίνηση με τα πόδια)– η οποία πηγαίνει αιώνες πίσω, είναι η ετήσια αγροτική μετανάστευση των βοσκών και των κοπαδιών τους μεταξύ καλοκαιρινών και χειμερινών βοσκοτόπων και από απομονωμένες ορεινές περιοχές σε θερμότερα πεδινά εδάφη.
Μέσα απ’ τον χρόνο και τον τόπο τέτοιες μετακινήσεις βρίσκονταν στον πυρήνα της πολιτιστικής και κοινωνικής σύνθεσης των ορεινών αγροτικών κοινοτήτων, ενώ συνέβαλαν στη διαμόρφωση και ανάπτυξη του τοπίου των περιοχών όπου λάμβαναν χώρα.
Έχοντας χρησιμοποιηθεί ως επί το πλείστον από τις γηγενείς ομάδες της Ελλάδας, όπως οι Βλάχοι και οι Σαρακατσάνοι, η ποιμενική κτηνοτροφία αποτελούσε την κύρια πρακτική της χώρας μέχρι τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, όταν άρχισαν να εμφανίζονται νέες γεωργικές τεχνολογίες.
Πρόσφατα, ανακηρύχθηκε άυλη πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO. Σήμερα, πολύ λίγες οικογένειες μετακινούνται με τα πόδια, χωρίς να χρησιμοποιούν κανένα μέσο μεταφοράς, για να κρατήσουν τα κοπάδια τους σε μεγάλα υψόμετρα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και ύστερα να τα μεταφέρουν πάνω από 200 χιλιόμετρα για να επιστρέψουν στον χειμερινό προορισμό τους που βρίσκεται στην περιοχή της Θεσσαλίας, στην Κεντρική Ελλάδα.
Αυτή δεν είναι μόνο μια παραδοσιακή και πολιτιστική δράση, αλλά και μια οικολογική και φιλική προς το περιβάλλον πρακτική που διατηρεί την ανθρώπινη παρουσία σε μια από τις πιο απομακρυσμένες ορεινές περιοχές των Βαλκανίων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο φωτορεπόρτερ Δημήτρης Τοσίδης
O Δημήτρης Τοσίδης γεννήθηκε το 1986 και ζει στη Θεσσαλονίκη. Εργάζεται ως φωτορεπόρτερ και συνεργάστηκε με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (ANA-MPA), το European Pressphoto Agency, την περιβαλλοντική οργάνωση iSea και συνεισφέρει τακτικά στην Deutsche Welle, στο XINHUA και στην Παγκόσμια Ομοσπονδία Αγωνιστικής Αναρρίχησης (IFSC). Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ., στο UDK Berlin και κατέχει το ΜΑ Crisis Journalism and Risk Communication από το Τμήμα Δημοσιογραφίας του Α.Π.Θ. Επικεντρώνεται κυρίως σε πολιτικά/κοινωνικά ζητήματα, στο περιβάλλον, καθώς και στον αθλητισμό.
Έχει βραβευτεί πολλές φορές για το έργο του, όπως το Migration Media Award το 2017 και το 2018 για τη δουλειά του σχετικά με την προσφυγική κρίση στα Βαλκάνια, από την Ένωση Συντακτών το 2018, το 2019 και το 2021 καθώς και το σημαντικότερο με το το βραβείο Athens Photo World 2021 για το έργο του «Διάβα», ένα φωτορεπορτάζ ντοκουμέντο στους εναπομείναντες νομάδες κτηνοτρόφους που μετακινούνται με τον παραδοσιακό τρόπο στην Ήπειρο κέρδισε το βραβείο Athens Photo World 2021.
