Ομαλοποιήθηκε πλήρως η κατάσταση στην Ειδομένη
Υπάρχουν και ευχάριστες ειδήσεις από την Ειδομένη! Η κατάσταση σήμερα θύμιζε «κανονικά» σύνορα, αν παραβλέψει κανείς το γεγονός ότι ποτέ οι «κανονικοί» ταξιδιώτες δεν περνούν σύνορα περπατώντας επάνω σε σιδηροδρομικές γραμμές.
Σήμερα οι ομάδες των προσφύγων που έφταναν εκεί ήταν συνήθως ολιγομελείς και μπορούσαν να εξυπηρετηθούν σχεδόν αμέσως, καθώς τις τελευταίες 40 ώρες είχε συμβεί κάτι, που, ομολογώ ότι, και για μένα ήταν αναπάντεχο: οι πολλές χιλιάδες ανθρώπων που μέχρι πριν δύο ημέρες κάλυπταν μια έκταση πολλών στρεμμάτων (περιμένοντας να περάσουν τα σύνορα) δεν ήταν πια εκεί, καθώς οι διαδικασίες από την πλευρά της ΠΓΔΜ έγιναν ταχύτατες κι έτσι στο διάστημα αυτό κατάφεραν να περάσουν στη γειτονική χώρα περίπου 8.000 άτομα.
Τι συνέβη; Τη νύχτα της Κυριακής προς τη Δευτέρα χιλιάδες πρόσφυγες (που είχαν αρχίσει να φοβούνται ότι θα βιώσουν κι εδώ αυτό που έζησαν προηγουμένως στα νησιά, δηλαδή μια καθυστέρηση πολλών ημερών) κινήθηκαν και πέρασαν «παράτυπα» τα σύνορα, με τους αστυνομικούς της ΠΓΔΜ να μην είναι σε θέση να τους παρεμποδίσουν. Καθώς ήταν ήδη από την άλλη μεριά των συνόρων, φαίνεται ότι οι αρχές εκεί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι προτιμότερο να επιταχύνουν τις διαδικασίες καταγραφής τους. Από τότε, κάθε δεκαπέντε λεπτά περνούσε μία ομάδα των πενήντα ατόμων, ενώ στο προηγούμενο διάστημα αυτό γινόταν κάθε μιάμιση ώρα. Έτσι μέχρι σήμερα το πρωί είχαν περάσει τα σύνορα όλοι/ες οι πρόσφυγες που βρίσκονταν εκεί εδώ και μέρες.
Βεβαίως, και σήμερα ερχόταν κόσμος, με αποτέλεσμα να περάσουν τα σύνορα έως τις 4 μ.μ. 1950 άτομα. Όμως, δεν υπήρχε καθόλου ένταση, η βοήθεια σε τρόφιμα, ρούχα και παπούτσια οργανώθηκε μέσα στη νεκρή ζώνη, και δεν απαιτούνταν πια να συμπληρώνονται ομάδες των πενήντα ατόμων, αλλά όποιος/α ερχόταν μπορούσε να περάσει.
Έτσι, προς το παρόν δεν υπάρχει ανάγκη για εθελοντές και εθελόντριες, καθώς οι οργανώσεις που είναι εκεί αντιμετωπίζουν την κατάσταση χωρίς κανένα πρόβλημα. Γι αυτό και αρκετά από τα μέλη τους είχαν τη δυνατότητα να αποσυρθούν. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα πράγματα δεν μπορεί ν’ αλλάξουν πάλι. Ήδη το απόγευμα έγινε γνωστό ότι από την Αθήνα κατευθύνονταν προς την Ειδομένη 21 λεωφορεία. (Πρέπει να γνωρίζουμε ότι πάντοτε λίγη ώρα μετά την άφιξη στον Πειραιά πλοίων από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου αναχωρούν για την Βόρεια Ελλάδα λεωφορεία με πρόσφυγες). Όμως, εάν οι διαδικασίες στα σύνορα συνεχίσουν να είναι το ίδιο γρήγορες όπως χθες και σήμερα, τότε δεν αναμένεται να δημιουργηθούν προβλήματα σαν αυτά που ζήσαμε τις τελευταίες εβδομάδες.
Η προσφορά τροφίμων, παιδικών ρούχων, παπουτσιών κλπ. προφανώς συνεχίζει να είναι αναγκαία. Όμως προσφορά εργασίας επί τόπου δεν είναι απαραίτητη προς το παρόν. Όσοι και όσες σχεδιάζατε να έρθετε στην Ειδομένη τις επόμενες ημέρες είναι προτιμότερο να περιμένετε σχετική ειδοποίηση.
Προσωπικά, μετά από καιρό, επιτέλους έπιασα τον εαυτό μου να χαίρεται για κάτι -για την εξέλιξη αυτή. Όμως η αλήθεια είναι ότι, δυστυχώς, και οι πρόσφυγες που συνάντησα σήμερα κουβαλούσαν επάνω τους ιστορίες αφάνταστου πόνου. Ιστορίες πόνου που δεν τελειώνουν στην Ειδομένη, αλλά θα συνεχιστούν στην ΠΓΔΜ, στη Σερβία, και, κυρίως, στην Ουγγαρία. Θα χρειαστούν πολλοί αγώνες ακόμη για να γίνει ο πόνος τους παρελθόν. Και σ’ αυτούς τους αγώνες δεν έχουμε το δικαίωμα να μείνουμε αμέτοχοι/ες.
Είχαμε την ευκαιρία και σήμερα να βγάλουμε πολλές φωτογραφίες. Φωτογραφίες ενός ιδιαίτερου τοπίου –αυτού, από όπου πέρασαν χιλιάδες πρόσφυγες, και όπου έθρεψαν ξανά τις ελπίδες τους. Όμως δεν θα αναρτήσω καμιά απ’ αυτές, καθώς όσο χαρακτηριστικές και να είναι, δεν μπορούν να αποτυπώσουν το πέρασμα των προσφύγων τόσο καλά όσο οι παιδικές ζωγραφιές σε ένα τετράδιο που βρήκαμε μαζεύοντας τα σκουπίδια γύρω από τα υπόστεγα που είχαμε στήσει πριν μερικές μέρες.
Το τετράδιο ανήκει μάλλον στο κοριτσάκι που προχθές με την οικογένειά του είχε βρει προστασία από τον ήλιο κάτω από ένα απ’ αυτά. Αποτυπώνουν την πορεία των προσφύγων με τον πιο συγκλονιστικό τρόπο.
8/9/2015
* Ο Γιώργος Τσιάκαλος είναι Ομότιμος Καθηγητής Παιδαγωγικής, ΑΠΘ