Με πληρωμένες διαφημίσεις, και μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του τύπου «όποιος θέλει να αφήσει τα χρήματά του στον τόπο μας δεν χρειάζεται να τον διώχνουμε», «είναι βλακεία να πυροβολούμε τα πόδια μας», κλπ, προσπαθούν η τουριστική βιομηχανία και η τοπική κυβέρνηση των Κανάριων Νήσων να αντιμετωπίσουν τις ιστορικές διαδηλώσεις που θα γίνουν στις 20 Απριλίου ταυτόχρονα και στα πέντε κύρια νησιά (Τενερίφη, Γκραν Κανάρια, Φουερτεβεντούρα, Λανθαρότε, Λα Πάλμα), με κεντρικό σύνθημα “Canarias tiene un limite” (τα Κανάρια Νησιά έχουν ένα όριο). Μια κινητοποίηση που αποτυπώνει την έντονη δυσαρέσκεια που υπάρχει σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού για το μοντέλο της τουριστικής μονοκαλλιέργειας που είναι εξαντλημένο και προκαλεί διάφορα προβλήματα, όπως δυσκολία εύρεσης στέγης λόγω της εκτόξευσης των ενοικίων, συμφόρηση των υπηρεσιών υγείας, κατάρρευση του συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων, αύξηση στις τιμές πώλησης των κατοικιών, έλλειψη νερού για κατανάλωση και τον αγροτικό τομέα, υπερπληθυσμός προστατευόμενων χώρων, ηχορύπανση, κυκλοφοριακή κίνηση, κλπ.
Οι διαδηλώσεις θα γίνουν από μια ευρεία συμμαχία περιβαλλοντικών οργανώσεων, ακτιβιστών και κατοίκων, που απέναντι στους επιχειρηματίες του τουρισμού και τη δεξιά τοπική κυβέρνηση που τους κατηγορούν ότι προωθούν την τουριστικοφοβία, απαντούν ότι προσπαθούν να αναδείξουν τη διασύνδεση των προβλημάτων, ότι ο τεράστιος αριθμός των τουριστών δεν είναι βιώσιμος από κοινωνική και περιβαλλοντική άποψη, και ότι είναι ανάγκη να αλλάξει το σημερινό οικονομικό και αναπτυξιακό μοντέλο που επικεντρώνεται στην ποσοτικοποίηση του αριθμού των επισκεπτών και στην προσπάθεια προσέλκυσης ολοένα και περισσότερων (σημ: οι αφίξεις του 2023 έφτασαν στις 13.942.966). Παράλληλα, ζητούν κατοχύρωση του δικαιώματος στη στέγαση, θέσπιση εμποδίων στην αγορά κατοικιών από αλλοδαπούς -που αγοράζουν ένα στα τρία σπίτια, μείωση της τουριστικής πίεσης στους προστατευμένους φυσικούς χώρους, επιβολή οικολογικού φόρου σε κάθε διανυκτέρευση, ένα νέο κανονιστικό πλαίσιο για τα καταλύματα διακοπών, και μορατόριουμ για τον τουρισμό.
Από την εποχή των πρώτων διαδηλώσεων της δεκαετίας του 1980, ένα μέρος της κοινωνίας των Κανάριων Νήσων ένιωθε άβολα με τις υπερβολές του αναπτυξιακού μοντέλου. Όμως τα τελευταία χρόνια οι αντιδράσεις έχουν κορυφωθεί αρκετές φορές με μεγάλες διαμαρτυρίες, όπως αυτές που έγιναν ενάντια στους πύργους υψηλής τάσης σε προστατευόμενες περιοχές στο όρος Τέιδε, ενάντια στην αναζήτηση πετρελαίου από την Repsol στα ανοιχτά των νησιών Λανθαρότε και Φουερτεβεντούρα και στο λιμάνι της Γραναδίνια, για την διάσωση του πάρκου Ελ Ρινκόν, για να μην κατασκευαστεί ένα τεράστιο ξενοδοχείο στην Λα Τετζίτα, μια προστατευόμενη περιοχή στην Γραναδίνια. Η σταγόνα όμως που ξεχείλισε το ποτήρι της οργής ήταν το τουριστικό έργο Cuna del Alma στο Puertito de Adeje στην Τενερίφη, ένα συγκρότημα 400.000 τετραγωνικών μέτρων σε μια παρθένα παραλία, στο οποίο οι «επενδυτές» επιδιώκουν να φτιάξουν 420 πολυτελή διαμερίσματά και βίλες, ξενοδοχεία με πισίνες, εμπορικά κέντρα και εστιατόρια, παράλληλα με την κατασκευή ιδιωτικών προβλητών και την καταστροφή ενός αρχαιολογικού χώρου. Να σημειωθεί, ότι το έργο παρά τις παραβιάσεις των περιβαλλοντικών κανονισμών και τις παρατυπίες που υπάρχουν εγκρίθηκε από την τοπική κυβέρνηση του Φερνάντο Κλαβίχο στο όνομα της «ανάπτυξης», ως συνήθως.
Τα Κανάρια Νησιά καταρρέουν κοινωνικά και περιβαλλοντικά, και όλη αυτή η κατάσταση έχει δημιουργήσει ένα κλίμα έντονης αγανάκτησης σε πολλούς ντόπιους κατοίκους, που τις τελευταίες δεκαετίες είδαν να γίνονται ελάχιστες αλλαγές στην περιφερειακή αναπτυξιακή πολιτική και ότι τα μέτρα που ανακοινώθηκαν κατά καιρούς είτε έμειναν ημιτελή είτε τελικά δεν υλοποιήθηκαν. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του πρώτου μορατόριουμ του τουρισμού το 2001 με το σταμάτημα της χορήγησης αδειών που κράτησε λίγα μόνο χρόνια, αφού στη συνέχεια ακολούθησε η τεράστια αύξηση των πολυτελών ξενοδοχείων και αργότερα ήρθε το «φαινόμενο» Airbnb, ενώ η προσπάθεια του 2014 να ρυθμιστεί αυτός ο νέος τύπος καταλυμάτων μέσω διατάγματος δεν απέδωσε, γιατί τα κύρια άρθρα του καταργήθηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο μετά από καταγγελία της Εθνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Πριν λίγες ημέρες, η τοπική κυβέρνηση έκανε γνωστό ένα σχέδιο νόμου για τις ενοικιάσεις που στην πραγματικότητα δεν λύνει τίποτα, αφού δεν περιλαμβάνει κανένα μέτρο ενίσχυσης του ελέγχου των παράνομων τουριστικών διαμερισμάτων ούτε προβλέπει φορολογικές επιβαρύνσεις για τους ιδιοκτήτες, γεγονός που αφήνει ελεύθερα τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια. Ταυτόχρονα, επιτρέπεται να δημιουργηθούν εξοχικές κατοικίες σχεδόν σε οποιοδήποτε μέρος ενώ η χορήγηση των αδειών όσο και ο έλεγχός τους περνάει στα χέρια των δημοτικών συμβουλίων, γεγονός που αυξάνει τη γραφειοκρατία αλλά και τη διαπλοκή. Όμως παρά τα προβλήματα που δημιουργεί ο υπερτουρισμός, ο Φερνάντο Κλαβίχο συνεχίζει ακάθεκτος το καταστροφικό έργο του εξυπηρετώντας συγκεκριμένα μεγάλα συμφέροντα, αφού μεταξύ των 17 αυτόνομων περιφερειών της Ισπανίας τα Κανάρια Νησιά είναι η δεύτερη φτωχότερη, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα έδωσε έγκριση σε ένα νέο ξενοδοχείο στο Λανθαρότε με περισσότερες από 700 κλίνες ανακοινώνοντας παράλληλα με μεγάλη φανφάρα και 12.000.000 αεροπορικές αφίξεις για το καλοκαίρι. Για αυτό, στην κινητοποίηση που θέλει να ανάψει το φυτίλι της αλλαγής μοντέλου στα Κανάρια Νησιά ένα είναι το σύνθημα που όλ@ μας ενώνει: “Canarias tiene un limite”.
