in

Όντως μαραθώνιος, με απαραίτητη όμως προετοιμασία…Του Αλέξη Μπένου

Όντως μαραθώνιος, με απαραίτητη όμως προετοιμασία…Του Αλέξη Μπένου

Η αδιαμφισβήτητη επιτυχία των περιοριστικών μέτρων στον προσωρινό έλεγχο των επιπτώσεων της πανδημίας στην υγεία του πληθυσμού έχει δημιουργήσει μια ουσιαστικά αστήρικτη ευφορία στην κυβέρνηση και όχι μόνο.

Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι τα περιοριστικά μέτρα πάρθηκαν, σωστά και έγκαιρα, υπό την απειλή και τον φόβο από τη δραματική κατάσταση στην Ιταλία και με δεδομένο ότι τόσο οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας όσο και οι δημόσιες υπηρεσίες υγείας βρίσκονται σε κατάσταση κατακερματισμού και αποδιάρθρωσης μετά από δέκα χρόνια συνεπούς εφαρμογής των πολιτικών λιτότητας με επίκεντρο την υποχρηματοδότηση και στόχο την ιδιωτικοποίησή τους. Παράλληλα και άμεσα αποκαλύφθηκε η στρατηγική αδυναμία του ιδιωτικού τομέα να συμβάλει στην αντιμετώπιση μιας κρίσης με δραστηριότητες που κανονικά δεν παρέχουν δυνατότητες κερδοφορίας, με εξαίρεση βέβαια τις ευτελείς αποφάσεις, που ήδη υλοποιήθηκαν, πελατειακής χρηματοδότησής του από τους δημόσιους πόρους.

Το ερώτημα λοιπόν που σήμερα τίθεται είναι εάν η επιτυχία των περιοριστικών μέτρων οδηγεί την επιδημία σε φθίνουσα πορεία, όπως ευχόμαστε όλοι και υποστηρίζουν κάποιοι, ή έδωσε χρόνο για τη θεραπεία των παραπάνω αδυναμιών των δημόσιων υπηρεσιών εν όψει πιθανών νέων κυμάτων;

Οπως τονίζεται και στην πρόσφατη έκθεση του Κέντρου Ερευνας & Εκπαίδευσης στη Δημόσια Υγεία, την Πολιτική Υγείας & την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας [ΚΕΠΥ], «η επιτυχής επιβράδυνση του 1ου επιδημικού κύματος covid-19 έδωσε χρόνο ο οποίος όφειλε να είχε χρησιμοποιηθεί για τη θωράκιση και ενίσχυση των παραπάνω υπηρεσιών. Δεδομένων των κατά πάσα πιθανότητα χαμηλών ποσοστών ανοσίας του γενικού πληθυσμού, ως αποτέλεσμα των οριζόντιων περιοριστικών μέτρων, υψηλός είναι ο κίνδυνος τοπικών αναζοπυρώσεων ή και άλλων επιδημικών κυμάτων, μετά την άρση του lockdown και εντός των επόμενων μηνών ή και έτους. Με βάση τα παραπάνω γίνεται ξεκάθαρο ότι η επιδημία covid-19 δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως μια έκτακτη κατάσταση ολίγων εβδομάδων, αντιθέτως απαιτεί μακρόπνοο σχεδιασμό, επαρκή χρηματοδότηση και οργάνωση» (1).

Οπως σωστά τονίζει ο κ. Σ. Τσιόδρας, έχουμε μπροστά μας έναν μαραθώνιο και όχι έναν αγώνα ταχύτητας που τελειώνει σε λίγες εβδομάδες. Για να αντεπεξέλθουμε όμως στις προκύπτουσες ανάγκες χρειάζεται προετοιμασία, υποδομές και σχεδιασμός.

Προϋπόθεση για τον σχεδιασμό της διαδικασίας χαλάρωσης [πότε, ποιες ομάδες πληθυσμού, σε ποιες περιοχές] είναι η τεκμηριωμένη εκτίμηση της διασποράς του ιού στον πληθυσμό που θα έπρεπε ήδη να παρέχεται από επαρκώς στελεχωμένες με εξειδικευμένο προσωπικό και εξοπλισμένες υπηρεσίες δημόσιας υγείας, οι οποίες θα παίξουν έτσι κι αλλιώς σημαντικό ρόλο και στην αναγκαία διαδικασία συνεχούς εκτίμησης της επιδημίας την επόμενη περίοδο.

Προϋπόθεση για την αντιμετώπιση της επιδημικής κρίσης στο άμεσο μέλλον και σίγουρα το επόμενο φθινόπωρο [οπότε θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε μαζί τα κύματα και της γρίπης και του κορονοϊού] είναι η ολόπλευρη θωράκιση και ανάπτυξη τόσο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ώστε να μπορέσει να διαχειριστεί την επιδημία στην κοινότητα με στόχο την έγκαιρη διάγνωση και συνεχή φροντίδα υγείας, όσο και των νοσοκομειακών υποδομών του ΕΣΥ [συμπεριλαμβανομένων και των ΜΕΘ αλλά και των μέτρων προστασίας του προσωπικού] με παράλληλη επίταξη των αντίστοιχων δομών του ιδιωτικού τομέα.

Ενας επιπλέον λόγος που κάνει αναγκαία τη στήριξη των δημόσιων υπηρεσιών υγείας είναι το γεγονός ότι παρατηρείται μια σημαντική μείωση της φροντίδας τής εκτός ιού νοσηρότητας τόσο στην τακτική παρακολούθηση όσο και στην επείγουσα αντιμετώπισή της.

Τέλος, η στρατηγική ανεπάρκεια διαχείρισης της επιδημικής κρίσης αναδείχθηκε και πάλι, δυστυχώς, με την απαράδεκτη αντιμετώπιση των σχετικών προβλημάτων υγείας των μεταναστών και προσφύγων, τα οποία διαχειρίζεται όχι το υπουργείο Υγείας, αλλά το υπουργείο Μετανάστευσης με αστυνομική και στρατιωτική προσέγγιση. Ο εξωφρενικός και επικίνδυνος υπερπληθυσμός των δομών ιδιαίτερα στα νησιά, παρά τη διεθνή κατακραυγή του, παραμένει βασική κυβερνητική επιλογή, ενώ, εκτός από επικοινωνιακής στόχευσης ατεκμηρίωτες δειγματοληψίες, δεν υπάρχει κανένα σχέδιο επιδημιολογικής επιτήρησης, φροντίδας και απομόνωσης των κρουσμάτων και μεταφοράς των ευάλωτων πληθυσμών σε συνθήκες υγιεινής διαβίωσης.

Εν κατακλείδι, έχει ήδη χαθεί μεγάλο μέρος του πολύτιμου χρόνου που κερδήθηκε από την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων. Η εμμονική άρνηση της κυβέρνησης να στηρίξει ουσιαστικά -και όχι με προσωρινά μπαλώματα και φιλανθρωπίες- τις δημόσιες υπηρεσίες υγείας θα αποδειχθεί κατά πάσα πιθανότητα ιδιαίτερα επικίνδυνη μετά τη χαλάρωση των μέτρων.

Από την άλλη, η μονοσήμαντη χρήση των περιοριστικών μέτρων απέναντι στην επιδημία ίσως αναχθεί σε αυτονόητη αναγκαιότητα και επιλογή -όχι τόσο για την προστασία της δημόσιας υγείας, αλλά για τις πολιτικές και κοινωνικές διαστάσεις της…

(1) https://www.healthpolicycenter.gr/el/topics/primary-health-care/sars-cov-2

*Καθηγητής Υγιεινής, Κοινωνικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του ΑΠΘ

πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Στο πλευρό του Βασίλη Δημάκη οι ηθοποιοί του ΚΘΒΕ

«Τα δικαιώματά μας δεν μπαίνουν σε καραντίνα» – Εργατική Πρωτομαγιά στη Θεσσαλονίκη