Γιατί η παγκόσμια ημέρα των γυναικών για εμάς αφορά τις γυναίκες της Χαλκιδικής ενάντια στα μεταλλεία, τις αγωνιζόμενες καθαρίστριες του Υπουργείου Οικονομικών, τις γυναίκες των Στεκιών αλληλεγγύης, με λίγα λόγια τις γυναίκες του αγώνα.
Μια γιορτή για τα ΜΜΕ
“Η 8 Μαρτίου είναι χωρίς αμφιβολία μια γιορτή των ΜΜΕ. Από τα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια έως σήμερα, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας δίνει την αφορμή για εκτενή αφιερώματα, στα οποία οι γυναίκες -υποτίθεται ότι- έχουν την τιμητική τους. Στην πραγματικότητα, η ενασχόληση των μέσων ενημέρωσης με τις γυναίκες κάθε 8 Μαρτίου στην καλύτερη περίπτωση αναπαράγει την αντίληψη περί γυναικείας κατωτερότητας, εμφανίζοντας τις γυναίκες ως είδος που χρειάζεται έναν ιδιαίτερο χειρισμό, μια ειδική μεταχείριση. Στην καλύτερη, γιατί στη χειρότερη η 8 Μαρτίου αποτελεί μια ακόμη ευκαιρία για ευθείες μισογυνικές επιθέσεις ή, απλώς, για αποτελεσματικότερη προβολή “γυναικείων” καταναλωτικών προϊόντων.
[…]
Από την καθιέρωσή της στις αρχές του αιώνα έως τη σχετικά πρόσφατη αμφισβήτησή της, η 8 Μαρτίου έχει να παρουσιάσει ένα πλούσιο οδοιπορικό, το οποίο συνεχίζει να εμφανίζεται αλλοιωμένο στα χρονικά που συνοδεύουν κάθε χρόνο τα σχετικά αφιερώματα: Η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας εγκρίθηκε στα 1910 κατά τη Β’ Συνδιάσκεψη των Σοσιαλιστριών στην Κοπεγχάγη ως ημέρα πάλης των σοσιαλιστριών για τα γυναικεία αιτήματα, και κυρίως την καθολική γυναικεία ψήφο, σε αντιπαράθεση με τον αγώνα των φεμινιστριών της εποχής για το ίδιο ζήτημα. Τα επόμενα χρόνια, η πραγματοποίηση του ετήσιου αυτού εορτασμού θα αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες, κυρίως στο πλαίσιο των διαφορετικών πτερύγων της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας, με αποτέλεσμα να ατονήσει ή και να καταργηθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Η 8 Μαρτίου επανεμφανίζεται στη δεκαετία του ’20. Αυτή τη φορά γιορτάζεται συστηματικά από τα κόμματα της Γ’ Διεθνούς ως ημέρα κοινού αγώνα ανδρών και γυναικών για τα γυναικεία ζητήματα, αφιερωμένη στην πάλη κατά του “αστικού φεμινισμού”. Στην Ελλάδα, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται από το ΚΚΕ σε όλη τη μεσοπολεμική περίοδο, ενώ περιορισμένη είναι η αναφορά στην ημέρα και από σοσιαλιστικά κόμματα ή ομάδες της εποχής. Με τις γυναίκες της αριστεράς και τις οργανώσεις τους συνδέεται η 8 Μαρτίου και στα μεταπολεμικά χρόνια, κατά τα οποία συνεχίζει να αγνοείται από τους υπόλοιπους γυναικείους φορείς.
Τα πράγματα αλλάζουν με την πτώση της χούντας. Η 8 Μαρτίου κινητοποιεί πλέον ένα ευρύ φάσμα γυναικείων οργανώσεων και φεμινιστικών ομάδων σε ολόκληρο τον πλανήτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι, προτείνοντας στα 1977 την καθιέρωση μιας Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αναφέρει την 8 Μαρτίου ως την πλέον ενδεδειγμένη ημερομηνία για τις περισσότερες χώρες του κόσμου. Στο κλίμα αυτό, οι μεταπολιτευτικές γυναικείες ομάδες επιχειρούν να δώσουν τη δική τους σφραγίδα στο γενικευμένο πανηγύρι: “Εμπρός να δώσουμε στις 8 του Μάρτη το αληθινό αγωνιστικό της νόημα που κινδυνεύει να ξεχαστεί μέσα στις γιορτές που διοργανώνονται”, διαβάζουμε σε προκήρυξη της Κίνησης για την Απελευθέρωση των Γυναικών.
Η ανέφελη σχέση των φεμινιστριών με την επέτειο δεν θα διαρκέσει πολύ. Η μεγάλη συγκέντρωση για την αλλαγή του οικογενειακού δικαίου στα Προπύλαια (7 Μαρτίου 1980) αποτελεί κατά κάποιον τρόπο τομή. Στα επόμενα χρόνια θα αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση, καθώς η 8 Μαρτίου μετατρέπεται όλο και περισσότερο από μια ημέρα των γυναικών σε μια ημέρα για τις γυναίκες. “Αν έχει νόημα η 8 του Μάρτη”, αναφέρεται χαρακτηριστικά σε προκήρυξη του Σπιτιού των Γυναικών (8/3/82), “αυτό βρίσκεται στην έκφραση της αλληλεγγύης των γυναικών που συσπειρώνονται για να αμφισβητήσουν συλλογικά τα κοινωνικά πρότυπα, τις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών, τις εξουσιαστικές σχέσεις και να διεκδικήσουν την πολύμορφη έκφρασή τους και την αυτόνομη ύπαρξη κάθε γυναίκας”.
Τα περιθώρια είναι στο εξής ελάχιστα. Η κατάχρηση της ημέρας από τα μέσα ενημέρωσης και τα κόμματα δίνει το τελειωτικό χτύπημα. Βρισκόμαστε πια πολύ κοντά στο τόσο εύστοχο “8 Μαρτίου: Σήμερα δεν γιορτάζουμε και δεν δεχόμαστε επισκέψεις”. Απόδειξη το παράθεμα που ακολουθεί από προκήρυξη της Κίνησης Δημοκρατικών Γυναικών για την 8 Μαρτίου 1986: “Ολοι μιλάνε για τη ‘γιορτή’, βγάζουν λόγους, πανηγυρίζουν, αφιερώνουν, καθησυχάζουν τη συνείδησή τους. Κάτι μεταξύ Εθνικής Εορτής και επετείου. Εμείς νιώθουμε αποστροφή για όλα αυτά. Η χρησιμοποίησή μας τη μέρα τούτη είναι το άλλοθι της κοινωνικής σιωπής για όλο τον άλλο χρόνο […] Εμείς αρνιόμαστε να παίξουμε σ’ αυτό το δοσμένο σκηνικό. Σαρκάζουμε την ‘εξαιρετικά αφιερωμένη’ Ημέρα ή Εβδομάδα”.” γράφει ο Ιός σε σχετικό άρθρο το 19991.
Από το 1999 μέχρι σήμερα τα πράγματα δεν άλλαξαν και πολύ, καθώς σε μια βόλτα στα σημερινά άρθρα για το θέμα σε μεγάλες ιστοσελίδες θα βρούμε δημοσιεύματα όπως: “Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας: Δείτε τις πιο sexy γυναίκες όλων των εποχων” όταν μόλις τη Παρασκευή η Διεθνής Αμνηστία δημοσίευσε σοκαριστική έρευνα για τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα στον κόσμο.
• 150 εκατομμύρια κορίτσια κάτω των 18 ετών έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής κακοποίησης
• 142 εκατομμύρια κορίτσια είναι πιθανό να παντρευτούν σε παιδική ηλικία (κατά το διάστημα 2011 – 2020)
• 14 εκατομμύρια έφηβες γεννούν κάθε χρόνο, ως αποτέλεσμα εξαναγκαστικού σεξ και ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης
• 215 εκατομμύρια γυναίκες δεν έχουν πρόσβαση στην αντισύλληψη, παρόλο που θέλουν να σταματήσουν ή να καθυστερήσουν την απόκτηση παιδιών
• Η ομοφυλοφιλική δραστηριότητα είναι σήμερα παράνομη σε τουλάχιστον 76 χώρες, 36 από τις οποίες βρίσκονται στην Αφρική
Στο Μαρόκο, η 16χρονη Amina αυτοκτόνησε, αφού αναγκάστηκε να παντρευτεί τον άντρα που την βίασε. Την περίοδο εκείνη, η μαροκινή νομοθεσία επέτρεπε στον βιαστή της να αποφύγει τη δίωξη για το έγκλημά του, εφόσον συμφωνούσε να την παντρευτεί.
Στη Μπουρκίνα Φάσο, το να μιλά κανείς ανοιχτά για το σεξ θεωρείται ταμπού. Η αντισύλληψη δεν είναι ευρέως διαθέσιμη και η απρογραμμάτιστη εγκυμοσύνη πολύ συχνή. Η Hassatou ήταν μόλις 13 ετών όταν έμεινε έγκυος. Δεν είχε καμία ιδέα ότι το σεξ μπορούσε να οδηγήσει σε εγκυμοσύνη. Μετά τη γέννηση του βρέφους η οικογένειά της τους πέταξε στο δρόμο.
Στο Ελ Σαλβαδόρ, η έκτρωση είναι παράνομη ακόμη και σε περιπτώσεις βιασμού ή όταν η ζωή ή η υγεία μιας γυναίκα ή ενός κοριτσιού βρίσκονται σε κίνδυνο, και η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών εξακολουθεί να είναι εκτεταμένη.
Στην Ιρλανδία, οι γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια αντιμετωπίζουν έως και 14 χρόνια φυλάκισης, εάν κάνουν έκτρωση χωρίς να κινδυνεύει η ζωή τους από την εγκυμοσύνη.2
Σε όλο τον κόσμο οι γυναίκες του αγώνα το 2014
Το alterthess με αφορμή τη σημερινή ημέρα επιλέγει να δημοσιεύσει την Διακήρυξη για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας που συνέταξε η Παγκόσμια Πορεία Γυναικών το 2014. Γιατί η παγκόσμια ημέρα των γυναικών για εμάς αφορά τις γυναίκες της Χαλκιδικής ενάντια στα μεταλλεία, τις αγωνιζόμενες καθαρίστριες του Υπουργείου Οικονομικών, τις γυναίκες των Στεκιών αλληλεγγύης, με λίγα λόγια τις γυναίκες του αγώνα.
Ενισχύουμε τους αγώνες και την αλληλεγγύη μας για να προωθήσουμε την αυτονομία, ελευθερία και υπεράσπιση των σωμάτων μας καθώς και την πρόοδο που έχει επιτευχθεί από τα φεμινιστικά κινήματα όλου του κόσμου.
Οι γυναίκες στον κόσμο αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις πολιτικών συνθηκών, βίας, ακραίας φτώχιας και φυσικών φαινομένων που προέρχονται από την καταστροφή και υπερ-εκμετάλλευση της φύσης, στην οποία εκμετάλλευση συμμετέχουν οι εταιρίες εξόρυξης. Οι καταστάσεις αυτές επιδρούν στις ζωές όλων των γυναικών στον κόσμο και μας ωθούν να βρούμε δημιουργικούς τρόπους αντιμετώπισής τους. Στο μεταξύ, οργανωνόμαστε και συνεχίζουμε να προωθούμε δράσεις και αγώνες που μπορούν να οικοδομήσουν εναλλακτικές λύσεις για μια ικανοποιητική ζωή των γυναικών.
• Στην Αφρική, γνωρίζουμε ότι σε συνθήκες πολέμου, οι γυναίκες της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας εργάστηκαν σκληρά και πέτυχαν να εκλέξουν μια γυναίκα, την Catherine Samba- Panza, ως επικεφαλής της κρατικής Μετάβασης. Αυτό είναι ένα πρώτο βήμα για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην εξελισσόμενη διαδικασία των διαπραγματεύσεων, που παράλληλα δημιουργεί νέες προκλήσεις: μια από αυτές είναι η επιστροφή των 500.000 εκτοπισμένων ανθρώπων στο Μπανγκούι, στους οποίους περιλαμβάνονται άτομα που εκτοπίστηκαν στους 16 δήμους και 78 κοινότητες ή πρόσφυγες, η αποκατάσταση της λειτουργίας του νόμου, η ανάκαμψη της οικονομίας μετά την οικονομική ύφεση της χώρας.
Πρόσφατα η κυβέρνηση της Ουγκάντα ψήφισε ένα νόμο που ποινικοποιεί την ομοσεξουαλικότητα προβλέποντας έως και την ποινή του θανάτου, και ακόμα περισσότερο, ο υπουργός Ηθών και Ακεραιότητας ισχυρίστηκε ότι «το να βιάζουν οι άνδρες κορίτσια είναι φυσικό και φαίνεται να υπαινίσσεται ότι ο ετεροσεξουαλικός βιασμός είναι ηθικά προτιμότερος απ’ ότι η συναινετική ομοερωτική δραστηριότητα».
Στη συνέχεια, ο πρόεδρος Μουγκάμπε της Ζιμπάμπουε χαιρέτισε την κυβέρνηση της Ουγκάντα και υποσχέθηκε ότι και η δική του χώρα θα περάσει παρόμοιο νόμο στο μέλλον. Αυτές οι θέσεις που παίρνουν οι αρχηγοί κρατών δείχνουν καθαρά την αντεπίθεση ενάντια στα γυναικεία δικαιώματα και τα ανθρώπινα δικαιώματα γενικότερα.
• Στη Δυτική Σαχάρα συνεχίζει η βάρβαρη καταστολή των Μαροκινών Σαχαράουι που ζουν στην επικράτεια που κατέχουν οι δυνάμεις. Η Εθνική Ένωση των Γυναικών Σαχαράουι (UNMS), καταγγέλλει την συνενοχή των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, που υπέγραψαν τη συνθήκη για την αλιεία μεταξύ της ΕΕ και του Μαρόκο, και καλούν σε αλληλεγγύη τις γυναίκες όλου του κόσμου. Η κατάληψη του πρόσφατου συνεδρίου αλληλεγγύης με τις γυναίκες Σαχαράουι, ήταν μια έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα, τον ΟΗΕ, την Αφρικανική Ένωση και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για τον τερματισμό της λεηλασίας των πόρων της Δυτικής Σαχάρα, την καταγγελία των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην κατεχόμενη από το Μαρόκο περιοχή της Σαχάρα, μέσα από έναν μηχανισμό προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την εξάλειψη του τείχους του αίσχους και την εφαρμογή των αποφάσεων του ΟΗΕ, που προβλέπουν ένα δημοψήφισμα για την αυτο-διάθεση του λαού Σαχαράουι, ο οποίος θα εκφραστεί ελεύθερα και με διαφάνεια.
• Στην Ασία, η επιθετική ιδιωτικοποίηση και η κατάληψη των δημόσιων γαιών και υπηρεσιών από τις επιχειρήσεις εξακολουθούν να φτωχοποιούν τις γυναίκες και τις οικογένειές τους, ιδιαίτερα στις αγροτικές και τις ιθαγενικές κοινότητες και τις στερούν από πόρους τροφής και ευημερίας. Αυτή η κατάσταση κάνει τις γυναίκες, τα κορίτσια και τα παιδιά ευάλωττα στο τράφικινγκ, την εκμετάλλευση, την πορνεία και τη σεξουαλική βία. Σε πολλές περιπτώσεις, η αρπαγή αστικών χώρων από ιδιωτικές επιχειρήσεις έχει καταλήξει σε εκτοπισμό των αστικών κοινοτήτων φτωχών ανθρώπων, που τους έχουν οδηγήσει στα δάση, σε περιοχές εξόρυξης και ερημωμένες περιοχές. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που αρπάζουν τη γη, έχουν εντείνει την καταστροφή και τις επιπτώσεις από τυφώνες και άλλα φυσικά φαινόμενα. Με την αποστέρηση κοινωνικών υπηρεσιών, εισοδήματος και ευημερίας, η αυτονομία των γυναικώ, κινδυνεύει περισσότερο από τις φονταμεντσλιστικές θρησκευτικές δυνάμεις που τους αρνούνται τα αναπαραγωγικά δικαιώματα, καθώς προωθούν την ομοφοβία και τη λεσβοφοβία.
Από την άλλη μεριά, η εκταταμένη κυριαρχία της βίας εναντίον των γυναικών είναι ένα σοβαρό ζήτημα, ιδιαίτερα αναφορικά με την ενδοοικογενειακή βία και τον συζυγικό βιασμό, τους γάμους παιδιών και το τράφικινγκ γυναικών και κοριτσιών. Οι ομαδικοί βιασμοί στην Ινδία και η υποβάθμιση των εργασιακών συνθηκών στην περιοχή, αποτελούν στοιχείο ανησυχίας.
• Στην Ευρώπη, οι γυναίκες είναι στους δρόμους για την υπεράσπιση του δικαιώματος για ασφαλή έκτρωση που απειλείται σε πολλές χώρες της ηπείρου όπου η έκτρωση ήταν ήδη κατοχυρωμένη. Στο ισπανικό κράτος, η υπερσυντηρητική δεξιά κυβέρνηση θέλει να αλλάξει τον νόμο που προβλέπει την πρόσβαση στην έκτρωση. Διαδηλώσεις επίσης καταγγέλλουν την άνοδο του συντηρητισμού και των δεξιών ομάδων, που επιτίθενται ιδιαίτερα στα δικαιώματα και τα επιτεύγματα των γυναικών, και την κρατική καταστολή λαϊκών κινητοποιήσεων. Στην Ευρώπη, οι γυναίκες παλεύουν καθημερινά ενάντια στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και τα μέτρα λιτότητας που καταστρέφουν την πρόσβασή μας στην υγεία, την εκπαίδευση, την κατοικία και τις κοινωνικές υπηρεσίες και ωθούν κάποους ανθρώπους στον ρατσισμό και την ξενοφοβία.
• Στη Λατινική Αμερική υπάρχουν προσπάθειες πραξικοπήματος ενάντια στην συνταγματική κυβέρνηση της Βενεζουέλας, μέσα από βίαιες και συστηματικές επιθέσεις των αντιπολιτευόμενων δυνάμεων, μέσα από την κοινωνική δικτύωση. Οι αδελφές μας από την Παγκόσμια Πορεία Γυναικών έχουν μιλήσει δημόσια καταγγέλλοντας τις επιθέσεις και τις μανούβρες που γεννούν τη δεξιά και που υποστηρίζονται από τα τηλεοπτικά κανάλια των ΗΠΑ και τα λατινοαμερικάνικα κανάλια στις ΗΠΑ.
• Πολλές χώρες συνεχίζουν να υπερασπίζονται τις περιοχές τους καθώς αντιμετωπίζουν φυσικές και ψυχολογικές επιθέσεις. Οι γυναίκες επίσης αντιμετωπίζουν σεξουαλική βία μέσα από εξαναγκαστικούς γάμους και γάμους μικρής ηλικίας, που θέτουν τις κοπέλες σε μια ζωή σκλαβιάς, όπως γίνεται και με την παγκόσμια ανάπτυξη της βιομηχανίας του σεξ.
• Η αυξημένη δύναμη των μεγάλων ιδιωτικών επιχειρήσεων έχει συμβάλει στην εκτόπιση πληθυσμών και στην συσσώρευση φυσικών πόρων όπως η γη, το νερό, τα δάση και αντικαθιστούν την οικιακή αγροοικονομία από την εξόρυξη και τις μονοκαλλιέργιες, ωθώντας τις γυναίκες και πολλές κοινότητες σε αδιέξοδο, χωρίς εναλλακτικές λύσεις για τις ζωές τους. Το κράτος αποσύρεται από την ευθύνη του να διασφαλίζει την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης και στέγασης, εκεί όπου οι γυναίκες και οι οικογένειές τους εξαναγκάζονται να αναλάβουν το βάρος και την ευθύνη μετακίνησης χωρίς μέσα και το κόστος που αυτή συνεπάγεται. Παρόμοια, συνεχίζουμε να συμβάλουμε στον αγώνα για την εξάλειψη της πατριαρχίας, του καπιταλισμού και της αποικιοκρατίας, προωθώντας την κοινωνική οργάνωση για την υπεράσπιση των προοδευτικών κυβερνήσεων στις διάφορες ηπείρους, αυτών που πιστεύουν ότι ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός. Σε αυτές τις καταστάσεις, εμείς οι γυναίκες εξακολουθούμε να αυτοοργανωνόμαστε, να βρίσκουμε δημιουργικούς τρόπους να υπερασπίζουμε τη ζωή, να επεκτείνουμε τα κινήματά μας, τις συμμαχίες μας, να δημιουργούμε εναλλακτικές λύσεις, έτσι ώστε να συμβαδίζουμε στη δράση.
• Η 9η Διεθνής Συνάντησή μας στο Σάο Πάολο ήταν στιγμή επαναβεβαίωσης της σημαντικής μας παρουσίας, της δύναμής μας, της ποικιλομορφίας μας και πάνω απ’ όλα της ενότητας και αλληλεγγύης στην δέσμευσή μας να συνεχίσουμε την πορεία μας. Με αυτή την δύναμη και έμπνευση ζητούμε από όλς τις γυναίκες που συναντήσαμε και τις νέες κοπέλες που πορεύονται πλάι μας, να προετοιμάζονται για την 4η Παγκόσμια Δράση το 2015, να επιτύχουμε την κινητοποίηση που μας ενδυναμώνει στην υπεράσπιση των σωμάτων και των περιοχών μας, και να αναπτύξουμε την ανεξαρτησία, την ελευθερία και την ειρήνη για τις γυναίκες και τους λαούς.
Η αλληλεγγύη των γυναικών σε όλο τον κόσμο είναι ουσιώδης για την επιβίωση, την αυτοπροστασία μας και την εξέλιξή μας.
Γυναίκες του κόσμου, πορευόμαστε μέχρι να είμαστε όλες ελεύθερες
Παγκόσμια Πορεία Γυναικών3
—————————————————————————–
1 Ιός
2 Διεθνής Αμνηστία: Τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα απειλούνται σε όλο τον κόσμο