Πλησιάζοντας στο κέντρο προσφύγων στα Διαβατά δεν βλέπεις ανθρώπους αλλά ένα τεράστιο τείχος. Οι χίλιοι περίπου διαμένοντες που ζούσαν μέχρι τώρα σε ένα καμπ περιφραγμένο από σύρματα, αποκλεισμένοι από τον αστικό ιστό και από βασικά δικαιώματα όπως η εκπαίδευση, τώρα ζουν περικυκλωμένοι από έναν τσιμεντένιο φράκτη.
Ένας φράκτης τριών μέτρων ύψους τους κόβει οποιαδήποτε δυνατότητα ορατότητας στον έξω κόσμο. Ένα τσιμεντένιο τείχος που προκαλεί συναισθήματα τρόμου και ντροπής, η οποία βαραίνει φυσικά όσους το σχεδίασαν και το υλοποίησαν αλλά και όσους θα ανέχονται άνθρωποι να ζουν σε ακόμη χειρότερες συνθήκες εγκλωβισμού από αυτές που ως τώρα ζούσαν.
Πρόκειται για τη νέα τραμπικής έμπνευσης ιδέα της κυβέρνησης και του ΔΟΜ, που υλοποιείται εδώ και έναν μήνα σε τέσσερα καμπ (Ριτσώνα, Μαλακάσα, Νέα Καβάλα, Διαβατά). Σύμφωνα με τις πληροφορίες, αντίστοιχες κατασκευές θα γίνουν και στα υπόλοιπα καμπ της χώρας. Οι πληροφορίες που δίνονταν από τον ΔΟΜ και την κυβέρνηση ήταν από την αρχή σκόπιμα συγκεχυμένες σχετικά με το ποιος πήρε αυτή την πρωτοβουλία. Ωστόσο, όλα συνέτειναν στο ότι το τείχος αποτελεί μέρος μιας συνολικής επιχείρησης ώστε τα καμπ να μετατραπούν από ανοιχτού σε κλειστού τύπου, με πρόσχημα την ασφάλεια των διαμενόντων και των τοπικών κοινωνιών. Εκτός από το τείχος, το σχέδιο της κυβέρνησης είναι να τοποθετηθούν ηλεκτρονικά συστήματα εισόδου-εξόδου με ατομικές κάρτες, να υπάρχουν αυξημένες περιπολίες γύρω από τα καμπ ακόμη και παρακολούθηση με drones!
Οι πρόσφυγες, που φυσικά δεν ρωτήθηκαν ποτέ για την μετατροπή του χώρου στον οποίο ζουν σε μια πραγματική φυλακή, έβλεπαν σταδιακά να χτίζονται τείχη γύρω τους ενώ σε ερωτήσεις προς τους υπεύθυνους των καμπ οι απαντήσεις που λάμβαναν ήταν ότι θα ζουν πιο ασφαλείς…
Ποιοι ήταν άραγε οι κίνδυνοι που αντιμετώπιζαν οι πρόσφυγες από τους απ`έξω, δηλαδή από την τοπική κοινωνία, και ποιοι ήταν οι κίνδυνοι που αντιμετώπιζε η τοπική κοινωνία από τους πρόσφυγες; Χωρίς να παραγνωρίζουμε προβλήματα που υπήρξαν στο καμπ των Διαβατών εξαιτίας της εξαναγκαστικής συνύπαρξης τόσων ανθρώπων σε άσχημες συνθήκες (π.χ συγκρούσεις μεταξύ προσφύγων, παραβιαστικές συμπεριφορές κ.ά), η πραγματική αιτία της δημιουργίας των τειχών αυτών δεν είναι αυτή. Η πραγματική αιτία είναι η πρόθεση της κυβέρνησης να εμποδίσει την πρόσβαση όσων προσφύγων έχουν λάβει άσυλο και έχουν εκδιωχθεί από τα καμπ ή έχουν υποστεί έξωση από τα στεγαστικά προγράμματα (είτε γιατί αυτά έληξαν βίαια είτε γιατί το επίδομα που τους δίνεται είναι πολύ μικρό για να επιβιώσουν). Ήδη στα μεγάλα αστικά κέντρα οικογένειες προσφύγων ζουν στην κυριολεξία στον δρόμο και συχνά καταφεύγουν ξανά στα καμπ αναζητώντας την αλληλεγγύη των αιτούντων άσυλο.
Τα μέχρι σήμερα «ανοιχτού τύπου» κέντρα διαμονής προσφύγων μετατρέπονται σε κλειστά για να αποκόψουν τελικά τη δυνατότητα να δημιουργούνται σχέσεις. Σχέσεις αλληλεγγύης μεταξύ των προσφύγων αλλά και σχέσεις με τους ντόπιους και τα κοινωνικά κινήματα. Τα τελευταία εξάλλου από την πρώτη στιγμή της εγκατάστασης των προσφύγων σε αποθήκες και στρατόπεδα έξω από την πόλη συναντούσαν και συναντούν τεράστιες δυσκολίες να έρθουν σε επαφή με τους πρόσφυγες και τα προβλήματά τους. Οι πρόσφυγες είναι εγκαταλελειμμένοι στη μοίρα τους χωρίς να μπορεί να τους βοηθήσει κανείς. Κανείς δε ξέρει τι συμβαίνει στη ζωή τους και κανείς δε μάθει τι θα συμβαίνει μέσα στα δεκάδες τείχη που θα τους περικυκλώνουν και θα μας χωρίζουν. Οι «ξένοι» θα γίνονται ακόμη πιο ξένοι, και εμείς επίσης ξένοι προς τα προβλήματά τους.
Ταυτόχρονα, εκατομμύρια ευρώ (30 εκατ. ευρώ κόστισε η περίφραξη των τεσσάρων καμπ) δίνονται όχι για να φτιαχτούν αξιοπρεπείς δομές διαμονής των προσφύγων, όχι για να αγοραστούν υπολογιστές για τα παιδιά που δεν είχαν πρόσβαση στην τηλεκπαίδευση, όχι για να έρθουν γιατροί στα καμπ, τίποτα για να διευκολύνει τη ζωή των ανθρώπων αυτών. Δίνονται για μπετόν, σύρματα και συστήματα επιτήρησης μιας ζωής που πρέπει να χειροτερεύσει για τον παραδειγματισμό όσων άλλων σκεφτούν να δραπετεύσουν από τον πόλεμο και τη βία.
Ο «πόλεμος εναντίον των προσφύγων», έτσι όπως έγραφε και ένα σβησμένο πλέον σύνθημα στα τείχη των Διαβατών, είναι η στρατηγική της κυβέρνησης να εντείνει ακόμη περισσότερο τα ρατσιστικά αντανακλαστικά της κοινωνίας, απομακρύνοντας τα βλέμματά της από τις συμφορές που δημιουργεί. Είναι τείχη που σταδιακά θα περικυκλώσουν και εμάς αναγκάζοντας μας να ζούμε σε μια δυστοπία, όπου όλοι και όλες θα νιώθουμε ξένοι.
