Έχοντας παρακολουθήσει την εξέλιξη του αγώνα των εργαζομένων στα Πετρέλαια Καβάλας τους προηγούμενους μήνες, είχαμε κάνει λόγο για μία ταξική μάχη σε ένα γήπεδο από τα παλιά που αναμένεται να έχει διάρκεια, ενώ είχαμε αναρωτηθεί για το ποιούς τελικά θα χωράει η Καβάλα την επόμενη μέρα, όταν η εταιρεία είχε δηλώσει σε τοπική εφημερίδα πως αυτοί που δε θα χωράν είναι οι “ταραξίες”.
Η επιμονή των εργαζομένων να λένε το περιβόητο «Όλοι μαζί μέχρι τέλους» μετά από κάθε 20αδα ή 30αδα απολυμένων δικαίωσε τις εκτιμήσεις μας. Πλέον η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων έχουν μείνει χωρίς δουλειά, αλλά μέσα από την αλληλεγγύη χιλιάδων κατοίκων της πόλης και της χώρας και μέσα από την δύναμη που τους δίνει η οργάνωση στο σωματείο τους, επιμένουν και δεν τα παρατάνε.
Αποφασίσαμε να έρθουμε σε επαφή μαζί τους και να τους αφήσουμε να μας οδηγήσουν αυτοί στον τόπο του δίκιου τους, του αγώνα τους για δουλειά με δικαιώματα, για προστασία του περιβάλλοντος, της υγείας των εργαζομένων και της τοπικής κοινωνίας.
Στον τόπο που εκτός από την ανεργία και τον φόβο, τους τελευταίους μήνες μπορεί κανείς να διακρίνει επίσης της οργάνωση και την ελπίδα, στον τόπο που είτε λέγεται Καβάλα, είτε Λάρυμνα είτε λιμάνι του Πειραιά, η εργατική τάξη της χώρας έχει στραμμένα τα μάτια και τον νου της, αντλώντας έμπνευση και πολύτιμα διδάγματα.
«Ευχαριστούμε πολύ για το ενδιαφέρον» ήταν η φράση του εργαζομένου που απάντησε στις ερωτήσεις μας και η απάντησή μας δεν ήταν τυπική, ήταν ότι πιο ειλικρινές μπορούσαμε να πούμε:
«Εμείς ευχαριστούμε για το κουράγιο που δίνετε σε όλους μας με τον αγώνα σας».
-Πείτε μας δύο λόγια για την κατάσταση που βρίσκεστε τώρα. Το σύνολο των εργαζομένων που είχαν προχωρήσει σε επίσχεση εργασίας έχουν απολυθεί. Ποια είναι τα επόμενα βήματα σε νομικό επίπεδο; Τι περιμένετε;
Μετά κι από τις τελευταίες απολύσεις του συνόλου των εργαζομένων που βρίσκονταν σε επίσχεση, έγινε κατανοητό σε όλους ότι ο αρχικός στόχος της εταιρείας ήταν η διάλυση του σωματείου και η καταστρατήγηση των εργασιακών σχέσεων που ίσχυαν μέχρι τώρα. Δυστυχώς όλα αυτά γίνονται με την τιμή του πετρελαίου να καλπάζει πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι και αφενός εις βάρος του σκοπού της αρχικής σύμβασης παραχώρησης των εγκαταστάσεων του ελληνικού δημοσίου και των κοιτασμάτων προς την εταιρεία και αφετέρου της ασφάλειας των εγκαταστάσεων, του περιβάλλοντος και της ευρύτερης περιοχής.
Οι παράνομες και καταχρηστικές απολύσεις θα προσβληθούν στο σύνολό τους στη δικαιοσύνη ώστε να επανέλθει στην εργασία του το έμπειρο κι εξειδικευμένο προσωπικό βάσει του οποίου διασφαλίζεται η ασφαλής λειτουργία της εξορυκτικής δραστηριότητας. Συγχρόνως θα αναδειχθεί το πολιτικό μέρος του θέματος, γιατί δηλαδή παραμένουν κλειστές οι εγκαταστάσεις εδώ και 6 μήνες χωρίς να παράγουν, όταν πριν ένα χρόνο περίπου για οικονομικούς λόγους η εταιρεία αιτήθηκε και έλαβε την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου για δανειοδότηση ύψους 100εκ. ευρώ.
Αναμένουμε την ανάληψη των ευθυνών από τους κρατικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς και το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας, ώστε να αποκατασταθεί πλήρως η απρόσκοπτη και αδιάλειπτη λειτουργία των μοναδικών εγκαταστάσεων εξόρυξης πετρελαίου στη χώρα μας.
-Έχει υπάρξει κάποια επαφή μαζί σας από την κυβέρνηση έτσι ώστε να στηριχτείτε οικονομικά για το διάστημα της ανεργίας σας; Ταυτόχρονα, πολύς κόσμος επιθυμεί να σας στηρίξει, ακόμα και οικονομικά. Έχετε προχωρήσει στη δημιουργία κάποιου ταμείου για το, ελπίζουμε σύντομο, χρονικό διάστημα της ανεργίας σας;
Όχι, αντιθέτως οι απολυμένοι συνάδελφοι δεν μπορούν να βγουν στο επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ, εξαιτίας των μηνύσεων που προσχηματικά κατέθεσε η εταιρεία εναντίον τους.
Η συμπαράσταση των πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων συνδικαλιστικών οργάνων του κλάδου μας και όχι μόνο, μαζί με την αλληλεγγύη αρκετών πρωτοβάθμιων σωματείων από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, είναι αυτή που μας στηρίζει και σε οικονομικό επίπεδο όλο αυτό το διάστημα, ώστε να ανταπεξέλθουμε στις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε όλοι στην καθημερινότητά μας και οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν από την εταιρεία σαν μέτρο πίεσης ώστε να καμφθεί η ενότητα των μελών του Σωματείου!
-«Όλοι μαζί μέχρι τέλους». Αυτό επιμένατε να αναφέρετε στις ανακοινώσεις σας για τις απολύσεις των προηγούμενων εβδομάδων. Είναι δύσκολο να γνωρίζεις ότι ο μισθός σου, εκτός από εσένα συντηρεί και μέλη της οικογένειάς σου, αλλά να επιμένεις στο δίκιο σου ακόμα κι αν ξέρεις πως αυτό σημαίνει πως θα απολυθείς. Τι είναι αυτό που σας κρατάει ενωμένους και επίμονους;
Ο αγώνας για την αξιοπρέπεια και το δίκαιο δεν επιτρέπει άλλο δρόμο από το «Όλοι μαζί μέχρι τέλους». Άλλωστε ο στόχος της εταιρείας ήταν να διασπάσει το μέτωπο του Σωματείου, λέγοντας τόσο καιρό στους εργαζόμενους ότι «ο καθένας μπορεί μόνος του να έρθει να διαπραγματευτεί τα δικαιώματά του». Οι εργαζόμενοι όντας απόλυτα συνειδητοποιημένοι, έχοντας βιώσει στο πετσί τους την τακτική του «διαίρει και βασίλευε» δεν δελεάζονται από «καθρεφτάκια» παραμένοντας αλληλέγγυοι κι ενωμένοι, υπερασπιζόμενοι όλοι μαζί την αξιοπρέπειά τους, την ασφάλεια του περιβάλλοντος και των εγκαταστάσεων.
-Είχατε αναφέρει πρόσφατα μέσω της ιστοσελίδας σας πως η τιμή του πετρελαίου βρίσκεται στα ύψη και η μόνη πετρελαιοπαραγωγός βιομηχανία της χώρας παραμένει κλειστή. Πιστεύετε ότι αυτή η επιλογή εν μέσω ενεργειακής κρίσης αποτελεί μία αντίφαση ή μία στρατηγική επιλογή της εταιρείας;
Σαφώς και είναι αντιφατικό τη μια χρονιά να παρουσιάζονται αλλοιωμένα οικονομικά στοιχεία με ζημίες και την αμέσως επόμενη να διακόπτει την παραγωγική διαδικασία, χάνοντας δεκάδες εκατομμύρια ευρώ με σκοπό τη διάλυση του Σωματείου Εργαζομένων.
Το ότι αυτή η αντίφαση καταλήγει να είναι στρατηγική επιλογή της εταιρείας, μας δείχνει ότι ο πραγματικός στόχος της εταιρείας δεν συμπίπτει με τον λόγο αδειοδότησης που περιγράφεται στον Ν.2779/99. Στόχος της εταιρείας είναι ξεκάθαρα η διάλυση του Σωματείου εργαζομένων, η εργολαβοποίηση, μείωση του προσωπικού και οι βάναυσες περικοπές των αποδοχών τους, με αποτέλεσμα τη φτωχοποίηση της τοπικής κοινωνίας και την αύξηση των κερδών της εταιρείας.
-Στα κείμενα διαμαρτυρίας σας τους προηγούμενους μήνες αναφέρατε για κενά ασφαλείας τόσο για την ζωή και την υγεία των εργαζομένων όσο και για το περιβάλλον και την τοπική κοινωνία. Θέλετε να μας πείτε λίγα παραπάνω για αυτό.
Η εταιρεία από την αρχή υλοποίησης του σχεδίου αναδιάρθρωσης, έδειχνε ότι δε διστάζει να κάνει εκπτώσεις στην ασφάλεια, προκειμένου να επιτύχει το σκοπό της. Με πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου, απομάκρυνε 11 συναδέλφους χωρίς την αντικατάστασή τους, με αποτέλεσμα να πραγματοποιούνται ατελείωτα 12ωρα από τους υπόλοιπους συναδέλφους για την κάλυψη των κενών θέσεων. Επίσης, απολύθηκε εξειδικευμένο προσωπικό και στη θέση τους εμφανίστηκαν ανειδίκευτοι ξένοι εργαζόμενοι, οι οποίοι αδυνατούσαν να διαχειριστούν με ασφάλεια την ομαλή λειτουργία των εγκαταστάσεων. Οι εγκαταστάσεις ήταν γεμάτες αργό πετρέλαιο με υδρόθειο και από λάθος τεχνικούς χειρισμούς, έσβησαν το σύστημα ασφαλείας των πυρσών, με συνέπεια να απελευθερώνονται άκαυστα επιβλαβή αέρια στο περιβάλλον! Κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ στα 40 χρόνια λειτουργίας! Ακόμη, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης διαρροών ή πυρκαγιάς, ο μη γένοιτο, δεν υπάρχει εκπαιδευμένο προσωπικό ώστε να αντιμετωπίσει την κατάσταση αποτελεσματικά! Ο κίνδυνος πολλαπλασιάζεται σε περίπτωση που επιχειρήσουν επανεκκίνηση των εγκαταστάσεων!
-Πραγματοποιήσατε δύο μαζικές διαδηλώσεις στην Καβάλα τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο ενώ η συμμετοχή σας έδωσε ιδιαίτερο χρώμα στην μεγάλη εργατική συγκέντρωση του Φεβρουαρίου στην Αθήνα, εκεί που σμίξατε με τους άλλους, μικρούς και μεγάλους αγώνες της περιόδου. Έχετε αποφασίσει να προχωρήσετε σε νέες κινητοποιήσεις το επόμενο διάστημα;
Έχουν προγραμματιστεί εκδηλώσεις και κινητοποιήσεις το αμέσως επόμενο διάστημά, με σκοπό την κλιμάκωση του αγώνα. Ο εργατικός κλάδος στην χώρα μας βάλλεται ανηλεώς, ξεσηκώνοντας αντιδράσεις, οι οποίες συσπειρώνονται και δυναμώνουν. Η συμπόρευση με Σωματεία, Συλλογικότητες & Ομοσπονδίες εντός κι εκτός Ελλάδας, καθώς και τα μηνύματα που εισπράττουμε όλο αυτό το διάστημα, μας δείχνουν ότι ο εργατικός αγώνας είναι μονόδρομος.
-Κλείνοντας, είναι κάποιο μήνυμα που θα θέλατε να στείλετε στους εργαζομένους που πιθανώς να διαβάζουν αυτές τις γραμμές;
Το μοναδικό όπλο των εργαζομένων σε αυτή την δριμεία αντεργατική επίθεση που έχει εξαπολύσει η κυβέρνηση μαζί με τους εργοδότες, είναι η συσπείρωσή τους σε Σωματεία και η υπεράσπιση των αξιών και των εργασιακών τους κεκτημένων μέχρι τέλους. Άλλωστε, όπως φωνάζουμε εδώ και δεκαετίες ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΧΑΡΙΖΕΤΑΙ, ΟΛΑ ΚΑΤΑΚΤΩΝΤΑΙ.
Ένα σύντομο χρονικό
Η Energean Oil & Gas SA είναι θυγατρική του, εισηγμένου στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, ομίλου Energean και από το 2009 διαχειρίζεται τις εγκαταστάσεις εξόρυξης πετρελαίου στον Πρίνο, στα ανοιχτά της Θάσου, που αποτελούν περιουσία του ελληνικού Δημοσίου ενώ το εργοστάσιο της βρίσκεται στη βιομηχανική περιοχή της Νέας Καρβάλης. Τα τελευταία χρόνια η εταιρία εμφανίζει φορολογικές ζημίες της τάξης των 310 εκατομμυρίων ευρώ και συγκεκριμένα το 2020 λειτουργικές ζημιές 83 εκατομμυρίων ευρώ. Οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν ότι τα ποσά που παρουσιάζονται ως ζημιές των ισολογισμών της μονάδας στην Καβάλα δεν αφορούν την εταιρεία αλλά συναλλαγές μεταξύ των διαφορετικών εταιρειών του ίδιου ομίλου ενώ τονίζουν πως μέρος αυτών των ποσών χρηματοδότησε δραστηριότητες της εταιρείας στα Ιωάννινα και το Κατάκολο για την διεξαγωγή ερευνών για τον εντοπισμό κοιτασμάτων.
Τον Μάρτη του 2021 η κυβέρνηση ζητάει από την Ε.Ε. την διαμεσολάβηση για την έγκριση δανείου ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ για την εταιρεία. Τελικά εγκρίνεται υπέρ της Energean δημόσια εγγύηση για δάνειο από εμπορικές τράπεζες ύψους περίπου 90,5 εκατ. ευρώ και δάνειο μειωμένης εξασφάλισης ύψους 9,5 εκατ. ευρώ από το ελληνικό κράτος
Η εταιρεία ταυτόχρονα ανακοινώνει στους εργαζόμενους ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης που περιλαμβάνει πρόγραμμα για εθελούσιες εξόδους αλλά και την είσοδο εργολαβικών εργαζομένων ενώ μιλάει για περικοπή 80 θέσεων εργασίας με τους 40 να διατηρούν τα πόστα τους αλλά πλέον ως υπάλληλοι εργολαβικής εταιρείας, ενώ στο τραπέζι μπήκαν και οι περικοπές σε κάποια επιδόματα.
Τον Αύγουστο 11 εργαζόμενοι αποχωρούν αλλά οι θέσεις δεν καλύπτονται. Για να βγαίνουν τα κενά, η δουλειά για τους εναπομείναντες εργαζόμενους εντατικοποείται με κάποιους από αυτούς να αναγκάζονται να δουλέψουν 12ωρα για αρκετές μέρες σερί, δημιουργώντας μεγάλο πρόβλημα ασφαλείας. Το εργοστάσιο από τότε μέχρι και τον Δεκέμβριο θα βρίσκεται υπό την περιφρούρηση των εργαζομένων, με τις περισσότερες όμως λειτουργίες του να συνεχίζονται κανονικά.
Η προγραμματισμένη παύση λειτουργίας του εργοστασίου τον Σεπτέμβρη του 2021 με σκοπό την συντήρηση των εγκαταστάσεων έδωσε αφορμή στην εταιρεία για την αναστολή της λειτουργίας του.
Στις αρχές Δεκεμβρίου, με τη διοίκηση της εταιρείας να προσπαθεί να θέσει το εργοστάσιο ξανά σε λειτουργία με τους όρους της, η Energean ανακοίνωσε την εφαρμογή ενός προγράμματος διαθεσιμότητας με έγκριση του Πρωτοδικείου Καβάλας και στο οποίο εντάσσονται 130 εργαζόμενοι οι οποίοι παίρνουν το 50% του μισθού τους χωρίς να δουλεύουν ή το 50% + την διαφορά για όσες μέρες κληθούν να δουλέψουν. Το Σωματείο Εργαζομένων αναφέρει:
«Υπερασπιζόμαστε τις ζωές μας, το περιβάλλον, την οικονομική δύναμη της πόλης, δεν θα τα αφήσουμε όλα αυτά στην τύχη. Έχουμε ορκιστεί ότι όλοι μαζί θα τα υπερασπιστούμε με ότι χρειαστεί. Δεν τα χαρίζουμε σε κανέναν όσο δυνατός και να παρουσιάζεται, όσο ύπουλα και αν φέρεται γιατί μας πνίγει το δίκιο, γιατί έχουμε προσφέρει κυριολεκτικά όλη την ζωή μας γι’ αυτό και αντιμετωπίζουμε έτσι την όλη κατάσταση».
Οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να προσέρχονται στην δουλειά τους και να περιφρουρούν το εργοστάσιο, η εταιρεία προχωρά σε μηνύσεις και κάπως έτσι στις 21 Δεκεμβρίου πραγματοποιείται εισβολή δέκα περίπου διμοιριών των ΜΑΤ που βρήκαν απέναντί του 170 περίπου εργαζόμενους που διεκδικούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας, ανάκληση των απολύσεων και νέες προσλήψεις έτσι ώστε να αποφευχθούν εργατικά η περιβαλλοντικά “ατυχήματα”.
Η αστυνομία συλλαμβάνει τελικά 17 εργαζόμενους ενώ αναμένεται δικογραφία που θα συμπεριλαμβάνει και τους υπόλοιπους 150. Το ίδιο βράδυ εκατοντάδες αλληλέγγυοι κάτοικοι πραγματοποίησαν συγκέντρωση αλληλεγγύης στην Αστυνομική Διεύθυνση της πόλης.
Την Τετάρτη 22 Δεκεμβρίου νέα μαζική συγκέντρωση έξω από τα δικαστήρια όπου μεταφέρονται οι συλληφθέντες χτυπιέται εκ νέου από την αστυνομία, αλλά στέκεται στο σημείο μέχρι να αφεθούν ελεύθεροι όλοι, ενώ στις 27 Δεκεμβρίου πραγματοποιείται διαδήλωση εκατοντάδων Καβαλιωτών.
Οι εργαζόμενοι προχωρούν σε επίσχεση εργασίας από την 1η Ιανουαρίου και η εταιρεία λίγες μέρες μετά προχωρά στις απολύσεις που είχε προαναγγείλει για τους “ταραξίες” που “δεν σέβονται την νομιμότητα”, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει.
24 εργαζόμενοι στα Πετρέλαια Καβάλας, μεταξύ των οποίων ολόκληρο το 7μελές διοικητικό συμβούλιο του σωματείου εργαζομένων μένουν άνεργοι. Στους επτά συνδικαλιστές όσο και σε άλλους 17 εργαζόμενους παράλληλα με την απόλυση κοινοποιήθηκαν και μηνύσεις, με τις οποίες η εταιρεία τους κατηγορεί μεταξύ άλλων για δυσφήμιση και δολιοφθορές, ενώ με επιστολές της προς τους υπόλοιπους 197 εργαζομένους που συμμετέχουν στην επίσχεση εργασίας (με συμμετοχή που αγγίζει το 98%) τους προειδοποιεί πως αν συνεχίσουν θα έχουν την ίδια τύχη με τους απολυμένους συναδέλφους τους, κάτι που τελικά συμβαίνει τις επόμενες εβδομάδες.
Οι εργαζόμενοι έχουν στο πλευρό τους περισσότερα από 100 σωματεία και ομοσπονδίες εργαζομένων που συντάσσουν ανακοινώσεις συμπαράστασης ενώ μετά από κάλεσμα δεκάδων σωματείων της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, στις 27/12 και στις 27/1 πραγματοποιούνται δύο από τις μεγαλύτερες εργατικές πορείες των τελευταίων δέκα ετών στην Καβάλα, ενώ οι εργαζόμενοι συμμετέχουν και στην μαζική κινητοποίηση στις 26 Φεβρουαρίου στην Αθήνα.