Στις 29 Δεκεμβρίου συμπληρώνονται 35 χρόνια από τότε που “έφυγε” ο αγαπημένος όλων των σινεφίλ Αντρέι Ταρκόφσκι, ο σκηνοθέτης που έδωσε στο σινεμά μια νέα πνοή, μια διαφορετική κατεύθυνση, μία άλλη αντίληψη της λεγομένης πραγματικότητας. Το ΚΕΜΕΣ ως ερευνητικό κέντρο για το σινεμά, εκτός των άλλων, επιθυμεί να εστιάζει και σε γεγονότα της έβδομης τέχνης, αλλά και σε πρόσωπα που πρόσφεραν τα πάντα σε αυτήν με ταινίες που παραμένουν αξέχαστες. Πάντα επίκαιρος, πάντα στην ψυχή μας, πάντα προφητικός, θα του αφιερωθεί η προβολή της 6ης Δεκεμβρίου στο μικρό επετειακό αφιέρωμα «35 χρόνια χωρίς τον Αντρέι Ταρκόφσκι».
Οι «Σινεφίλ Δευτέρες» παρουσιάζουν τo ντοκιμαντέρ του γιου του, Αντρέι Αντρέγιεβιτς Ταρκόφσκι, «Αντρέι Ταρκόφσκι. Σινεμά σαν προσευχή», τη Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου στις 21:00 στο cine ΒΑΚΟΥΡΑ (Ιωάννου Μιχαήλ 8, τηλ. 2310233665 ).
Andrey Tarkovsky. A cinema prayer, έγχρωμη, Ιταλία, Ρωσία, Σουηδία, 2019, διάρκεια: 97′. Σκηνοθεσία/σενάριο: Αντρέι Αντρέγιεβιτς Ταρκόφσκι. Μια παραγωγή του Ιδρύματος Αντρέι Ταρκόφσκι. Διανομή: Carousel Films.
Στο απόλυτο ντοκιμαντέρ για τον Αντρέι Ταρκόφσκι παρακολουθούμε τη ζωή και το έργο του μεγάλου δημιουργού με τον ίδιο στον ρόλο του αφηγητή. Μέσα από εξαιρετικά σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό, μοιράζεται μαζί μας τις αναμνήσεις και τις σκέψεις του. Η παιδική του ηλικία, οι γονείς, οι κινηματογραφικές του δημιουργίες, οι σχέσεις του με την πολιτική εξουσία, η εξορία, η επαφή με το Θείο, η Ζωή κι ο Θάνατος, η Τέχνη. Η αφήγηση συνοδεύεται από ηχογραφήσεις ποιημάτων του Αρσένι Ταρκόφσκι, πατέρα του Αντρέι Ταρκόφσκι, που ακούγονται για πρώτη φορά με την φωνή του μεγάλου ποιητή. Μαζί, σπάνιο υλικό από τη ζωή του Ταρκόφσκι, τα γυρίσματα των ταινιών του, τα μέρη που έζησε σε Ρωσία, Ιταλία και Σουηδία.
Σημείωμα του σκηνοθέτη Αντρέι Αντρέγιεβιτς Ταρκόφσκι :
“Υπάρχουν πολλές θεωρίες που αποπειρώνται να εξηγήσουν το «φαινόμενο Ταρκόφσκι» εντός των πλαισίων της σύγχρονης Τέχνης. Όμως, τι σκεφτόταν ο ίδιος ο Ταρκόφσκι; Τι τον ενέπνεε; Ποιες είναι οι αρχές που τον καθοδηγούσαν στην δημιουργία των αριστουργημάτων του; Ποια ήταν τα βιώματά του και τι ήθελε να μοιραστεί με τους θεατές των ταινιών του; Άραγε είναι δυνατόν, 30 χρόνια μετά τον θάνατό του, να ακούσουμε ξανά την φωνή του να μιλά για την ζωή του, το επάγγελμά του, τον προορισμό του; Με αυτούς του στόχους ξεκίνησα να γυρίζω αυτή την ταινία, επιθυμώντας να μεταφέρω τον θεατή στις απαρχές της σκέψης του κινηματογραφιστή, να μοιραστώ μαζί του τα συναισθήματα που προξενεί η επαφή με έναν μεγάλο καλλιτέχνη, έναν μεγάλο άνθρωπο, έναν μέντορα στη ζωή, όπως ήταν ο πατέρας μου.”
Έγραψαν για την ταινία:
«Μια θαυμαστή λειτουργία εντός του ναού της τέχνης. Παρακολουθούμε τον Ταρκόφσκι να αφηγείται λεπτομέρειες για την παραγωγή και την υποδοχή των αριστουργημάτων του, όπως και τις σκέψεις του για την διασταύρωση πίστης, κουλτούρας και κινηματογράφου μα και σημαντικά στοιχεία του βίου του. Ο πατέρας του Αντρέι, Αρσένι Ταρκόφσκι, κατέχει κεντρικό ρόλο στο φιλμ. Ήταν εξέχρν ποιητής και σε αυτήν την ταινία έχουμε την ευκαιρία να τον ακούσουμε να απαγγέλει ποιήματά του, για πρώτη φορά. Ο υιός Ταρκόφσκι συνδυάζει περίτεχνα τις ηχογραφήσεις του ποιητή Αρσένι με σκηνές από το έργο του Αντρέι, συμπεριλαμβανομένων σκηνών από τα γυρίσματα του Στάλκερ και του Αντρέι Ρουμπλιόφ και από την μοναδική θεατρική του απόπειρα με τον Άμλετ. Το σύνολο διατηρεί την υπνωτική, γαλήνια αισθητική που χαρακτηρίζει τις ταινίες του Αντρέι Ταρκόφσκι. Αυτό το ντοκιμαντέρ, πιο πολύ κι από μια φιλική υπενθύμιση των μεγάλων ταινιών του Αντρέι Ταρκόφσκι, λειτουργεί ως ένα έντονο έναυσμα για μια συζήτηση για τα θέματα που έθετε ο σκηνοθέτης, τις σκέψεις του περί πνευματικότητας, την θέληση για την ανάπτυξη της θεωρίας του δημιουργού ή ακόμα και για την κριτική υποδοχή για «Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν». Και βέβαια, αυτό το φιλμ πρέπει να ιδρυθεί υποχρεωτικά από τους λάτρεις του Ταρκόφσκι αλλά και γενικότερα από κάθε σινεφίλ.»
Film inquiry
«Αντί των συνηθισμένων «Ομιλουσών κεφαλών», το φιλμ προσφέρει μια πιο κινηματογραφική προσέγγιση. Οικογενειακές φωτογραφίες, ηχογραφήσεις και φιλμ, από το προσωπικό αρχείο του πατέρα, αποσπάσματα από τα ημερολόγιά του όπου γράφει για την γυναίκα του Λαρίσα, τους φίλους του, τη δουλειά του… Γοητευτικό και σαγηνευτικό φιλμ, με πολλές σκηνές γυρισμένες στα οικογενειακά σπιτικά του Ταρκόφσκι (Ρωσία, Σουηδία, Ιταλία) αλλά και στις ίδιες τοποθεσίες όπου γυρίστηκαν οι ταινίες του».
Filmuforia
«Το φιλμ αναλύει την δουλειά του Ταρκόφσκι, αλλά επίσης την ζωή του, τις αναμνήσεις του και κυρίως την σχέση του με τη θρησκεία (κάτι που ο Ταρκόφσκι αντιμετώπιζε τόσο σοβαρά. Κάτι σχεδόν άβολο, τουλάχιστον σήμερα, σε έναν κόσμο βαλτωμένο από σελέμπριτιζ ιεροκήρυκες οι οποίοι βασικά καταγίνονται με την προώθηση του αγαπημένου τους οργάνου γυμναστικής). Όχι ότι ήταν πιο εύκολα για τον Ταρκόφσκι, με τον Θεό σχεδόν κηρυγμένο ως εχθρό του κράτους στην Σοβιετική Ένωση. Με τόση πνευματικότητα παρούσα σε όλες τους τις ταινίες, τα λόγια του για το θέμα έχουν ακόμα ενδιαφέρον.»
Cineuropa
«Το «Αντρέι Ταρκόφσκι. Σινεμά σαν προσευχή» γυρίστηκε από τον γιο του Ταρκόφσκι, Αντρέι Α. Ταρκόφσκι. Επιτρέπει στον πατέρα του να σχολιάσει την προσέγγισή του προς το σινεμά και τις ιδέες του για την τέχνη, αποκλειστικά με τα δικά του λόγια, μέσω ηχογραφήσεων που συνδυάζονται με υλικό αρχείου από γυρίσματα και αποσπάσματα από τα αριστουργήματά του. Ως φόρος τιμής είναι ξεκάθαρα ένα πολύ προσωπικό έργο αγάπης, όμως αυτό δεν το εμποδίζει να εξωτερικεύσει ευρύτερες ανησυχίες του Ταρκόφσκι ως προς τις αρχές που σήμαιναν τα πάντα για τον δημιουργό, αυτές που αποτελούν το κλειδί για μια τόσο αυθεντική εικονοποιία. Η βασανισμένη αυστηρότητα και η πνευματικότητα του Ταρκόφσκι βρίσκονται ελαφρώς εκτός μόδας στο σημερινό υπερ – καπιταλιστικό πεδίο της ειρωνείας και των ιντερνετικών meme. Όμως, καθώς ο πολιτισμός εφορμά με αυξανόμενη ταχύτητα σε μια κατάσταση μετα-αλήθειας και ρηχού αποπροσανατολισμού, μέσα στην οποία η διαφωνία γίνεται όλο και πιο δύσκολο να καθοριστεί ή να τοποθετηθεί, αυτό το ντοκιμαντέρ αποτελεί μια επίκαιρη υπενθύμιση για το τι σήμαινε κάποτε «ανυποχώρητη καλλιτεχνική στάση.»
Modern Times
Την ταινία θα προλογίσει ο Αλέξης Δερμεντζόγλου, ενώ μετά την προβολή θα ακολουθήσει συζήτηση.
