Διήμερο συγκρούσεων ύστερα από την «απόβαση» των ΜΑΤ
Του Πάνου Κοσμά για το redtopia
Τα γεγονότα
Όλα ξεκίνησαν με τη χθεσινή απόβαση των δυνάμεων… κατοχής νυχτιάτικα τη Δευτέρα προς Τρίτη στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Η εικόνα της εξόδου τους από το πλοίο «Πήγασος» ήταν πρωτόγνωρη: οι διμοιρίες των ΜΑΤ έβγαιναν χωρίς τελειωμό, μαζί με βαριά μηχανήματα και αύρες – ένας ολόκληρος στρατός! Απέξω ήταν εκατοντάδες κόσμου. Το πιο συγκροτημένο μπλοκ, με την πολιτική σημασία του όρου, ήταν του ΚΚΕ. Υπήρχε επιπλέον ένα μπλοκ δυνάμεων της λοιπής Αριστεράς, αναρχικών και αλληλέγγυων. Μπροστά από τους καταπέλτες του πλοίου, είχαν στηθεί μεταφερόμενα κιγκλιδώματα. Εκεί πούλησαν «ηγεσία» και «μαχητική» πλειοδοσία οι ακροδεξιοί. Σαφής μειοψηφία των συγκεντρωμένων και καλά οργανωμένοι, οργάνωσαν μια αντιπαράθεση με τα ΜΑΤ με όρους χουλιγκάνικους ή ακροδεξιών «μπαχαλάκηδων»: παραμέρισαν τα κιγκλιδώματα και άρχισαν λεκτικό πόλεμο με τα ΜΑΤ με ατάκες λιμανιού και κερκίδας. Ο πολύς κόσμος σκεφτόταν και συζητούσε για μορφές αντίδρασης όπως καθιστική διαμαρτυρία, αλλά ο «ακτιβισμός» των ακροδεξιών οδήγησε σε πρόωρη εκδήλωση του «ντου» από την πλευρά των ΜΑΤ, τα οποία έδρασαν όπως ακριβώς και στις διαδηλώσεις στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και αλλού: μαζική χρήση δακρυγόνων, έφοδος και κυνηγητό μέχρι μέσα στην πόλη – κατά πάντων.
Στη συνέχεια, τα ΜΑΤ κινήθηκαν ταχύτατα κατά των μπλόκων που είχαν στηθεί σε δύο σημεία για να εμποδιστεί η μετακίνησή τους στην περιοχή που έχει επιταχθεί (περιοχή Καράβας). Το ένα μπλόκο είχε στηθεί στο δρόμο Μυτιλήνης-Καλλονής στην περιοχή Διαβολόρεμα, που γειτνιάζει με την Καράβα. Εκεί ηγούνταν ο δήμαρχος Δυτικής Λέσβου Ταξιάρχης Βέρρος και ο Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης. Η μορφή διαμαρτυρίας ήταν καθιστική και η μαζικότητα της συγκέντρωσης σχετικά περιορισμένη! 300-400 άτομα. Οι δυνάμεις των ΜΑΤ, ωστόσο, δεν «μάσησαν» ούτε στη μορφή της διαμαρτυρίας ούτε στη θέα της θεσμικής ηγεσίας, οι δε συγκεντρωμένοι δεν είχαν τρόπο να αντιμετωπίσουν τα δακρυγόνα…
Το κύριο «μέτωπο» ήταν αυτονόητα η Καράβα, αφού όλος αυτός ο «στρατός» αποβιβάστηκε στο νησί εν τέλει για να διασφαλίσει την περιοχή ανέγερσης του νέου-κλειστού κέντρου/φυλακής προσφύγων. Εκεί η συγκέντρωση ήταν πολύ μαζική: στην κορύφωσή της έφτασε τα 2.000 άτομα. Όμως, ο κόσμος αυτός είχε συγκεντρωθεί από πολύ νωρίς, με αποτέλεσμα όταν έφτασαν τα ΜΑΤ κατά τις 7 το πρωί να έχει ήδη αρχίσει να παίζει ρόλο η κούραση. Εδώ τα ΜΑΤ επιτέθηκαν «κανονικά» και απροσχημάτιστα με όλα τα γνωστά μέσα.
Ωστόσο, οι συγκεντρωμένοι υποχωρούσαν χωρίς να διαλύονται. Και όχι μόνο αυτό: τα καλέσματα στην πόλη της Μυτιλήνης και στα χωριά ήταν συνεχή, με αποτέλεσμα τα «μέτωπα» να ανανεώνονται διαρκώς με νέες «εφεδρείες». Έτσι, τα μπλόκα παραμένουν, όπως και το γενικό «σκηνικό»: κυνηγητό με τα ΜΑΤ, συνεχείς ρίψεις δακρυγόνων, κρότου λάμψης κ.λπ. Πολλοί από τους συγκεντρωμένους προσπαθούν να παρακάμψουν τα μπλόκα των ΜΑΤ μέσα από λόφους, χωματόδρομους και περάσματα για να φτάσουν στην υπό επιτήρηση έκταση που θα δημιουργηθεί το νέο κλειστό κέντρο/φυλακή. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν μπορεί να εκτιμηθεί πόσο θα αντέξει ο κόσμος να υποστηρίζει τα μπλόκα και αυτή τη διαρκή σύγκρουση με τις δυνάμεις των ΜΑΤ. Ήδη πάντως οι αντοχές ξεπέρασαν τις αρχικές συντηρητικές εκτιμήσεις. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, αργά το μεσημέρι της Τετάρτης, «όλα συνεχίζονται».
Κυβέρνηση, αστυνομία και κάτοικοι
Η κυβέρνηση είναι φανερό ότι έκανε συνειδητά επίδειξη δύναμης. Αυτή τη φορά όχι τόσο ενάντια στην Αριστερά και το χώρο της αλληλεγγύης, αλλά ενάντια στους αυτοδιοικητικούς της Λέσβου και το «λαό της δεξιάς», που θεώρησαν ότι ο Μητσοτάκης αθετεί τις προεκλογικές του δεσμεύσεις όσον αφορά το προσφυγικό και καθοδήγησαν το κρεσέντο των τοπικών αντιδράσεων πέρα από τα «ανεκτά όρια»… Αυτός ο ιδιότυπος «εμφύλιος» είναι το κόστος που πληρώνει η κυβέρνηση για τις προεκλογικές ακροδεξιές της ρητορείες. Αποφάσισε τώρα να δείξει «ποιος είναι το αφεντικό» και ποιος αποφασίζει, και το έπραξε με τα κατεξοχήν όπλα της «νέας κανονικότητας»: τα ΜΑΤ. Η κυβέρνηση έστειλε το μήνυμα ότι «ο διάλογος τελείωσε» και ότι η κυβέρνηση δεν άγεται και φέρεται. Και η αστυνομία ήρθε για να «καθαρίσει» -και μάλιστα γρήγορα, κι όχι για να κάνει οποιαδήποτε διαχείριση τοπικών «ευαισθησιών»… Ωστόσο, η αρχική κυβερνητική εκτίμηση ότι θα καθαρίσει γρήγορα με το δόγμα «σοκ και δέος» δεν επιβεβαιώνεται. Δεν πρόκειται μόνο για το «λαό της δεξιάς» που δεν συμμορφώνεται προς τας υποδείξεις, αλλά και για ένα γενικό κλίμα εξέγερσης ενάντια στην εισβολή των ΜΑΤ στο νησί που δύσκολα «μαζεύεται» από οποιαδήποτε ηγεσία.
Χθες Τρίτη, οι αυτοδιοικητικοί ηγέτες με επικεφαλής τους περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Κώστα Μουτζούρη και δήμαρχο Δυτικής Λέσβου Ταξιάρχη Βέρρο, εμβληματικές φιγούρες του ξενοφοβικού/ρατσιστικού κινήματος στο νησί, ήταν στην πρώτη γραμμή στο Μπλόκο στο Διαβολόρεμα. Από το βράδυ της Τρίτης αποσύρθηκαν ησύχως και δεν ξαναεμφανίστηκαν στην «πρώτη γραμμή» – είπαμε να κάνουμε κάναν «ηρωισμό» για να φιλοτεχνήσουμε προφίλ «στρατάρχη» αλλά το πράγμα πλέον ξεφεύγει… Έτσι, τα δίκτυα που καλούν/οργανώνουν τη διαρκή ανανέωση των «εφεδρειών» έχουν αυτονομηθεί από την κεντρική καθοδήγηση. Μπορεί κανείς να υποθέσεις βάσιμα ότι ήδη οι αυτοδιοικητικοί «ήρωες» αισθάνονται άβολα με το γεγονός ότι το πράγμα ξεφεύγει σε μια κλιμάκωση της αντιπαράθεσης «πέρα από τα όρια» και ότι είναι σε κλοιό πιέσεων από την κυβέρνηση. Την τελευταία ώρα τρεις ειδήσεις -αν και όχι απολύτως επιβεβαιωμένες- αποδεικνύουν ότι κινούμαστε στην κόψη του ξυραφιού: Πρώτο, εκδηλώθηκαν τρεις εστίες φωτιάς στην περιοχή Καράβα ως αποτέλεσμα των επιχειρήσεων των ΜΑΤ. Δεύτερο, υπάρχει σοβαρά τραυματισμένος κάτοικος στο Διαβολόρεμα καις ως αποτέλεσμα τα ΜΑΤ αποσύρθηκαν από την περιοχή. Τρίτο, υπάρχει πληροφορία ότι στην περιοχή Καράβα/Καβακλή ακούστηκαν πυροβολισμοί… Καθώς στις κινητοποιήσεις και συγκρούσεις συμμετέχουν άνθρωποι κάθε ηλικίας και τα ΜΑΤ έχουν προφανώς εντολή να διαλύσουν τα μπλόκα το συντομότερο, ο κίνδυνος να υπάρξει κάποιο πολύ σοβαρό απρόοπτο είναι μεγάλος…
Η γενική απεργία και συγκέντρωση σήμερα (σ.σ χθες) Τετάρτη
Χθες το Εργατικό Κέντρο αλλά και η ΑΔΕΔΥ κήρυξαν γενική απεργία στο νησί. Η συγκέντρωση στις 11 π.μ. στην πλατεία Σαπφούς ήταν μαζική – γύρω στα 2.000 άτομα. Για πρώτη φορά ηγεσία δεν ήταν οι δεξιοί και ακροδεξιοί αυτοδιοικητικοί αλλά στελέχη του Εργατικού Κέντρου (από το ΚΚΕ) και της ΑΔΕΔΥ. Οι τενόροι αυτοδιοικητικοί ήταν εξαφανισμένοι. Κυρίαρχα συνθήματα ήταν «Έξω τα ΜΑΤ από τα νησιά», «Λέσβος γη αντιφασιστική». Στη συγκέντρωση συμμετείχαν όλες οι δυνάμεις της Αριστεράς καθώς και αναρχικοί. Από τα μικρόφωνα έγινε κάλεσμα για πορεία προς το μπλόκο της Καράβας και οι συγκεντρωμένοι ακολούθησαν μαζικά.
Μια νέα φάση του προσφυγικού στα νησιά
Τα γεγονότα αυτά πιστοποιούν ότι περνάμε σε μια νέα φάση του προσφυγικού στο νησί. Οι δύο προφανείς μετατοπίσεις είναι:
Πρώτο, ότι σπάει το ενιαίο μπλοκ των κινητοποιήσεων της τελευταίας περιόδου. Προδρομικά φαινόμενα υπήρχαν όλο το τελευταίο διάστημα, αλλά τις τελευταίες μέρες αυτό έγινε πιο εμφατικό. Στη συγκέντρωση «υποδοχής» των ΜΑΤ στο λιμάνι το μπλοκ των ακροδεξιών άνοιξε λεκτικό πόλεμο με το μπλοκ της Αριστεράς, των αναρχικών και των αλληλέγγυων. Αφότου αποφασίστηκε η επίταξη του χώρου στον Καράβα, οι ακροδεξιοί και φασίστες, που έκαναν θραύση στη Μόρια το τελευταίο διάστημα, δυσκολεύτηκαν να «ηγηθούν» στις τοπικές διεργασίες στον Μανταμάδο και τα πέριξ, όπου κόσμος του ΚΚΕ, της λοιπής Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ τους έκραξε.
Δεύτερο, ο αντίπαλος μετατοπίστηκε αναγκαστικά στην κυβέρνηση και τα ΜΑΤ.
Αυτά δεν σημαίνουν ότι όλη η «εκπαίδευση» σε μαζική κλίμακα σε ρατσιστικές ή κρυπτορατσιστικές ιδέες έχει χαθεί ως διά μαγείας ούτε ότι η ακροδεξιά ηγεσία έχει απομονωθεί. Όμως οι εξελίξεις δημιουργούν τουλάχιστον αμηχανία σε αυτές τις δυνάμεις ενώ ξαναδίνουν τη δυνατότητα στις δυνάμεις της Αριστεράς και της αλληλεγγύης να ξανατοποθετηθούν στο δημόσιο χώρο και να «υψώσουν φωνή». Η κατάσταση είναι πολύ ρευστή και όλα είναι στην κόψη του ξυραφιού. Ένα όμως είναι βέβαιο: όποια πολιτική δύναμη/πολιτικός χώρος μείνει έξω από αυτή τη σύγκρουση θα χάσει κάθε δυνατότητα παρουσίας στο δημόσιο χώρο και παρέμβασης για πολύ-πολύ καιρό.
Τα ζητήματα που χρήζουν ανάλυσης είναι πολλά και σημαντικά, αλλά αυτό το κείμενο δεν έχει σκοπό να κάνει κάτι τέτοιο, μόνο να δώσει μια πρώτη εικόνα.
Υ.Γ. Η τελευταία πληροφορία είναι πως στο Διαβολόρεμα τα ΜΑΤ ξέμειναν από χημικά και κλείστηκαν στις κλούβες, κι ότι ήδη μία κλούβα καταστράφηκε από τους διαδηλωτές!