Οι εκλογές είναι μια φαινομενικά ελεύθερη διαδικασία, ένα εργαλείο της δημοκρατίας, του πολιτεύματος εκείνου που έχει επικρατήσει να θεωρείται ως το ιδανικότερο και προτιμότερο όλων. Και είναι, πράγματι. Ακόμη και στην τρέχουσα εκδοχή, στην οποία μια μειοψηφία που συμμετέχει καταφέρνει να ορίζει το πλαίσιο λειτουργίας της πλειοψηφίας (απαθούς και απέχουσας ή αθροιστικά ηττημένης).
Στο πλαίσιο της πολιτικής ισότητας, αν και μερικές δεκάδες χιλιάδες 18άρηδες τεχνηέντως θα στερηθούν την δυνατότητα να ασκήσουν για πρώτη φορά το εκλογικό τους δικαίωμα, σε κάθε ενήλικο άνθρωπο αντιστοιχεί μία ψήφος την οποία μπορεί να διαχειριστεί όπως επιθυμεί. Είναι σαφές πως οι επιλογές που γίνονται από όλους δημιουργούν μια πραγματικότητα πολλών παραμέτρων μέσα στην οποία θα κληθούμε κατόπιν όλοι να ζήσουμε. Τι θέλω να πω με αυτό; Το τι θα ψηφίσει ο ένας, το αν θα απέχει ο άλλος, θα συνυπολογιστεί (έστω και με τις εξισώσεις του εκλογικού νόμου) και το αποτέλεσμα που θα προκύψει θα μας αφορά όλους, γιατί θα είναι πλέον οι συνθήκες της καθημερινότητάς μας. Οπότε, όλοι και όλες έχουμε μια ίσης αξίας δυνατότητα να επηρεάσουμε το εγγύς μέλλον και τις πολιτικές καταστάσεις.
Έτσι, με την ισότητα της ψήφου, επηρεάζουν εξίσου το εκλογικό αποτέλεσμα, όχι μόνο οι πολιτικά σκεπτόμενοι άνθρωποι αλλά και πολλοί άλλοι που εκκινούν από μη πολιτικές «σκέψεις». Ενδεικτικά θα αναφέρω τρεις κατηγορίες που συνάντησα τις μέρες που πέρασαν.
Εκείνος που θεωρεί ότι οι θρησκευτικές πεποιθήσεις των υποψηφίων έχουν σημαίνοντα ρόλο ως κριτήριο επιλογής, παρά το ότι πρόκειται πρωτίστως για εσωτερικό ζήτημα προσωπικής φύσης, και επομένως ανακουφίζεται όταν βλέπει την αναπαραγωγή κοινωνικών στερεοτύπων, όπως η παρουσία πολιτικών σε θρησκευτικές τελετές. Κινείται στα όρια του φονταμενταλισμού.
Ο μη πολιτικοποιημένος ποδοσφαιρικός οπαδός που υπερασπίζεται φανατικά την «ιδέα» της ομάδας του και -έμμεσα και ασυνείδητα- τα οικονομικά συμφέροντα του επιχειρηματία-ιδιοκτήτη και προσπαθεί πρώτη φορά στη ζωή του να «αρθρώσει» πολιτικό λόγο με αφορμή το χτίσιμο του γηπέδου ή τα χρέη της ΠΑΕ. Κινείται στα όρια του χουλιγκανισμού.
Εκείνος που γαλουχήθηκε με συντηρητικά αντανακλαστικά, ψηφίζει άκριτα ό,τι στήριζε παραδοσιακά η οικογένειά του, ενδεχομένως αξιοποίησε και τον μηχανισμό των ρουσφετιών και χωρίς να έχει αναπτύξει ουσιαστικό πολιτικό κριτήριο νιώθει υποχρεωμένος να κρατήσει στην επιφάνεια τον μηχανισμό από τον οποίο ελπίζει πως θα αποκομίσει περισσότερο ίδιον όφελος. Κινείται στα όρια του σταρχιδισμού.
Επειδή οι εκλογές είναι ένα θεσμικό εργαλείο, το οποίο δίνει με δημοκρατικό τρόπο τη δυνατότητα διεκδίκησης της κυβέρνησης, είναι κατανοητό ότι θα απασχολήσει τα κόμματα το πώς θα καταφέρουν να προσελκύσουν όσο το δυνατόν περισσότερες ψήφους. Είναι αναπόφευκτο λοιπόν ότι η προσέγγιση των θεμάτων που αφορούν στην εκκλησία και τη θρησκεία θα γίνει με συγκρατημένες κινήσεις ώστε να μην μπορέσει να ξεσαλώσει και πάλι η συντηρητική δεξιά κινδυνολογώντας. Είναι αναμενόμενο πως το θέμα του γηπέδου της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια και οι μαφιόζικου τύπου επιθέσεις στα μέλη του δημοτικού συμβουλίου θα μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον των ποδοσφαιρόφιλων και θα αποτελέσει «κόκκινο πανί» για το αν τελικά θα ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ. Είναι βέβαιο πως αν στις προτάσεις για υποψηφιότητες καταφέρουν να επιβιώσουν άτομα του κατεστημένου που εγκαθίδρυσαν ή συντήρησαν τις πελατειακές σχέσεις, το ριζοσπαστικό εγχείρημα θα λαβωθεί γιατί με προβληματίζει ποιους θα επιλέξει τελικά η πλειονότητα των ψηφοφόρων και με τι κριτήρια.
Και επειδή δεν είμαι απολογητής κανενός:
Προσωπικά, δεν θα πήγαινα σε τελετή «αγιασμού των υδάτων» και σίγουρα δεν θα απελευθέρωνα ούτε δεκαοχτούρα ούτε μπεκάτσα.
Προσωπικά, θα επαναλάμβανα μονότονα πως η ανοικοδόμηση του γηπέδου της ΑΕΚ πρέπει να γίνει αυστηρώς στα όρια του ιστορικού γηπέδου της ομάδας, με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον, χωρίς οικονομικά οφέλη για τον ιδιοκτήτη-επιχειρηματία.
Προσωπικά, θα επέμενα η διεύρυνση σε άλλους χώρους να αποκλείει νυν βουλευτές και θα αντιμετώπιζα με άλλον τρόπο το διαρκές συνέδριο.
Αλλά, όλοι αυτοί οι προβληματισμοί ίσως δε θα έχουν καμία αξία αν το αποτέλεσμα των εκλογών της 25ης Γενάρη 2015 δεν είναι μια καθαρή -και αυτοδύναμη αν γίνεται- νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Αριθμητικά, για να επιτευχθεί αυτό απαιτούνται ψήφοι και από τις παραπάνω κατηγορίες. Έχει επιλεχθεί, λοιπόν, μια συγκεκριμένη προσέγγιση σε κάποια πράγματα, στο πλαίσιο της λαϊκής εντολής και της συμμετοχής μέσω αντιπροσώπευσης. Είναι αυτή η καλύτερη εκδοχή που θα μπορούσαμε να έχουμε; Δεν μπορώ να απαντήσω με βεβαιότητα. Υπολείπεται των περιστάσεων; Ενδεχομένως. Ανταποκρίνεται στις δυνατότητες της κοινωνίας και προσαρμόζεται σε αυτές; Το κάνει. Εξελίσσει την πολιτική κουλτούρα; Θα δείξει.
Θα το διαπιστώσουμε σύντομα. Ανοίγει ένα μικρό παράθυρο ευκαιρίας για την Αριστερά και πρέπει να καταφέρουμε να χωρέσουμε να περάσουμε.
Ένα άσπρο κουνέλι, με επίσημο κοστούμι και ρολόι τσέπης περνά μπροστά μου και μονολογεί «άργησα, θα χάσω τη συνέλευση». Στα χέρια του κρατά ένα μπουκαλάκι με την επιγραφή «Πιες με». Το ακολουθώ…