Στο πρώτο κομμάτι του 23ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε το “Κεντρικό Αεροδρόμιο ΤΗF” του Βραζιλιάνου Καρίμ Αϊνούζ το οποίο τιμήθηκε με το Βραβείο Διεθνούς Αμνηστίας (2018). Στο δεύτερο μέρος του υβριδικού Φεστιβάλ συναντάμε ένα ακόμα έργο του, έχοντας κερδίσει μάλιστα και πάλι το αντίστοιχο Βραβείο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα με την ταινία του “Nardjes A.” σε συμπαραγωγή Γαλλίας, Αλγερίας, Κατάρ, Βραζιλίας και Γερμανίας. Από το τμήμα Πανόραμα στο Βερολίνο στην online πλατφόρμα.
Το μυαλό πολλών πηγαίνει από την εισαγωγή στην Αραβική Άνοιξη. Τα γεγονότα όμως είναι πολύ πιο πρόσφατα. Αλγέρι, Φεβρουάριος του 2019. Η ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Προέδρου Μπουτεφλίκα για πέμπτη φορά πυροδοτεί κοινωνική έκρηξη. “Είναι η χώρα μας, είναι το καθήκον μας”. Με ένα smartphone ο σκηνοθέτης μας απεικονίζει σε 82΄μία ημέρα από τη ζωή μία γενναίας – νέας διαδηλώτριας που αψηφά τον φόβο και τους κινδύνους και ρίχνεται στην μάχη με όπλο την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. 8 Μαρτίου, Παγκόσμια ημέρα της Γυναίκας. Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη.
Ο απελευθερωτής του 1994 καταλήγει σήμερα να είναι καταπιεστής. Η αδυναμία του να διαχειριστεί κρίσιμες καταστάσεις μετά το πρόβλημα υγείας που τον ταλαιπώρησε το 2013 τον έχει κάνει έρμαιο μίας ελίτ που συγκέντρωσε σταδιακά στα χέρια της τον πλούτο και βρίσκεται απέναντι από τον λαό. Πρωτοστατεί η νεολαία, αλλά συναντάμε ανθρώπους κάθε ηλικίας. Έχουμε την ευκαιρία να πληροφορηθούμε στοιχεία της ιστορίας της Αλγερίας μέσα από μαρτυρίες απλών ανθρώπων (“Πάντα μας κρατάει κάτι πίσω”). Για 130 χρόνια, μέχρι και το 1962 η χώρα αποτελούσε αποικία των Γάλλων. Ένας αιματηρός πόλεμος οδήγησε στη λύτρωση και τώρα…
Συνειρμικά ήρθε στο νου μου το Φεστιβάλ Κινηματογράφου (μυθοπλασίας) του 2019. Εκεί είχαμε γνωρίζει άλλη μία ιστορία μία δυναμικής έφηβης από τη χώρα της Αφρικής. Το “Papicha” της Μούνια Μεντούρ αναφερόταν σε μία άλλη εποχή, αλλά αν σκεφτεί κανείς έχει αρκετά κοινά με την ταινία τεκμηρίωσης που μας απασχολεί. Οι νέοι διψούν για Τέχνη, Συναντήσεις, Επικοινωνία. Μία πανηγυρική ατμόσφαιρα που θυμίζει ποδοσφαιρικό αγώνα. Η διαφθορά οδηγεί σε μαζικά κινήματα αντίδρασης. Οι ηγεσίες παρουσιάζονται συνήθως αδιάφορες. Καταστολή και στη συνέχεια με την αποκατάσταση της ισορροπίας “διαίρει και βασίλευε”.
Επιλέγεται ένα σαγηνευτικό πορτρέτο. Μία απαράμιλλη ομορφιά φωτίζει τον αγώνα. Όσο ο χρόνος περνά οδηγούμαστε σε μία εξομολόγηση. Το μένω-φεύγω, η συνεχής ακροβασία ανάμεσα στο όνειρο και την απογοήτευση, το ηθικό χρέος προς τους προγόνους, η μουσική ως ένας δρόμος εκτόνωσης τις νύχτες κι οι σχέσεις εμπιστοσύνης που χτίζονται βήμα βήμα. “Χαμογελάμε και σας σκοτώνουμε ειρηνικά”. Οι προσδοκίες ανατροπής μεγάλες. Έχει φτάσει η στιγμή για μία αλλαγή. Πώς τελειώνει άραγε όμως αυτή η ιστορία;
Μέσα απ’ αυτές τις ταινίες απ’ όλον τον κόσμο αντιλαμβάνεσαι ότι δεν είσαι μόνος. Ένα ταξίδι με κοινωνικό πρόσημο. Ένα μάθημα χειραφέτησης κι αυτοδιάθεσης. Η κάμερα σιγά σιγά απομακρύνεται. Η πόλη μοιάζει πια μικρή. Δε διακρίνουμε τι συμβαίνει στους δρόμους. Το γαλάζιο της θάλασσας απλώνεται, κυκλώνει τη χώρα της Βόρειας Αφρικής. Τα πουλιά πετούν και συμβολίζουν την αιώνια προσπάθεια για ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ και ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ. Αυτό είναι το επιμύθιο!
