«Η δομική αιτία της κλιματικής κρίσης είναι η αποτυχία του καπιταλισμού. Το καπιταλιστικό σύστημα προωθεί τον καταναλωτισμό, την πολεμοκαπηλία, την εμπορευματοποίηση, προκαλώντας την καταστροφή της Μητέρας Γης και της ανθρωπότητας. Το καπιταλιστικό σύστημα είναι ένα σύστημα του θανάτου. Ως εκ τούτου, ο καπιταλισμός οδηγεί την ανθρωπότητα σ’ ένα ορίζοντα καταστροφής που καταδικάζει σε θάνατο τη φύση και την ίδια τη ζωή. Σε αυτό το πλαίσιο, για μια βιώσιμη λύση για την κλιματική κρίση πρέπει να καταστρέψουμε τον καπιταλισμό».
Αυτή η διακήρυξη -που θυμίζει κάπως τη ρήση του Κάτωνα “Carthago delenda est”- περιλαμβάνεται στο πολυσέλιδο κείμενο συμβολής της κυβέρνησης της Βολιβίας στη Διεθνή Διάσκεψη για το Κλίμα, που θα γίνει τον Δεκέμβριο στο Παρίσι.
Η είδηση αναπαράχθηκε από λίγα ελληνικά και διεθνή Μέσα, τα οποία εξάντλησαν όλα τα δυνατά σημεία στίξης στους τίτλους – αποσιωπητικά, θαυμαστικά, εισαγωγικά-, προφανώς υπονοώντας ότι πρόκειται για γραφικότητα, ενδεχομένως και γελοιότητα.
Κι όμως, η ανάγνωση της πλήρους πρότασης της βολιβιανής κυβέρνησης δείχνει ότι αυτός ο «αφορισμός» κατά του καπιταλισμού δεν είναι διπλωματική «τρολιά». Συνδυάζεται με συγκεκριμένα κριτήρια υπολογισμού του μεριδίου κάθε χώρας στο παγκόσμιο ισοζύγιο ρύπων (ιστορική ευθύνη, οικολογικό αποτύπωμα, αναπτυξιακή ικανότητα, τεχνολογική ικανότητα), αλλά και με συγκεκριμένο πρόγραμμα εθνικής δράσης της Βολιβίας που συναρτά τους φιλόδοξους στόχους μείωσης των ρύπων με τον δεκαπλασιασμό της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας και την ταυτόχρονη δραστική μείωση της φτώχειας. Υπάρχει σχέδιο ακόμη και για μαζική αναδάσωση με ταυτόχρονη αύξηση της παραγωγής ξυλείας και εξάλειψη της φτώχειας ειδικά για τον πληθυσμό που ζει στα -και από τα- δάση.
Ίσως αυτό που περιγράφει η κυβέρνηση της Βολιβίας ως αντίπαλο δέος στον «καπιταλισμό του θανάτου» δεν είναι ακριβώς κάποιος σοσιαλισμός. Ίσως δεν είναι καν ένας σαφής αντι-καπιταλισμός. Ωστόσο, είναι μια αξιοσημείωτη συμβολή της στην ιστορία της ανθρώπινης χειραφέτησης. Δεν ξέρω αν μέχρι σήμερα έχει υπάρξει κράτος που σε επίσημο διεθνές forum να ζητεί την καταστροφή του καπιταλισμού. Ούτε καν η ΕΣΣΔ τόλμησε ποτέ να παραβιάσει το διπλωματικό πρωτόκολλο του ΟΗΕ με ανάλογο τρόπο.
Όσο για την κριτική που μπορεί κανείς να προσάψει στη βολιβιανή κυβέρνηση για ενδεχόμενη ασυνέπεια λόγων και έργων, οφείλει κανείς να υπενθυμίσει: την εθνικοποίηση κρίσιμων τομέων των δημοσίων αγαθών που ελέγχονταν από ξένες εταιρείες, τη στήριξη των ιθαγενών, τις αυξήσεις μισθών, τη μείωση της φτώχειας -παρ’ ότι η χώρα παραμένει από τις φτωχότερες στη Λατινική Αμερική-, τις πρωτοβουλίες της στον ΟΗΕ για το χρέος. Και φυσικά το γεγονός ότι ήταν η μόνη κυβέρνηση στον κόσμο που έσπευσε επίσημα, διά του αντιπροέδρου της Λινέρα, να υποστηρίξει την Ελλάδα και τον αγώνα κατά του παράνομου και καταχρηστικού χρέους της.
Αλλά το θέμα μου δεν είναι η Βολιβία. Πηγαίνετε στην αρχή του κειμένου. Διαβάστε την εντός εισαγωγικών φράση. Και τώρα κάνετε στον εαυτό σας ένα τεστ: σε ποιο βαθμό συμφωνείτε; Σε ποιο βαθμό διαφωνείτε ειδικά με τη φράση «το καπιταλιστικό σύστημα είναι ένα σύστημα του θανάτου»; Τη θεωρείτε υπερβολική, και πόσο, στην κλίμακα 1-10; Θέστε μερικά ερωτήματα στον εαυτό σας: Ποιο σύστημα είναι συνδεδεμένο με τους πιο φονικούς πολέμους στην ιστορία της ανθρωπότητας; Θεωρείτε άσχετους με τον καπιταλισμό τους καθημερινούς θανάτους προσφύγων στο Αιγαίο; ‘Η με τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, τους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς, τους αιματηρούς εμφυλίους, τις γενοκτονίες, τον ρατσισμό, τις ανθρωπιστικές κρίσεις;
Αν αυτά τα ερωτήματα σας φαίνονται ρητορικά και απλοϊκά, πάμε στο δεύτερο μέρος του τεστ: Σε ποιο βαθμό συμφωνείται με τη φράση «πρέπει να καταστρέψουμε τον καπιταλισμό»; Και τι είστε διατεθειμένοι να κάνετε γι’ αυτό;
Το τεστ απευθύνεται σε κάθε εχέφρονα άνθρωπο που αντιλαμβάνεται την καταστροφική επίδραση του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού στην ανθρωπότητα. Αλλά απευθύνεται πρωτίστως στους κατά τεκμήριο και κατά συνθήκη αριστερούς. Και στην αντίστοιχη Αριστερά. Υπάρχει άραγε κάπου στον πλανήτη, ή στη χώρα, κάποια αριστερά που επιδιώκει στα σοβαρά αυτό τον στόχο; Θα μού πείτε: Εύκολο να το λες, αλλά πώς το κάνεις; Και με τι αντικαθιστάς τον «καταστρεπτέο καπιταλισμό», όταν έχει προ πολλού (αυτό)καταστραφεί ο «σοσιαλισμός»; Μαζί σας, αλλά επειδή προϋπόθεση κάθε ουτοπίας είναι η άρνηση της υπαρκτής δυστοπίας, αναρωτιέμαι τι είδους Αριστερά είναι αυτή που παραιτείται από την ιδρυτική της πεποίθηση: capitalismus delendus est. Τι είδους Αριστερά είναι αυτή που εξαντλείται σε ατελέσφορες προσπάθειες «εξανθρωπισμού», εξωραϊσμού και διαιώνισής του καπιταλισμού ή αποδιδράσκει μπροστά στις λιγοστές ευκαιρίες της Ιστορίας να τού επιφέρει ένα συντριπτικό πλήγμα; Αν συμφωνούμε ότι «καπιταλισμός = θάνατος», πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν υπάρχει πια «ολίγον καπιταλισμός», όπως ούτε «ολίγον νεκρός». Και μετά ας συζητήσουμε τον οδικό χάρτη, καμιά αντίρρηση.
πηγή: Αυγή