Εκτός από τα χιλιάδες στρέμματα πανέμορφης παραθαλάσσιας γης που απειλούνται από το ΤΑΙΠΕΔ, οι κάτοικοι της Χαλκιδικής έχουν να αντιμετωπίσουν και τις διεκδικήσεις του Βαρδινογιάννη και της Μονής Σίμωνος Πέτρα, υπόθεση που ξεκινά από τα μαύρα χρόνια της χούντας και εκδικάζεται για ακόμη μία φορά τη Τετάρτη 17 Σεπτέμβρη.
Της Κατερίνας Μπακιρτζή
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της περιόδου της χούντας. Τον Απρίλιο του 1973 το Συμβούλιο ιδιοκτησίας δημόσιων δασών παραπέμπει στο δασαρχείο Πολυγύρου την εξέταση του θέματος για την αίτηση που είχε καταθέσει η Μονή Ξενοφώντος για την παραχώρηση της έκτασης ήδη από το 1971. Το δασαρχείο εκδίδει απόφαση θετική προς τη μονή. Έτσι πολύ σύντομα γίνονται όλες οι διαδικασίες και την 1η Οκτωβρίου 1973, ο Υπουργός Γεωργίας της χούντας υπογράφει απόφαση, με την οποία εκχωρεί στην Ιερά Μονή Ξενοφώντος 53.000 στρέμματα δασικής έκτασης στην περιοχή της Σιθωνίας Χαλκιδικής, στην βάση ισχυρισμών της Μονής, ότι δήθεν διαθέτει σχετικά οθωμανικά έγγραφα.
Στην έκταση αυτή, που αποτελεί περίπου το 1/3 της Σιθωνίας, περιλαμβάνονται χιλιάδες στρέμματα δασικής έκτασης, εκ των οποίων 15.000 περίπου στρέμματα που ανήκουν στους κατοίκους όπως και τα νησάκια της Βουρβουρού. Η Ιερά Μονή Ξενοφώντος προχωρά άμεσα στην πώληση του δημόσιου δάσους, των 9 νησιών και των οικισμών που υπάρχουν στην περιοχή των 53.000 στρεμμάτων, στην εταιρία «ΣΕΚΑ ΑΕ» συμφερόντων της οικογένειας Βαρδινογιάννη, έναντι ευτελέστατου αντιτίμου. Το Νοέμβριο μάλιστα γίνεται και το συμβόλαιο.
Όμως με την εξέγερση του Πολυτεχνείου και τις αντιδράσεις των κατοίκων της περιοχής η χουντική κυβέρνηση Ανδρουτσόπουλου επαναφέρει το θέμα εκ νέου στο Συμβούλιο ιδιοκτησίας δημοσίων δασών και ακυρώνεται η απόφαση παραχώρησης. Το συμβόλαιο πώλησης λοιπόν προς την εταιρεία ΣΕΚΑ ΑΕ βρίσκεται στον αέρα.
Οι δικαστικές διαμάχες μετά τη Χούντα και η αδιαφορία του δημοσίου
Μετά την πτώση της χούντας το μοναστήρι και η ΣΕΚΑ καταφεύγουν στο ΣτΕ και στο συμβούλιο διαιτησίας δημοσίων δασών. Και οι δύο φορείς εκδίδουν αρνητική απόφαση για το μοναστήρι και την εταιρεία συμφερόντων Βαρδινογιάννη. Συγκεκριμένα την απόφαση ακύρωσε δύο φορές το Συμβούλιο της Επικρατείας, με τελευταία την υπ. Αριθμ. 2332 του Δ’ τμήματος του ΣτΕ του 1980, με την οποία το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο αποφαίνεται τελεσίδικα ότι η έκταση ανήκει στο Δημόσιο.
Η παραχώρηση ανακαλείται από το Δημόσιο χωρίς όμως ποτέ μέχρι σήμερα να έχει ακυρωθεί ο τίτλος ιδιοκτησίας της έκτασης αυτής στον Βαρδινογιάννη. Το μόνο λοιπόν που έμενε ήταν πως το δημόσιο έπρεπε προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια για να ακυρωθεί και το συμβόλαιο. Αυτό δεν έγινε.
Από τότε με διάφορες αγωγές, η εταιρία ΣΕΚΑ ΑΕ συνεχίζει να διεκδικεί τις εκτάσεις. Τη ίδια στιγμή η εταιρεία δηλώνει την περιοχή επί 40 χρόνια ως περιουσιακό της στοιχείο στους ισολογισμούς της.
Η πρώτη δικάσιμος μετά το 1982 έγινε στο Πολύγυρο και αργότερα το Εφετείο στη Θεσσαλονίκη. Το 1995 το δικαστήριο επανέρχεται στη ουσία της υπόθεσης και αποφασίζει να συστήσει μία επιτροπή πραγματογνωμόνων. Το πόρισμα εκδίδεται το 2004 και είναι θετικό για τα συμφέροντα του δημοσίου. Ο τοπογράφος και ο δασάρχης που συμμετέχουν σε αυτή κρίνουν ότι η έκταση βρίσκεται σε ευρύτερη δημόσια δασική περιοχή που παραδόθηκε το 1913 από το τουρκικό στον ελληνικό κράτος. Το 2008 γίνεται και το δικαστήριο και τότε όλοι περίμεναν ότι η υπόθεση θα λήξει αλλά η δικαιοσύνη αποφασίζει να συστήσει άλλη επιτροπή η οποία θα εξετάσει την ουσία της υπόθεσης. Το 2013 βγαίνει το πόρισμα της επιτροπής το οποίο εξέτασε και τα στοιχεία της Μονής Σίμωνος Πέτρα που διεκδικεί επίσης 30.000 στρέμματα της έκτασης και έκρινε πως διαθέτει ιστορικά στοιχεία σχετικά με την ιδιοκτησία της έκτασης.
Η υπόθεση αυτή που διαρκεί εδώ και 41 χρόνια, εν τέλει θα εκδικαστεί πρωτόδικα τη Τετάρτη στις 17 Σεπτεμβρίου, δηλαδή 34 ολόκληρα χρόνια μετά την αγωγή και συνεπώς η επικείμενη δικαστική απόφαση θα καθορίσει το ιδιοκτησιακό καθεστώς της έκτασης, γεγονός που θα επηρεάσει άμεσα τη ζωή των κατοίκων, το δημόσιο χαρακτήρα του δάσους και το ζωτικό χώρο της περιοχής.
Το θέμα και στη Βουλή
Οι αντιδράσεις από τους κατοίκους της περιοχής πολλές, μάλιστα το θέμα έχει φέρει στη Βουλή και η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Κατερίνα Ιγγλέζη.
«Το 2000, το τότε ΥΠΕΧΩΔΕ επιχείρησε να εγγράψει στο Κτηματολόγιο την περιοχή, χωρίς όμως να δεσμευτεί ρητά και εγγράφως ότι θα εφαρμόσει τις αποφάσεις του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου και δεν θα εντάξει σε αυτό τις οποίες αιτιάσεις της εταιρίας ΣΕΚΑ ΑΕ. Την ίδια στιγμή, το ελληνικό δημόσιο δεν άσκησε ποτέ τα νόμιμα δικαιώματά του σε σχέση με την ακύρωση του παράνομου συμβολαίου της ΣΕΚΑ ΑΕ με την Ιερά Μονή Ξενοφώντος, ενώ ουδέποτε παρενέβησαν οι οικονομικές διωκτικές αρχές να ελέγξουν τους ισολογισμούς της εταιρίας, η οποία δήλωνε την έκταση ως δική της. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης επίσης, επέτρεψε μια σειρά από δικαστικές παλινωδίες, με τις οποίες οι ξεκάθαρες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν εφαρμόζονταν ή η εφαρμογή τους κωλυσιεργούσε» αναφέρει στη σχετική ερώτηση.
Το 2008 δε, στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, ο τότε Υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών και σημερινός Υφυπουργός Υγείας, απαντώντας σε σχετική επίκαιρη ερώτηση, -μόλις 21 μέρες μετά την εκδίκαση στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Χαλκιδικής (07.05.2008) της αρνητικής αναγνωριστικής αγωγής κυριότητας που άσκησε το ελληνικό Δημόσιο κατά της Ιεράς Μονής και κατά της εταιρείας ΣΕΚΑ ΑΕ-, είχε αναφέρει ότι αποκλειστική μέριμνα του Υπουργείου «είναι η διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος και η προάσπιση της δημόσιας περιουσίας. Σε καμία περίπτωση το δημόσιο δεν απεμπολεί τα δικαιώματά του, αλλά κάνει όλες τις νόμιμες ενέργειες για τη διασφάλιση της κυριότητας της συγκεκριμένης έκτασης και θα χρησιμοποιήσει κάθε ένδικο μέσο προκειμένου να διασφαλίσει αυτά του τα δικαιώματα».
Βέβαια λίγο καιρό αργότερα η χώρα θα συγκλονιζόταν από το μπαράζ αποκαλύψεων σχετικά με τους αποχαρακτηρισμούς, τις παραχωρήσεις και τις ανταλλαγές ακινήτων που σχετίζονται με τη Μονή Βατοπεδίου.
ΑΝΤΑΡΣΙΑ: Να σταματήσει η λεηλασία του τόπου
Την υπόθεση επανέφερε σήμερα και η Ανταρσία στη Κεντρική Μακεδονία η οποία σε σχετική ανακοίνωση αναφέρει πως « Ήρθε η ώρα να σταματήσει η λεηλασία του τόπου από κάθε Βαρδινογιάννη, Eldorado, ΤΑΙΠΕΔ, μοναστήρι ή μεγαλοξενοδόχο».
«Ως Ανταρσία στην Κ. Μακεδονία-Αντικαπιταλιστική Αριστερά στηρίζουμε τον αγώνα των κατοίκων της περιοχής και απαιτούμε την εκδίωξη των αρπαχτικών, τη διαφύλαξη του δημόσιου χώρου της Σιθωνίας και ολόκληρης της Χαλκιδικής, την απαλλοτρίωση και απόδοση στην κοινωνία των μοναστηριακών εκτάσεων, την προστασία του περιβάλλοντος από επιχειρηματικούς σχεδιασμούς» προσθέτει.
* Ο χάρτης από τους χάρτες του google.maps