Ένα ευχάριστο νέο για τα ομόφυλα ζευγάρια -και όχι μόνο- έρχεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Το Σύμφωνο συμβίωσης αναβαθμίζεται, “ενηλικιώνεται” και θα αφορά πια και τα ομόφυλα ζευγάρια. Για πρώτη φορά το ελληνικό κράτος θα αναγνωρίσει τη σχέση δύο ανθρώπων του ίδιου φύλου και θα κατοχυρώσει δικαιώματα αλλά και …υποχρεώσεις.
Το νομοσχέδιο κατατίθεται τις επόμενες ημέρες ενδεχομένως και εντός της εβδομάδας σε δημόσια διαβούλευση. Πρόκειται για πολυνομοσχέδιο που περιλαμβάνει το Σύμφωνο Συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια, διατάξεις για την καταπολέμηση του ρατσισμού κ.α, λέει σε δηλώσεις του στο alterthess.gr ο γενικός γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του υπουργείου Δικαιοσύνης Κωστής Παπαϊωάννου.
“Το σύμφωνο συμβίωσης πέρα του ότι για ένα σεβαστό αριθμό ανθρώπων σηματοδοτεί την πρόσβαση σε περισσότερα δικαιώματα, την άρση των διακρίσεων, την αναγνώριση της σχέσης, η πιο μεγάλη αξία του είναι ότι έχει βαρύ παιδευτικό ρόλο”, υπογραμμίζει.
“Η πολιτεία για πρώτη φορά αναγνωρίζει επίσημα και θεσμικά σχέσεις, δικαιώματα και υποχρεώσεις που πηγάζουν από την σχέση του ομόφυλου ζευγαριού. Αυτό έχει μια ουσιαστική και συμβολική αξία”, προσθέτει.
“Το βασικό είναι ότι το ν/σ για το Σύμφωνο δεν περιλαμβάνει μόνο τα ομόφυλα ζευγάρια, δεν ανοίγεται απλώς σε αυτά τα ζευγάρια”, επισημαίνει ο κ. Παπαϊωάννου και προσθέτει πως μια τέτοια αλλαγή θα ήταν εύκολη αλλά το υπουργείο επιχειρεί να αλλάξει την ουσία του, να το κάνει πιο δεσμευτικό.
“Είναι ένα άλλο σύμφωνο και για τα ετερόφυλα ζευγάρια”, τονίζει, εξηγώντας πως με το μέχρι σήμερα καθεστώς κάποιος που έχει υπογράψει Σύμφωνο μπορεί να τελέσει γάμο με ένα τρίτο μέρος και με αυτό το τρόπο να λύσει μονομερώς το Σύμφωνο.
Οι αλλαγές προσβλέπουν σε ένα στοιχειώδη σεβασμό και το καθιστούν μια μορφή νομικής αναγνώρισης που πλησιάζει προς το γάμο, υπογραμμίζει ο γ.γ. Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ενώ παράλληλα προσθέτει πως το ν/σ περιλαμβάνει πρόσβαση σε δικαιώματα τόσο ασφάλισης όσο και κληρονομικά.
Επιπλέον όπως αναφέρει ο κ. Παπαϊωάννου οι αλλαγές ανοίγουν το δρόμο για άρση και άλλων διακρίσεων που σχετίζονται με το σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου.
Το επόμενο διάστημα μάλιστα ετοιμάζεται και σχέδιο νόμου για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητα φύλου, υπογραμμίζει.
Σε ερώτηση για το ζήτημα των τέκνων ο κ. Παπαϊωάννου ξεκαθαρίζει πως στο νομοσχέδιο δεν θίγεται το ζήτημα των τέκνων καθώς αφορά την αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου.
Νίκος Χατζητρύφων: Είναι μια καλή αρχή
Για θετική κίνηση κάνει λόγο σε δηλώσεις του στο alterthess.gr o Νίκος Χατζητρύφων, μέλος της “HOMOphonia” και της Σύμπραξης για το Κοινωνικό Φύλο.
“Σαφέστατα λύνει ένα σημαντικό πρόβλημα. Είναι μια καλή αρχή. Ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίχθηκε από πολύ κόσμο που υπέστη την οικονομική πίεση αλλά ελπίζει ότι σε επίπεδο δημοκρατίας θα πάει μπροστά . Αυτή την ελπίδα την ικανοποιεί”, επισημαίνει.
“Αναμένουμε ότι αυτό (σ.σ το νομοσχέδιο) θα ξηλώσει τη τροποποίηση της κυβέρνηση Χατζηγάκη και την προτροπή της Γενικής Εισαγγελίας και στη συνέχεια θα διευκρινιστεί το θέμα του γάμου ώστε να λυθεί και το θέμα της υιοθεσίας.”, υπογραμμίζει αναφερόμενος στο 2008 όταν ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης, Σωτήρης Χατζηγάκης, είχε προτείνει τη θέσπιση του συμφώνου συμβίωσης αλλά ακολούθως μετά τις αντιδράσεις πρόσθεσε τη διευκρίνιση στο σχέδιο νόμου ότι αναφέρεται μόνο σε ετερόφυλα ζευγάρια.
“Ο προηγούμενος νόμος ήταν ένα εξευτελιστικό άρθρο για όσους προέβαιναν σε τέτοιο Σύμφωνο”, αναφέρει σχετικά με τα ελλειπή δικαιώματα και τις πολύ περιορισμένες υποχρεώσεις που απορρέουν από το σημερινό καθεστώς.
Παρόλαυτα ο κ. Χατζητρύφων ξεκαθαρίζει πως για την ίση αντιμετώπιση όλων των πολιτών από το κράτος μένουν ακόμα πολλά να γίνουν.
Μία βασική παράμετρος όπως λέει είναι η κοινωνική διάσταση καθώς είναι αρνητικό το γεγονός ότι το σύμφωνο συμβίωσης συνάπτεται σε συμβολαιογράφο και όχι σε ληξίαρχο.
“Με αυτή τη πονηριά υποβιβάζεται σε ένα συμβόλαιο και αποξενώνεται η κοινωνική λειτουργία και αναγνώριση. Αυτό διατηρείται και σήμερα. Ακόμα και στο παρελθόν τα σοσιαλιστικά και κοσμικά κράτη έκαναν αυτές τις “τελετές” στα Δημαρχεία, ενώ αντίστοιχα στην Ελλάδα ο πολιτικός γάμος επίσης αντικατέστησε την επιθυμία για κοινωνική αναγνώριση και παρουσίαση στη κοινωνία κάνοντας τις τελετές στα Δημαρχεία”, υπογραμμίζει ο κ. Χατζητρύφων και εξηγεί πως αυτή η τακτική αφαιρεί την ορατότητα από την πράξη αλλά ακόμα και την χαρά.
Επιπλέον ένα βασικό θέμα για τα ομόφυλα ζευγάρια είναι το ζήτημα των παιδιών και της νομικής αναγνώρισης της σχέσης τους με αυτά. Πέρα από το γενικό ζήτημα της τεκνοθεσίας υπάρχουν περιπτώσεις που η αντιμετώπιση του κράτους είναι τελείως ανορθολογική. Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι τα υφιστάμενα παιδιά, δηλαδή υπάρχουν γυναίκες που έχουν ήδη παιδιά ως μονογονεϊκές οικογένειες ωστόσο δεν μπορούν να τα έχουν “νομικά” με τη σύντροφό τους.
Τέλος σχολιάζοντας την πρόθεση της κυβέρνησης για νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου υπογραμμίζει πως είναι απαραίτητο αλλά επισημαίνει πως θα πρέπει να ρυθμιστούν και θέματα όπως η “θεσμική” διατήρηση του παρελθόντος και της ιστορίας όσων ανθρώπων το επιλέξουν όπως η νομική σχέση με παιδιά που ενδεχομένως προϋπάρχουν ή συζύγους.
Κατερίνα Μπακιρτζή