Κατόπιν καταγγελιών, κατά το τελευταίο διάστημα, από αιτούντες άσυλο στην εν λόγω δομή, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες ζήτησε την παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη για τη διενέργεια αυτοψίας ως προς τις συνθήκες κράτησής τους.
Να αναφερθεί ότι την Τετάρτη αναταραχή σημειώθηκε στην κλειστή δομή, όπου στοιβάζονται 700 πρόσφυγες αιτούντες άσυλο. Δεκάδες άτομα έριξαν τα σύρματα και έβαλαν φωτιά σε ρούχα στο προαύλιο ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόρριψη των αιτημάτων ασύλου και τις συνθήκες κράτησης. Σύμφωνα με την Αστυνομία, συνελήφθησαν συνολικά 30 άτομα.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (GSR) οι καταγγελίες των αιτούντων ασύλου έχουν να κάνουν με τη σίτιση, καθώς παρέχεται μία μόνον μερίδα φαγητού ημερησίως ανεπαρκής για τις ανάγκες διατροφής. Η μερίδα αυτή συνίσταται, συνήθως, σε μικρή και συχνά ανεπαρκώς μαγειρεμένη ποσότητα ρυζιού, δύο αυγά βραστά, καθώς και δύο φέτες ψωμιού.
Ως προς την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες αναφέρει καθυστέρηση στην πρόσβαση σε ιατρό με αποτέλεσμα οι ασθενείς να εξετάζονται μετά την πάροδο αρκετών ημερών, οπότε, σε πολλές περιπτώσεις, τα συμπτώματα έχουν ήδη υποχωρήσει ή έχουν επιδεινωθεί. Κρατούμενοι αναφέρουν ότι όταν ζητούν ιατρική εξέταση ή χορήγηση αναλγητικών αντιμετωπίζονται με ειρωνεία ή αδιαφορία.
Προβλήματα εντοπίζονται και στις συνθήκες υγιεινής και ρουχισμού.
Συγκεκριμένα, όπως καταγγέλλεται, «οι διαθέσιμες τουαλέτες είναι εξαιρετικά περιορισμένες σε σχέση με τον αριθμό των διαμενόντων στην εν λόγω Κλειστή Δομή. Το λουτρό πραγματοποιείται με κρύο και συχνά ακάθαρτο, όπως αναφέρεται, νερό, χωρίς τη δυνατότητα χρήσης σαπουνιού ή σαμπουάν. Δεν διατίθενται ενδύματα ή υποδήματα· ως εκ τούτου, πολλοί διαμένοντες κυκλοφορούν ακόμη και σε χαμηλές θερμοκρασίες με θερινή ενδυμασία (κοντομάνικα, βερμούδες, σαγιονάρες)».
Σύμφωνα με τα αναφερόμενα, κάθε κοντέινερ φιλοξενεί έως και δεκατέσσερα (14) άτομα, εκ των οποίων τουλάχιστον οκτώ (8) κοιμούνται σε κρεβάτια και οι υπόλοιποι έξι (6) στο δάπεδο, χωρίς στρώματα ενώ η κατανομή των κλινών γίνεται βάσει ανεπίσημης ιεραρχίας («παλαιότητα» ή σωματική ισχύς). Κατά τη διάρκεια βροχοπτώσεων παρατηρούνται εισροές υδάτων εντός των κοντέινερ. Εντοπίζεται εκτεταμένη παρουσία εντόμων (κοριών, ψειρών), ενώ οι κάδοι απορριμμάτων παραμένουν διαρκώς υπερπλήρεις, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ανθυγιεινών συνθηκών και έντονης δυσοσμίας.
Πέρα, όμως, από τις συνθήκες που επικρατούν στη δομή, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες τονίζει ότι αναφέρθηκαν επίσης περιστατικά εφαρμογής αστυνομικών μέτρων πειθαρχικού χαρακτήρα, τα οποία φέρεται να υπερέβησαν το αναγκαίο και πρόσφορο μέτρο καθώς και περιπτώσεις άσκησης ψυχολογικής πίεσης και εκφοβισμού.
«Υπενθυμίζεται ότι εντός της Ελεγχόμενης Δομής Προσωρινής Φιλοξενίας Αιτούντων Άσυλο (ΕΔΠΦΑΑ) που λειτουργεί η Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΥπΥΤ), έχει διαμορφωθεί Ειδική Εγκατάσταση Κράτησης (ΕΕΚ), που έχει παραχωρηθεί στην ελληνική αστυνομία και προσιδιάζει σε Προαναχωρησιακό Κέντρο Κράτησης (ΠΡΟΚΕΚΑ).
Στον χώρο αυτό, ήδη από την περίοδο της αναστολής του ασύλου, ο αριθμός των κρατουμένων υπερβαίνει την επίσημη χωρητικότητα της δομής και καταγγέλλονται άθλιες συνθήκες κράτησης καθώς και «σοβαρές ελλείψεις και ανεπάρκειες των στοιχειωδών υποδομών ασφαλείας».
Όπως έχει ήδη δε επανειλημμένα επισημανθεί τα προαναχωρησιακά κέντρα κράτησης (ΠΡΟΚΕΚΑ ) «δεν παρέχουν το κατάλληλο περιβάλλον για την κράτηση αλλοδαπών για μακρά χρονικά διαστήματα» και «Οι εγκαταστάσεις δεν [είναι] κατάλληλα προσαρμοσμένες για την κράτηση αλλοδαπών υπηκόων», βλ. CPT/Inf (2024) 21 – Part, https://rm.coe.int/1680b0e4e3» τονίζει η οργάνωση καλώντας τις αρμόδιες Υπηρεσίες να λάβουν τα αναγκαία μέτρα ως προς τις συνθήκες κράτησης και την παροχή κατάλληλων συνθηκών υποδοχής στην Κλειστή Δομή Σιντικής Σερρών.
Υπενθυμίζει επίσης ότι σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και το Δίκαιο της Ένωσης, η κράτηση πολιτών τρίτων χωρών, συμπεριλαμβανομένων αιτούντων άσυλο για διοικητικούς λόγους είναι ένα μέτρο το όποιο εφαρμόζεται αποκλειστικά και μόνο κατ’ εξαίρεση και υπό την προϋπόθεση ότι δεν είναι εφικτή η εφαρμογή άλλων μέτρων. Η αδιάκριτη, μαζική και χωρίς ατομική αξιολόγηση κράτηση όλων των νεοεισερχόμενων πολιτών τρίτων χωρών και μάλιστα σε συνθήκες σε απολύτως ακατάλληλες συνθήκες δεν είναι σύμφωνη με την ελληνική νομοθεσία και το Δίκαιο της Ένωσης.
