Tην ομοφοβική και τρανσφοβική επίθεση που δέχτηκαν δύο ΛΟΑΤΚΙ άτομα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης καταγγέλλει το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών καλώντας την Πολιτεία να λάβει τα απαραίτητα θεσμικά μέτρα και να αποδοθεί Δικαιοσύνη.
Το ΣΥΔ υπενθυμίζε ότι το Σάββατο 9 Μαρτίου, όχλος νεαρών ατόμων επιτέθηκε σε δύο ΛΟΑΤΚΙ άτομα στην πλατεία Αριστοτέλους στην Θεσσαλονίκη, τα οποία εξύβρισαν, χτύπησαν και καταδίωξαν πετώντας τους αντικείμενα. Την είδηση έφερε στη δημοσιότητα η οργάνωση Thessaloniki Pride – Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Θεσσαλονίκης [1], με βίντεο από την στιγμή της επίθεσης καλώντας αυτόπτες μάρτυρες να στείλουν πληροφορίες και υλικό καθώς είχαν προηγηθεί προσαγωγές των δραστών από την αστυνομία.
Τα περισσότερα μέσα μαζικής ενημέρωσης αναδημοσίευσαν την είδηση αναφέροντας κάποια από αυτά το ομοφοβικό ή και τρανσφοβικό υπόβαθρο των δραστών, καθώς ναι μεν η επίθεση είχε ομοφοβικά και τρανσφοβικά χαρακτηριστικά – τα οποία επιβεβαιώνονται από τα βίντεο – αλλά επίσης είχε και ρατσιστικά χαρακτηριστικά στη βάση της έκφρασης φύλου.
Η Ανακοίνωση του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας [2] που εκδόθηκε την Κυριακή 10 Μαρτίου, κάνει λόγο για συλλήψεις 21 ατόμων από 24 προσαγωγές σε βάρος των οποίων «σχηματίσθηκε δικογραφία από το Τμήμα Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης για τα κατά περίσταση αδικήματα της απλής σωματικής βλάβης τετελεσμένης και σε απόπειρα, εξύβρισης και απειλής, σε συνδυασμό με την επιβαρυντική περίπτωση του άρθρου 82Α του Ποινικού Κώδικα «Έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά».
Το περιστατικό καταδίκασε με ανακοίνωσή του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης [3] κάνοντας λόγο για «χυδαία, ομοφοβική επίθεση» ενώ το περιστατικό καταδίκασαν εκπρόσωποι κομμάτων, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος της ΝΔ [4], ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ [5] , με Ανακοίνωση ο Τομέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής [6], με Ανακοίνωση το Γραφείο Τύπου του ΚΚΕ [7] και με Ανακοίνωση το Γραφείο Τύπου της Νέας Αριστεράς [8] . Στην καταδίκη του περιστατικού από τα πολιτικά κόμματα και τους εκπροσώπους τους, υπήρξε σε κάποιες ανακοινώσεις εξ’ αυτών μια σύγχυση μεταξύ του σεξουαλικού προσανατολισμού και της ταυτότητας φύλου των θυμάτων, καθώς η επίθεση αν και είχε ομοφοβικά, τρανσφοβικά και ρατσιστικά χαρακτηριστικά στη βάση του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου και της έκφρασης φύλου, δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα έναν συγκεκριμένο σεξουαλικό προσανατολισμό ή ταυτότητα φύλου των θυμάτων.
Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών ήδη από τον Ιούνιο 2023, με Δελτίο Τύπου είχε δηλώσει την ανησυχία του για τις αυξανόμενες επιθέσεις κατά ΛΟΑΤΚΙ+ προσώπων, που είχαν βγει στο φως της δημοσιότητας εν μέσω προεκλογικής περιόδου [9] , ακολουθώντας με Δελτίο Τύπου στις 12 Ιουλίου 2023 για την δολοφονία της τρανς γυναίκας Άννα Ιβάνκοβα [10] . Πρόσφατα με την ψήφιση του νομοσχεδίου για την ισότητα στο γάμο, το ΣΥΔ είχε καταγγείλει τον Πρόεδρο της Ελληνικής Λύσης για μισαλλόδοξες και τρανσφοβικές δηλώσεις [11]. Οι αυξανόμενες επιθέσεις κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων και ο διάχυτος ομοφοβικός και τρανσφοβικός λόγος που εκπορεύεται από δημόσια πρόσωπα μέσα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και όταν ιδιαίτερα αυτά τα πρόσωπα είναι σε θέσεις πολιτικής εξουσίας, ισχυροποιούν μια κατάσταση «κανονικοποίησης» του μισαλλόδοξου λόγου και της ρητορικής μίσους η οποία υποκινεί σε βία και αποτυπώνεται σε κοινωνικό επίπεδο στη καθημερινότητα των ΛΟΑΤΚΙ συνανθρώπων μας.
Για τους παραπάνω λόγους το ΣΥΔ υπενθυμίζει την Απόφαση CM/Rec(2010)5 της Επιτροπής των Υπουργών των Κρατών Μελών περί μέτρων για την καταπολέμηση των διακρίσεων για λόγους σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου [12] όπου τονίζει πως:
[…] i) ο μισαλλόδοξος λόγος πρέπει να απαγορεύεται και να καταγγέλλεται δημόσια οπουδήποτε κι αν εμφανίζεται και ότι ii) τα κράτη μέλη οφείλουν να εγείρουν την επίγνωση των δημόσιων αρχών και δημόσιων θεσμών σε όλα τα επίπεδα των αρμοδιοτήτων τους να απέχουν από δηλώσεις, ιδιαιτέρως σε μέσα ενημέρωσης, οι οποίες μπορεί εύλογα να κατανοηθούν ως νομιμοποίηση αυτού του μίσους ή των διακρίσεων[…]
Στην ίδια κατεύθυνση για την ρητορική μίσους, κινείται και το Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2018 όπου καταδικάζει το μισαλλόδοξο λόγο, την ρητορική μίσους και τα εγκλήματα μίσους [13] και:
[…] 9. καλεί τα κράτη μέλη να καταδικάζουν σθεναρά και να τιμωρούν τα εγκλήματα μίσους, τη ρητορική μίσους και την αναζήτηση εξιλαστήριων θυμάτων από πολιτικούς και δημόσιους αξιωματούχους σε όλα τα επίπεδα και σε όλα τα είδη των μέσων ενημέρωσης, καθώς κανονικοποιούν άμεσα και ενισχύουν το μίσος και τη βία στην κοινωνία·
10. καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν περαιτέρω μέτρα για την πρόληψη, την καταδίκη και την αντιμετώπιση της ρητορικής και των εγκλημάτων μίσους·[…]
Για τα εγκλήματα μίσους σε Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 18ης Δεκεμβρίου 2019 σχετικά με τις δημόσιες διακρίσεις και την ρητορική μίσους κατά των ΛΟΑΤΙ ανθρώπων [15] αναφέρει:
[…] 20. Καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να συνεργάζεται με τα Κράτη Μέλη για να ενισχύσει τη διερεύνηση των εγκλημάτων που βασίζονται στο μίσος, όπως τα εγκλήματα που παρακινούνται από τη ΛΟΑΤΙ-φοβία και την υποστήριξη των θυμάτων […] επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να αναθεωρήσει, μετά από αξιολόγηση των επιπτώσεων, την απόφαση-πλαίσιο που ισχύει επί του παρόντος, προκειμένου να συμπεριλάβει την υποκίνηση μίσους λόγω φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου και χαρακτηριστικών φύλου[…]
Σε ότι αφορά την Ελλάδα, το Πόρισμα της Επιτροπής για την Εθνική Στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ επισημαίνει σαφείς διατάξεις και περιθώρια βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου ως προς την αντιμετώπιση των εγκλημάτων μίσους και της ρητορικής μίσους σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων καθώς και της αντιμετώπισης της διάδοσης, δημόσιας διανομής, παραγωγής ή αποθήκευσης ρατσιστικού υλικού.
Ακόμη, αξίζει να αναφερθούμε στην απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Χαλκίδας [16] υπόθεση που χειρίστηκε ο δικηγόρος Βασίλης Σωτηρόπουλος, που επέβαλε πρωτοδίκως ποινή δεκαέξι (16) μηνών φυλάκισης σε δράστη εγκλήματος με ρατσιστικά χαρακτηριστικά που βάσει του κατηγορητηρίου αφορά το Άρθρο 82Α του νέου Ποινικού Κώδικα και ήταν η πρώτη φορά που δικαστήριο εφάρμοσε το 82Α Π.Κ. (έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά) στη βάση της ταυτότητας φύλου του θύματος. Εξίσου σημαντική είναι και η απόφαση στο Η’ Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών [17] σε υπόθεση επίσης που χειρίστηκε νομικά ο Βασίλης Σωτηρόπουλος-, καθώς είναι η πρώτη καταδίκη καθ’ εφαρμογήν του Ν.927/1979 όπως τροποποιήθηκε από τον Ν.4285/2014, για δημόσια υποκίνηση σε βία, μίσος ή διακρίσεις για λόγους ταυτότητας φύλου, την οποία μήνυση είχε υποβάλει η αείμνηστη Πρόεδρος του ΣΥΔ Μαρίνα Γαλανού.
Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών:
1. Δηλώνει την αμέριστη και αυτονόητη αλληλεγγύη προς τα δύο ΛΟΑΤΚΙ θύματα, και επισημαίνει πως θα σταθεί δίπλα τους με κάθε πρόσφορο και δυνατό τρόπο.
2. Απαιτεί την πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης και την σε βάθος έρευνα από τις αρμόδιες Αρχές.
3. Κρούει για ακόμη μια φορά τον κώδωνα του κινδύνου, καλώντας την Πολιτεία να λάβει όλα τα απαραίτητα θεσμικά μέτρα για την καταπολέμηση των εγκλημάτων μίσους, και να προχωρήσει άμεσα στην τροποποίηση της αντιρατσιστικής νομοθεσίας, ώστε να ποινικοποιείται εξολοκλήρου ο ρατσιστικός λόγος και όχι μόνον όταν αυτός υποκινεί δημόσια σε βία, αλλά γενικότερα κάθε μορφής ρητορικής μίσους.
