Όλες και όλοι μας γνωρίζουμε λίγο πολύ την κατάσταση των δημόσιων νοσοκομείων τα τελευταία χρόνια, μέσα στο πλαίσιο της ολοένα εντεινόμενης υλικής και στελεχιακής αποδυνάμωσης του ΕΣΥ. Και αυτό, παρότι μέσα στα δύο χρόνια πανδημίας αναδείχθηκε όσο ποτέ ότι αυτά αποτελούν την τελευταία γραμμή άμυνας για την δημόσια υγεία.
Τι συγκεκριμένα σημαίνει όμως η επίθεση που δέχεται τα τελευταία χρόνια το δημόσιο σύστημα υγείας για επαρχιακές πόλεις απομακρυσμένες από το μητροπολιτικό κέντρο όπως στη νοτιοανατολική Κρήτη; Πέραν της ήδη γνωστής εικόνας του εξαντλημένου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού από τις συνεχόμενες εφημερίες, η οποία πλέον συνιστά τον κανόνα, αν προσθέσουμε την έλλειψη κρίσιμων ειδικοτήτων (όπως παθολόγων ή γενικών ιατρών) στις υπάρχουσες δομές, αν προσθέσουμε ότι για τους/τις κατοίκους των πόλεων αυτών η απόσταση από το κοντινότερο νοσοκομείο που λειτουργεί αξιοπρεπώς είναι στην καλύτερη περίπτωση 1,5 ώρα μέσω αυτοκινήτου, αν τέλος συνυπολογίσουμε τις μεγάλες αυξήσεις στα φάρμακα καθώς και ότι στην επαρχία το πρόβλημα της ελλειμματικής πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη παρουσιάζεται εν γένει πιο οξυμένο λόγω των αποστάσεων από τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα, μπορεί κανείς να φανταστεί την κατάσταση των νοσοκομείων της περιοχής.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, το νοσοκομείο της Ιεράπετρας έχει, μεταξύ άλλων της περιοχής, το μεγαλύτερο αυτή τη στιγμή πρόβλημα καθώς όλα τα παραπάνω αποτελούν πλέον πραγματικότητα για τους κατοίκους της.
Ας πάρουμε όμως τα δεδομένα. Ο νομός Λασιθίου έχει τρία αστικά κέντρα (Άγιος Νικόλαος, Σητεία, Ιεράπετρα), τα οποία συνδέονται με ένα κάκιστο επαρχιακό οδικό δίκτυο. Το Νοσοκομείο της Ιεράπετρας εξυπηρετεί όχι μόνο τον πληθυσμό της πόλης των 16.000 αλλά και αυτόν των ευρύτερων περιοχών, ο οποίος συνολικά ανέρχεται σε αριθμό πλέον των 40.000, συνυπολογιζομένων και των μεταναστών (κατά βάση εργατών γης) που διαμένουν χωρίς χαρτιά.
Τα τελευταία 15 χρόνια, από όταν εκκίνησε η εφαρμογή πολιτικών λιτότητας, το Νοσοκομείο της Ιεράπετρας, όπως και αρκετά άλλα περιφερειακά νοσοκομεία, βρέθηκαν στο στόχαστρο. Η στόχευση μετατροπής του νοσοκομείου σε κέντρο υγείας (στόχευση η οποία ανασχέθηκε σημαντικά από τη δυναμική απάντηση των κατοίκων της πόλης, χάρη στην κινητοποίηση των οποίων είχε αναγκαστεί ο κ. Λοβέρδος σαν τότε υπουργός Υγείας να μην το κλείσει, όπως είχε σχετικά διακηρυχθεί) έχει συνοδευθεί ανά τα χρόνια από την υποχρηματοδότησή του, καθώς και τις αυξανόμενες ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό. Η πιεστική συνθήκη, οι αυξημένες ευθύνες και οι ελλιπείς παροχές έχουν οδηγήσει μέσα στα τελευταία 6 χρόνια 18 γιατρούς σε παραίτηση, καθότι αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στο έργο τους μέσα σε αυτό το πλαίσιο υποβαθμισμένης και εν τέλει επισφαλούς λειτουργίας του νοσοκομείου. Εν τέλει, η υποβάθμιση του τοπικού νοσοκομείου έχει οδηγήσει να μην μπορεί να λειτουργήσει ούτε καν σαν κέντρο Υγείας, καθώς δεν νοείται μια υγειονομική μονάδα η οποία υποτίθεται ότι παρέχει τις βασικές υπηρεσίες να διαθέτει μονάχα έναν/μία (ή ακόμα και κανένα!) παθολόγο.
Ως αποτέλεσμα, οι διακομιδές προς το κοντινότερο νοσοκομείο, αυτό του Αγίου Νικολάου, που είναι μισή ώρα απόσταση, είναι όχι απλά τακτικές αλλά καθημερινές. Όπως καθημερινές είναι και οι διακομιδές προς τα νοσοκομεία του Ηρακλείου (ΠΑΓΝΗ, Βενιζέλειο), αφού και στον Αγ. Νικόλαο υφίστανται τρομερές ελλείψεις σε προσωπικό. Υπάρχουν δε, μέρες που οι ασθενείς παίζουν την ζωή τους κορώνα γράμματα για το αν θα υπάρχει εφημερεύων καρδιολόγος, χειρούργος ή ακτινολόγος και πόσο μακριά θα είναι διαθέσιμη η κοντινότερη από τις παραπάνω ειδικότητες.
Στα τελευταία τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης της ΝΔ, προτού τεθεί ο νέος νόμος για την υγεία και πριν ακόμα εκπονηθεί ο νέος υγειονομικός χάρτης, ήδη εν καιρώ πανδημίας, το νοσοκομείο είχε οδηγηθεί σε χειρότερη κατάσταση σε σχέση με την ήδη δυσχερή που είχε παραληφθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. Η βεβαρημένη κατάσταση είχε ως αποτέλεσμα, πριν λίγες μέρες, την παραίτηση του τελευταίου παθολόγου λόγω του υπέρογκου φόρτου εργασίας που είχε να αντιμετωπίσει καθημερινά. Η δήλωση του Πλεύρη στις 15/12/2022 ότι «δεν γίνεται από τα οκτώ νοσοκομεία της Κρήτης τα τέσσερα να είναι στο Λασίθι» (1) πραγματικά σημαίνει ταφόπλακα στη δημόσια υγεία της ανατολικής Κρήτης.
Αυτή όμως η δήλωση ήταν και η φλόγα που πυροδότησε την τοπική κοινωνία. Η αγωνιστική ετοιμότητα των κατοίκων δεν αναμενόταν από τους κυβερνώντες, ούτε τότε όταν είχε αποπειραθεί ξανά το κλείσιμο του Νοσοκομείου, αλλά ούτε και τώρα. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα καλέστηκε κινητοποίηση στην οποία συμμετείχε σύσσωμη και ενωμένη η τοπική κοινωνία υπερασπιζόμενη το νοσοκομείο μας, υπερασπιζόμενη την ζωή μας. Για 2 ώρες την Πέμπτη 02.02.2023 έκλεισαν τα σχολεία, οι υπηρεσίες του Δήμου και όλα τα τοπικά καταστήματα. Σχεδόν 10 χιλιάδες κόσμος (2) εκ των 15 χιλιάδων που είναι ο πληθυσμός της πόλης και εκ των 40 της ευρύτερης περιοχής κατέβηκε σε μια μεγαλειώδη διαδήλωση για την ανάγκη να υπάρχει και να ζει στο νοτιότερο αστικό κέντρο της Ελλάδας.
Η μεγάλη αυτή κινητοποίηση δίνει τον παλμό και ήδη έχουν αρχίσει να φαίνονται οι πρώτες αμήχανες αντιδράσεις από τα τοπικά στελέχη της Κυβέρνησης. Μαζί με την υπόλοιπη Κρήτη το επόμενο διάστημα είμαστε έτοιμοι να αγωνιστούμε και να παλέψουμε για την Υγεία ως δημόσιο αγαθό. Αυτή τη φορά οι εξελίξεις ίσως έρθουν «αντίστροφα», και δη αποκεντρωμένα.
Ο αγώνας για το νοσοκομείο της Ιεράπετρας, το οποίο κυριολεκτικά χτίστηκε από τα χέρια των κατοίκων πριν εβδομήντα χρόνια, είναι αγώνας για τη ζωή μας.(3) Δεν θα το αφήσουμε να χαθεί. Δεν θα επιτρέψουμε να γίνει εμπόρευμα η δημόσια υγεία.
