Παρά τις σφοδρές αντιδράσεις και τις μαζικές κινητοποιήσεις κατοίκων της Σίνδου πριν από δύο χρόνια αλλά και τις ομόφωνες αρνητικές αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Δέλτα, η Μητροπολιτική Επιτροπή Θεσσαλονίκης γνωμοδότησε στις 29 Μαρτίου θετικά για την εγκατάσταση και λειτουργία μονάδας θερμικής επεξεργασίας επικίνδυνων αποβλήτων υγειονομικών μονάδων, μέσα στη Βιομηχανική Περιοχή Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για μία μονάδα που θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο μια περιβαλλοντικά υποβαθμισμένη περιοχή, η οποία αριθμεί 1.250 βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
Υπενθυμίζεται ότι στην περιοχή επρόκειτο να εγκατασταθούν δύο τέτοιες μονάδες προκαλώντας τη διαμαρτυρία των κατοίκων αλλά και των παρατάξεων της αντιπολίτευσης στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
Η μία μονάδα της εταιρείας ERMONASSA Α.Ε. σχεδιαζόταν να κατασκευαστεί στο Ο.Τ. 58, μόλις 200 μέτρα από τον οικισμό, σε χώρο που είχε χαρακτηριστεί ως χώρος για κοινωφελείς σκοπούς. Η άλλη μονάδα, της POLYGREEN IKE αφορά το Ο.Τ. 52, 2.000 μέτρα μακριά από την κατοικημένη περιοχή. Φορείς και σύλλογοι από κοινού με τον Δήμο και πολιτικές οργανώσεις είχαν εκφράσει την αντίθεσή τους σε μια τέτοια εξέλιξη και με μια μαζική συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το παλιό δημαρχείο της Σίνδου ζητούσαν να μπει φρένο στην περαιτέρω υποβάθμιση της περιοχής, δηλαδή να καίγονται τόσο επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία απόβλητα δίπλα στις αυλές των σπιτιών τους.
Οι αντιδράσεις του κόσμου και του Δήμου Δέλτα είχαν ως αποτέλεσμα στις 2 Μαρτίου του 2021 η Μητροπολιτική Επιτροπή Θεσσαλονίκης στην τακτική της συνεδρίαση να γνωμοδοτήσει αρνητικά για τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων της εγκατάστασης της POLYGREEN, κυρίως επειδή, όπως υποστήριζε η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου, δεν υπήρχε εν ισχύ ρυμοτομικό σχέδιο στη ΒΙΠΕ Σίνδου. Για την εταιρεία ERMONASSA η Μητροπολιτική Επιτροπή δεν είχε συνεδριάσει καν, είχε παρέλθει η προθεσμία έγκρισης ή μη έγκρισης και έτσι η υπόθεση προχώρησε προς έγκριση στο ΠΕΣΠΑ, με αρνητική ωστόσο εισήγηση από την υπηρεσία της Περιφέρειας.
Στη συνέχεια, ο σχεδιασμός για την εγκατάσταση της μονάδας της ERMONASSA ακυρώθηκε καθώς ο Δήμος Δέλτα σε συνεννόηση με την ΕΤΒΑ επαναπροσδιόρισαν τη χρήση του συγκεκριμένου οικοδομικού τετραγώνου. Το ζήτημα της εγκατάστασης αποτέφρωσης επικίνδυνων υγειονομικών αποβλήτων επανήλθε τους τελευταίους μήνες για την μονάδα της POLYGREEN στο οικόπεδο που απέχει 2.000 μέτρα από τη Σίνδο και 1.600 από τον οικισμό της Αγχιάλου. Ένα από τα κύρια σημεία της αντίδρασης από τον Δήμο Δέλτα και τότε και σήμερα είναι ότι οι μονάδες θα χρησιμοποιούν την θερμική μέθοδο επεξεργασίας, που σημαίνει ότι θα υπάρχουν εκπομπές αέριων ρύπων και διοξινών που είναι επικίνδυνες για την υγεία και θα επηρεάζουν τις υδάτινες καλλιέργειες της περιοχής και συνολικά τους ζωντανούς οργανισμούς.
Ωστόσο η Μητροπολιτική Επιτροπή Θεσσαλονίκης αγνόησε τις αιτιάσεις και τις ανησυχίες κατοίκων και Δήμου δίνοντας στις 29 Μαρτίου το πράσινο φως στην εγκατάσταση της μονάδας POLYGREEΝ. Μάλιστα η αντιπεριφερειάρχης Β. Πατουλίδου δήλωσε ότι πρόκειται για μια άρτια επένδυση που είναι αναγκαίο να υλοποιηθεί ώστε να προστατευτεί τόσο η δημόσια υγεία, όσο και το περιβάλλον. H δυναμικότητα της μονάδας αποτέφρωσης ανέρχεται σε 9,6 tn/ημέρα (3.360 tn/ έτος) και θα δέχεται Απόβλητα Υγειονομικών Μονάδων (ΕΑΥΜ) κατά προτεραιότητα από τις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Αν. Μακεδονίας- Θράκης, Θεσσαλίας, Ηπείρου και Β. Αιγαίου. Τα ληγμένα ή ακατάλληλα φάρμακα που προέρχονται από φαρμακευτικές εταιρίες και αποθήκες θα παραλαμβάνονται από όλη την ελληνική επικράτεια.
Τι άλλαξε ως προς τους λόγους που τότε οδήγησαν σε μια αρνητική γνωμοδότηση και σήμερα σε μια θετική; Τίποτα εκτός από τα ρυμοτομικά ζητήματα, που «διορθώθηκαν» με την τροποποίηση της χρήσης γης που εμπόδιζε την εγκατάσταση της Μονάδας (δηλαδή την έκδοση νέου ΦΕΚ με τις χρήσεις γης στη ΒΙ.ΠΕ.Θ., όπου προβλέπεται διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων στο συγκεκριμένο σημείο που προτίθεται να εγκατασταθεί η δραστηριότητα). Τίποτα δεν έχει αλλάξει ως προς το περιβαλλοντικό αποτύπωμα μιας τέτοιας εγκατάστασης σε συνδυασμό φυσικά με την επιβάρυνση που προκαλεί η πληθώρα βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, στην εισήγηση της υπηρεσίας δεν αναφέρθηκε κανένα αρνητικό ως προς τη λειτουργία μιας τέτοιας μονάδας ενώ όσον αφορά τον έλεγχο για το είδος των νοσοκομειακών αποβλήτων και για ό,τι θα προκύπτει από τη θερμική επεξεργασία το μόνο που αναφέρθηκε είναι ότι τον ρόλο μπορεί να αναλάβει το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), το οποίο σε συνεργασία με την επιχείρηση θα παρέχει τις απαραίτητες διασφαλίσεις προς τους κρατικούς φορείς και το κοινωνικό σύνολο σχετικά με τη λειτουργία της δραστηριότητας.
Η Μητροπολιτική Επιτροπή δεν έλαβε υπόψη της την αρνητική γνωμοδότηση του Δήμου Δέλτα που και αυτή την φορά απέστειλε ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου αλλά ούτε και τα επιχειρήματα της αντιπολίτευσης που σύσσωμη (εκτός της Ελληνικής Αυγής) τάχθηκε αρνητικά στην εγκατάσταση. Ερώτημα ακόμη αποτελεί τι μεσολάβησε έτσι ώστε περιφερειακοί σύμβουλοι της διοίκησης Τζιτζικώστα που αντιτάχθηκαν πριν δύο χρόνια στην εγκατάσταση αυτή τη φορά να σιωπήσουν.
Να σημειωθεί ότι στις τοποθετήσεις τους οι περιφερειακοί σύμβουλοι της αντιπολίτευσης επεσήμαναν ότι ο κόσμος στην περιοχή ανησυχεί και ότι άλλη μια μονάδα επιβαρυντική για το περιβάλλον χωροθετείται στην ήδη επιβαρυμένη δυτική Θεσσαλονίκη. Τόσο ο περιφερειακός σύμβουλος της παράταξης “Κοιτάμε Μπροστά”, Γιώργος Ζέρβας, ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης, Σωτήρης Αβραμόπουλος και ο επικεφαλής της “Οικολογίας – Πράσινης Λύσης”, Φίλιππος Γκανούλης έθεσαν ζητήματα χωροθέτησης του έργου αλλά και συνολικά το ζήτημα της διαχείρισης των αποβλήτων που γίνεται με μοναδικό κριτήριο το κέρδος των επιχειρήσεων.
Ο Δήμαρχος Δέλτα δήλωσε ότι αγνοήθηκε το δημοτικό συμβούλιο και η τοπική κοινωνία και θα προσφύγει στο Περιφερειακό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΠΕΣΠΑ) της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης (που θα εγκρίνει ή όχι την αδειοδότηση) προκειμένου να μπλοκάρει την εγκατάσταση της Μονάδας. «Θέλω να καταστήσω σαφές ότι ήμασταν, είμαστε και θα παραμείνουμε σταθερά αντίθετοι στη δημιουργία εγκαταστάσεων που επιβαρύνουν την υγεία των πολιτών και του ήδη επιβαρυμένου περιβάλλοντος. Θα περιφρουρήσουμε και θα διασφαλίσουμε το δικαίωμα των κατοίκων στην ποιότητα ζωής και θα υπερασπιστούμε την ασφάλεια τους, με κάθε θεσμικό τρόπο, προσφεύγοντας σε όλα τα έννομα μέσα που μας δίνει δικαίωμα το κράτος δικαίου» σημείωσε μεταξύ άλλων ο δήμαρχος Γ. Ιωαννίδης υπενθυμίζοντας ότι η δυτική πλευρά της πόλης και ειδικά η περιοχή του Δήμου Δέλτα σηκώνουν ήδη μεγάλο βάρος, με διαχρονικές ευθύνες των κατά καιρούς κυβερνήσεων και των επιλογών τους.
Είναι προφανές ότι πρόκειται για μια κοινωνική και περιβαλλοντική αδικία, δηλαδή να προστίθεται μια ακόμη επιβάρυνση σε μια περιοχή όπου οι κάτοικοι αναγκάζονται να αναπνέουν εδώ και χρόνια όλες τις ρυπογόνες ουσίες που εκπέμπουν οι βιομηχανικές μονάδες της περιοχής.
Επιδημιολογικές μελέτες έχουν αποδείξει τις δυσμενείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία ακόμη και 10 χιλιόμετρα μακριά από τις εγκαταστάσεις, δεδομένου ότι από τέτοιου τύπου αποτεφρωτήρες αναδύονται σε σημαντικές ποσότητες διοξίνες και φουράνια, ρύποι επικίνδυνοι που ακόμη και σε χαμηλά επίπεδα λειτουργούν σωρευτικά μαζί με την ήδη υπάρχουσα περιβαλλοντική επιβάρυνση από άλλες μονάδες.
Επιπλέον, δεν έχει μελετηθεί ο κίνδυνος «βιομηχανικού ατυχήματος», όπως πυρκαγιά, έκρηξη ή διαρροή που μπορεί να προκύψει από ανεξέλεγκτα συμβάντα κατά τη λειτουργία των μονάδων και μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους κατοίκους και το περιβάλλον της περιοχής
Το ΚΚΕ Κεντρ. Μακεδονίας σε ανακοίνωσή του κάνει λόγο για απαράδεκτη απόφαση της Μητροπολιτικής Επιτροπής Θεσσαλονίκης που πρέπει να σημάνει συναγερμό στη Σίνδο και σε όλες τις όμορες περιοχές, ενώ παράλληλα αναδεικνύει ως πρόβλημα την προώθηση της καύσης των απορριμμάτων που αποτελεί στρατηγική κατεύθυνση της ΕΕ και τον χωροταξικό σχεδιασμό που προσαρμόζεται πάντα στα συμφέροντα των επενδυτών.
«Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το Ειδικό Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων Υγειονομικών Μονάδων (ΕΕΣΔΑΥΜ) πρότεινε ως κατάλληλους χώρους τοποθέτησης νέων μονάδων αποτέφρωσης τις ΒΙΠΕ, μεταξύ αυτών και τη ΒΙΠΕ Θεσσαλονίκης, αποκλειστικά με κριτήρια μείωσης του κόστους διαχείρισης των αποβλήτων και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία, η γειτνίαση με κατοικημένες περιοχές. Παράλληλα, το ίδιο νομοθέτημα ενθάρρυνε τις επενδύσεις ιδιωτών σε αυτό τον τομέα, άνοιξε την πόρτα για την συμπερίληψη επικίνδυνων βιομηχανικών, κυρίως, αποβλήτων στα ΕΑΥΜ που προορίζονται για αποτέφρωση. Σε αυτή τη κατεύθυνση κινείται και η συγκεκριμένη ιδιωτική μονάδα αποτέφρωσης, που έχει δυναμικότητα πολύ μεγαλύτερη από την παραγωγή ΕΑΥΜ που προβλέπει το Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΕΕΣΔΑΥΜ) για την Θεσσαλονίκη!» σημειώνεται μεταξύ άλλων.
Η αδιαφορία των κρατικών αρχών αλλά και της Περιφέρειας είναι ακόμη πιο εξόφθαλμη αν αναλογιστεί κανείς την πρόσφατη καταδίκη της Ελλάδας σε σχέση με την ατμοσφαιρική ρύπανση στη Θεσσαλονίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, που έκρινε ότι η χώρα δεν πήρε τα απαραίτητα μέτρα για να μειώσει τις τιμές των αιωρούμενων μικροσωματιδίων που υπερέβαιναν τα προβλεπόμενα όρια τουλάχιστον από το 2005 έως το 2019.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (ΕΕΑ), οι οδικές μεταφορές, η βιομηχανική δραστηριότητα και η διαχείριση αστικών και βιομηχανικών απορριμμάτων είναι παράγοντες που κύρια συμβάλλουν στην ατμοσφαιρική ρύπανση.
Σταυρούλα Πουλημένη
