Αρνητική τάση στην κοινωνική δικαιοσύνη και τη κοινωνική ανισορροπία στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγράφει μελέτη που δημοσίευσε το γερμανικό Ινστιτούτο Bertelsmann-Stiftung.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας στη κορυφή των δεικτών κοινωνικής δικαιοσύνης είναι χώρες όπως η Σουηδία, η Φινλανδία και η Δανία. Την ίδια ώρα άδικη είναι η κατανομή των περικοπών και τις λιτότητας στις χώρες της κρίσης, δηλαδή τις χώρες του Νότου. Μάλιστα στη χειρότερη θέση είναι η Ελλάδα.
Βέβαια οι ερευνητές υπογραμμίζουν πως η οικονομική ευημερία μόνη της δεν αποτελεί εγγύηση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Για αυτό άλλωστε και ο Δείκτης Κοινωνικής Δικαιοσύνης της ΕΕ αποτελείται από έξι διαστάσεις: την πρόληψη της φτώχειας, την πρόσβαση στην εκπαίδευση, τη πρόσβαση στην απασχόληση και την υγεία, την κοινωνική συνοχή, την απαγόρευση των διακρίσεων, και την ισότητα των γενεών.
Η έρευνα δείχνει ότι η κοινωνική δικαιοσύνη «αφήνει» τα τελευταία χρόνια την ΕΕ ενώ συναντάται σε ποικίλες διαβαθμίσεις στο εσωτερικό της.
Τα συμπεράσματα υποδηλώνουν ότι, όσον αφορά τη κοινωνική δικαιοσύνη, οι σκληρές πολιτικές λιτότητας είχαν αρνητικό αντίκτυπο στα περισσότερα κράτη κατά τη διάρκεια της κρίσης και των διαρθρωτικών, οικονομικών και δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων. Στην κορυφή των θετικών αποτελεσμάτων είναι οι σκανδιναβικές χώρες, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Δανία. Στην αντίπερα όχθη, ιδιαίτερα στις νότιες χώρες της κρίσης στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία, την Ιρλανδία και την Ουγγαρία η κοινωνική αδικία αυξήθηκε από την κρίση ακόμη περισσότερο.
Η έρευνα υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη που έχουν χτυπηθεί από την κρίση δεν κατάφεραν να κατανείμουν τις περικοπές κοινωνικά δίκαια.
Στο σύνολο των χωρών το Λουξεμβούργο, η Γερμανία και η Πολωνία παρουσιάζουν βελτιωμένους δείκτες σε σχέση με το 2008. Την ίδια ώρα η βελτίωση των σκανδιναβικών χωρών, όπως η Σουηδία, η Φινλανδία, η Δανία και η Ολλανδία οφείλεται κυρίως σε μια καλή απόδοση στους τομείς της μείωσης της φτώχειας, της πρόσβασης στην αγορά εργασίας, της κοινωνικής συνοχής και της εξάλειψης των διακρίσεων. Στον αντίποδα τελευταία στη κατάταξη είναι η Ελλάδα που όπως υπογραμμίζει η έρευνα σήμερα πάσχει από την ανεργία των νέων που αγγίζει το 60%, τη ταχεία αύξηση των ποσοστών της φτώχειας αλλά και από τα σκληρά μέτρα λιτότητας στο σύστημα υγείας, από τις διακρίσεις κατά των μειονοτήτων καθώς και από το μεγάλο χρέος που χαρακτηρίζει «υποθήκη στις επόμενες γενιές».
Παρόμοια όμως είναι η εικόνα και σε άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης με αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί το χάσμα μεταξύ των εύπορων χωρών της Βόρειας Ευρώπης και των χωρών της κρίσης στο Νότο.
Συνολικά, ο κίνδυνος της φτώχειας αυξήθηκε στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα τελευταία χρόνια. Σε ολόκληρη την ΕΕ, περίπου το ένα τέταρτο των ανθρώπων βιώνουν τη φτώχεια ή τον κοινωνικό αποκλεισμό. Το αντίστοιχο ποσοστό για τα παιδιά και τους εφήβους είναι στο 28 τοις εκατό. Η ΕΕ απέχει πολύ μέχρι και σήμερα από τους δικούς της στόχους για την πρόληψη της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Η διαφορά ανάμεσα στο φτωχό νότο και τη νοτιοανατολική Ευρώπη, αφενός, και ενός πλούσιου βορρά από την άλλη είναι τεράστια. Αυτή η διαφορά αποτελεί ένα πραγματικό ευρωπαϊκό ζήτημα πολύ περισσότερο από το παρελθόν και θα καθορίζει τη πολιτική ατζέντα, θεωρούν οι επιστήμονες.
Επιπλέον η μελέτη διακρίνει και τα προβλήματα δικαιοσύνης στην αγορά εργασίας, τα οποία εντοπίζει κυρίως στις άνισα κατανεμημένες ευκαιρίες πρόσβασης στις επιμέρους κοινωνικές ομάδες. Όσον αφορά τις ηλικίες, οι νέοι επηρεάζονται περισσότερο από ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας. Η ανεργία μεταξύ των νέων και των ανειδίκευτων εργατών είναι πολύ μεγάλο πρόβλημα, όχι μόνο στις νότιες ευρωπαϊκές χώρες της κρίσης αλλά και σε χώρες όπως η Σλοβακία, η Λετονία και η Ιρλανδία. Σε όλες αυτές τις χώρες έχει σταθεροποιηθεί σε υψηλά ποσοστά η μακροχρόνια ανεργία, που αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη φτώχεια και το κοινωνικό αποκλεισμό. Ταυτόχρονα προβληματισμό προκαλούν σε όλες σχεδόν τις χώρες οι τάσεις προς μια «διπλή» αγορά εργασίας με τη δραστική αύξηση των άτυπων μορφών απασχόλησης.
Τέλος όσον αφορά το δείκτη για τη πρόσβαση στην υγεία, η έρευνα δείχνει ότι τα σκληρά μέτρα λιτότητας στην Ελλάδα οδήγησαν σε δραστικές περικοπές με αποτέλεσμα πολλοί άνθρωποι να μην είναι σε θέση να πραγματοποιούν τις απαραίτητες θεραπείες.
Διαβάστε αναλυτικά τα αποτελέσματα της έρευνας στα γερμανικά
Κ.Μ