Του Θεόφιλου Σιχλετίδη
Σκεφτείτε το τέλειο έγκλημα: Να κλέβεις κάθε μέρα 40 λεπτά του ευρώ από δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Κάθε μέρα για 365 μέρες το χρόνο. Κάθε χρόνο για πολλά χρόνια. Και όλα αυτά νόμιμα!
Τα βασικά: Ο ΟΑΣΘ είναι ένας ιδιωτικός πολυμετοχικός «οργανισμός» που παρέχει στους πολίτες της Θεσσαλονίκης υπηρεσίες αστικών συγκοινωνιών με λεωφορεία. Για τις υπηρεσίες αυτές το ελληνικό δημόσιο επιδοτεί τον ΟΑΣΘ – υποτίθεται πως επιδοτεί το κάθε ένα εισιτήριο, αλλά δεν είναι έτσι ακριβώς – στη βάση μίας σύμβασης που ανανεώνεται κάθε τόσο. Με τα χρήματα που έχει δώσει το ελληνικό δημόσιο στον ΟΑΣΘ, στη Θεσσαλονίκη οι αστικές μετακινήσεις θα έπρεπε να γινόταν με το μηχανισμό του διακτινισμού του αστρόπλοιου «Έντερπράιζ». Τόσο στα τέλη της δεκαετίας του 70, όσο και στα μέσα της δεκαετίας του 80, αριστεροί δήμαρχοι και εργατικά συνδικάτα είχαν προχωρήσει σε κινητοποιήσεις ώστε ο ΟΑΣΘ από «αστικός» να γίνει «δημοτικός» και να λήξει το καλαμπούρι με την επιδότηση των – μεγάλων και σίγουρων κάθε χρόνο – κερδών των μετόχων του. Όλες οι κινητοποιήσεις βρήκαν τοίχο, είτε από τις κυβερνήσεις της Ν.Δ. είτε από τους συντρόφους του ΠΑΣΟΚ, μια και το λόμπι των μετόχων του ΟΑΣΘ είναι οικονομικά πανίσχυρο. Πλήρη εικόνα για το ποιοι είναι οι μέτοχοι του ΟΑΣΘ δεν υπάρχει, οπότε κυκλοφορούν ελεύθεροι διάφορο μύθοι(;) ότι πίσω από άσχετα πρόσωπα βρίσκονται πολιτικοί… Ουάου!
Για την ιστορία: Την άνοιξη, νομίζω τον Μάρτιο, στο υπουργείο Μεταφορών, που εποπτεύει τον ΟΑΣΘ, συζητήθηκε η νέα τιμολογιακή πολιτική του «οργανισμού». Στη συζήτηση συμμετείχαν και εκπρόσωποι των εργαζομένων του ΟΑΣΘ – και εδώ το τοπίο είναι περίεργο καθώς υπάρχουν «εργαζόμενοι» που είναι βασικά μέτοχοι – που έφυγαν από το υπουργείο έχοντας την εντύπωση πως το ενιαίο εισιτήριο των 50 λεπτών θα αυξηθεί στα 60 λεπτά (αύξηση 20%), ενώ παράλληλα θα υπάρξει σημαντική μείωση στην τιμή των μηνιαίων καρτών απεριόριστων διαδρομών. Λίγο καιρό μετά αποδείχτηκε πως τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Το ενιαίο εισιτήριο πήγε στο ένα ευρώ (αύξηση 100%) και η μείωση στην τιμή των μηνιαίων καρτών ήταν στα όρια του συμβολικού. Παράλληλα ο ΟΑΣΘ εμφάνισε ένα νέου τύπου εισιτήριο, το βασικό, των 60 λεπτών. Με το βασικό θα μπορούσες να κάνει μόνο μία διαδρομή, χωρίς να μπορείς να μετεπιβιβαστείς ακόμα και στις γραμμές που με το μέτρο της μετεπιβίβασης (όπως το 19 Ελευθέριο Κορδελιό) έπαψαν να μπαίνουν στο κέντρο της πόλης. Φυσικά έπεσε πολύ κράξιμο και ο ΟΑΣΘ ανακοίνωσε πως είχε υπάρξει κάποιο λάθος. Φυσικά κανένα λάθος δεν υπήρξε, αφού τις σχετικές αποφάσεις του «οργανισμού» είχαν εγκρίνει τόσο το ΣΑΣΘ (ένα τοπικό όργανο που ελέγχει τον ΟΑΣΘ) όσο και το υπουργείο Μεταφορών. Τέλος πάντως, λάθος… οπότε ο ΟΑΣΘ ανακοίνωσε πως με το βασικό εισιτήριο επιτρέπεται η μετεπιβίβαση, μόνο όμως σε τρία συγκεκριμένα σημεία (Ν.Σ.Σταθμός, ΙΚΕΑ, Ν. Ελβετία) και απαγορεύεται οπουδήποτε αλλού, ακόμα και στην πλατεία Ελευθερίας. Φυσικά έπεσε νέο κράξιμο, αλλά και κινητοποιήσεις ακτιβιστών ενάντια στην ακρίβεια και τα χαράτσια. Ως εκ θαύματος ο ΟΑΣΘ ανακοίνωσε πως και πάλι έχει κάνει λάθος… Σαν πολλά λάθη δεν κάνει; Κατά ένα τρόπο η ιστορία τελείωσε καλά, μια και το βασικό εισιτήριο των 60 λεπτών μετά τη διόρθωση των λαθών του ΟΑΣΘ έγινε ενιαίο (με μετεπιβίβαση από παντού) και η αύξηση – όμως σε καιρούς σκληρής λιτότητας, που υπάρχει πολύς κόσμος που τα βγάζει πολύ δύσκολα πέρα – περιορίστηκε στο 20%.
Πάμε παρακάτω; Φυσικά η ιστορία με τα λάθη ήταν μούφα. Απλά στο υπουργείο Μεταφορών, που συνωστίζονται αρκετοί σύντροφοι σοσιαλιστές από τη Θεσσαλονίκη, κώλωσαν από τις αντιδράσεις και το κράξιμο. Το αρχικό σχέδιο παρέμεινε όμως στα συρτάρια του υπουργείου και του ΟΑΣΘ. Πριν από λίγες μέρες συζητήθηκε στην Αθήνα το πώς θα μας ξανασερβίρουν τις ντεμέκ λάθος αυξήσεις, δηλαδή το εισιτήριο του ενός ευρώ. Όπως μπορείτε να φανταστείτε θα επικαλεστούν για τις νέες αυξήσεις κάτι αρλούμπες περί «δίκαιας» τιμολογιακής πολιτικής, την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και το μνημόνιο. Βέβαια στο μνημόνιο δεν λέει κάτι για τον ΟΑΣΘ, αλλά αυτό δεν είναι πρόβλημα, μπορούν να το συμπληρώσουν ανά πάσα στιγμή. Επικαλούμενο, λοιπόν, την κρίση, το υπουργείο Μεταφορών θα «κουρέψει» την επιδότηση του δημοσίου προς τον ΟΑΣΘ. Ο «οργανισμός» ήταν να πάρει κάπου στα 110 εκατομμύρια ευρώ και θα πάρει κάπου στα 104 με 103 εκατομμύρια ευρώ. Οπότε «δικαιολογείται» το ενιαίο εισιτήριο να πάει στο ένα ευρώ, μιας και θα πρέπει όλοι να συμβάλουμε ώστε η χώρα να βγει από το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιπέσει… Μόνο που τα πράγματα δεν είναι έτσι. Το ενιαίο εισιτήριο δεν θα αυξηθεί για να σωθεί η χώρα, αλλά για να μείνουν σταθερά και το 2011 τα – σίγουρα και εύκολα – κέρδη των μετόχων του ΟΑΣΘ! Δηλαδή, οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, οι άνεργοι, οι φοιτητές, οι μαθητές και όλος ο καλός ο κόσμος θα κληθεί από τον Γενάρη να πληρώσει πιο ακριβά τα εισιτήρια του ΟΑΣΘ ώστε οι μέτοχοι του «οργανισμού» να συνεχίσουν να κονομάν όπως κονόμαγαν εδώ και χρόνια και να μπορέσουν να εξασφαλίσουν και τα παιδιά των εγγονιών τους, μιας και τα εγγόνια τους τα εξασφάλισαν με τις επιδοτήσεις που πήραν από το δημόσιο παλιότερα. Έλα που όμως οι πολλοί καλοί άνθρωποι δεν είναι χαζοί.
Συνεχίζεται…