Συνέντευξη με τον Αρμένιο Κάρλος, γ.γ. CGTP
Τη συνέντευξη πήρε ο Αργύρης Παναγόπουλος
Το δεύτερο πακέτο διάσωσης της Πορτογαλίας θα οδηγήσει σε νέο καταστροφικό Μνημόνιο, ενώ βιομήχανοι, τρόικα και μετριοπαθή συνδικάτα διαλύουν τις εργασιακές σχέσεις, τροφοδοτώντας την ανεργία και την ύφεση, τόνισε στην «Εποχή» ο Αρμένιο Κάρλος, νέος γενικός γραμματέας της μεγαλύτερης πορτογαλικής συνδικαλιστικής συνομοσπονδίας CGTP.
Ο Κάρλος διαδέχθηκε στο 10ο Συνέδριο της CGTP -με τη στήριξη των κομμουνιστών, των συνδικαλιστών του Μπλόκου, των σοσιαλιστών, των καθολικών και ανεξαρτήτων- τον ιστορικό ηγέτη του συνδικάτου Μανουέλ Καρβάλιο ντα Σίλβα, μετά από 25 χρόνια στη θέση αυτή και πάνω από 35 χρόνια στα ηγετικά όργανα του συνδικάτου.
Ο 56χρονος Κάρλος υποστηρίζει την αυτονομία του συνδικάτου από τα πολιτικά κόμματα, παρόλο που ανήκει στην Κεντρική Επιτροπή του ΚΚ της Πορτογαλίας και υπήρξε και βουλευτής του το 1993. Το 60% των ηγετικών οργάνων της CGTP καλύπτεται από στελέχη του ΚΚ της Πορτογαλίας. Εκλέχθηκε με 113 ψήφους υπέρ και 28 λευκούς, σε σχέση με τα 120 υπέρ, 11 λευκά και 4 άκυρα που είχε εκλεγεί προ 4ετίας ο Σίλβα. Το νέο Εθνικό Συμβούλιο εκλέχθηκε με 735 υπέρ, 8 λευκά και 32 άκυρα.
Συγχαρητήρια για την εκλογή σας και μάλιστα σε μια ιδιαίτερα δύσκολη και περίπλοκη περίοδο κοινωνικών αγώνων.
Ευχαριστώ. Είναι αλήθεια ότι βρισκόμαστε σε μια δύσκολη περίοδο. Εάν κάποιοι χρειάζονται συγχαρητήρια είναι οι εργαζόμενοι, που στη Πορτογαλία, την Ελλάδα και άλλες χώρες αγωνίζονται εναντίον της ανεργίας, της ύφεσης και της λιτότητας. Μεταφέρεται τους αγωνιστικούς χαιρετισμούς όλης της CGTP στους έλληνες εργαζόμενους. Παρακολουθούμε τις εξελίξεις στη χώρα σας.
Πως είδατε τη σημερινή απεργία [Τετάρτη]στα μέσα μεταφοράς της Λισσαβόνας;
Έχει μεγάλη επιτυχία. Το μετρό παρέλυσε. Τα λεωφορεία και τα τρένα δεν κινήθηκαν. Τα πλοία έμειναν στις αποβάθρες τους στις δύο όχθες του ποταμού Τάζο. Το κόστος των μεταφορών αυξήθηκε περίπου 26% μέσα σε λίγους μήνες, πλήττοντας τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Οι εργαζόμενοι και οι πολίτες είναι εναντίον της μερικής ή ολικής ιδιωτικοποίησης των μεταφορών της Λισσαβόνας, γιατί ξέρουν ότι θα πληρώσουν ένα νέο βαρύ τίμημα.
Ποιοι είναι οι στόχοι της εθνικής διαδήλωσης στη Λισσαβόνα στις 11 Φεβρουαρίου;
Έχουμε δύο στόχους. Ο πρώτος είναι να ευαισθητοποιήσουμε και κινητοποιήσουμε την κοινωνία μας εναντίον της ανισότητας, της φτώχειας και της ανεργίας που επιβάλλουν στη χώρα. Ο δεύτερος είναι να καλλιεργήσουμε την ελπίδα ότι μπορούμε να επιβάλλουμε μια άλλη πολιτική. Πρέπει να ξεσηκωθούμε ενωτικά και δραστήρια. Χρειαζόμαστε μια ενωτική πολιτική ταξικών αγώνων. Το πιο σημαντικό είναι οι εργαζόμενοι και ο κόσμος να κατανοήσουν ότι διεξάγεται ένας σκληρός ταξικός αγώνας και ότι θα πρέπει να υπερασπιστούν τα δικαιώματά και τους εαυτούς τους. Χρειαζόμαστε ένα ποιοτικό άλμα για να επιβάλλουμε μια εναλλακτική πολιτική απέναντι σε ένα πηγάδι που δεν έχει πάτο.
Η CGTP προχώρησε σε συνολικότερες αλλαγές των ηγετικών οργάνων της στο πρόσφατο συνέδριό σας …
Στη CGTP δεν αλλάξαμε μόνο το γενικό γραμματέα, αλλά και μεγάλο τμήμα της Εκτελεστικής Επιτροπής, υλοποιώντας τις αποφάσεις προηγούμενων συνεδρίων μας για την αντικατάσταση συντρόφων μας που έχουν περάσει το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης. Έχουμε καθήκον να προχωράμε και στη γενεαλογική ανανέωση όλων των βαθμίδων του συνδικάτου. Δεν υπάρχουν άλλοι λόγοι. Οι σύντροφοί μας που απεχώρησαν από τα όργανα συνεισφέρουν με την εμπειρεία τους στους καθημερινούς αγώνες. Θα βοηθήσουν ουσιαστικά και στην επιμόρφωση των στελεχών μας. Η CGTP είναι συνδικάτο που βρίσκεται μέσα στους χώρους εργασίας, τις βιομηχανίες και βιοτεχνίες, στον τομέα των υπηρεσιών, παντού. Ανανεώνεται και μεγαλώνει.
Ορισμένα μέσα ενημέρωσης «θυμήθηκαν» ότι είσαστε κομμουνιστής. Η πολιτική σας ταυτότητα δημιουργεί προβλήματα στο συνδικάτο;
Δεν μου φαίνεται κακό να είναι κανείς κομμουνιστής.
Καθόλου. Κι εμείς είμαστε κομμουνιστές. Όταν όμως ήμουν μικρός οι δεξιοί έλεγαν στον κόσμο ότι οι κομμουνιστές θα τους πάρουν τα σπίτια. Σήμερα, τα παίρνουν οι τραπεζίτες και όχι οι κομμουνιστές …
Πως φαίνεται ότι έχουμε ζήσει σε δικτατορικά και ανελεύθερα καθεστώτα. Η CGTP έχει έναν ισχυρό ενωτικό χαρακτήρα. Δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της φασιστικής δικτατορίας από τη δυναμική της πολιτικής του ΚΚ Πορτογαλίας, της μόνης πολιτικής δύναμης που αγωνίστηκε οργανωμένα στην παρανομία. Δημιουργήθηκε όμως ως μιας ευρεία συνδικαλιστική οργάνωση με μεγάλη ευαισθησία για τα προβλήματα των εργαζομένων και ανεξάρτητα εάν ανήκαν στην αριστερά. Κομμουνιστές, σοσιαλιστές, καθολικοί, ανεξάρτητοι και ανένταχτοι δημιούργησαν, στήριξαν και αποτελούν τη CGTP. Θα έλεγα ότι είναι από τα λίγα ευρωπαϊκά συνδικάτα που έχουν μια τόσο πλουραλιστική εκπροσώπηση στο εσωτερικό της και έχει καταφέρει να τη διατηρήσει παρά την ένταση της ταξικής πάλης. Οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να λειτουργούν με αντικομμουνιστικές προκαταλήψεις. Βασικός παράγοντας στη CGTP είναι ο δημοκρατικός, ανοικτός και δημόσιος διάλογος. Ορισμένα μέσα ενημέρωσης προσπαθούν να διαμορφώσουν την εικόνα της από τη συμμετοχή ενός στελέχους της σε κάποιο κόμμα. Αυτό είναι ανιστόρητο λάθος. Ιδιαίτερα σε μια περίοδο που ζούμε μεγάλες αλλαγές.
Το τελευταίο διάστημα προωθούν τη μεταρρύθμιση των εργασιακών σχέσεων στη Πορτογαλία και η CGTP αντέδρασε εγκαταλείποντας, τελικά, τον «κοινωνικό διάλογο» …
Συμμετείχαμε σε όλες τις συζητήσεις και διαπραγματεύσεις ανάμεσα στους κοινωνικούς εταίρους, στοχεύοντας στην εφαρμογή μιας πολιτικής υπέρ της απασχόλησης, της ενίσχυσης του ανταγωνισμού και της ανάπτυξης. Καταθέσαμε τις προτάσεις μας. Οι συζητήσεις εκφυλίστηκαν σε καιροσκοπικές συνεδριάσεις, όπου οι βιομήχανοι προσπαθούν να επιβάλλουν τα συμφέροντά τους. Προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την κρίση για να αλλάξουν τις εργασιακές σχέσεις και να απορυθμίσουν το νομοθετικό πλαίσιο. Για το λόγο αυτό δεν στηρίξαμε τα αποτελέσματα αυτού του διαλόγου και τελικά αποχωρήσαμε. Η προτεινόμενη συμφωνία δίνει τη χαριστική βολή στην ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Δεν προτείνουν κανένα μέτρο για την ανάπτυξη. Αντίθετα τα μέτρα που προτείνουν θα ενισχύουν την ύφεση και την ανεργία. Στη καλύτερη των περιπτώσεων με τα νέα μέτρα για τα εργασιακά και τις δομικές μεταρρυθμίσεις το ΑΕΠ θα υποχωρήσει στα επίπεδα του 2001, ενώ το χρέος θα διατηρηθεί σε τριψήφια ποσοστά σε σχέση με το 92% που ήταν πριν την κρίση.
Ο δεύτερος στόχος του ντοκουμέντου που υπέγραψαν οι βιομήχανοι και το σοσιαλιστικό συνδικάτο της UGT προβλέπει την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας με απαράδεκτα μέτρα, όπως τη μείωση των επίσημων αργιών και των ημερών αδείας, αναγκάζοντας τους εργαζομένους να εργαστούν επτά ημέρες παραπάνω το χρόνο, αύξηση των ωραρίων εργασίας, τη δραστική μείωση κατά 50% των αμοιβών για τις υπερωρίες, ελαστικοποίηση των ωραρίων και των αποδοχών των εργαζομένων. Αυτό δεν είναι ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, αλλά της στυγνής εκμετάλλευσης. Προσπαθούν να κατακερματίσουν και να διαλύσουν τις εργασιακές σχέσεις. Να οδηγήσουν σε νέα ρεκόρ την ανεργία. Η ίδια η Κεντρική Τράπεζα της Πορτογαλίας εκτιμά ότι μέσα στο 2012 και το 2013 θα χαθούν τουλάχιστον 420.000 θέσεις εργασίας. Που είναι οι πολιτικές για την απασχόληση; Επισήμως οι άνεργοι φθάνουν στις 700.000 άτομα, ενώ στην πράξη φθάνουν το 1 εκατομμύριο, γιατί τδεν μετρούν τους μακροχρόνιους ανέργους και αυτούς που έχουν απογοητευθεί και δεν ψάχνουν για μια δουλειά. Οι άνθρωποι αυτοί δεν βγαίνουν μόνο από τα στατιστικά στοιχεία. Περιθωριοποιούνται από την κοινωνία.
Παράλληλα διευκολύνουν τις απολύσεις και το κόστος τους για τις επιχειρήσεις. Θέλουν εύκολες και φθηνές απολύσεις, παρόλο που το σύνταγμά μας απαγορεύει ρητά τις απολύσεις χωρίς δίκαιο λόγο. Το σύνταγμα προβλέπει το αντικειμενικό δικαίωμα των εργαζομένων να έχουν μια προστασία εναντίον των απολύσεων. Οι εύκολες και φθηνές απολύσεις αποτελούν ένα τερατούργημα.
Προωθούν την πλήρη ανατροπή των εργασιακών δικαιωμάτων …
Προσπαθούν να ακυρώσουν και να καταστρέφουν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και να τις αντικαταστήσουν με ατομικά συμβόλαια. Βιώνουμε μια πραγματική αντεπανάσταση ανατροπής των δικαιωμάτων μας και των συνταγματικών κεκτημένων.
Είναι μια εσωτερική υποτίμηση με άξονα τη μείωση του εργατικού κόστους …
Μια εγκληματική πολιτική, γιατί θα μας οδηγήσει στη διαρκή ύφεση. Το εργασιακό κόστος στη Πορτογαλία είναι από τα πιο χαμηλά, αφού κυμαίνεται περίπου στο 14%.
Βιώνουμε ένα διαρκή εκβιασμό για να αποδεχθούμε κάθε φορά νέα και χειρότερα μέτρα. Η οικονομία αλλάζει ριζικά τα χαρακτηριστικά της και δεν ενδιαφέρεται πλέον για τους εργαζόμενους και την ευημερία του κόσμου. Η χώρα φαίνεται να παρακαλά και να εξαρτάται από τους κερδοσκόπους και τις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις, όπως η Γερμανία. Μια χώρα εξαρτημένη. Εμείς αγωνιστήκαμε εναντίον της αποικιοκρατικής πολιτικής της Πορτογαλίας για να βρεθούμε κάτω από νέους αποικιοκράτες. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια κατάσταση μεγάλης απώλειας της εθνικής μας κυριαρχίας. Αυτό συμβαίνει και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι κυβερνήσεις, ανεξάρτητα εάν είναι των σοσιαλιστών ή των συντηρητικών και φιλελεύθερων, εφαρμόζουν αυτή την θρασύτατη πολιτική.
Χρησιμοποιούν τον εκβιασμό ότι η Πορτογαλία μπορεί να βγει από το ευρώ ή την ΕΕ εάν δεν ακολουθήσει την πολιτική που της προτείνουν …
Η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει πολιτική για πάρα πολλά πράγματα. Θα χρειαστεί να επαναπραγμαδιατευούμε το χρέος μας. Δεν μπορούμε να θυσιάσουμε μια γενιά στο βωμό των πιστωτών. Πρέπει να αλλάξει ριζικά το καθεστώς δανειοδότητης στην ΕΕ. Η πολιτική της Ευρώπης πρέπει να ξεκινά από την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Αυτή είναι η βασική προϋπόθεση για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους. Να αντιμετωπίσουμε τους κερδοσκόπους. Δεν πρέπει και δεν μπορούμε να πληρώνουμε τοκογλύφους. Να μην αποδεχθούμε να συμπεριλάβουμε στα συντάγματά μας άρθρα για την εξάλειψη των δημοσίων ελλειμμάτων και να τιμωρούν την ανάπτυξη. Η CGTP ζητά μια παράταση της μείωσης των δημοσίων ελλειμμάτων στο 3% από το 2013 ακόμη και έως το 2020, για να καταφέρουμε να ανακόψουμε τη μαζική καταστροφή των θέσεων εργασίας και την ύφεση. Μόνο έτσι θα αποφύγουμε τη σκληρή λιτότητα και τις μεγάλες θυσίες που μας επέβαλλαν καταστρέφοντας την εργασία και τους εργαζομένους. Πρέπει να υπάρξουν οι προϋποθέσεις για δημόσιες επενδύσεις με στόχο την ανάπτυξη και να στηρίξουμε τις παραγωγικές δραστηριότητες. Η οικονομία πρέπει να λειτουργήσει για να ικανοποιήσει τις ανάγκες των νοικοκυριών. Η τυφλή μείωση των ελλειμμάτων είναι καταστροφική. Πρέπει να στοιχηματίσουμε στη δημόσια Παιδεία, Υγεία και Κοινωνική προστασία ως παράγοντες της ανάπτυξης. Έτσι θα αντιμετωπίσουμε την κρίση.
Υποστηρίζουν ότι η Πορτογαλία θα χρειαστεί δεύτερο πακέτο διάσωσης. Ποιες θα ήταν οι συνέπειες του για τις δυνάμεις της εργασίας;
Βλέποντας τα της Ελλάδας θα έλεγα ότι οι συνέπειες θα ήταν καταστροφικές. Ένα δεύτερο μνημόνιο στα πρότυπα του πρώτου θα επιδεινώσει δραματικά την κατάσταση. Η χώρα θα παραχωρήσει μεγαλύτερο μέρος της κυριαρχίας της και η οποιαδήποτε λύση θα απομακρυνθεί από τον ορίζοντα. Είναι λάθος η όποια αναδιάρθρωση του χρέους που συμπληρώνεται με νέα πακέτα δανείων. Η λιτότητα δεν δημιουργεί πλούτο και ευημερία για τον κόσμο. Δημιουργεί μόνο φτώχεια και δυσκολίες. Θέλουμε να επαναπραγμαδιατευτούμε το χρέος μας για να το πληρώσουμε χωρίς να καταστρέψουμε τη χώρα μας. Να πληρώσουμε με ανάπτυξη και απασχόληση.
Μια χώρα μπορεί να βγει μόνη της από την κρίση ή με μια κοινή πολιτική αντιμετώπισης του χρέους; Μπορεί μια χώρα να αντιπαρατεθεί μόνης της στη Μέρκελ τη τρόικα ή στους σπεκουλαδόρους των αγορών …
Έχεις δίκαιο. Η κοινή αντιμετώπιση της κρίσης από αυτούς που την υπομένουν αποτελεί ένα ζήτημα. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το βέτο, που προβλέπεται από τους κοινοτικούς θεσμούς, εναντίον των νέων συμφωνιών που ετοιμάζονται. Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση μόνο με μια εθνική πολιτική. Έχουμε ανάγκη μια νέα ευρωπαϊκή πολιτική. Να αγωνιστούμε για δημοκρατικές πολιτικές αλλαγές. Μια νέα συνείδηση για τους εργαζομένους. Να στηρίξουμε τη διαμόρφωση μιας νέας συνείδησης για να καταφέρουμε να προωθήσουμε εναλλακτικές λύσεις. Παράλληλα σε κάθε χώρα να δημιουργήσουμε τις προοπτικές για εναλλακτικές πολιτικές αλλαγές από ένα ευρύ κίνημα με εθνικούς και ευρωπαϊκούς στόχους. Να αγωνιστούμε από κοινού εναντίον της ίδιας πολιτικής οικογένειας που παράγει την πολιτική της Μέρκελ. Ο αγώνας των εργαζομένων θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ενωτικός και ευρύς, για να εντείνουμε την αντιπαράθεση με την πολιτική της λιτότητας και της ύφεσης σε κάθε χώρα και να πιέσουμε τους πολιτικούς να αποδεχθούν άλλες λύσεις. Πρέπει να αλλάξουμε τους άξονες της σημερινής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
από την Εποχή