Το μεγάλου μήκους σκηνοθετικό ντεμπούτο του Ιρανού, Σιαμάκ Ετεμάντι ήταν μία από τις ευχάριστες εκπλήξεις του φετινού καλοκαιριού στους θερινούς κινηματογράφους. Αφήνουμε για ένα βράδυ τις χλιαρές μεσογειακές κωμωδίες και προσγειωνόμαστε στη σκληρή πραγματικότητα της μετάβασης από την Ανατολή στη Δύση. Δύο Ιρανοί έρχονται στην Αθήνα για να συναντήσουν τον φοιτητή υιό τους. Πρεμιέρα στο 70ο Φεστιβάλ του Βερολίνου στο τμήμα “Πανόραμα” λίγο πριν οι χειμερινές αίθουσες κλείσουν.
Γράφει ο Μίλτος Τόσκας
Προσγείωση στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος. Αναμονή, υπομονή. “Η κλήση σας προωθείται” … Όλα δείχνουν αδιέξοδο. Η κατάσταση απαιτεί λεπτούς χειρισμούς. Πώς όμως να τιθασεύσεις το συναίσθημα όταν μιλάμε για ανθρώπινες σχέσεις και μάλιστα συγγένεια πρώτου βαθμού; O Μπάμπακ άφαντος. Οι πληροφορίες που συλλέγει το ζευγάρι συγκεχυμένες. Τα χρήματα τελειώνουν. Η περιπλάνηση συνεχίζεται. Πανεπιστήμιο, Εξάρχεια, ένταση, συγκρούσεις, καπνός, δακρυγόνα. Απροσδόκητες συναντήσεις κι ένα ρητορικό-φρικτό ερώτημα: Ποιον δε θέλει να ξαναδεί ο γιος; Δίχως γιατί …
Η μάνα προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει τον γρίφο στον δρόμο για την λύτρωση. Μέχρι πού είναι αποφασισμένη να φτάσει; “Πρέπει να καώ”. Όσον περνάει ο χρόνος υιοθετεί το περιεχόμενο. Θα φτάσει μέχρι το τέλος κι εκεί θα ξαναγεννηθεί από τις στάχτες της. Είναι το ύστατο χρέος της. Πρωταγωνίστρια η Μελίκα Φαρουτάν. Γερμανο-ιρανικής καταγωγής. Κάθε της κίνηση σαγηνεύει, κάθε της βλέμμα μαγνητίζει. Όσο περνάει η ώρα η μπούργκα σιγά σιγά βγαίνει. Τα χαρακτηριστικά γίνονται ευκρινή κι αποκαλύπτεται η απαράμιλλη ομορφιά της. Πλάι της Σοφία Κόκκαλη και Λένα Κιτσοπούλου σε ρόλους που ξεκλειδώνουν την πλοκή.
Αθήνα. Μία πόλη που φλέγεται ποικιλοτρόπως. Μία νεολαία που βράζει μετά από μία δεκαετία κακουχιών που όπως όλα δείχνουν θα παραταθεί. Μετά το “Ένας άλλος κόσμος” του Χριστόφορου Παπακαλιάτη επιστρέφουμε στην πρωτεύουσα των παθών. “Pari” σημαίνει άγγελος. Πόσο κοντά όμως είναι ο άγγελος κι ο δαίμονας; Ήδη από την πρώτη σκηνή γίνεται η σύνδεση με το μεταφυσικό: κρασί κι αίμα. Κι όσο η διαδρομή συνεχίζεται το αίμα κυλάει. Αντίδοτο στις τύψεις, εξαγνισμός των αμαρτιών. Τώρα πρέπει να συνεχίσει μόνη.
Βρίθει συμβολισμών. Ο σκύλος που μετατρέπεται από “δαίμονα” στη φαντασία του ανθρώπου σε άγγελο και συμβολίζει το καλό. Το όνομα της μάνας του σκηνοθέτη που είναι το ίδιο με της πρωταγωνίστριας. Μπορεί άραγε αυτός να είναι ο “Μπάμπακ”; Το τέλμα όταν πια η κλεψύδρα έχει αδειάσει. Ο αβάσταχτος πόνος της μάνας, αλλά ταυτόχρονα η έμμεση εκπλήρωση του ονείρου της “απόδρασης” από την πατρογονική γη. Η ανδροκρατούμενη κοινωνία της Τεχεράνης και οι “δήθεν” ελευθερίες της πατρίδας μας. Όλα αυτά μαεστρικά δοσμένα σαν κάδρο, σαν παζλ που συμπληρώνεται.
Σαν ένας άλλος Dheepan, η Pari αγωνίζεται για ύψιστα ιδανικά. Οι μετανάστες δεν είναι δυστυχώς καλοδεχούμενοι. Πάντα όμως υπάρχουν φωτεινές εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν πως ακόμα είμαστε άνθρωποι. Το πλοίο σαλπάρει. Ο προορισμός άγνωστος. Κοιτάει τη θάλασσα, ατενίζει το πέλαγος. Είναι ελεύθερη να συνεχίσει το “ταξίδι”. Αναζητεί την ελπίδα, καθώς η ψυχή της έμμεσα λυτρώθηκε. Η ζωή συνεχίζεται. Με τα προβλήματα και τις δυσκολίες της. Πρέπει να είσαι δυνατός και να μην πάψεις στιγμή να παλεύεις.