Κανείς δεν πίστευε τις εικόνες από την μεγαλειώδη διαδήλωση της 20ής Φλεβάρη στην Κύπρο που έδειχναν 10.000 ανθρώπους στους δρόμους να φωνάζουν συνθήματα ενάντια στην καταστολή, την αστυνομική βαρβαρότητα και την αυταρχική διαχείριση της πανδημίας. Αφορμή για τη διαδήλωση αυτή ήταν η πορεία εκατοντάδων ατόμων στις 13 Φεβρουαρίου που αντιμετωπίστηκε με πρωτόγνωρη για τα δεδομένα του νησιού καταστολή. Με την κινητοποίηση της 20ής Φλεβάρη και ό,τι ακολούθησε η νέα γενιά εν μέσω αυστηρών και άνισων απαγορεύσεων άνοιξε όλα τα ζητήματα που έχουν δημιουργήσει δυσφορία και αγανάκτηση: τα σκάνδαλα της κυβέρνησης (με πιο τρανταχτό αυτό των «χρυσών διαβατηρίων»), την κανονικοποίηση της διχοτόμησης, την άθλια διαχείριση των μεταναστών, την «ανάπτυξη» που φέρνει οικολογική καταστροφή αλλά και την κουλτούρα του βιασμού όπως αναδείχθηκε από την υπόθεση των δολοφονημένων μεταναστριών. Μέσα από τις κινητοποιήσεις εκφράζεται παράλληλα η επιθυμία για επανένωση του νησιού, και γι’ αυτό σε πολλά πανό τα συνθήματα αναγράφονταν και στην τουρκική γλώσσα.
Οι οχτώ συλλογικότητες που πήραν την πρωτοβουλία για τη συγκρότηση της διαθεματικής συνέλευσης «Ως Δαμέ» (Ως εδώ) δεν συναντήθηκαν για πρώτη φορά, αλλά ενεργούν μαζί εδώ και πολλά χρόνια στη συνδιοργάνωση εκδηλώσεων και κινητοποιήσεων σε συνεργασία με τουρκοκυπριακές συλλογικότητες καθώς και τη συνδιαχείριση κοινωνικών χώρων. Το «Ως Δαμέ» από σύνθημα της πρώτης κινητοποίησης έγινε κίνημα που παρεμβαίνει δυναμικά στο πολιτικό σκηνικό, γι’ αυτό και έχει δεχτεί τη συκοφάντηση από την κυβέρνηση αλλά και από φιλικά προς αυτήν ΜΜΕ. Το alterthess είχε τη χαρά να μιλήσει με δύο μέλη του «Ως Δαμέ», την Σάρα Μ. και τον Μάριο Σκουριώτη, για τις δράσεις και τα προτάγματα του κινήματος.
Συνέντευξη στη Σταυρούλα Πουλημένη
Από το 2013 είχε η Κύπρος να ζήσει τόσο μεγάλες διαδηλώσεις. Το κίνημα «Ως Δαμέ» συγκροτήθηκε εν μέσω πανδημίας και απαγορεύσεων. Γιατί «Ως Δαμέ;» Τι ήταν αυτό που έβγαλε τον κόσμο στο δρόμο, πώς οργανώθηκαν οι συλλογικότητες και γενικότερα οι άνθρωποι που συμμετείχαν σε αυτές;
Σάρα Μ.: Το κίνημα «Ως Δαμέ» αναδύθηκε στην Κύπρο μετά από ένα χρόνο κακής και άνισης διαχείρισης της πανδημίας, ένα χρόνο από το κλείσιμο των οδοφραγμάτων (τέσσερα σημεία διέλευσης μεταξύ των δύο πλευρών) και εν μέσω συνεχών αποκαλύψεων σκανδάλων της κυβέρνησης. Το αίσθημα της αδικίας ήταν αρκετά έντονο ήδη σε πολύ κόσμο, αλλά λόγω των απαγορευτικών μέτρων και ειδικότερα της απαγόρευσης διαδηλώσεων, υπήρχε ένα κλίμα φόβου στον κόσμο. Το «Ως Δαμέ» ως όνομα, λοιπόν, ήρθε ως μια φυσική έκφραση του γενικού αισθήματος των ανθρώπων που ζουν στο νησί και ως μια μετεξέλιξη του «κανεί πκιον» (φτάνει πια) που κυριαρχούσε κατά τις διαδηλώσεις με τις αποκαλύψεις των Cyprus Papers. Χαρακτηριστικό της πρώτης πορείας του «Ως Δαμέ» ήταν η χαμηλή μέση ηλικία των συμμετεχόντων – τα προτάγματα του «Ως Δαμέ» αντικατόπτρισαν πολύ καλά τις ανησυχίες πολλών νέων ανθρώπων: η ανασφάλεια στην εργασία, το αίσθημα της απογοήτευσης με το καθεστώς στην Κύπρο, η απώλεια των σχέσεων πολλών ελληνόφωνων νέων με τουρκόφωνους που βρίσκονταν στην άλλη πλευρά των οδοφραγμάτων. Η πρώτη πορεία δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλη σε αριθμούς, αλλά η εικόνα που βγήκε προς τα έξω από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (και όχι τα ΜΜΕ) ήταν αυτή της βίας και της καταπίεσης της νέας γενιάς και της ελπίδας.
Μάριος Σκουριώτης: Οι πιο πολλές συλλογικότητες που αποτελούν το «Ως Δαμέ» υπάρχουν και δρουν χρόνια στην Κύπρο. Είναι ομάδες από τον χώρο της αυτονομίας-αντιεξουσίας, της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς και της ριζοσπαστικής οικολογίας. Αυτή η εμπειρία βοήθησε τόσο στην οργάνωση όσο και στην διαφύλαξη του χαρακτήρα των κινητοποιήσεων. Υπήρχε ένα κλίμα δυσαρέσκειας στην κοινωνία για τα αλλεπάλληλα σκάνδαλα διαφθοράς και την αδυναμίας των θεσμών να τα αντιμετωπίσουν, για την ακροδεξιά στροφή της κυβέρνησης και το αδιέξοδο στο κυπριακό αλλά και για την αντιμετώπιση της πανδημίας με όρους καταστολής.
Τα περιστατικά διαφθοράς της κυβέρνησης Αναστασιάδη είναι ένα από τα επίδικα των διαδηλώσεων. Πώς αυτά έχουν επηρεάσει την υπόλοιπη πολιτική ζωή της χώρας και τι επιπτώσεις έχουν στη στάση των πολιτών απέναντι στο πολιτικό σύστημα;
Μάριος Σκουριώτης: Βέβαια το πλέγμα της διαφθοράς αγγίζει ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και τους κρατικούς θεσμούς. Η Κύπρος είναι για χρόνια ένα πλυντήριο ξεπλύματος ύποπτων κεφαλαίων. Αυτό που ξεχείλισε το ποτήρι όμως ήταν ένας νόμος παραχώρησης διαβατηρίων με τον οποίο αποκτούσαν κυπριακή υπηκοότητα, άνθρωποι που επένδυαν στην Κύπρο ή αποκτούσαν κάποιο ακριβό σπίτι. Οι ανεπαρκείς έλεγχοι για την προέλευση των χρημάτων όμως κατάφεραν να κάνει Κύπριους μεγάλους απατεώνες, όπως τον Μαλαισιανό καταζητούμενο Τζο Λου ο οποίος αγοράζοντας ένα σπίτι 4 εκατομμύρια και δωρίζοντας 300 χιλιαδες ευρώ στην εκκλησία της Κύπρου και 10 χιλιάδες προσωπικά στον αρχιεπίσκοπο πήρε την υπηκοότητα. Οι μεσάζοντες όμως ήταν συνήθως μεγάλα δικηγορικά και λογιστικά γραφεία με προσβάσεις στο πολιτικό κατεστημένο. Ένα τέτοιο γραφείο φαίνεται να είναι το δικηγορικό γραφείο του Νίκου Αναστασιάδη.
Οι αποκαλύψεις του Al Jazeera και η δημοσιοποίηση ενός βίντεο με τον πρόεδρο της βουλής να προσπαθεί μαζί με ένα βουλευτή του ΑΚΕΛ να πουλήσει διαβατήριο σε ένα υποτιθέμενο πελάτη, η αποκάλυψη παραχώρησης σαράντα διαβατηρίων σε Σαουδάραβα φίλο του προέδρου μετά από ταξίδια του με το τζετ του Σαουδάραβα στις Σεϋχέλλες και άλλες παρόμοιες ιστορίες οδήγησαν την εμπιστοσύνη των πολιτών στο πολιτικό σύστημα στο ναδίρ.
Η πρώτη πορεία αντιμετωπίστηκε με σφοδρή καταστολή σε σημείο να τραυματιστούν πολλοί διαδηλωτές, ανάμεσά τους και μια γυναίκα που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στην όραση. Σε ποια κατάσταση βρίσκεται; Πώς αντιμετωπίστηκε αυτό το γεγονός από τις συλλογικότητες που συμμετείχαν αλλά και από τον υπόλοιπο κόσμο;
Σάρα Μ: Δυστυχώς η Αναστασία έχει ήδη υποβληθεί σε δύο χειρουργικές επεμβάσεις και μάλλον θα χρειαστεί και τρίτη, προσπαθώντας να σώσει την όρασή της. Ως συλλογικότητες δημιουργήσαμε Ταμείο Αλληλεγγύης για να βοηθήσουμε την Αναστασία με τα ιατρικά έξοδα (ο γιατρός δεν δέχθηκε πληρωμή, τα έξοδα είναι για την κλινική όπου εισήχθηκε) και καταφέραμε ήδη με τη συνεισφορά του κόσμου να συλλέξουμε 2,000€ γι’ αυτό τον σκοπό. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι καμιά απολογία δεν ήρθε από πλευράς κυβέρνησης, ούτε και κάποια στήριξη για τα ιατρικά έξοδα.
Μάριος Σκουριώτης: Στην Κύπρο δεν αντιμετωπίζουμε συχνά τέτοιου μεγέθους αστυνομική καταστολή. Οι λόγοι είναι και ιστορικοί αλλά κυρίως και λόγω μικρού μεγέθους της χώρας δεν νομιμοποιείται εύκολα στις συνειδήσεις του κόσμου η αστυνομική βία.
Η συγκεκριμένη επίθεση δεν ήταν λοιπόν μια αυθαίρετη επίθεση των μπάτσων. Ήταν μια επίθεση που σχεδιάστηκε πολιτικά και τροφοδοτήθηκε από δημοσιεύματα στον ακροδεξιό τύπο τις μέρες που προηγήθηκαν. Ήταν στην ουσία μια απέλπιδα προσπάθεια να στραφούν τα βλέμματα μακριά από τα σκάνδαλα και την ταξική διαχείριση της πανδημίας και να κατασκευαστεί ένας πιο επικίνδυνος από την κυβέρνηση εσωτερικός εχθρός. Αν και η επίθεση μας βρήκε εντελώς απροετοίμαστους με στρατιωτικούς όρους, η πολιτική διαχείριση του γεγονότος μας επέτρεψε μια μόλις βδομάδα μετά να πραγματοποιήσουμε την πολύ μεγάλη για τα κυπριακά δεδομένα διαδήλωση των δέκα χιλιάδων ανθρώπων.
Ο σοβαρός τραυματισμός της Αναστασίας από την αστυνομία ήταν ένα σοκ για την κυπριακή κοινωνία και κινητοποίησε τα αντανακλαστικά όχι μόνο του αριστερού ανθρώπου αλλά και πολλών άλλων που βλέπουν με ανησυχία την ακροδεξιά στροφή της κυβέρνησης Αναστασιάδη τα τελευταία χρόνια.
Η πορεία της 20ής Φεβρουαρίου λένε ότι ήταν η πιο μεγάλη μετά τον πόλεμο. Ποια ήταν η αίσθησή σας; Περιγράψτε μας κάποιες από τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές που ζήσατε.
Σάρα Μ: Κατά την προετοιμασία της συγκεκριμένης πορείας πολλές από εμάς βρισκόμασταν ακόμα σε μια μετατραυματική περίοδο από τα γεγονότα της 13ης Φεβρουαρίου. Προσπαθούσαμε να οργανωθούμε όσο καλύτερα μπορούσαμε ώστε να προστατέψουμε τους συμμετέχοντες σε περίπτωση επανάληψης της αντιμετώπισης που είχαμε από την αστυνομία. Σίγουρα οι δικοί μας προγραμματισμοί έπεσαν αρκετά έξω. Σε καμία περίπτωση δεν περιμέναμε τόσες χιλιάδες κόσμου και ίσως το ίδιο να ισχύει και για την αστυνομία η οποία, παρά τη δημόσια κατακραυγή για τις 13 Φεβρουαρίου, είχε και στις 20 Φεβρουαρίου σταθμεύσει τον Αίαντα κοντά στο σημείο εκκίνησης. Η πραγματικότητα είναι ότι αν οι αριθμοί δεν ήταν τόσο μεγάλοι, πολύ πιθανόν η αντίδραση και η καταστολή να ήταν και πάλι έντονη.
Για μας η συγκεκριμένη πορεία ήταν πολύ σημαντική αφού έθεσε μια κόκκινη γραμμή για το τι μπορεί να ανεχτεί ο λαός. Καταφθάνοντας στο σημείο της εκκίνησης, ήταν πραγματικά συγκινητικό και ασύλληπτο το σκηνικό αφού δεν μπορούσαμε να δούμε το τέλος της πορείας. Αν και πολλά άτομα που παρευρέθηκαν στην πορεία δεν συμφωνούσαν κατ’ ανάγκη με όλες τις θέσεις και τα αιτήματά μας, η συσπείρωση που επιτεύχθηκε εκείνη την μέρα κατάφερε την μέχρι σήμερα de facto άρση της απαγόρευσης διαδηλώσεων.
Μάριος Σκουριώτης: Αντιλαμβάνεστε ότι το μέγεθος της πορείας ξεπερνούσε κατά πολύ το μέγεθος του κυπριακού ριζοσπαστικού χώρου. Έπρεπε να διαχειριστούμε τον κόσμο που κατέβηκε με σεβασμό, χωρίς ωστόσο να χαθεί ο χαρακτήρας και να μετατραπούμε σε έναν όχλο αγανακτισμένων χωρίς χρώμα. Για αυτό επιμέναμε σε όλη την εβδομάδα που προηγήθηκε ότι ο χαρακτήρας της πορείας ήταν συγκεκριμένος και δεν θα γίνονταν ανεκτά εθνικά θρησκευτικά σύμβολα και προεκλογική εκμετάλλευση του θέματος. Παροτρύναμε τον κόσμο να φορά τις μάσκες του και ξεκαθαρίσαμε ότι δεν ταυτιζόμαστε με αρνητές του ιού και άλλους συνωμοσιολόγους ακροδεξιούς που έκαναν την εμφάνισή τους δυναμικά τον τελευταίο χρόνο στην Κύπρο. Αυτό το στοίχημα το κερδίσαμε τελικά αλλά δεν μπορούσαμε να το ξέρουμε από πριν.
Όταν φάνηκε ότι πηγαίναμε για κάτι πολύ μεγάλο, άρχισαν να εμφανίζονται διάφορα καλέσματα διάφορων ομάδων με ακροδεξιά χαρακτηριστικά ακόμα και μικρών αντιδραστικών κοινοβουλευτικών κομμάτων. Είχαμε προετοιμαστεί να αντιμετωπίσουμε μια τέτοια κατάσταση αν χρειαζόταν. Ευτυχώς δεν χρειάστηκε να γίνει κάτι πιο δραστικό. Ο κόσμος υιοθέτησε και σεβάστηκε το πλαίσιο, αναγνώρισε το βάρος που πήραμε σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή και όλοι μαζί λειτουργήσαμε ως κοινωνική αντιπολίτευση απέναντι στον διαφαινόμενο ολοκληρωτισμό. Σπάζοντας στην πράξη το διάταγμα που απαγόρευε το δικαίωμα στην διαμαρτυρία, διασφαλίσαμε ότι τα μέτρα για τον κορωνοϊό δεν θα μετατραπούν σε μια μόνιμη κατάσταση διακυβέρνησης. Η αγωνία μας μετατράπηκε σε χαρά μόνο στο τέλος, όταν ο κόσμος άρχισε να χειροκροτεί για ώρα πριν διαλυθεί και καταλάβαμε ότι αυτό το πράγμα δεν θα σταματήσει εκεί.
Πώς συνδέονται τα απανωτά περιστατικά διαφθοράς της κυβέρνησης με ζητήματα υφαρπαγής της γης και περιβαλλοντικής καταστροφής στο νησί;
Σάρα Μ: Τα δύο αυτά ζητήματα είναι στην πραγματικότητα ένα. Τόσο η διαφθορά, όσο και η περιβαλλοντική καταστροφή έχουν καπιταλιστικές ρίζες. Όπως αποκάλυψε και το exposé του Al Jazeera, τα πολιτικά πρόσωπα που ήταν μπλεγμένα σε θέματα διαφθοράς, χρησιμοποιούσαν την εξουσία τους για να υφαρπάξουν και να ιδιωτικοποιήσουν εκτάσεις γης, και ειδικότερα παραλίες, για προσωπικό τους κέρδος. Σε πολλές περιπτώσεις, η κυβέρνηση παρέκαμψε το περιβαλλοντικό δίκαιο με πρόφαση το «δημόσιο συμφέρον» και με τη δύναμη του υπουργικού συμβουλίου αδειοδότησε έργα με τεράστιο αρνητικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Εν τέλει αποκαλύφθηκε στις πλείστες των περιπτώσεων πως το συμφέρον κάθε άλλο από δημόσιο ήταν. Χαρακτηριστική η υπόθεση της μαρίνας Αγίας Νάπας, η οποία κτίστηκε εντός περιοχής Natura2000 με μια Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον στην οποία συμμετείχε ο νυν υπουργός Περιβάλλοντος και την οποία ο ίδιος ήρθε από την τωρινή του θέση ως υπουργός να εγκρίνει για το «δημόσιο συμφέρον». Φάνηκε επίσης ότι ένας από τους διευθυντές της μαρίνας είναι γαμπρός του προέδρου Αναστασιάδη, ενώ οκτώ άλλοι μέτοχοι στην εταιρεία έχουν πολιτογραφηθεί από το δικηγορικό γραφείο των θυγατέρων του ιδίου.
Μάριος Σκουριώτης: Η επενδυτική φούσκα στην Κύπρο σχετίζεται άμεσα με την κατασκευαστική βιομηχανία. Λόγω της οικονομικής κρίσης που προηγήθηκε πολλές μικρές ιδιοκτησίες πέρασαν σε χέρια μεγάλων εταιρειών.
Το πολυπόθητο χρυσό κυπριακό διαβατήριο από την άλλη, απαιτεί να κατέχεις σπίτι στην Κύπρο αρκετών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ. Έτσι δίπλα στα ακαλαίσθητα ξενοδοχεία που κρύβουν τις κυπριακές παραλίες προστέθηκαν τεράστιοι ουρανοξύστες που περιμένουν τους πλούσιους αγοραστές, μαρίνες, πολυτελή εστιατόρια, καζίνo κλπ. Πολεοδομικές χαλαρώσεις με αποφάσεις του υπουργικού επιτρέπουν συχνά παρεμβάσεις και αναπτύξεις σε προστατευμένες περιοχές σε κάθε γωνιά της Κύπρου. Το κυπριακό τοπίο, η χλωρίδα και πανίδα της Κύπρου δέχονται μια πρωτοφανή επίθεση τα τελευταία χρόνια και, παρά το γεγονός ότι δραστηριοποιείται δυναμικά ένα σημαντικό κομμάτι του κινήματος για τα θέματα αυτά, νέες υποθέσεις αυθαιρεσιών παρουσιάζονται πολύ συχνά. Η «ανάπτυξη» αυτή πολύ λίγο φτάνει προς τα κάτω, και πέρα από την προφανή οικολογική καταστροφή φέρνει και μια πρωτοφανή κοινωνική αναστάτωση. H αύξηση για παράδειγμα στις τιμές των ενοικίων πολύ δύσκολα επιτρέπει στους ανθρώπους να ζήσουν με αξιοπρέπεια.
Από τις ανακοινώσεις σας γίνεται εμφανές ότι το ζήτημα της διχοτόμησης συνδέεται με όλες τις προσπάθειες της κυβέρνησης να διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες αλλά αναδεικνύεται και ως ένα ζήτημα άρρηκτα συνδεδεμένο με τη διαφθορά. Μάλιστα το τελευταίο διάστημα η φράση σας «η κυβέρνηση στον νότο εργαλειοποίησε την πανδημία για να βάλει την Κύπρο σε πορεία οριστικής διχοτόμησης» χρησιμοποιείται από τα ΜΜΕ και την κυβέρνηση ως κατηγορία για αντεθνική στάση εκ μέρους του «Ως Δαμέ». Πώς το σχολιάζετε αυτό;
Σάρα Μ: Η φράση μας «η κυβέρνηση στον νότο» παραφράστηκε σε «κυβέρνηση του Νότου» για τους πολιτικούς σκοπούς τόσο του κυβερνώντος κόμματος, όσο και άλλων πολιτικών κομμάτων για να πουλήσουν εθνικό φρόνημα ενόψει βουλευτικών εκλογών. Την ίδια στιγμή, έχουμε να κάνουμε με μια κυβέρνηση η οποία εδώ και ένα χρόνο έκλεισε τα οδοφράγματα χωρίς συνεννόηση με την τουρκοκυπριακή ηγεσία, άπλωσε 11 χιλιόμετρα συρματόπλεγμα κατά μήκος της πράσινης γραμμής, ενώ ο πρόεδρος (μέσα από διάφορες μαρτυρίες) έχει αναφερθεί σε λύση δύο κρατών. Είναι, λοιπόν, ξεκάθαρο ότι η σύνδεση διαφθοράς-διχοτόμησης είναι απόλυτα ακριβής, γι’ αυτό και προκάλεσε τόσο πανικό. Ξεκάθαρο, επίσης, είναι ότι σε περίπτωση λύσης θα μπορούσαν να υπάρχουν τα checks and balances τα οποία μπορούν να περιορίσουν τη διαφθορά στην Κύπρο και τα οποία βάσει Συντάγματος ασκούνται από την μία κοινότητα στην άλλη. Με άλλα λόγια, το status quo εξυπηρετεί τους διεφθαρμένους πολιτικούς αφού δεν υπάρχει κανένας να τους ελέγξει.
Μάριος Σκουριώτης: Βέβαια το ζήτημα της διαφθοράς συνδέεται με το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα. Η ελληνοκυπριακή ελίτ αποφάσισε σε κάποια φάση ότι θα προωθήσει το ζήτημα εξόρυξης υδρογονανθράκων πριν την λύση του κυπριακού αφήνοντας έτσι απέξω τους Τουρκοκύπριους. Υποσχέθηκε στον κόσμο ότι τα πλούσια κοιτάσματα θα έλυναν τα οικονομικά προβλήματα που έφερε η κρίση του 2013. Συμμάχησε με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και άλλα αντιδραστικά καθεστώτα της περιοχής. Πήρε ένα πολύ σοβαρό ρίσκο για να μπορέσει να κερδίσει ακόμα περισσότερα, παρά το ότι η ηγεσία των Τουρκοκυπρίων εκείνη την περίοδο ήθελε λύση. Θυσίασαν έτσι τη λύση του κυπριακού, δημιουργώντας μια μεγάλη κρίση στην ανατολική Μεσόγειο αφού η Τουρκία δεν έμεινε με σταυρωμένα χέρια και αντέδρασε δυναμικά.
Η πανδημία ήρθε σε μια στιγμή που φαινόταν ξεκάθαρα ότι η πολιτική αυτή απέτυχε. Οι εταιρείες βρήκαν την ευκαιρία και εξαφανίστηκαν γιατί οι τιμές των υδρογονανθράκων διεθνώς έπεσαν. Αντί όμως η κυβέρνηση να προσπαθήσει να διαχειριστεί το ζήτημα της πανδημίας μαζί με τους Τουρκοκύπριους και να αντιστρέψει το κακό κλίμα που δημιουργήθηκε και πριν ακόμα εμφανιστεί κρούσμα στον τουρκοκυπριακό πληθυσμό, αυτή έκλεισε τα οδοφράγματα. Αυτή η στάση δεν σηκώνει πολλές ερμηνείες. Οι πληροφορίες εξάλλου που έρχονταν από παντού έλεγαν ότι ο Αναστασιάδης βολιδοσκοπούσε διπλωμάτες ξένων χωρών για λύση δύο κρατών. Ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος παραδέχτηκε δημόσια ότι και ο ίδιος ερωτήθηκε για το θέμα από τον πρόεδρο. Ο Αναστασιάδης κατηγορώντας το κίνημα ότι αναγνωρίζει κρατικό μόρφωμα στον βορρά μόνο γελοίος θα μπορούσε να ακουστεί, αφού όλοι ξέρουν τους αγώνες που δώσαμε για χρόνια με τους Τουρκοκύπριους συντρόφους ενάντια στον εθνικισμό και τη διαίρεση.
Ποιες είναι οι σχέσεις του «Ως Δαμέ» με συλλογικότητες της τουρκοκυπριακής πλευράς σχετικά με το αίτημα της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας αλλά και γενικότερα της διεθνιστικής αλληλεγγύης;
Σάρα Μ: Πρώτον, είναι σημαντικό να πούμε ότι κάποιες από τις συλλογικότητες του «Ως Δαμέ» είναι οι ίδιες δικοινοτικές και έχουν δράση σε όλο το νησί. Όλες οι συλλογικότητες του «Ως Δαμέ» καθώς και οποιαδήποτε ομάδα στο νησί παλεύει για την ειρήνη, παλεύει στη βάση λύσης ΔΔΟ. Κατά το διάστημα της δράσης του «Ως Δαμέ» διοργανώθηκαν αρκετές μαζικές διαδηλώσεις στο βόρειο μέρος του νησιού από τουρκοκυπριακές συλλογικότητες για το θέμα της ειρήνης και της αυτοδιάθεσης, παρ’ όλα αυτά η συνεργασία είναι δύσκολη λόγω της κατάστασης με τα οδοφράγματα. Όμως η συνεργασία και η αλληλεγγύη συνεχίζει να υπάρχει όπως και στο παρελθόν και ευελπιστούμε πως σύντομα θα μπορέσουμε να συμπορευτούμε και στον δρόμο.
Μάριος Σκουριώτης: Είμαστε σε επαφή για μια μεγάλη κοινή κινητοποίηση στην πράσινη γραμμή σύντομα και με αφορμή την έναρξη συνομιλιών για να πιέσουμε για άνοιγμα των οδοφραγμάτων σε πρώτο στάδιο και για επίτευξη λύσης ΔΔΟ.
Το σκάνδαλο με τις χρυσές βίζες ανέβασε τις τιμές ενοικίων στην Κύπρο προκαλώντας προβλήματα στη στέγαση σε κομμάτια της κοινωνίας που ζουν με χαμηλούς μισθούς. Πώς προέκυψε αυτό και σε τι βαθμό επηρεάζει τη σημερινή νεολαία;
Σάρα Μ: Το ζήτημα αυτό επηρεάζει πάρα πολύ αρνητικά την κοινωνία, ειδικότερα στην περιοχή της Λεμεσού, όπου ολόκληρη η ακτογραμμή έχει κρυφτεί πίσω από πύργους πολυτελείας. Στην πράξη, αυτό δημιούργησε μια κατάσταση όπου ντόπιοι και μετανάστες που εργάζονται στην περιοχή δεν έχουν τη δυνατότητα να ενοικιάσουν εκεί, άρα είναι μια ξεκάθαρη περίπτωση εξευγενισμού. Ανησυχητική είναι και η αύξηση των άστεγων πληθυσμών στην πόλη, την ίδια ώρα που οι πύργοι και οι επαύλεις που αγοράστηκαν μαζί με χρυσά διαβατήρια μένουν άδειοι. Οι νέες/νέοι, των οποίων τα ποσοστά ανεργίας είναι ακόμα ψηλά και τα ποσοστά εργασίας σε τομείς που δεν συνάδουν με τις δεξιότητές τους ακόμα ψηλότερα, αναγκάζονται να βγαίνουν όλο και πιο μακριά από τα κέντρα των πόλεων ή να επιστρέφουν στο σπίτι της οικογένειας για να επιβιώσουν.
Τους τελευταίους μήνες οι καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση γυναικών πληθαίνουν και στην Κύπρο, ενώ ακόμη το τραύμα της υπόθεσης των κατά συρροή δολοφονιών μεταναστριών είναι ζωντανό. Πώς αντιμετωπίστηκε από την κυπριακή κοινωνία το γεγονός ότι η Νομική Υπηρεσία αποφάσισε ότι κανένας αστυνομικός δεν θα αντιμετωπίσει ποινική δίωξη για την αποτυχία αντιμετώπισης της υπόθεσης; Σε ποιο βαθμό το «Ως Δαμέ» έχει συνδεθεί με φεμινιστικές συλλογικότητες και αντισεξιστικά προτάγματα;
Σάρα Μ: Το πόρισμα της Νομικής Υπηρεσίας ήταν ένα μεγάλο πλήγμα στις οικογένειες των δολοφονημένων. Αν και υπήρξε κατακραυγή από ομάδες και μερίδα της κοινωνίας, το γεγονός ότι τα θύματα ήταν όλα μετανάστριες έπαιξε τεράστιο ρόλο τόσο στην ανεπαρκή δράση της αστυνομίας όσο και στη γενική αδιαφορία της κοινωνίας για το συγκεκριμένο πόρισμα. Φεμινιστικές παρεμβάσεις από πλευράς συλλογικοτήτων του «Ως Δαμέ» έχουν γίνει και θα γίνουν τόσο γι’ αυτό όσο και για άλλα θέματα της επικαιρότητας. Για παράδειγμα, στο τέλος της πορείας στις 27 Μαρτίου ομάδα ατόμων πραγματοποίησαν την παρέμβαση «Ο βιαστής είσαι εσύ» στα σκαλιά του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου, αφού τις περασμένες βδομάδες βγήκαν στην επιφάνεια περιστατικά κακοποίησης στον Οργανισμό αλλά η διοίκηση πήρε αμυντική θέση αντί να σταθεί στα θύματα. Το «Ως Δαμέ» γι’ αυτές του τις θέσεις και παρεμβάσεις έχει κατηγορηθεί ως ένας «ακταρμάς» αιτημάτων που δεν έχουν σχέση μεταξύ τους. Εμείς, ως κίνημα, ήμασταν και παραμένουμε διαθεματικό, αναγνωρίζοντας τις διασυνδέσεις μεταξύ εξουσίας, διαφθοράς και βίας.
Πώς συνεχίζονται αυτή τη στιγμή οι κινητοποιήσεις;
Σάρα Μ: Επόμενος στόχος των κινητοποιήσεων του «Ως Δαμέ» είναι η πενταμερής συνάντηση για το Κυπριακό, που θα γίνει στις 27 Απριλίου. Έχουμε συνδέσει εξαρχής το θέμα διαφθοράς και διχοτόμησης και θεωρούμε ότι στη συγκεκριμένη συγκυρία πρέπει να λάβουμε ξεκάθαρη και δυναμική θέση.
Πηγή φωτογραφιών: Ως Δαμέ
