ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ
Σε μία υποτονική κινηματογραφική εβδομάδα όσον αφορά τις ταινίες της φετινής παραγωγής, υπάρχουν δύο αριστουργήματα του σουρεαλιστικού κινηματογράφου που σώζουν την παρτίδα. Που θυμίζουν πως εκτός από την ανούσια και πολυδιαφημισμένη γκλαμουριά των βραβείων Όσκαρ, υπάρχει και το σινεμά που πειραματίζεται, που δημιουργεί τομές, που αναζητά νέους τρόπους έκφρασης. Δε μηδενίζω τον κινηματογράφο της εποχής μας –δεν ανήκω στην κατηγορία των νοσταλγών- απλά κάνω μια αναφορά στην ανυπόφορη οσκαρολογία των ημερών η οποία περιστρέφεται περισσότερο γύρω από το θέμα και αναδεικνύει τα περί το θέμα, παρά το ίδιο το θέμα, που είναι ο κινηματογράφος. Ο Λουίς Μπουνιουέλ και ο Σαλβαντόρ Νταλί δε θα είχαν καμία τύχη αν διεκδικούσαν με τις ταινίες τους το χρυσό αγαλματάκι. Κι αυτή είναι μια πολύ μελαγχολική διαπίστωση.
Ας δούμε, λοιπόν, ποιες είναι οι ταινίες που κάνουν έξοδο στις αίθουσες αυτήν την εβδομάδα:
Ο αναδαλουσιανός σκύλος (Un chien andalou)
Σκηνοθεσία: Λουί Μπουνιουέλ
Πρωταγωνιστούν: Σιμόν Μαρέϊγ, Πιέρ Μπατσέφ, Χαϊμέ Μιραβίλ, Σαλβαδόρ Νταλί, Λουΐς Μπουνιουέλ
Και
Η χρυσή εποχή (L’age d’or)
Σκηνοθεσία: Λουΐς Μπουνιουέλ
Πρωταγωνιστούν: Γκαστόν Μοντό, Λία Λις, Καριδάδ ντε Λαμπερντέσκ, Μαξ Ερνστ, Πιερ Πρεβέ
Πρόκειται για δύο ταινίες οι οποίες προβάλλονται μαζί καθώς ο «Ανδαλουσιανός σκύλος» είναι μικρού μήκους (16 λεπτά) και η «Χρυσή εποχή» μεσαίου (53 λεπτά).
Δύο κορυφαίες στιγμές του παγκόσμιου κινηματογράφου αποτέλεσμα της συνεργασίας του σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ με το ζωγράφο Σαλβαντόρ Νταλί.
Ο «Ανδαλουσιανός σκύλος», που θεωρείται η πλέον υπερρεαλιστική ταινία του παγκόσμιου κινηματογράφου, είναι μια συρραφή ονείρων. Ονείρων του σκηνοθέτη και του ζωγράφου, αλληγορικών και αλλοπρόσαλλων τα οποία εμπίπτουν στη δικαιοδοσία της φροϋδικής προσέγγισης. Το σενάριο της ταινίας γράφτηκε σε έξι μέρες και τα γυρίσματα διήρκεσαν 15 μέρες.
Η «Χρυσή εποχή» έχει στο επίκεντρό της την ερωτική ιστορία ενός ζευγαριού. Παρόλα αυτά η αφήγηση δεν ακολουθεί καμία λογική σειρά. Και εδώ επικρατεί η σουρεαλιστική… λογική και μέσα από τις εικόνες οι δύο δημιουργοί προκαλούν, σαρκάζουν και παρωδούν την αστική τάξη, τους θεσμούς της οικογένειας και της εκκλησίας. Ο Λουίς Μπουνιουέλ έγραψε: πως η «Χρυσή εποχή» είναι μια ταινία «για έναν τρελό έρωτα, για μια ακατανίκητη έλξη, που όποιες κι αν είναι οι συνθήκες, σπρώχνει τον έναν στον άλλο, έναν άντρα και μια γυναίκα, που δεν καταφέρνουν ποτέ να ενωθούν».
Μεθυσμένο ημερολόγιο (The rum diary)
Σκηνοθεσία: Μπρους Ρόμπινσον
Πρωταγωνιστούν: Τζόνι Ντεπ, Άαρον Έκχαρτ, Άμπερ Χερντ, Μάικλ Ρισπόλι, Ρίτσαρντ Τζένκινς, Τζιοβάνι Ρίμπιτζι
Η ταινία είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα του Χάντερ Σ. Τόμσον (1938-2005), που έγραψε όταν εργαζόταν ως δημοσιογράφος στο Πουέρτο Ρίκο. Ο πρωταγωνιστής τηα ταινίας είναι ο Πολ Κεμπ, ο οποίος προσπαθεί να γίνει συγγραφέας, αλλά δεν καταφέρνει να γράψει τίποτε κι έτσι αποφασίζει να δεχτεί μια θέση δημοσιογράφου σε μια αγγλόφωνη εφημερίδα του Σαν Χοσέ, πρωτεύουσας του Πουέρετο Ρίκο. Εκεί θα γνωριστεί με μια σειρά ανθρώπων αλλά αυτό που θα φέρει το πάνω κάτω στη ζωή του είναι η γνωριμία του με τον Σάντερσον και την όμορφη μνηστή του, Σενό.
Ο Σάντερσον προσπαθεί να τον βάλει σε ένα κόλπο με πολλά λεφτά. Το σχέδιό τους είναι να βάλουν στο χέρι μεγάλες παρθένες εκτάσεις για να χτίσουν ξενοδοχεία, καζίνα και λοιπά ευαγή ιδρύματα. Ο Κεμπ δεν πολυγουστάρει το κόλπο αλλά έχει μπλέξει και δεν ξέρει πώς να ξεμπλέξει. Είναι και η Σενό στη μέση που τον σαγηνεύει…
Η ταινία διαθέτει κάποιο ενδιαφέρον και… ως εκεί! Κάποιες αιχμές για την εισβολή αμερικανικών κεφαλαίων στο Πουέρτο Ρίκο και τη μετατροπή του σε τουριστικό παράδεισο, με τον ντόπιο πληθυσμό αποκομμένο, περιθωριοποιημένο και φτωχό, απλώς αναφέρονται. Η γνωστή φιγούρα του μοναχικού, ηθικού αμερικάνου, που μπορεί να λιώνει στο ρούμι, αλλά έχει καλές προθέσεις κυριαρχεί. Η σκηνοθεσία είναι διεκπεραιωτική, χωρίς ίχνος έμπνευσης. Μια ταινία που θα μπορούσε να είναι κάτι καλύτερο αλλά δεν τα καταφέρνει. Εκτός κι αν δε θέλει!
Café de flor
Σκηνοθεσία: Ζαν Μαρκ Βαλέ
Πρωταγωνιστούν: Βανέσα Παραντί, Κέβιν Πάρεντ, Ελέν Φλοράν
Ο Αντουάν στα 40 του, είναι ωραίο, πετυχημένος, με δυο υπέροχες κόρες και διατηρεί σχέση με την όμορφη Ρόουζ. Όμως σε ένα φλας μπακ, βλέπουμε τον Αντουάν στα 14 του χρόνια μαζί με τη συνομήλικη του Καρόλ, ερωτευμένους, να δίνουν όρκο παντοτινής αγάπης. Η σχέση τους κράτησε πολλά χρόνια, παντρεύτηκαν και απέκτησαν δύο κόρες.
Παράλληλα παρακολουθούμε τη ζωή της Ζακλίν, στη δακετίς του 1960, η οποία μεγαλώνει μόνη το γιο της ο οποίος πάσχει από σύνδρομο Ντάουν. Η Ζακλίν διατηρεί μια πολύ ιδιαίτερη σχέση αγάπης με το γιό της και αρνείται πεισματικά να τον βάλει σε ειδικό σχολείο, πιστεύοντας πως μπορεί να μεγαλώσει φυσιολογικά και να ξεπεράσει το πρόβλημά του.
Όλα κυλούν θαυμάσια για την ταινία, το ενδιαφέρον κλιμακώνεται διαρκώς, ο Ζαν Μαρκ Βαλέ σκηνοθετεί με μαεστρία. Και ενώ όλα αυτά εμπλέκονται με ένα τρόπο σχεδόν μαγικό, παρασύροντας το θεατή, ο σκηνοθέτης φαίνεται να χάνεται μέσα στο λαβύρινθό του. Κι αποφασίζει να δραπετεύσει από την παγίδα που έστησε στον εαυτό του χρησιμοποιώντας τη μεταφυσική. Μια επίσκεψη της Καρόλ σε μέντιουμ θα της δώσει απαντήσεις και ο σκηνοθέτης θα συνδέσει τις ασύνδετες μέχρι τότε ιστορίες του. Μια εύκολη μα διόλου πειστική λύση. Η φιλόδοξη προσπάθεια του Ζαν Μαρκ Βαλέ προδίδεται από την αυταρέσκειά του.
Όσλο 31 Αυγούστου (Oslo, 31, August)
Σκηνοθεσία: Γιόακιμ Τρίερ
Πρωταγωνιστούν: Άντερς Ντάνιελσεν Λι, Χανς Όλαβ Μπρένερ, Ίνγκριντ Όλαβα, Γιοχάνε Κιέλεβικ Λέντανγκ, Εμίλ Λουντ, Μαλίν Κρεπίν, Αντρέας Μπράατεν
Η ταινία είναι βασισμένη στο αριστούργημα του Λουί Μαλ «Η φλόγα που τρεμοσβήνει», και παρακολουθεί μία ημέρα από τη ζωή του 34χρονου Άντερς. Ο Άντερς σε λίγο ολοκληρώνει ένα πρόγραμμα απεξάρτησης το οποίο παρακολουθεί κάπου στην επαρχία. Οι υπεύθυνοι, του δίνουν άδεια για να πάει στην πρωτεύουσα προκειμένου να περάσει από συνέντευξη για δουλειά. Όμως, εκμεταλλεύεται την ευκαιρία αυτή και μένει στην πόλη, τριγυρνώντας εδώ κι εκεί, και συναντώντας ανθρώπους που έχει να δει καιρό. Περιφέρεται και νιώθει δυστυχισμένος επειδή κατέστρεψε τη ζωή του και στεναχώρησε τους ανθρώπους που τον αγαπούν. Παρά το ό,τι είναι ακόμη πολύ νέος, αισθάνεται ότι η ζωή του, από πολλές απόψεις, είναι τελειωμένη. Αντιμέτωπος με τα φαντάσματα του παρελθόντος προσπαθεί κάνει έναν απολογισμό και παλεύει για να βρει την ελπίδα και τη δύναμη για να ξαναρχίσει τη ζωή του.
Πολύ καλή ταινία, μια κατάδυση στην ψυχική κατάσταση του ήρωα, δοσμένη με διακριτικότητα, ρεαλισμό και προ πάντων, μέτρο.