Μετάφραση από τα ιταλικά: Καλλιόπη Ράπτη
Το 1994, όταν η πτώση του σοσιαλισμού και το τέλος της ιστορίας επιβάλλονταν ως επίσημες παγκόσμιες αφηγήσεις και ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός προσφέρθηκε ως η μόνη οδός, το Ya Basta! (Φτάνει πια!) που ξεκίνησε από τους Μάγια –οι οποίοι οργανώθηκαν στον Ζαπατιστικό Στρατό της Εθνικής Απελευθέρωσης (EZLN)–, αντήχησε δυνατά στο Μεξικό, τη Λατινική Αμερική και σε μεγάλο μέρος του κόσμου.
Ο EZLN εφοδίασε μια ολόκληρη γενιά με κίνητρα και ελπίδες που σύντομα συνένωσαν την αντίσταση σε παγκόσμια κλίμακα. Στρατευμένοι, καλλιτέχνες, διανοούμενοι και άνθρωποι από όλο τον κόσμο πήγαν στη Ζούγκλα Λακαντόνα για να “μολυνθούν” από την εξέγερση των αυτόχθονων. Έτσι, το σύνθημα «Ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός» έγινε το έμβλημα ενός νέου κύματος των παγκόσμιων κινητοποιήσεων. Ο αγώνας ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό και υπέρ της υπεράσπισης της ανθρωπότητας έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον πλανήτη και έχει βρει έναν από τους κύριους προμαχώνες του στην πολιτεία Τσιάπας.
Στο Σιάτλ, τη Γένοβα, το Πόρτο Αλέγκρε και σε πολλά άλλα μέρη όπου ήταν παρόν το κίνημα του «άλλου κόσμου», αποκαλύφθηκε το έμβλημα του Ζαπατισμού.
Έκτοτε έχουν περάσει πολλά χρόνια. Έχουν δημιουργηθεί πολλά κινήματα και εγχειρήματα εναλλακτικών κοινωνιών στον καπιταλισμό. Μεταξύ όλων, εξακολουθεί να ξεχωρίζει το έργο της χειραφέτησης που έχουν οικοδομήσει οι Ζαπατίστας και το οποίο αναβαθμίζουν συνεχώς.
Τον περασμένο Οκτώβριο, εν μέσω της πανδημίας, ο EZLN ανακοίνωσε ότι «αρκετές αντιπροσωπείες Ζαπατίστας, άνδρες, γυναίκες και άλλοι που έχουν το χρώμα της γης μας, θα βγουν για να ταξιδέψουν στον κόσμο, να περπατήσουν ή να πλεύσουν προς μακρινά εδάφη, θάλασσες και ουρανούς, αναζητώντας όχι την διαφορά, όχι την ανωτερότητα, όχι τη σύγκρουση, ούτε βέβαια την συγχώρεση και τον οίκτο. Θα πάμε και θα βρούμε αυτό που μας κάνει ίσους».
Ως πρώτο προορισμό, οι αντιπροσωπείες των Ζαπατίστας θα μεταβούν στην Άλλη Ευρώπη, όπου οι αυτόχθονες Σάμι, που διαχρονικά εκτρέφουν και βόσκουν τάρανδους, και που το έδαφός τους βρίσκεται μεταξύ Νορβηγίας, Σουηδίας, Φινλανδίας και Ρωσίας, αντιστέκονται σήμερα στην απαλλοτρίωση και τη ρύπανση που προκαλούν τα αιολικά πάρκα, τα ορυχεία, η εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και η κατασκευή του Αρκτικού Τρένου, ενός τρένου υψηλής ταχύτητας που θα ενισχύσει τον αρκτικό διάδρομο και τις εμπορικές ανταλλαγές μεταξύ Ευρώπης και Ασίας.
Σε εκείνην την Άλλη Ευρώπη, όπου άνθρωποι και οργανώσεις στην Ιταλία έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους στο κίνημα No-Tap για να αντιμετωπίσουν τον αγωγό φυσικού αερίου Trans-Adriatic, ένα έργο που σχεδιάστηκε για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη. Το κίνημα No-Tap υπογραμμίζει ότι δημιουργήθηκε «για την προστασία και την διαφύλαξη των εδαφών, καθώς και για τον αυτοπροσδιορισμό των πληθυσμών που πιστεύουν σε ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης, διαφορετικό από αυτό που έχει επιβληθεί, ενάντια στην χρηματοπιστωτική κερδοσκοπία εις βάρος των κοινοτήτων».
Επίσης, και σε εκείνην την Άλλη Ευρώπη, και πιο συγκεκριμένα στη Νοτρ-Νταμ-ντε-Λαντ, στη Γαλλία, όπου ο πληθυσμός υπερασπίστηκε το έδαφός του ενάντια στην απόπειρα της κυβέρνησης να κατασκευάσει εκεί ένα αεροδρόμιο. Οι αγρότες, οι καλλιεργητές και οι ακτιβιστές έδωσαν έναν από τους πιο εμβληματικούς αγώνες της σύγχρονης ιστορίας της Γαλλίας, δημιουργώντας μία από τις μεγαλύτερες καταλήψεις γης στην Ευρώπη σήμερα και ανακηρύσσοντας την περιοχή ως ζώνη προς υπεράσπιση (ZAD). Με αντικαπιταλιστικές και περιβαλλοντολογικές προσεγγίσεις, η ZAD έχει γίνει σημείο αναφοράς για άλλους αγώνες.
Ο κατάλογος είναι μακρύς: στο Ηνωμένο Βασίλειο η αντίσταση ενάντια στη σιδηροδρομική γραμμή υψηλής ταχύτητας HS2, στην Ελλάδα το κίνημα κατειλημμένων κτιρίων, στο ισπανικό κράτος οι ιστορικοί αγώνες των Βάσκων, η CGT (Γενική Συνομοσπονδία Εργασίας) και οι αντικαπιταλιστικές οργανώσεις στη Μαδρίτη.
Σε όλο τον κόσμο παρατηρούμε αυτό που ανέλυσαν οι Adolfo Gilly και Rhina Roux στο βιβλίο τους El tiempo del despojo: αυτό που βιώνουμε μπορεί επομένως να θεωρηθεί ως μια νέα ιστορική φάση της καθολικής απαλλοτρίωσης των κοινών, η ιδιωτικοποίηση αυτού που ανήκε σε όλους, η παγκόσμια ανακατανομή του εισοδήματος από τη γη και της υπεραξίας που δημιουργείται από τη ζωντανή εργασία.
Η λεηλασία προελαύνει και όλα δείχνουν ότι θα ενταθεί στο Μεξικό και γενικότερα στον κόσμο ως απάντηση στην πανδημία. Επείγει να συνδέσουμε τους αγώνες σε παγκόσμια κλίμακα, όχι μόνο για την επιβίωση της ανθρωπότητας, αλλά για να ολοκληρώσουμε την οικοδόμηση αυτού του νέου κόσμου του οποίου τα σημάδια είναι ήδη ορατά.
27 χρόνια μετά τη δημόσια εμφάνισή του, 27 χρόνια στοιχηματίζοντας στη ζωή, την επιστήμη και τις τέχνες, ο EZLN προτείνει σήμερα ένα νέο εγχείρημα: να συναντηθεί με τους άλλους και τις άλλες που, σε όλον τον κόσμο, μέσα από την αντίσταση και την εξέγερση, χτίζουν τον νέο κόσμο. Η μικρή Esperanza Zapatista το είπε καλά: Aυτή είναι η αποστολή μας: να είμαστε σπόροι που αναζητούν άλλους σπόρους.
*Ο Raul Romero είναι κοινωνιολόγος
Πηγή: chiapasbg.com