Ρίγησαν οι μορφωμένοι αστοί και οι κήρυκες της φαρισαϊκής καθωσπρέπειας με τις δηλώσεις του υπουργού Γιάννη Πανούση που ζήτησε να γίνουν ψυχομετρικά τεστ όσων ασχολούνται με την πολιτική (και γιατί μόνο γι αυτούς άραγε;). Η παραλυτική αμηχανία όσων έρχονται πρόσωπο με πρόσωπο, ενώπιον των αλλαγών και των εξελίξεων που τους προσπέρασαν, τους οδηγεί στην καταφυγή της ψυχιατρικής, στο ψαχούλεμα του βαθύτερου και σκοτεινότερου εκτοπλάσματος της ανθρώπινης υπόστασης, σε κάτι σθεναρά αβέβαιο για το ποιο μπορείς να διατυπώνεις άπειρες υποθέσεις, σε μια μεταφυσική προσέγγιση με ορθολογιστικό μανδύα. Μαργαρίνη που βαφτίζεται βούτυρο στο ψωμί. Τέλος οι μάγισσες, οι αστρολόγοι και οι καφετζούδες. Αυτά είναι για το πόπολο που πιστεύει ότι ο Κρίστοφερ Λη δεν πέθανε διότι απλούστατα ο Κόμης Δράκουλας πεθαίνει μόνο αν τον πεταλώσεις με ασημένια καρφιά. Σίγουρα οι ψυχίατροι θα ξεράθηκαν στα γέλια με όλα τούτα τα επιστημονικοφανή τα οποία διατυπώθηκαν από έναν καθηγητή κοινωνιολογίας ο οποίος έπεσε πάνω στα αδιέξοδα του τομέα του οπότε πετάχθηκε μια βόλτα στο διπλανό γραφείο για να κρυφοκοιτάξει διπλωματικές εργασίες πρωτοετών.
Ο επικεφαλής του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη (πώς και γιατί παραμένει αυτός διαστροφικός ορισμός είναι ένα θέμα από μόνο του για την αριστερή κυβέρνηση) μιλούσε στους αστυνομικούς, για θέματα των αστυνομικών και των σχέσεων τους με την κοινωνία, αλλά μπήκε στον πειρασμό να σχολιάσει και την πρωτοβουλία της Ζωής Κωσταντοπούλου να ζητήσει από τους αστυνομικούς της Βουλής να μη φοράνε την στολή του αστυνομικού παρά πολιτικά ρούχα. Οπότε, υποθέτω, ότι η κίνηση αυτή έγινε δεκτή σαν έξωθεν επιβολή μιας μορφής παρενδυσίας. Οι αστυνομικοί, εν ολίγοις, πρέπει να φοράνε την στολή τους διότι έτσι μόνο είναι αστυνομικοί. Δεν γνωρίζω αν στον κανονισμό τους υπάρχουν οδηγίες και για τις πιτζάμες του ύπνου. Πάντως εάν είναι τόσο σοβαρό το ζήτημα να το δούμε, ιδίως αν δημιουργεί προβλήματα στην ψυχοσύνθεση των ανδρών και γυναικών της ελληνικής αστυνομίας.
Δοθείσης της ευκαιρίας, να θυμίσω ότι το θέμα είναι αντικείμενο μελέτης από αρχαιοτάτων χρόνων κοτζάμ Όμηρος ασχολήθηκε σχοινοτενώς. Κι όχι μόνο ασχολήθηκε αλλά προχώρησε στο αποτροπιαστικό εγχείρημα να ντύσει με φουστάνια δύο από τους πλέον μάτσο ήρωές του. Για την οικονομία αναφέρω μόνο τον Αχιλλέα ο οποίος, αν προβώ στο απονενοημένο να μιμηθώ λιγάκι τον αείμνηστο Νίκο Τσιφόρο, θα έλεγα ότι είχε βαλθεί να κυκλοφορεί με κάτι αραχνούφαντα πέπλα για να αερίζεται ο εσωτερικός του κόσμος κι ήτανε και μπάνικος ο αφιλότιμος, ντυμένος γυναίκα, μέσα στα βασιλικά του χαρέμια. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά ήτανε και κανονικό μαμόθρεφτο, «μαμάκιας», αφού δεν τον άφηνε η μαμά του να πάει στον πόλεμο. Τηρουμένων των αναλογιών η Θέτιδα δεν θα δίσταζε να τον στείλει για παρέλαση στο Pride της Θεσσαλονίκης. Πάντως παρά την τσαχπίνικη παρενδυσία του δεν έχασε τίποτα από την κληρονομημένη βαρβατίλα όπως απέδειξαν τα γεγονότα.
Περίεργα τα ψυχιατρικά ζητήματα. Βαστάνε από την ελληνική μυθολογία που την είχε πολύ σε υπόληψη ο ίδιος ο Σιγμούνδος Φρόυδ. Και πώς να μην την έχει αν θυμηθώ ότι ολόκληρος Πρωτέας το’ χε το «χούι» (όπως θα σημείωνε με τον αγαπητικό του λόγο ο καθ’ ημάς μητροπολίτης), μια λιοντάρι να ντύνεται και την άλλη αιθέρια λιμπελούλα, μια ταύρος και την επόμενη προβατίνα και επιπλέον ήταν στρυφνός και μαγκούφης, τόσο κακορίζικος που τίποτα δεν μοιραζότανε με κανέναν. Και τι συμπέρασμα βγάζουν οι θεσμικοί ψυχίατροι, για να μην αναφερθώ σε τίποτα «μπαχαλάκηδες» από αυτούς που κάνουν τους αρθρογράφους της Καθημερινής να ανατριχιάζουν;
Μεταφέρω από το βιβλίο του καθηγητή Άλεν Φράνσις, προέδρου της επιστημονικής επιτροπής που συνέταξε δύο από τα τέσσερα επίσημα εγχειρίδια που χρησιμοποιούν οι αμερικανοί ψυχίατροι από την Αλάσκα μέχρι το Μεξικό ( Άλεν Φράνσις, Η διάσωση του φυσιολογικού, DSM-5: το δριμύ κατηγορώ ενός ψυχιάτρου, μτφ. Ν. Αποστολόπουλος, εκδόσεις Τραυλός, Ιούνιος 2014): «Για να οριστεί κάτι ως ψυχική διαταραχή, απαιτείται γενικά η παρουσία δυσφορίας, αναπηρίας, δυσλειτουργίας… Τα κριτήρια αυτά μοιάζουν περισσότερο με παρήχηση παρά με λειτουργικό ορισμό…Έχω εξετάσει δεκάδες ορισμούς ψυχικών διαταραχών αλλά ούτε ένας δεν με βοήθησε, έστω και ελάχιστα, να μπορώ να προσδιορίζω ποιες καταστάσεις πρέπει να θεωρούνται ψυχικές διαταραχές και ποιες όχι, ή να αποφασίζω ποιος είναι άρρωστος και ποιος όχι… Και στην αξιολόγηση οποιουδήποτε προσώπου, δεν διαθέτουμε έναν γενικό ορισμό της ψυχικής διαταραχής, βάσει του οποίου θα μπορούμε να κρίνουμε αν είναι φυσιολογικός, ή ασθενής, παράφρων ή κακός…». Αλλά δεν τα σχετικοποιεί όλα ο Άλεν. Σημειώνει λοιπόν: « «όσο δύσκολος κι αν είναι ορισμός της, η ψυχιατρική διαταραχή είναι μια απολύτως οδυνηρή πραγματικότητα γι αυτούς που πάσχουν και γι’ αυτούς που τους φροντίζουν» όμως, όποιος ανησυχεί «η ανησυχία του δεν είναι αβάσιμη – η ψυχιατρική χρησιμοποιείται σήμερα εσφαλμένως για την προληπτική φυλάκιση των βιαστών στις Ηνωμένες Πολιτείες και των χωρικών που διαμαρτύρονται για την διαφθορά στην Κίνα, ενώ παλαιότερα αποτελούσε δικαιολογία για να νοσηλεύονται οι πολιτικοί αντιφρονούντες στη Σοβιετική Ένωση».
Μου δημιουργείται η εντύπωση -που τείνει να μετατραπεί σε πεποίθηση- ότι ο κ. Πανούσης, ζητώντας κλινική εξέταση των πολιτικών του αντιπάλων, αφού προφανώς θεωρεί σίγουρο ότι αυτός είναι υγιέστατος, προσπαθεί να κάνει αυτό που κατά τα άλλα τόσο αντιπαλεύουν οι εφημερίδες που αγαπάει και αρθρογραφεί σ’ αυτές: θέλει να κάνει την Ελλάδα την τελευταία σοβιετική δημοκρατία. Έχω την εντύπωση ότι αυτός ο ορισμός της πολιτικής παρενδυσίας θα εμπλούτιζε την σχετική επιστημονική βιβλιογραφία.
* Ο δημοσιογράφος του ρ/σ “Στο Κόκκινο 93,4” Απόστολος Λυκεσάς αρθρογραφεί καθημερινά στο alterthess.gr. Ακούστε ζωντανά στο “Κόκκινο 93,4” την εκπομπή “Ορθά- Κοφτά” με τον Απόστολο Λυκεσά Δευτέρα- Παρασκευή 11:00-12:00. Επικοινωνία με τον Απόστολο Λυκεσά στο [email protected].