Του Τάρικ Αλι
Ο Γάλλος φιλόσοφος Daniel Bensaïd, ο οποίος απεβίωσε σε ηλικία 63 ετών από καρκίνο, ήταν ένας από τους πιο χαρισματικούς θεωρητικούς του μαρξισμού της γενιάς του. Το 1968, μαζί με τον Daniel Cohn-Bendit, συνέβαλε στην «Κινητοποίηση της 22ας Μαρτίου», η οποία βοήθησε στην πυροδότηση της εξέγερσης που συντάραξε τη Γαλλία τον Μάιο και τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς. Ο Bensaïd ξεσήκωνε τα πλήθη μαθητών και εργαζομένων εξηγώντας τις ιδέες του, ενώ κρατούσε το ακροατήριό του μαγεμένο. Ήμουν μάρτυρας σε μια ομιλία του στη γενέτειρά του την Τουλούζ, το 1969, όταν συμμετείχαμε σε ένα συλλαλητήριο 10.000 ανθρώπων προς υποστήριξη του Alain Krivine, ενός από τους επικεφαλής της εξέγερσης, κατά τη διάρκεια της προεδρικής του εκστρατείας όπου είχε θέσει υποψηφιότητα με την Επαναστατική Κομμουνιστική Λίγκα (LCR).
H διεισδυτική ανάλυση του Bensaïd ποτέ δεν παρουσιάστηκε με συγκαταβατικό τρόπο, ανεξάρτητα από τη σύνθεση του ακροατηρίου. Οι ιδέες του προέρχονταν από τον κλασικό μαρξισμό -Μαρξ, Λένιν, Τρότσκι, Ρόζα Λούξεμπουργκ, όπως ήταν σύνηθες σε εκείνες τις ημέρες-, αλλά ο τρόπος με τον οποίο τις εξετάζει και τις παρουσιάζει ήταν δικός του. Τα φιλοσοφικά και πολιτικά του γραπτά έχουν ηχούν λυρικά -στις ιδιαίτερα κουραστικές συνεδριάσεις των κεντρικών επιτροπών, θα μπορούσε κανείς να τον βλέπει συχνά να βυθίζεται στον Προυστ- και αντιστέκονται στην εύκολη μετάφρασή τους στα αγγλικά.
Σωματικά, έγινε μια σκιά του προηγούμενου εαυτού του, αλλά η νοημοσύνη του δεν επηρεάστηκε και παρήγαγε πάνω από δώδεκα βιβλία για την πολιτική και φιλοσοφία. Έγραψε για την πίστη στον Εβραϊσμό, που έδειχνε ο ίδιος και άλλοι σύντροφοί του, η οποία ποτέ δεν τον είχε παραπλανήσει, για να ακολουθήσει το δρόμο του Σιωνισμό τυφλά και απερίσκεπτα. Απεχθανόταν την πολιτική της ταυτότητας (identity politics) και στα δύο τελευταία βιβλία του, Fragments Mécréants (Λόγος ενός απίστου, το 2005) και Eloge de la Politique Profane (Σε εκτίμηση της κοσμικής Πολιτικής, το 2008) – εξηγεί πώς αυτή είχε υποκαταστήσει τη σοβαρή κριτική σκέψη.
Μαθήτευσε στα λύκεια Bellevue και Fermat στην Τουλούζη, αλλά οι επιρροές που τον καθόρισαν ήταν οι γονείς του και ο κοινωνικός τους περίγυρος. Ο πατέρας του, Haim Bensaid, ήταν ένας Σεφαρδίτης Εβραίος προερχόμενος από μια φτωχή οικογένεια της Αλγερίας. Μετακόμισε στο Οράν, όπου βρήκε δουλειά ως σερβιτόρος σε ένα καφέ, αλλά σύντομα ανακάλυψε την πραγματική κλίση του. Εκπαιδεύτηκε ως πυγμάχος κι εξελίχθηκε σε πρωταθλητής μποξ βαρέων βαρών της βόρειας Αφρικής.
Με τη Γαλλία να βρίσκεται υπό γερμανική κατοχή και το μεγαλύτερο μέρος της ελίτ της χώρας να φέρεται με μια διάθεση συνεργασίας με την κυβέρνηση του Vichy, η γαλλική αποικιακή διοίκηση ευθυγραμμίστηκε. Σαν Εβραίος, ο πατέρας του Daniel συνελήφθη, αλλά κατάφερε να δραπετεύσει από το στρατόπεδο αιχμαλώτων, και απερίσκεπτα αποφάσισε να πάει στην Τουλούζη, όπου η Marthe τον βοήθησε να αποκτήσει ψεύτικα έγγραφα. Με τη νέα του ταυτότητα, αγόρασε ένα μπιστρό, το Le Bar des Amis. Εκείνος κατάφερε να επιζήσει, σε αντίθεση με τους δύο αδελφούς του, οι οποίοι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της κατοχής, κυρίως χάρη στη γυναίκα του, η οποία είχε ένα επίσημο πιστοποιητικό Vichy που δήλωνε για εκείνη ότι «δεν ανήκε στην εβραϊκή φυλή».
Εξοργισμένος από τη σφαγή των Αλγερινών στη στάση του μετρό Charonne το 1961 (με εντολή του Maurice Papon, διοικητή της αστυνομίας και πρώην συνεργάτη των Ναζί), εντάχθηκε στην Ένωση των Κομμουνιστών Φοιτητών. Σύντομα όμως δυσαρεστήθηκε από την ορθοδοξία του κόμματος και οργανώθηκε σε μια αριστερή αντιπολιτευτική ομάδα στους κόλπους της Ένωσης που οργανώθηκε από τoυς Henri Weber (επί του παρόντος είναι γερουσιαστής με το Σοσιαλιστικό κόμμα) και Alain Krivine. Η κουβανική επανάσταση και η οδύσσεια του Τσε Γκεβάρα έκανε τα υπόλοιπα. Όσοι διαφωνούσαν εκδιώχθηκαν από το κόμμα το 1966.
Πηγή: tvxs