H Ναόμι Κλάιν δεν έρχεται πρώτη φορά σε επαφή με το εργοστάσιο της ΒΙΟΜΕ. Εδώ και μήνες γνώριζε για την προσπάθεια των εργαζομένων να θέσουν υπό λειτουργία με εργατική αυτοδιεύθυνση το εγκαταλελειμμένο εργοστάσιό τους και ήταν και από τους πρώτους που υπέγραψαν το κείμενο στήριξης της ΒΙΟΜΕ. Χθες η συγγραφέας και δημοσιογράφος βρέθηκε στο εργοστάσιο το οποίο άνοιξε τις πύλες του για δεύτερη φορά από την πρώτη μέρα λειτουργίας του τον Φλεβάρη, για να υποδεχτεί ξανά εκατοντάδες αλληλέγγυους στο εγχείρημα αυτό. Οι εργαζόμενοι κατάφεραν με την στήριξη του κινήματος που αναπτύχθηκε γύρω τους, να κάνουν το όνειρο τους πραγματικότητα. Το εργοστάσιο έχει περάσει στα χέρια τους και οι εργαζόμενοι αγωνίζονται για την πλήρη επαναλειτουργία του. «Η πρόταση μας δεν είναι πρωτότυπη αλλά είναι το πρώτο πράγμα που σκέφτονται οι εργαζόμενοι οδηγούμενοι από την ανάγκη, όταν τους πετούν στην ανεργία» είπε ο πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων της ΒΙΟΜΕ Μ. Αναγνώστου προλογίζοντας την Ναόμι Κλάιν και πρόσθεσε: «είναι εκείνο το ένστικτο των εργαζομένων που κατάφεραν να αποπροσανατολίσουν συνδικαλιστικές γραφειοκρατείες και το πολιτικό κατεστημένο με αποτέλεσμα να βγουν πιο μπροστά από αυτούς». Αυτό που θέλουν να πετύχουν οι εργαζόμενοι της ΒΙΟΜΕ είναι όχι μόνο να παράγουν προϊόντα αλλά ουσιαστικά να αποτελέσουν το παράδειγμα για ένα κίνημα εργοστασίων για μια άλλη οικονομία ,για μια άλλη κοινωνία». «Να μπορούμε να επιστρέφουμε στην κοινωνία αυτό που κερδίσαμε από αυτήν» κατέληξε και ευχαρίστησε την «συναγωνίστρια» Ναόμι η οποία αντίκρυσε ένα εργοστάσιο να μετατρέπεται σε αμφιθέατρο για να την ακούσει.
Στόχος της Κλάιν χθες δεν ήταν τόσο να εξηγήσει πως λειτουργεί το δόγμα του σοκ στις ψυχές των ανθρώπων αλλά πως οι αντιστάσεις που επιδεικνύουν oι άνθρωποι ξεπερνώντας το σοκ μπορούν να «ζωγραφίσουν» μια εναλλακτική πρόταση για την κοινωνία. «Πρέπει να αρχίσουμε να γράφουμε τις δικές μας ιστορίες» είπε και επικεντρώθηκε στην έννοια της αυτοδιαχείρισης ως τον τρίτο δρόμο ανάμεσα στο κρατικό σοσιαλισμό και τον φονταμεταλισμό της αγοράς. «Αυτός είναι ο πραγματικό τρίτος δρόμος πριν τον οικειοποιηθεί ο Τόνι Μπλέρ» είπε και διεύρυνε την έννοια της αυτοδιαχείρισης αναφερόμενη στον τρόπο που οργανώνονται οι κάτοικοι που αντιστέκονται στις εξορύξεις χρυσού στις Σκουριές, στο κίνημα για το νερό αλλά και σε και πολλά άλλα κινήματα που διεκδικούν την οργάνωση των κοινωνιών τους. Εξάλλου όπως σημείωσε στο παράδειγμα των Σκουριών όπως και σε αυτό στη ΒΙΟΜΕ αναδεικνύεται μια σύγκρουση μεταξύ δύο οικονομικών μοντέλων. Το ένα ψάχνει κάποιον εξωτερικό παράγοντα για να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να παράξει πλούτο (αφήνοντας πίσω μια καταστροφή) ενώ στο δεύτερο μοντέλο δεν αναζητείται εξωτερικός παράγοντας, η παραγωγή πλούτου βρίσκεται στις γνώσεις του ίδιου του πληθυσμού. Είναι μια γνώση που δεν είναι περατή όπως ο χρυσός, αλλά αναπαράγεται, είναι ένα μοντέλο που συνεχώς μπορεί να ανανεώνει τον εαυτό του.
«Η ΒΙΟΜΕ είναι η απάντηση σε αυτούς (όπως τα μίντια) που υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει εναλλακτική » τόνισε και πρόσθεσε « Το φάντασμα της Μάργκαρετ Θάτσερ ζει στην Ελλάδα μέσω των μίντια».
Για την Κλάιν, οι εργαζόμενοι της ΒΙΟΜΕ κατάφεραν να σχεδιάσουν αυτήν την εναλλακτική πρόταση, συνειδητοποίησαν ότι δεν χρειάζονται αφεντικό για να παράγουν πλούτο και για να ζήσουν. Σύμφωνα με την ίδια, μετά την καταφανή αποτυχία του νεοφιλελεύθερου μοντέλου η αντίσταση δεν είναι μόνο «το όχι» στην λιτότητα και στην καταστροφή του περιβάλλοντος αλλά οι δικές μας απαντήσεις σε αυτό το ΣΟΚ. “Ο νεοφιλελευθερισμός, όπως είπε, μας έμαθε πως να καταναλώνουμε αλλά όχι πως να χτίζουμε”.Χρησιμοποιώντας χαρακτηριστικά την γνωστή φράση του Μ. Φρίντμαν για να δώσει το αντίθετο νόημα δήλωσε« Θα πρέπει να προετοιμάζουμε την στιγμή που το πολιτικά αδύνατο θα γίνει πολιτικά αναπόφευκτο».
Η Κλάιν παραλλήλισε τον αγώνα των κατοίκων για την προστασία των χώρων εκείνων που δεν παράγεται κέρδος όπως το δάσος, με τον αγώνα των κατοίκων στην Τουρκία να σώσουν το πάρκο στην πλατεία Ταξίμ. Με αφορμή τον αγώνα αυτό τόνισε ότι κανείς δεν περίμενε αυτό που συμβαίνει στην Τουρκία να ξεκινήσει από ένα πάρκο και αυτό δείχνει ότι κανείς δεν ξέρει τι θα είναι αυτό που θα φέρει το τσούναμι της αντίστασης.
Έτσι, σύμφωνα με την ίδια πρέπει να προετοιμαζόμαστε έτσι ώστε όταν “το κύμα” αυτό θα έρθει οι άνθρωποι που θα ξεσηκωθούν να είναι έτοιμοι να διεκδικήσουν μια διαφορετική μορφή εξουσίας, έναν διαφορετικό κόσμο.
Σ. Πουλημένη