Ένα μετά το άλλο κλείνουν τα πάλαι ποτέ κραταία έντυπα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της χώρας. Όπως είχε διαρρεύσει εδώ και μέρες, η διοίκηση του ΔΟΛ προχώρησε σήμερα στο οριστικό κλείσιμο της έντυπης έκδοσης του Βήματος. Είχαν προηγηθεί μαζικές απολύσεις δημοσιογράφων και τεχνικού προσωπικού από τον ίδιο οργανισμό. Τότε η εργοδοσία μιλούσε για αναγκαίες αναδιαρθρώσεις, ώστε να σωθούν οι εφημερίδες και κατ’ επέκταση οι υπόλοιπες θέσεις εργασίας. Εκβίασε μάλιστα τους εργαζόμενους στη Συνέλευση του ΔΟΛ να καταψηφίσουν την απεργία, για να μην κλείσει την εφημερίδα… Φυσικά, αυτό δεν αποφεύχθηκε ούτε με τις απολύσεις, ούτε με την αποδοχή του εκβιασμού.
Κρίση της δημοσιογραφίας ή κρίση της κερδοφορίας;
Η σημερινή επίσημη ανακοίνωση του Βήματος αλλάζει έτσι γραμμή πλεύσης, αποδίδοντας το νέο λουκέτο όχι στην κρίση, αλλά στις …τεχνολογικές εξελίξεις. Εξισώνει την έντυπη με την ηλεκτρονικη έκδοση και επικαλείται τη στροφή του αναγνωστικού κοινού στην ηλεκτρονική ενημέρωση. Από τους 90.000 καθημερινούς αναγνώστες του καθημερινού Βήματος, υποστηρίζει, οι 82.000 προτίμησαν την (δωρεάν) ηλεκτρονική μορφή, ενώ η εφημερίδα πούλησε μόνο 8.000 φύλλα. Η μεταβολή αυτή είναι, λεει, αναμενόμενη και στην Ελλάδα, αφού το ίδιο έγινε τα προηγούμενα χρόνια “σε όλες τις προηγμένες δημοκρατικές χώρες”. Έτσι, το “το Βήμα διακόπτει την έντυπη έκδοσή του ανταποκρινόμενο στο φανερό αίτημα των αναγνωστών του”. Ακολουθούν οι συνήθεις περιαυτολογίες για το Δημοσιογραφικό Οργανισμό που άλλαξε τα δεδομένα κάτω από τη λαμπρή καθοδήγηση του Λαμπράκη και οι συνήθεις υποσχέσεις ότι η νέα έκδοση του ηλεκτρονικού Βήματος που θα έρθει σε λίγες ημέρες θα είναι η απάντηση στις απαιτήσεις των καιρών κοκ.
Χθες, με ένα εξαιρετικά αμφιλεγόμενο άρθρο στο τελευταίο φύλλο του Βήματος, ο Αντώνης Καρακούσης ανέλαβε το θλιβερό καθήκον να φορτώσει την ευθύνη για τις εξελίξεις στην πλάτη των ίδιων των δημοσιογράφων. Αποφεύγοντας, όπως λεει, “τα ψέμματα και το κρυφτούλι”, οι δημοσιογράφοι πρέπει να αποδεχτούν ότι τα κέρδη των ΜΜΕ καταρρέουν και ότι ο κλάδος είναι καταχρεωμένος. Η αναδιάρθρωση λοιπόν είναι νομοτελειακή και το ζήτημα είναι να γίνει με τα λιγότερα δυνατά θύματα (βλ. απολύσεις). Χρέος, καταλήγει, των επαγγελματιών δημοσιογράφων είναι να αναγεννήσουν τη δημοσιογραφία “ξεπερνώντας της αυτολογοκρισίας τα τείχη και της εξουσίας τις θωπείες.”
Μια άσκηση στην οποία βέβαια ουδόλως ασκείται ο ίδιος. Έτσι, δεν νιώθει καθόλου υποχρεωμένος να αναφερθεί στην απαξίωση των κυρίαρχων ΜΜΕ στη συνείδηση μεγάλων κομματιών της κοινωνίας, εξαιτίας της άμεσης και προφανούς διαπλοκής τους με την οικονομική και πολιτική εξουσία. Αναφέρεται, και αυτός και η εργοδοσία του, στην αντίστοιχη κρίση που χτυπά τις μεγάλες εφημερίδες του εξωτερικού, αλλά ξεχνούν να αναφέρουν τις τεράστιες διαφορές που έχουν οι αστικές εφημερίδες των “προηγμένων δημοκρατικών κρατών” τόσο στο περιεχόμενο, όσο και στην κυκλοφορία, από τα ντόπια κακεκτυπά τους. Και, κυρίως, μιλά για την πτώση της κερδοφορίας, λες και αυτός είναι ο στόχος των εργαζόμενων δημοσιογράφων, χωρίς φυσικά να μιλά για τα τεράστια κέρδη που αποκομίζουν οι ίδιοι όμιλοι από τις άλλες, παράλληλες ,επιχειρηματικές τους δραστηριότητες, “αξιοποιώντας” φυσικά και τα ΜΜΕ που κατέχουν.
Και τελικά, απολύσεις…
Φυσικά, το κόστος για όλες αυτές τις καινοτόμες απαντήσεις στις προκλήσεις της νέας εποχής, καλούνται να το πληρώσουν οι εργαζόμενοι. Μέχρι σήμερα, δεν έχει ξεκαθαρίσει η κατάσταση για τους εργαζόμενους στο Βήμα, αλλά οι μαζικές απολύσεις και η ριζική μείωση μισθών είναι μάλλον δεδομένες. Όπως ενημέρωσε η εργοδοσία χθες την ΕΣΗΕΑ, δεν πρόκειται να κρατήσει φυσικά όλο το δημοσιογραφικό προσωπικό του Βήματος, 163 δημοσιογράφοι, για την “αναβαθμισμένη ηλεκτρονική έκδοση”, ενώ επίσης επισφαλής καθίσταται η θέση των 148 δημοσιογράφων που εργάζονται στα “Νέα”. Στους διαδρόμους του “Βήματος” γινόταν λόγος για πρόγραμμα “εθελούσιας” μείωσης αμοιβών, προκειμένου να αποφευχθούν οι απολύσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να αγγίζουν και το 50% του προσωπικού.
Την ίδια στιγμή οι απολύσεις και οι μειώσεις μισθού συνεχίζονται σε πολλά άλλα ΜΜΕ. Στην “Ελευθεροτυπία” η διεύθυνση της εφημερίδας ανακοίνωσε κατάργηση των επιμισθίων για όσους εργάζονταν επιπλέον στα ένθετα του Σαββάτου και το ιντερνετικό της εφημερίδας enet. Στο “ΣΚΑΪ” η εργοδοσία προσπαθεί να αντικαταστήσει τις συλλογικές συμβάσεις με ατομικές, μειώνοντας αρχικά τις αποδοχές κατά 10%, το Alter χρωστά μισθούς ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι ακόμα και η Τυποεκδοτική του ΚΚΕ θα προβεί σε μερικές δεκάδες απολύσεις.
Απέναντι στις δραματικές αυτές εξελίξεις, οι συνδικαλιστικές ενώσεις των δημοσιογράφων προχώρησαν στην κήρυξη γενικής απεργίας την Τρίτη, 30 Νοέμβρη. Στην απεργία συμμετέχουν η ΠΟΕΣΥ, η ΠΟΕΠΤΥΜ, η ΠΟΣΠΕΡΤ, η Ομοσπονδία Τύπου και Χάρτου, οι Ενώσεις Συντακτών αλλά και τα αδελφά σωματεία όλων των εργαζομένων στην ενημέρωση.
Η ανακοίνωση της ΠΟΕΣΥ αναφέρει επίσης: «Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΟΕΣΥ υπογραμμίζει τις τεράστιες ευθύνες της κυβέρνησης που -σε εφαρμογή του αντικοινωνικού μνημονίου με την ΕΕ και το ΔΝΤ- επιχειρεί να υποβαθμίσει την ισχύ των ΣΣΕ, ανοίγοντας το δρόμο για δραματικές επιπτώσεις στο εισόδημα των εργαζομένων αλλά και για πλήρη απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων.
Υπογραμμίζει επίσης τις ευθύνες των εργοδοτών στον Τύπο που, ενώ αρνούνται να διαπραγματευτούν με τα σωματεία συλλογικές συμβάσεις, προχωρούν μονομερώς σε απαράδεκτες αποφάσεις όπως η μείωση μισθών, η πίεση για ατομικές «συμβάσεις», οι απολύσεις, ακόμα και η απειλή για ξαφνικό «λουκέτο». Οι πρόσφατες ανάλογες πρωτοβουλίες στον ΣΚΑΪ και στον ΔΟΛ σημαίνουν την καμπάνα του συναγερμού σε όλον τον χώρο του Τύπου.
Η ΠΟΕΣΥ υπογραμμίζει ότι δεν θα ανεχθούμε μειώσεις στους μισθούς, υποβάθμιση των ΣΣΕ, απολύσεις και δυσμενείς τροποποιήσεις στις εργασιακές σχέσεις. Καλεί τις εργοδοτικές οργανώσεις να σταματήσουν αμέσως τις πρωτοβουλίες απορρύθμισης και να προσέλθουν στις διαπραγματεύσεις για τις ΣΣΕ όπου μπορούν να συζητηθούν με σοβαρότητα και υπευθυνότητα τα προβλήματα που η κρίση δημιουργεί στον Τύπο».
Πηγές Βήμα, Αυγή, indymedia, tvxs.gr