Του Ευκλείδη Τσακαλώτου
Δευτέρα βράδυ στους Νέους Φακέλους του Σκάι. Αποκλειστική συνέντευξη του Αλέξη Παπαχελά με τον επιστημονικό διευθυντή του ΙΟΒΕ Γιάννη Στουρνάρα. Συζήτηση εντός των τειχών του κυρίαρχου λόγου. Η Ελλάδα των μεγάλων συμφερόντων, με μια απέχθεια για το λαϊκό στοιχείο, με τρόμο ότι ο δήμος μπορεί να επιστρέψει, να ξαναγίνει καθοριστικός παράγοντας των εξελίξεων. Η Ελλάδα που θεωρεί ότι οι απειλές πρέπει να πιάσουν τόπο, να μην διαφανεί ούτε η παραμικρή χαραμάδα για διαφορετικές επιλογές. Η τρομοκρατία του κ. Πάγκαλου για τον σκεπτόμενο άνθρωπο.
Ας αρχίσουμε με τον δημοσιογράφο, που έδωσε την εντύπωση ότι διεκδικεί την ίδια αυτονομία από τα συμφέροντα του εργοδότη του που είχαν οι δημοσιογράφοι του Ράδιο Τίρανα από τον Εμβέρ Χότζα. Αναρωτιέμαι αν έχει δει/ακούσει ποτέ ο κ. Παπαχελάς κάποια συνέντευξη του BBC, ας πούμε του John Humphries στο Today Programme, ή του Jeremy Paxman στο Newsnight.
Και οι δύο έχουν γίνει ο φόβος και ο τρόμος των πολιτικών και των ειδικών, που ξέρουν ότι η κάθε τους απάντηση θα εξεταστεί με τον ζήλο ενός ροτβάιλερ που έχει πιάσει το πόδι κάποιου μπαγαμπόντη και δύσκολα θα το αφήσει.
Οι αντιπρόσωποι του κυρίαρχου λόγου στην Ελλάδα, αντιθέτως, ξέρουν ότι έχουν να αντιμετωπίσουν ένα κανίς. Έχει κάποια αίσθηση ο κ. Παπαχελάς ότι πρέπει να θέτει στον συνομιλητή του ερωτήσεις που να τον δυσκολεύουν, που προέρχονται από κάποια άλλη θεωρητική προσέγγιση, που αντανακλούν τις ανησυχίες του κοινού; Είναι δυνατόν να μην θέσει στον κ. Στουρνάρα έστω και μια ερώτηση για το θέμα της πολιτικής νομιμοποίησης του Μεσοπρόθεσμου, για τους προβληματισμούς των πλατειών, για τις ανησυχίες των νέων ανθρώπων;
Και βέβαια, με τέτοια προστασία, η δουλειά του κ. Στουρνάρα ήταν εύκολη. Μας ξεκαθάρισε νωρίς ότι δεν υπάρχει λόγος να διαπραγματευτούμε, μια και η κατεύθυνση του Μεσοπρόθεσμου είναι στον σωστό δρόμο. Δεν υπάρχουν διαφορετικές οικονομικές θεωρήσεις, αλλά η μοναδική αλήθεια της λιτότητας. Η απειλή των Ευρωπαίων είναι αξιόπιστη γιατί μάλλον θα μπορέσουν να απομονώσουν την Ελλάδα από την υπόλοιπη Ευρώπη και οι Financial Times που λένε συνεχώς το αντίθετο, απλώς, ως αγγλική εφημερίδα, δεν ενδιαφέρονται για την Ευρωζώνη.
Φαντάζομαι ότι και ο Bernanke όπως η FED ή ο Soros, που έχουν εκφράσει παρόμοιες ανησυχίες, θα έχουν επίσης ιδιοτελή κίνητρα. Ο πιο σημαντικός οικονομολόγος της οκταετίας Σημίτη δεν είχε ούτε ίχνος αυτοκριτικής για το οικονομικό μοντέλο που εφαρμόστηκε μετά το 1996. Η ίδια οικονομική θεώρηση των πραγμάτων που κυριάρχησε πριν από το 2008 παραμένει άθικτη και ικανή να μας βγάλει από την κρίση -λίγο χαμηλότερους μισθούς ακόμα, λίγο πιο ευέλικτες σχέσεις εργασίας, λίγο λιγότερους δημόσιους υπαλλήλους, λίγη λιγότερη ρύθμιση (ιδιαίτερα όσον αφορά τις «υπερβολικές» οικολογικές ευαισθησίες) για τις νέες επενδύσεις, και η ανάπτυξη, πού θα πάει, θα έρθει.
Όπως έλεγε και ο Αϊνστάιν, η παραφροσύνη έγκειται στο να κάνεις ξανά και ξανά το ίδιο πράγμα και να περιμένεις διαφορετικά αποτελέσματα.
Οι πλατείες και οι κινητοποιήσεις καλούνται να τρυπήσουν τον αυτισμό των ελίτ και του κυρίαρχου λόγου. Μετά το φιάσκο του 2008 και τη μετέπειτα αποτυχία των πολιτικών λιτότητας, το λαϊκό κίνημα δεν αντιμετωπίζει έναν πειστικό ιδεολογικό λόγο, αλλά την ωμή ισχύ, τις απειλές, τον εκβιασμό. Ένας λόγος που παρουσιάζει τις αγορές ως φυσικό φαινόμενο, τα όποια προβλήματα της οικονομίας ως τεχνοκρατικά ζητήματα που δεν αφορούν τους πολίτες και την πολιτική ως κίνδυνο για την ευημερία που μας προσφέρει πλουσιοπάροχα ο κόσμος της επιχειρηματικότητας.
Σήμερα, αλλά και τους επόμενους μήνες, πρέπει να τρυπήσουμε τη φούσκα αυτών των ιδεολογημάτων, να αναδείξουμε ότι η επιστροφή του δήμου και της πολιτικής μπορούν να αναδείξουν νέες ιδέες και λύσεις, νέες πρακτικές και προτεραιότητες.
Αναδξμοσίευση από την Αυγή