Με την ευκαιρία του νέου νομοσχεδίου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, μεταξύ άλλων για τη στρατολογία, η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις ελληνικές αρχές να εναρμονίσουν επιτέλους τις διατάξεις για το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης του Νόμου 3421/2005 με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα και τις συστάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη και της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
«Δεκατρία χρόνια μετά την ψήφιση από το Ελληνικό Κοινοβούλιο του πρώτου νόμου που παρέχει τη δυνατότητα εκπλήρωσης εναλλακτικής υπηρεσίας αντί στρατιωτική θητείας, η Ελλάδα συνεχίζει να παραβιάζει τους κανόνες του διεθνούς δικαίου που διέπουν το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης. Στη σημερινή χρονική συγκυρία η Ελλάδα έχει μια ευκαιρία να σταματήσει, έστω και τώρα να αγνοεί βασικές συστάσεις εθνικών και διεθνών οργανισμών και να διαμορφώσει ένα νομικό πλαίσιο με πλήρη σεβασμό στα δικαιώματα των αντιρρησιών συνείδησης», δήλωσε ο Σπύρος Απέργης, διευθυντής του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.
Το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης αποτελεί βασικό στοιχείο του δικαιώματος στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας. Αυτό διασφαλίζεται στο Σύνταγμα της Ελλάδας (Άρθρα 13 και 14), καθώς και στην Οικουμενική Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (Άρθρο 18), στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (Άρθρο 18), στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (Άρθρο 9) και στην Αμερικανική Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (Άρθρα 12 και 13). Έχει επίσης αναγνωριστεί σε Ψηφίσματα και Συστάσεις που έχουν υιοθετηθεί από τα Ηνωμένα Έθνη, το Συμβούλιο της Ευρώπης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη. Επίσης το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης αναγνωρίζεται ρητά στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Άρθρο 10.2) και στην Ιβηροαμερικανική Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Νέων (Άρθρο 12).
Η Διεθνής Αμνηστία, μετά από χρόνια δράσης για την αναγνώριση του δικαιώματος της αντίρρησης συνείδησης στην Ελλάδα και την απελευθέρωση των αντιρρησιών συνείδησης που καταδικάζονταν σε πολυετείς ποινές φυλάκισης για ανυποταξία, χαιρέτισε τη θέσπιση της εναλλακτικής πολιτικής κοινωνικής υπηρεσίας με το Νόμο 2510/1997. Ωστόσο, η Διεθνής Αμνηστία εξακολουθεί να εκφράζει την ανησυχία της για τα δικαιώματα των αντιρρησιών συνείδησης, καθότι οι διατάξεις για την εναλλακτική υπηρεσία ακόμη υπολείπονται των διεθνών προτύπων και η εφαρμογή της παραμένει μη ικανοποιητική ή ακόμα και σαφώς μεροληπτική εις βάρος των αντιρρησιών συνείδησης.
Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι γνωστή για τις επανειλημμένες διώξεις των αντιρρησιών συνείδησης, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις διώξεις των Λάζαρου Πετρομελίδη, Δημήτρη Σωτηρόπουλου και Γιώργου Μοναστηριώτη, και, έτσι, παραβιάζει, εκτός των άλλων, και το Άρθρο 14.7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, το οποίο ορίζει ότι «κανένας δεν πρέπει να δικάζεται ή να τιμωρείται ξανά για αδίκημα για το οποίο έχει τελεσίδικα καταδικαστεί ή αθωωθεί σύμφωνα με το δίκαιο και τον κώδικα ποινικής δικονομίας κάθε χώρας».
Όσον αφορά τη φυλάκιση των αντιρρησιών συνείδησης, η Ομάδα Εργασίας του Ο.Η.Ε. για την Αυθαίρετη Κράτηση έχει κρίνει ότι συνιστά μια μορφή αυθαίρετης κράτησης (Γνώμη 16/2008 για Τουρκία, Γνώμη 8/2008 για Κολομβία, Γνώμη 24/2003 για Ισραήλ και Γνώμη 36/1999 για Τουρκία).