Μια σπάνια στιγμή εθνικής ενότητας ζήσαμε την Πέμπτη το απόγευμα στο ελληνικό κοινοβούλιο. Η συντριπτική πλειοψηφία των βουλευτών/τριών -πλην ΚΚΕ και ΜΕΡΑ25- υπερψήφισε την προμήθεια των περίφημων γαλλικών Rafale – αυτά που έγιναν ξαφνικά τα ταχύτερα αεροπλάνα του κόσμου, όταν ο Μακρόν τουίταρε κάτι στα ελληνικά. Ο υπουργός άμυνας ζωγράφισε με επικολυρικά χρώματα τα νέα εθνικά αποκτήματα, τις «ριπές ανέμου» που «θα σκεπάσουν το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο με τα φτερά και τα όπλα τους». Την «Ανατολική Μεσόγειο». Θα την σκεπάσουν.
Ο εκπρόσωπος της μείζονος αντιπολίτευσης, κ. Κατρούγκαλος, συμπλήρωσε: «υπερψηφίζουμε, για λόγους πατριωτικής ευθύνης, τον εκσυγχρονισμό του αεροπορικού μας στόλου». Και εξήγησε περαιτέρω, σε όσους πιθανά έχουν αμφιβολίες: «Τα Ραφάλ είναι χρήσιμα για την ελληνική άμυνα… Δεν επιδιώκουμε συνεπώς την υπεροπλία αλλά την ισορροπία δυνάμεων με την προμήθεια αυτή». Ελληνική άμυνα. Στην Ανατολική Μεσόγειο.
Δεν μπορούμε να μπούμε στο μυαλό του κ. Κατρούγκαλου, αλλά είναι εύκολο να υποθέσουμε ότι απευθύνεται σε όσους θεωρούν ότι ένα ράλι εξοπλισμών από τις δυο πλευρές του Αιγαίου, δεν υπηρετεί ούτε την ειρήνη, ούτε την ευημερία των δυο λαών. Από το ύφος των εξηγήσεών του, καταλαβαίνουμε επίσης ότι αυτούς τους αμφισβητίες τους θεωρεί μάλλον αφελείς, αφού δεν κατανοούν ζητήματα γεωπολιτικών ισορροπιών. Η περίπτωση να τα κατανοούν, αλλά να μην τους αρέσουν οι δεδομένες ισορροπίες, δεν του περνάει από το μυαλό.
Πράγματι, την ίδια ώρα έξω από τη Βουλή μικρές, περιθωριακές ομάδες της άκρας αριστεράς διαδήλωσαν την αντίθεσή τους στη νέα αγορά του αιώνα: ένα ραφάλ, φωνάζαν, μας κάνει τόσες ΜΕΘ. Η σύγκρισή αυτή όμως, αρκετά γλαφυρή όταν πέθαναν μερικές εκατοντάδες παραπάνω από όσους είχε έρθει η ώρα τους εξαιτίας της έλλειψης ΜΕΘ, έχει όρια: το κράτος έχει κάποιες ανελαστικές δαπάνες, οι οποίες δεν συμψηφίζονται με άλλες. Για εμάς ας πούμε δεν μπαίνει θέμα να κόψουν τους μισθούς των εργαζομένων για να δώσουν δώρο στους γιατρούς. Για την αστική τάξη αντίστοιχα, δεν μπαίνει θέμα να κόψουν τους εξοπλισμούς για να ενισχύσουν το κοινωνικό κράτος. Άλλο το ένα, άλλο το άλλο.
Δεν είναι λοιπόν αντικείμενου παζαριού, είναι θέμα τοποθέτησης, ταξικής θέσης. Εδώ και 100 χρόνια, από την εποχή του Λίμπκνεχτ και της Ρόζας, η υπερψήφιση των πολεμικών δαπανών υπήρξε το απόλυτο κριτήριο για να χαράξεις τις διαχωριστικές γραμμές στην ταξική πάλη και την πολιτική. Σίγουρα, ο ΣΥΡΙΖΑ φιλοξενεί ακόμα φωνές που είναι κριτικές στον εθνικισμό, τον πόλεμο, ίσως και κάποιους ακραίους που είναι αντίθετοι στους εξοπλισμούς – σε αυτούς μάλλον απαντούσε έτσι απαξιωτικά ο Κατρούγκαλος.
Αυτός όμως είναι ο ρόλος των αστικών κομμάτων: να χωνεύουν εντός τους διαφορετικές απόψεις και τελικά να τις ενσωματώνουν στην κυρίαρχη θέση του κόμματος και της τάξης, στην κυρίαρχη ιδεολογία. Ακόμα περισσότερο, να εμφανίζουν την πολιτική όχι ως ένα πεδίο ταξικού και κοινωνικού ανταγωνισμού, αλλά ως μια σφαίρα δημοκρατίας, ένα χώρο ανταλλαγής απόψεων – που, όπως μας έχει αποκαλύψει ο Κέβιν Κόστνερ, ο καθένας έχει από μία και στο τέλος αποφασίζει ο Ανδρέας. Με αυτό τον τρόπο, οι «κριτικές» φωνές δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να δίνουν κύρος στην κυρίαρχη – και όσο διαφορετικές, όσο περισσότερες είναι, τόσο μεγαλύτερο το κύρος: είπατε την άποψή σας, σας ευχαριστούμε, ας ψηφίσουμε τώρα όλοι μαζί τώρα τους εξοπλισμούς, γιατί το σημαντικό είναι να μείνουμε ενωμένοι για να φύγει η εθνικιστική και φιλοπόλεμη δεξιά. Παράλογο; Όχι. Αστική πολιτική.
Φαντάζομαι μάλιστα ότι από τη θέση της αντιπολίτευσης θα ήταν μάλλον εύκολο να βρεις μια δικαιολογία, επικαλούμενος πχ τη διαδικασία, και να καταψηφίσεις τις δαπάνες που έτσι κι αλλιώς θα περνούσαν, χωρίς φυσικά να αμφισβητήσεις την αναγκαιότητα και το κύρος των Ένοπλων Δυνάμεων. Σαν να καταφηφίζεις μνημόνια από τη θέση της αντιπολίτευσης. Με αυτό τον τρόπο, ο ΣΥΡΙΖΑ θα έσωζε κάπως τα προσχήματα για τις αριστερές του τάσεις. Ωστόσο, δεν το έκανε. Επέλεξε κι εδώ να βάλει το εθνικό συμφέρον πάνω από το μικροκομματικό.
Ευτυχής λοιπόν, ο Πρόεδρος της Βουλής αναφώνησε: «Ζούμε ιστορικές στιγμές, ως προς την ενίσχυση της άμυνας της χώρας, άρα ως προς την ενίσχυση της ησυχίας, της δυνατότητας προόδου, της δυνατότητας προκοπής, (…) χάρη στη συντριπτική πλειοψηφία με την οποία αγκαλιάζει αυτή την πρωτοβουλία το ελληνικό κοινοβούλιο. Θερμά συγχαρητήρια σε όλες και όλους».
