Την Παρασκευή 11-3-2022 εκδικάστηκε ενώπιον της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας η αίτηση ακύρωσης του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) και της οργάνωσης Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA), καθώς και 4 ατομικές αιτήσεις ακύρωσης Αφγανών πολιτών, κατά της Κοινής Υπουργικής Απόφασης με την οποία χαρακτηρίστηκε η Τουρκία ως ασφαλής τρίτη χώρα για τους αιτούντες άσυλο με καταγωγή από τη Συρία, το Αφγανιστάν, τη Σομαλία, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές.
«Η ως άνω ΚΥΑ έρχεται ως επιστέγασμα μιας πολιτικής άρνησης παροχής προστασίας στους πρόσφυγες που εισέρχονται στην Ελλάδα από την Τουρκία, που έχει ξεκινήσει από την Κοινή Δήλωση ΕΕ – Τουρκίας το Μάρτιο του 2016 και έχει οδηγήσει σε συνοπτικές απορρίψεις αιτήσεων διεθνούς προστασίας, με αποτέλεσμα χιλιάδες πρόσφυγες να στερούνται της οποιασδήποτε προστασίας, ενώ μάλιστα δεν μπορούν να επιστραφούν στην Τουρκία, καθώς από το Μάρτιο του 2020 έχουν σταματήσει οι επανεισδοχές σε αυτή» αναφέρουν οι οργανώσεις.
Οι νομικοί παραστάτες των υποθέσεων υποστήριξαν ότι ο χαρακτηρισμός της Τουρκίας ως ασφαλούς τρίτης χώρας, δεν στηρίζεται σε εκθέσεις, μελέτες και έρευνες της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, του Oργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (EASO), των λοιπών Οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης, της νομοθεσίας των κρατών μελών της ΕΕ, όσο και διπλωματικών πηγών της ημεδαπής και της αλλοδαπής, όπως απαιτούν οι διατάξεις της εθνικής νομοθεσίας, όσο και της οικείας οδηγίας της ΕΕ. Ακόμη ότι από τις ίδιες τις πηγές οι οποίες περιλαμβάνονται στην εισήγηση της Υπηρεσίας Ασύλου για την έκδοση της ΚΥΑ, πέραν του ότι αυτές παρατίθενται κατά τρόπο μηχανιστικό χωρίς καμία ανάλυση και τεκμηρίωση του προτεινόμενου συμπεράσματος, συνάγεται ακριβώς το αντίθετο, ότι δηλαδή η Τουρκία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, και μάλιστα κατά τρόπο γενικό, ως ασφαλής χώρα, καθώς: α) δεν παρέχει επαρκή πρόσβαση στο άσυλο, όσο και ισοδύναμη προστασία με αυτή της Σύμβασης της Γενεύης για τους Πρόσφυγες, στους αιτούντες άσυλο με καταγωγή από τις άνω χώρες, β) παραβιάζει συστηματικά την αρχή της μη επαναπροώθησης, γ) ενώ επίσης υφίσταται σοβαρός κίνδυνος υποβολής των αιτούντων διεθνή προστασία σε σοβαρή βλάβη, ιδίως ενόψει των αναφορών περί βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης στα κέντρα κράτησης της Τουρκίας.
Τέλος ότι ενόψει του ότι η Τουρκία έχει παύσει από το Μάρτιο του 2020 να δέχεται επανεισδοχές, δεν μπορεί να εφαρμοσθεί η ρήτρα της ασφαλούς τρίτης χώρας, η οποία προϋποθέτει την ύπαρξη αυτής της δυνατότητας.
«Ευελπιστούμε ότι οι ως άνω λόγοι ακύρωσης θα γίνουν δεκτοί από το Δικαστήριο, έτσι ώστε να παύσει η άρνηση παροχής προστασίας σε αιτούντες οι οποίοι κατεξοχήν την έχουν ανάγκη και η οποία τους θέτει σε καθεστώς μεταναστών χωρίς χαρτιά, υπό συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού, οικονομικής εξουθένωσης, αστεγίας, με κίνδυνο ακόμη και παρατεταμένης κράτησης στη χώρα μας» σημειώνουν σε σχετική ανακοίνωσή τους.
