Αθώα έκρινε το δικαστήριο δύο υψηλόβαθμα στελέχη των ΕΛΠΕ που κατηγορούνταν για πρόκληση ρύπανσης και υποβάθμισης του περιβάλλοντος κατ’ εξακολούθηση με πράξεις και παραλείψεις που αντιβαίνουν διατάξεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Το δικαστήριο μετά και από σχετική πρόταση του εισαγγελέα απάλλαξε και τους δύο κατηγορούμενους.
Πρόκειται για τη γνωστή υπόθεση της δυσοσμίας που ταλαιπωρεί χρόνια τους κατοίκους της δυτικής Θεσσαλονίκης και κυρίως τους κατοίκους του Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου. Το κατηγορητήριο, που αφορούσε στο διάστημα μεταξύ 2016-2018, περιλάμβανε πλήθος παραλείψεων και πράξεων που εντοπίστηκαν μέσα από ελέγχους του Σώματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος στις εγκαταστάσεις των ΕΛΠΕ και που συνιστούσαν, σύμφωνα με τους ελέγχους, παραβίαση των όρων λειτουργίας των εγκαταστάσεων και είχαν ως συνέπεια την περιβαλλοντική ρύπανση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος με αποτέλεσμα την πρόκληση δυσοσμίας στην περιοχή. (Δείτε αναλυτικά για το κατηγορητήριο εδώ)
Κάτοικοι και συλλογικότητες της περιοχής, όπως η «Αναπνοή είναι Δικαίωμα», είχαν στείλει πλήθος αναφορών στο Τμήμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και στις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας που προέβησαν σε σχετικούς ελέγχους. Μετά από χρόνια από την φερόμενη τέλεση των αδικημάτων και πολλές αναβολές η δίκη αυτή έφτασε στο ακροατήριο. Να σημειωθεί ότι για την ίδια υπόθεση εκκρεμούν και άλλες δύο δίκες με κατηγορούμενους και πάλι υψηλόβαθμα στελέχη των ΕΛΠΕ, η μία εκ των οποίων θα συνεχιστεί στις 15 Δεκεμβρίου ενώ η άλλη έχει προσδιοριστεί να ξεκινήσει τον Μάρτιο.
Η δίκη που ολοκληρώθηκε σήμερα ξεκίνησε στις 18 Νοεμβρίου με τις καταθέσεις των Επιθεωρητριών Περιβάλλοντος που περιέγραψαν τα όσα βεβαίωσαν στους ελέγχους τους και περιλαμβάνονται στο κατηγορητήριο. Σήμερα ως μάρτυρας κατηγορίας κατέθεσε ο γενικός γραμματέας του Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου. Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα, το πρόβλημα της δυσοσμίας παραμένει το ίδιο, ενώ τα έργα ανάκτησης απαερίων και της αναβάθμισης κατεργασίας των υγρών αποβλήτων στα οποία επρόκειτο να προχωρήσουν τα ΕΛΠΕ, βάσει των δεσμεύσεών τους το 2019 στην τότε ηγεσία του ΥΠΕΝ, δεν έχουν προχωρήσει. Ο ίδιος επέρριψε μάλιστα ευθύνες για την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή και τις διαχρονικές ευθύνες τονίζοντας πως “αν οι φορείς δεν συγκάλυψαν το πρόβλημα τουλάχιστον δεν έκαναν αυτό που μπορούσαν”.
Ως μάρτυρας κατηγορίας κατέθεσε και ένας ακόμη κάτοικος της περιοχής περιγράφοντας τα έντονα προβλήματα στην αναπνοή που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι ενώ σημείωσε πως η κατάσταση έχει επιδεινωθεί την ίδια στιγμή που οι κάτοικοι περίμεναν να παρθούν μέτρα μείωσης των αέριων εκπομπών του διυλιστηρίου. Υπέρ των κατηγορούμενων μίλησε μηχανικός περιβάλλοντος που εργαζόταν στα ΕΛΠΕ -μάλιστα από το 2005 στο Τμήμα Υγιεινής και Ασφάλειας- υποστηρίζοντας ότι δεν ευσταθούν οι κατηγορίες εναντίον των δύο στελεχών καθώς και ότι δεν ήταν νόμιμοι εκπρόσωποι των ΕΛΠΕ και υπεύθυνοι για την τήρηση των όρων ασφάλειας.
Ουσιαστικά αυτό ήταν ένα από τα βασικά επιχειρήματα και των συνηγόρων υπεράσπισης των κατηγορουμένων, δηλαδή ότι οι κατηγορούμενοι δεν είναι νόμιμοι εκπρόσωποι των ΕΛΠΕ και υπεύθυνοι για τις πράξεις ή τις παραλείψεις που τους αποδίδονται και ότι δεν θα μπορούσαν βάσει της θέσης τους να επέμβουν, λόγω της διάρθρωσης της εταιρείας που για να ανταποκριθεί στα διεθνή πρότυπα κάνει καταμερισμό των αρμοδιοτήτων. Εκτός όμως από αυτό, ο συνήγοροι υπεράσπισης ανέφεραν ότι στο κατηγορητήριο περιλαμβάνονται πράξεις χωρίς ποινική απαξία, καθώς σε αυτές αποδίδεται το ενδεχόμενο πρόκλησης ρύπανσης και υποβάθμισης και όχι τετελεσμένη ρύπανση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος με υπέρβαση ορίων και στοιχεία.
«Ενδιαφέρον», όμως, είχε η τοποθέτηση του εισαγγελέα που πρότεινε και την απαλλαγή τους. Σύμφωνα με τον ίδιο, κάθε πράξη ρύπανσης πρέπει να στοιχειοθετείται με όρια και συγκεκριμένες υπερβάσεις καθώς και ότι όταν μιλάμε για υποβάθμιση μιλάμε για διασάλευση της οικολογίας που δεν είναι εύκολα αναστρέψιμη. Στην περίπτωση αυτή, όπως είπε, δεν έχουμε ούτε ρύπανση ούτε υποβάθμιση. Έκανε ακόμη λόγο για μια αδειοδοτημένη βιομηχανία υψηλής όχλησης ενώ απευθυνόμενος και στους κατοίκους σημείωσε πως πρέπει η κατάσταση και η περιβαλλοντική νομοθεσία να αξιολογείται βάσει αυτής της συνθήκης. Δεν είναι τα ΕΛΠΕ, όπως συγκεκριμένα είπε, «ένας κήπος». Μάλιστα αμφισβήτησε την ύπαρξη περιβάλλοντος εντός του εργοστασίου και ουσιαστικά υποστήριξε ότι το περιβάλλον (και η ρύπανση-υποβάθμισή του) αφορά ό,τι εκφεύγει των εγκαταστάσεων.
Αμφισβήτησε ακόμη και τους ελέγχους των Επιθεωρητριών τονίζοντας «δεν είναι θέσφατα[…]δεν είναι και απόφοιτοι του Χάρβαρντ» και κατέληξε λέγοντας ότι «κανείς δεν αμφισβητεί πως μυρίζει στην περιοχή αλλά πρέπει να δούμε αν η μυρωδιά είναι προϊόν αξιόποινης πράξης».
Στις απολογίες τους οι κατηγορούμενοι αρνήθηκαν τις κατηγορίες τονίζοντας ότι δεν ήταν λόγω της θέσης τους νόμιμοι εκπρόσωποι των ΕΛΠΕ και υπεύθυνοι για αυτά που τους καταλογίζονται.
Ο Νίκος Παπαδόπουλος, δικηγόρος υποστήριξης της κατηγορίας εκ μέρους του Δήμου Ευόσμου- Κορδελιού μίλησε για τους ελέγχους των Επιθεωρητριών τονίζοντας ότι «χωρίς φόβο και πάθος κατέθεσαν αυτά που κατέθεσαν επιβεβαιώνοντας τους ελέγχους τους». «Δεν μπορεί να γίνει αντιληπτό γιατί πρέπει 150.000 κάτοικοι να ανέχονται τη ρύπανση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος και την αντιληπτή από κάθε κάτοικο δυσοσμία» υποστήριξε δηλώνοντας πως οι κατηγορούμενοι είναι υπόλογοι. Σύμφωνα με τον ίδιο, και στην υπόθεση αυτή «ο ένας ρίχνει το μπαλάκι της ευθύνης στον άλλο, κάτι που δυστυχώς γίνεται συχνά στα δικαστήρια». «Δεν γίνεται να ζητούνται συνεχόμενες αναβολές για διάφορους λόγους και μετά από τόσα χρόνια από τη φερόμενη τέλεση της πράξης οι κατηγορούμενοι να λένε ότι δεν είναι υπεύθυνοι αλλά να ρίχνουν την ευθύνη σε άλλους συναδέλφους τους» σημείωσε συγκεκριμένα.
«Εμείς ως κάτοικοι και οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος κάνουμε το καθήκον μας. Το φαινόμενο της δυσοσμίας αποδεικνύεται από το κατηγορητήριο καθώς η εταιρεία δεν παρακολουθεί σωστά την εκπομπή δύσοσμων ουσιών. Μία μία οι πράξεις-παραλείψεις αλλά και όλες μαζί που τους αποδίδονται λειτουργούν αθροιστικά. Δεν λαμβάνονται μέτρα προστασίας και αποκατάστασης. Ζούμε την υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής μας εδώ και χρόνια, στο κατηγορητήριο αναφέρονται και όρια και μετρήσεις που προβλέπονται από την νομοθεσία και την ΑΕΠΟ λειτουργίας της εγκατάστασης. Οι υπερβάσεις στα όρια έχουν επιπτώσεις στην υγεία και την κατάσταση της ζωής μας» δήλωσε από την πλευρά του ο δικηγόρος Στέλιος Δημητριάδης και μέλος της συλλογικότητας «Η Αναπνοή είναι δικαίωμα» που αγόρευσε ως πολιτική αγωγή.
Εξοργισμένοι με την απόφαση δήλωσαν κάτοικοι που βρέθηκαν σήμερα στα δικαστήρια χαρακτηρίζοντας λυπηρή τη στάση του δικαστηρίου και του εισαγγελέα. Τόνισαν ωστόσο ότι θα συνεχίσουν τον αγώνα τους και ενόψει των δύο δικών που εκκρεμούν αλλά και με την συνέχιση της ανάδειξης του ζητήματος της δυσοσμίας που αφορά χιλιάδες κατοίκους της δυτικής Θεσσαλονίκης.