Αντιδράσεις σε πολίτες και φορείς έχει προκαλέσει η επιχειρούμενη εγκατάσταση αιολικού πάρκου 10 ανεμογεννητριών, συνολικής ισχύος 50 ΜW εντός του Εθνικού Πάρκου του δάσους Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου, δηλαδή σε μια απόλυτα προστατευμένη από τη νομοθεσία περιοχή όπου απαγορεύεται τέτοια δραστηριότητα.
«Ποιος θα το φανταζόταν ότι μετά από σχεδόν 20 χρόνια προσπαθειών για την ορθή χωροθέτηση των ΑΣΠΗΕ στη Θράκη θα υπήρχε τέτοιο αίτημα;» διερωτάται η Εταιρεία Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης.
Η πραγματικότητα, δυστυχώς, ξεπερνά κάθε φαντασία και ειδικά στη συγκεκριμένη περίπτωση που αφορά ένα δάσος του οποίου περισσότερα από 25.000 στρέμματα κάηκαν από την περσινή πολυήμερη πυρκαγιά.
Και ενώ φορείς και συλλογικότητες ανέμεναν η εταιρεία ΣΙΛΣΙΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΕΡΓΩΝ Α.Π.Ε. ΑΕ, συμφερόντων Κοπελούζου, να αποσύρει το αίτημα εγκατάστασης, αυτό κατατέθηκε κανονικά στο αρμόδιο Υπουργείο ενώ στις 19 Απριλίου έληξε και η διαδικασία της διαβούλευσης και της κατάθεσης γνωμοδοτήσεων.
Να σημειωθεί ότι η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών αφορά τη θέση «Τρίκορφο» στο νοτιοδυτικό άκρο του Εθνικού Πάρκου, στη Β1 υψηλά προστατευόμενη ζώνη, που αποτελεί περιοχή Natura 2000, εμπίπτει εντός της Ζώνης Αποκλεισμού και της Ζώνης Αυξημένης Προστασίας και φιλοξενεί απειλούμενα είδη πτηνών. Σύμφωνα με την ΚΥΑ 35633/2006 που είναι σε ισχύ, στην περιοχή αυτή του Εθνικού Πάρκου δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση ανεμογεννητριών.
Οικολογικές οργανώσεις και φορείς τονίζουν πως μια τέτοια εγκατάσταση θα επιφέρει περαιτέρω καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, του ίδιου του δάσους και θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στους πληθυσμούς των προστατευόμενων αρπακτικών πουλιών και γυπών που υπάρχουν στο σημαντικότερο καταφύγιο για τα είδη αυτά στα Βαλκάνια και την Ευρώπη.
Όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή της στις 8 Απριλίου η Οικολογική Εταιρεία Ροδόπης – Έβρου, ομάδα έμπειρων κατοίκων του Σουφλίου και της Δαδιάς ανέλαβαν εργασίες εντοπισμού και καταμέτρησης της φωλεοποίησης του σπάνιου μαυρόγυπα στο Εθνικό πάρκο του δάσους Δαδιάς- Λευκίμης- Σουφλίου. Κάθε φωλιά πιστοποιεί την ύπαρξη ενός ζευγαριού μαυρόγυπα. Ήδη, η ομάδα είχε καταγράψει τότε 22 φωλιές. «Ο μαυρόγυπας της Δαδιάς, είναι ο μοναδικός αναπαραγόμενος πληθυσμός στη Βαλκανική χερσόνησο (30 – 35 ζευγάρια). Είναι βέβαιο, ότι θα εντοπιστούν και άλλες φωλιές» σχολιάζει η Οικολογική εταιρεία τονίζοντας ότι το Εθνικό πάρκο αντιμετωπίζει «το απύθμενο θράσος της εταιρείας αυτής, λαμβάνοντας υπόψη ότι για πρώτη φορά υποβλήθηκε ΜΠΕ για περιβαλλοντική αδειοδότηση ανεμογεννητριών μέσα στον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου!»
Παράλληλα, σύμφωνα με αναφορές που έχουν γίνει, δεκάδες είναι ήδη τα νεκρά πουλιά λόγω ύπαρξης των ανεμογεννητριών στην ευρύτερη περιοχή (πάνω από 200 ανεμογεννήτριες υπάρχουν σε Έβρο και Ροδόπη). Η Εταιρεία Προστασίας της Βιοποικιλότητας Θράκης αναφέρει συγκεκριμένα ότι μέχρι σήμερα στον Έβρο και τη Ροδόπη έχουν καταγραφεί 26 νεκρά αρπακτικά πουλιά λόγω πρόσκρουσης στις ανεμογεννήτριες (μεταξύ των οποίων 14 γύπες), περισσότερα από 100 πουλιά μικρότερων ειδών κλπ.
Μέχρι σήμερα αρνητικές γνωμοδοτήσεις έχουν υποβάλει το Τμήμα περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου, η αρμόδια Διεύθυνση Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος, τα Δασαρχεία Σουφλίου και Αλεξανδρούπολης, το Δημοτικό Συμβούλιο Σουφλίου, η Δημοτική Ενότητα Δαδιάς και ο ΟΦΥΠΕΚΑ (επιτελικός οργανισμός που αντικατέστησε τα ΔΣ των φορέων διαχείρισης στα Εθνικά πάρκα). Ωστόσο όταν υπάρχουν και θετικές και αρνητικές γνωμοδοτήσεις από τις υπηρεσίες υπεύθυνο να γνωμοδοτήσει τελικά για την αδειοδότηση είναι το Κεντρικό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης.
Στη διαβούλευση υπήρχε συμμετοχή από πολίτες και δημοτικές ενότητες, όπως η Λευκίμη, το Σουφλί, η Κορνοφωλιά, η Δαδιά, η Λυκόφη καθώς και από συλλογικότητες. Στο μεταξύ, 28 φορείς και σύλλογοι του Έβρου εκφράζονται αρνητικά για τη συγκεκριμένη επένδυση, υπογράφοντας κοινό κείμενο στο οποίο επισημαίνουν ότι ήδη «η άναρχη εγκατάσταση αιολικών πάρκων σε κορυφές και πλαγιές βουνών, σε εκτάσεις NATURA, έχει γενικά αρνητικές συνέπειες αφού ανοίγονται δρόμοι χιλιομέτρων που καταστρέφουν οικοσυστήματα, προκαλούνται κατολισθήσεις και δεκάδες πυρκαγιές από τις εναέριες γραμμές μεταφοράς μέσης τάσης». Η ενέργεια που παράγεται από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, σε καμία περίπτωση, τονίζουν, δεν διασφαλίζει φθηνή ενέργεια για τον λαό ούτε και επάρκεια για τις ανάγκες του.
«Μέχρι σήμερα δεν είχαμε κάποια αίτηση για ανεμογεννήτριες εντός του Εθνικού πάρκου Δαδιάς αλλά έξω και περιμετρικά αυτού έχουν εγκατασταθεί μέχρι και τα ορεινά της Ροδόπης 260 ανεμογεννήτριες. Η πίεση που φέρνουν στα προστατευόμενα είδη πουλιών, νυχτερίδων αλλά και στους οικοτόπους είναι μεγάλη. Οι επιπτώσεις είναι σημαντικές, ειδικά στα μεγάλα αρπακτικά πουλιά και στους γύπες, τα περισσότερα είδη των οποίων ειναι προστατευόμενα απο την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία. Έχουμε θανάτους πουλιών και νυχτερίδων και μεγάλη απώλεια οικοτόπων. Οπότε ένα αιολικό πάρκο εντός του πάρκου θα αύξανε την πίεση και θα είχε καταστροφικές συνέπειες στα είδη αυτά» σημείωσε μιλώντας προ ημερών στον ρ/σ Στο Κόκκινο Θεσσαλονίκης και την Ευγενία Χατζηγεωργίου ο Λευτέρης Καψάλης, δασολόγος και επιστημονικός συνεργάτης της Εταιρείας Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης.
Ο ίδιος επεσήμανε ότι η χώρα είναι εκτεθειμένη σε σχέση με την ορθή χωροθέτηση αιολικών πάρκων και βρίσκεται ένα βήμα πριν το ευρωπαϊκό δικαστήριο.
Συγκεκριμένα, τον περασμένο Φεβρουάριο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα λόγω μη συμμόρφωσης της χώρας μας με την οδηγία για τους οικοτόπους κατά τον σχεδιασμό έργων αιολικών σταθμών. Η οδηγία αναφέρει ότι όλα τα σχέδια και τα έργα που είναι πιθανό να έχουν σημαντικές επιπτώσεις σε τόπους Natura 2000 πρέπει να υποβάλλονται σε δέουσα εκτίμηση των εν λόγω επιπτώσεων. Ωστόσο, όπως έχει επισημάνει σε σχετικό ρεπορτάζ ο Τάσος Σαραντής στην Εφημερίδα των Συντακτών, το υφιστάμενο σχέδιο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το οποίο ονομάζεται «Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», είχε εγκριθεί χωρίς να έχει προηγουμένως διενεργηθεί τέτοια εκτίμηση. Αυτό σημαίνει ότι εγκρίνονται βάσει του σχεδίου έργα που δεν συμμορφώνονται με την ενωσιακή νομοθεσία.
Σε εξέλιξη βρίσκεται και το έργο της κατάρτισης Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών που θα οδηγήσει στην έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων που θα προστατεύσουν αυτές τις περιοχές, ωστόσο η υπογραφή τους έχει καθυστερήσει σημαντικά.
Από την άλλη, η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει να βρίθει αντιφάσεων και ως προς τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς, αν συνυπολογίσει κανείς ότι σύμφωνα με τον νέο Ευρωπαϊκό Κανονισμό έκτακτης ανάγκης για την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ψηφίστηκε στις 24 Νοεμβρίου, στο συμβούλιο υπουργών ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και στο όνομα της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης προωθείται η επιτάχυνση των διαδικασιών για χορήγηση αδειών εγκατάστασης ΑΠΕ.
Περιβαλλοντικές οργανώσεις, όπως ο Αρκτούρος, η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, η Καλλιστώ κ.ά επεσήμαναν ότι τα έργα ΑΠΕ «θα έχουν πλέον πλήρη προτεραιότητα όταν, κατά την αδειοδοτική διαδικασία, θα σταθμίζονται σε σχέση με άλλα νομικά αγαθά όπως είναι η προστασία της βιοποικιλότητας, υπονομεύοντας έτσι το ευρωπαϊκό περιβαλλοντικό κεκτημένο». Με αυτόν τον τρόπο καταρρίπτεται όπως λένε στην πράξη το σκεπτικό και οι στόχοι της Οδηγίας για τους Οικοτόπους, της Οδηγίας για την προστασία των Πουλιών, καθώς και της Οδηγίας-Πλαίσιο για τα νερά. Παραβιάζεται η Αρχή της Προφύλαξης και αφαιρείται ο λόγος ύπαρξης της «δέουσας εκτίμησης», ενώ ταυτόχρονα καταργείται ένα μεγάλο τμήμα της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ).
Στην περίπτωση του δάσους της Δαδιάς, εκτός από την εκπεφρασμένη αντίδραση φορέων και οργανώσεων, μεγάλο ρόλο παίζει και η κοινωνική κινητοποίηση. Την περασμένη Κυριακή Συλλογικότητες, φορείς, σωματεία, ο Συντονισμός Συλλόγων περιοχής Δαδιάς κ.ά. συγκεντρώθηκαν στο Δάσος δηλώνοντας την άρνησή τους να παραχωρηθεί η περιοχή σε οποιαδήποτε εταιρεία για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών. Εξέφρασαν τη διαφωνία τους και σε λογικές που κλείνουν το μάτι στην περιβαλλοντική καταστροφή στο όνομα μιας δήθεν πράσινης ενέργειας ενώ δήλωσαν ότι το δάσος ανήκει σε όλο τον λαό και την πανίδα που το κατοικεί.
