Ένα φωτογραφικό οδοιπορικό στον κόσμο της αλληλεγγύης, ένα ημερολόγιο στιγμών αμοιβαίας συνεισφοράς όλων αυτών που επλήγησαν ανεπανόρθωτα από την κρίση αλλά βρήκαν το κουράγιο να χαράξουν έναν διαφορετικό δρόμο από αυτόν της ελεημοσύνης και της υποταγής, κυκλοφορεί εδώ και λίγες μέρες σε χιλιάδες αντίτυπα σε όλη την Ελλάδα.
Τα τρία τελευταία χρόνια του μνημονίου σε διάφορες γειτονιές της Ελλάδας άνθρωποι όλων των ηλικιών, γυναίκες και άνδρες προσπάθησαν να βρουν τους δικούς τους συλλογικούς τρόπους για να αντιμετωπίσουν προβλήματα όπως η στέγαση, η σίτιση, η απόλυση, η αδυναμία πρόσβασης στα νοσοκομεία. Παράλληλα επινόησαν εκείνους τους τρόπους για να επικοινωνήσουν χωρίς η αδυναμία να γίνεται εμπόρευμα και η φτώχεια ενοχή. Οι αυτοοργανωμένες δομές αλληλεγγύης που «ξεφύτρωσαν» σε πολλές γωνιές της χώρας μας απέδειξαν όλο αυτό το διάστημα ότι η αλληλεγγύη είναι ο μοναδικός οδηγός αντίστασης στην πολιτική της εξαθλίωσης και ένα «φυτώριο» σχέσεων εμπιστοσύνης μακριά από λογικές εξάρτησης και φιλανθρωπίας. Ένας οδηγός που μας κάνει να βλέπουμε τον κόσμο με αισιοδοξία. Για το ημερολόγιο αυτό συνεργάστηκαν 14 φωτογράφοι απ`όλη την Ελλάδα οι οποίοι συνεισέφεραν αφιλοκερδώς με τον δικό τους μοναδικό τρόπο έτσι ώστε ο αθέατος κόσμος της αλληλεγγύης, ο κόσμος αυτός που δεν αναφέρεται ούτε με μικρά γράμματα στις οθόνες των τηλεοράσεων αλλά αντιστέκεται σε όλα τα success story της κυβέρνησης, να γίνει ημερολόγιο και με την βοήθεια της «Αλληλεγγύης για όλους» να προσφέρει οικονομική στήριξη σε όλες τις δομές που το έχουν ανάγκη.
Στο ημερολόγιο αυτό φιλοξενούνται αυτοοργανωμένοι χώροι αλληλεγγύης όπως το Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού, η ανοιχτή συνέλευση Περάματος, το σωματείο εργαζομένων του αυτοδιαχειριζόμενου εργοστασίου ΒΙΟΜΕ στην Θεσσαλονίκη, το «συμμετοχικό τραπέζι» στην Καβάλα, η «κίνηση αντίστασης και αλληλεγγύης χωρίς μεσάζοντες» Γαλατσίου, το κοινωνικό ιατρείο αλληλεγγύης Κορίνθου, το Κοινωνικό Ωδείο στην Αθήνα, ο ελεύθερος κοινωνικός χώρος «δεξαμενή» στον Πύργο, το κοινωνικό ιατρείο –φαρμακείο «τόπος αλληλεγγύης», ο συνεταιρισμός γονέων Χαλανδρίου, η λέσχη αλληλεγγύης Ν. Κόσμου, το δίκτυο αλληλεγγύης της 6ης Δημοτικής Κοινότητας «Μυρμήγκι», το στέκι «αλληλεγγύη για όλους» στον Βόλο και η «Εφημερίδα των Συντακτών», ένα από τα λιγοστά αυτοοργανωμένα εγχειρήματα στον χώρο του τύπου.
Η ιδέα ξεκίνησε μάλιστα από την εφημερίδα αυτή και συγκεκριμένα από την δημοσιογράφο Ντίνα Δασκαλοπούλου, στην στήλη της οποίας έχουν φιλοξενηθεί οι ιστορίες όλων αυτών και πολλών ακόμη συλλογικών εγχειρημάτων.
«Όλο αυτό το project ήταν μια ιδέα της Ντίνας που ξύπνησε «ανάποδα» μια μέρα και σκέφτηκε να εμφανίσουμε ως εικόνα τον αθέατο κόσμο των δομών αλληλεγγύης» λέει με χιούμορ η Μυρτώ Μπολότα από την «Αλληλεγγύη για όλους» που ανέλαβε τον σχεδιασμό και την επιμέλεια του ημερολογίου αυτού.
«Σκεφτήκαμε στη συνέχεια πως θα μπορούσε να γίνει αυτό και αποφασίσαμε ως πρώτη κίνηση να είναι αυτό το ημερολόγιο το οποίο εκδόθηκε με έξοδα της «Αλληλεγγύης για όλους» και στόχο έχει να προσφέρει στήριξη σε όλες τις δομές μέσα από την πώλησή του στην τιμή των 2 ευρώ. Το ημερολόγιο έχει εκδοθεί σε 30.000 αντίτυπα και ήδη έχουν διακινηθεί τα 26.000» συμπλήρωσε κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά σε όλους τους φωτογράφους που συμμετείχαν και οι οποίοι μέσα σε πολύ στενά χρονικά πλαίσια αποποιήθηκαν των πνευματικών τους δικαιωμάτων για να στηρίξουν την κίνηση αυτή.
«Η στήλη «Γειτονιές της αλληλεγγύης» που συμπληρώνει ένα χρόνο ταξίδι σε όλη την Ελλάδα έχει δύο κόκκινες γραμμές. Η μία είναι η φιλανθρωπία και η δεύτερη η «εταιρική κοινωνική ευθύνη». Εμείς έχουμε επιλέξει να εστιάζουμε στις αυτό-οργανωμένες δομές αυτές που δημιουργούν οι ίδιοι οι άνθρωποι για να επιβιώσουν. Οι δομές αυτές είναι αόρατες στα μήντια και γίνονται μόνο ορατές όταν τις επιτίθεται ο Σαμαράς» εξηγεί η δημοσιογράφος Ντίνα Δασκαλοπούλου σχετικά με το πώς ξεκίνησε η ιδέα αυτή.
«Οι συνεργάτες του ημερολογίου αυτού είναι από πιτσιρικάδες φωτογράφους που τώρα βγαίνουν στο δρόμο μέχρι επαγγελματίες που καταγράφουν καθημερινά την επικαιρότητα και βρήκαν τον χρόνο να φωτογραφίσουν τις δομές αυτές. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε μια εποχή που συχνά ακούγεται το «αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι». Δεν είμαστε όλοι ούτε αλήτες ούτε ρουφιάνοι, είμαστε δημοσιογράφοι και φωτογράφοι. Δεν ξέρουμε να κάνουμε εμβόλια ή να μαγειρεύουμε αλλά ξέρουμε να γράφουμε και να φωτογραφίζουμε» σημειώνει ακόμη καταλήγοντας ότι στην Ελλάδα λέγεται συχνά ότι γίνεται ένα πείραμα. «Εμείς θέλουμε να αναδείξουμε όχι το πείραμα υποταγής που εξελίσσεται από την κυβέρνηση αλλά το πείραμα ελευθερίας που παίρνει σάρκα και οστά στις δομές αυτές».
«Η αλληλεγγύη διαφοροποιείται από τη φιλανθρωπία γιατί δίνει εργαλεία σους ανθρώπους να σταθούν μόνοι τους στα πόδια τους, να βρουν οι ίδιοι τις δυνάμεις τους μέσα στην κρίση» τονίζει η Ελθήνα Αγγελοπούλου, μέλος επίσης της «Αλληλεγγύης για όλους» μιλώντας για το ξεκάθαρο πολιτικό στίγμα των πρωτοβουλιών αυτών που γεννήθηκαν σε όλη την Ελλάδα στα χρόνια του Μνημονίου.
Φωτογραφίζοντας τα πρόσωπα της Αλληλεγγύης
«Στόχος της συμμετοχής μου στο εγχείρημα αυτό ήταν να αναδειχθεί η προσπάθεια που γίνεται σε όλους αυτούς του χώρους» λέει η Αντιγόνη Κουράκου, μία από τους φωτορεπόρτερ που συμμετείχε στην δημιουργία του ημερολογίου αυτού τονίζοντας ότι η «αλληλεγγύη είναι η μόνη λύση στην κρίση που βιώνουμε». «Πως θα μπορούσε αλλιώς να γίνει αυτό από το να βασιστεί ο ένας στον άλλον;» συμπληρώνει.
Η Αντιγόνη φωτογράφισε τον παιδικό σταθμό Χαλανδρίου ο οποίος φτιάχτηκε και υποστηρίζεται από τους ίδιους τους γονείς της περιοχής. «Ο χώρος είναι πολύ όμορφοος και δεν υστερεί σε τίποτα από άλλους παιδικούς σταθμούς. Πρόκειται για μια συγκινητική προσπάθεια που αποπνέει αισιοδοξία» δήλωσε ακόμη συμπληρώνοντας ότι δεν πρόκειται για φιλανθρωπία αλλά για μια προσπάθεια «να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να πετύχουμε κάτι συγκεκριμένο».
«Όλες αυτές οι κινήσεις έχουν σαφέστατο πολιτικό πρόσημο και αυτό είναι της αλληλεγγύης. Η κρίση μόλις ξεκίνησε και οι δομές αυτές δίνουν ελπίδα για το αύριο σε όσους πιστεύουν σε μια ουτοπία που πρέπει να πραγματωθεί. Η αλληλεγγύη είναι το μοναδικό όπλο που έχουμε στα χέρια μας» τονίζει ο Ματσάγκος Στέλιος επίσης φωτορεπόρτερ. Ο ίδιος παράλληλα τονίζει ότι σε όλες αυτές τις δομές όπως και στην «Ανοιχτή συνέλευση Αλληλεγγύης Περάματος» την οποία και φωτογράφισε δραστηριοποιούνται πολλοί άνθρωποι δίνοντας βοήθεια σε ανήμπορους ανθρώπους προσπαθώντας να αντιμετωπιστεί η κατάσταση αυτή δίχως να θίγεται η αξιοπρέπεια κανενός.
«Είναι δύσκολο και νοιώθεις αμήχανα πολλές φορές να σε βλέπουν μπροστά τους άνθρωποι που δεν σε γνωρίζουν και αντιμετωπίζουν όλα αυτά τα προβλήματα. Πολλές φορές δεν θέλουν να εκτεθούν στον φακό» λέει ο Άρης Μεσσήνης, φωτορεπόρτερ που φωτογράφισε το Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού και την Κίνηση Αντίστασης και Αλληλεγγύης Γαλατσίου-Xωρίς Μεσάζοντες. «Η λογική όμως είναι να βγαίνουν όλες αυτές οι κινήσεις στην δημοσιότητα έτσι ώστε όσοι δεν τις γνωρίζουν να ενημερωθούν» λέει ακόμη και συμπληρώνει ότι «στόχος και της δικής μου συμμετοχής είναι να ευαισθητοποιηθούν και άλλοι άνθρωποι να συμμετέχουν σε αυτά τα εγχειρήματα»
«Το κίνητρο για μένα ήταν η απάντηση στο ερώτημα πως μπορούμε ως φωτογράφοι να βοηθήσουμε αυτές τις δράσεις δίνοντας τους ώθηση. Η «Εφημερίδα των Συντακτών» είναι μία τέτοια κίνηση γιατί διαθέτει όλα αυτά τα στοιχεία αλληλεγγύης που βρίσκει κανείς σε δομές με άλλες δραστηριότητες και περιεχόμενα» λέει από την πλευρά του ο Νταντάμης Κώστας, φωτορεπόρτερ
Ο Αντώνης Πασβαντής φωτογράφισε το «Συμμετοχικό τραπέζι» στην Καβάλα, μία κουζίνα αλληλεγγύης που προσφέρει εκτός από φαγητό την δυνατότητα επικοινωνίας. «Συναντάς ανθρώπους που δεν χάνουν την πίστη τους στον αγώνα και έχουν όρεξη για ζωή» λέει ακόμη καταλήγοντας ότι η φωτογράφιση αυτή ήταν το λιγότερο «που μπορούσαμε να κάνουμε ως φωτορεπόρτε για να στηρίξουμε την δράση αυτή».
Οι φωτορεπόρτερ που συμμετείχαν στην δημιουργία του ημερολογίου είναι οι εξής: Γκουλιαμάκη Λουίζα, Κουράκου Αντιγόνη,Μάντζιαρης Νίκος, Ματσάγκος Στέλιος, Μεσσήνης Άρης, Milos Bicanski,Μιχαηλίδης Αλέξανδρος, Νικολαΐδης Γιώργος, Νταντάμης Κώστας, Πασβάντης Αντώνης, Σιδηροκαστρίτης Δημήτρης.
Φωτογραφία εξωφύλλου: Μάκκας Γιώργος.Το photo editing πρόσφερε ο Δημήτρης Μεσσήνης. Την επεξεργασία των φωτογραφιών έκανε η Αθηνά Λιάσκου. Το σχεδιασμό και την καλλιτεχνική επιμέλεια είχε η Μυρτώ Μπολώτα.
Η παρουσίαση του ημερολογίου θα γίνει σήμερα στις 8μ.μ. στο ελεύθερο αυτοδιαχειριζόμενο θέατρο “Εμπρός”. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους χώρους διανομής δείτε εδώ
Καλοτάξιδο!
Σταυρούλα Πουλημένη