Ένας θλιβερός και άγριος αγώνας για την εξουσία στη Βολιβία αναδεικνύει τις βαθιά πατριαρχικές ρίζες του Μοράλες και μεγάλου μέρους της αριστεράς.
Ένα από τα πολύ σοβαρά προβλήματα της αριστεράς που συναντάμε στην πραγματικότητα, της αριστεράς που επικεντρώνεται στο κράτος και τις εκλογές, είναι η απόλυτη έλλειψη σεβασμού προς τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των ψηφοφόρων της.
Αυτό που συμβαίνει στη Βολιβία, ο αδελφοκτόνος αγώνας του Έβο Μοράλες ενάντια στην «δική του» κυβέρνηση, την κυβέρνηση του MAS (Movimiento al Socialismo /Κίνημα για τον σοσιαλισμό) υπό την προεδρία του Λουίς Άρτσε (ο οποίος ανταποδίδει), είναι μια κατάφωρη απόδειξη της γενικευμένης απώλειας αξιών στο προοδευτικό στρατόπεδο της περιοχής μας.
Είναι απλώς ένας αγώνας για την εξουσία, στον οποίο ο Μοράλες επικρίνει την κυβέρνηση ότι ξεπουλήθηκε στον ιμπεριαλισμό και στη δεξιά, ενώ η δικαιοσύνη τον κατηγορεί για βία κατά ανήλικων κοριτσιών. Τίποτα καινούργιο για όσους από εμάς παρακολουθούν την πορεία του βολιβιανού προοδευτισμού.
Δημοσιεύονται αναλύσεις που εξηγούν τη βαθιά πατριαρχική και μάτσο συμπεριφορά του Μοράλες και των οπαδών του, ακόμα κι αν μερικές φεμινίστριες της περιοχής επιλέγουν να κάνουν τα στραβά μάτια, παρά τις εξώφθαλμες περιπτώσεις βιασμών και κακοποίησης.
Αναφέρομαι σε ένα βιβλίο με τίτλο: «Εμείς οι γυναίκες μιλάμε για αυτό που θέλουμε. Η βία κατά των γυναικών στις αγροτικές οργανώσεις της Alta Valle της Cochabamba». Το έγραψαν οι Nelvi Aguilar, Mónica Rocha και η Huáscar Salazar και δημοσιεύτηκε το 2023.
Συνοπτικά, στην Alta Valle της Cochabamba, η Ομοσπονδία Αγροτισσών Γυναικών Bartolina Sisa (που ιδρύθηκε πριν από σχεδόν σαράντα χρόνια) έχει εδώ και καιρό μια ισχυρή παρουσία και επιρροή στην πολιτική ζωή της περιοχής, καθώς και σε ολόκληρη σχεδόν τη Βολιβία.
Αυτή τη στιγμή, ωστόσο, οι άνδρες αμφισβητούν την ύπαρξη οργανώσεων αποκλειστικά γυναικείων και αναμειγνύονται σε αυτές δικαιωματικά με βάση το επιχείρημα ότι και οι γυναίκες συμμετέχουν σε μια μικτή οργάνωση, την CSUTB (Ενωμένη Συνδικαλιστική Συνομοσπονδία Αγροτοεργατών της Βολιβίας)1.
Αυτοί οι άντρες που καταλαμβάνουν θέσεις σε μια γυναικεία οργάνωση, – η οποία είναι ευρύτερα γνωστή ως «Bartolinas»- έχουν το παρατσούκλι «bartolinos», δηλαδή «άντρες που καταλήγουν να συμμετέχουν, με οργανικό τρόπο και σε διαφορετικά επίπεδα, στις συνδικαλιστικές δομές των αγροτισσών».
Για να συμβεί αυτό, οι γυναίκες ωθούνται να αναλάβουν μόνο τις ευθύνες της κουζίνας ή της καθαριότητας. Εν τω μεταξύ, όσες συμμετέχουν πιο ενεργά «στιγματίζονται και κατηγορούνται ότι προσφέρουν σεξουαλικές χάρες με αντάλλαγμα την επιτυχία στην πολιτική», όπως διαβάσαμε σε άρθρο πριν από λίγο καιρό, με τίτλο «Οι Μπαρτολίνι: η πατριαρχία του συνδικαλισμού και ο πανδημικός ματσισμός»2.
Η βία που υφίστανται οι οργανωμένες γυναίκες απαιτεί διπλάσια προσπάθεια από τη μεριά τους για να μπορέσουν να συνεχίσουν την πολιτική και συνδικαλιστική δράση. Η κατάσταση επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, δεδομένου ότι η ευθύνη για τη φροντίδα είχε ανατεθεί στις γυναίκες. Δείτε αυτό το παράδειγμα: Πριν από την πανδημία, οι προσκλήσεις για συνέδρια και συναντήσεις κοινοποιούνταν ανοιχτά και εγγράφως.
Τώρα, αντιθέτως, «οι προσκλήσεις κυκλοφορούν μεταξύ των μάνατζερ στο WhatsApp και δημοσιοποιούνται λίγες μέρες νωρίτερα». Έτσι δεν φτάνουν πάντα στη βάση των οργανωμένων. Όταν συμβαίνει αυτό, πολλές γυναίκες δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες, καθώς τους αφαιρέθηκαν τα κινητά τους τηλέφωνα για να επιτρέψουν στους γιους και τις κόρες τους να έχουν πρόσβαση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
«Μέσω αυτού του μηχανισμού, και άλλων παρόμοιων με αυτόν, οι ηγέτες αναθέτουν την εξουσία σε επιλεγμένους εκπροσώπους χωρίς να συμβουλεύονται τη βάση. Αυτοί οι εκπρόσωποι κατά κανόνα είναι άνδρες», καταλήγει το άρθρο στο muywaso.com (το οποίο ανέφερα παραπάνω).
Σε αυτό το πλαίσιο, που μιλά για μια πατριαρχία εγκατεστημένη βαθιά μέσα στον συνδικαλισμό, είναι αναγκαίο αφενός να αμφισβητήσουμε τη συστηματική βία κατά των γυναικών του Έβο Μοράλες και αφετέρου να κατανοήσουμε (αλλά όχι να δικαιολογήσουμε) την υποστήριξη που εξακολουθεί να απολαμβάνει.
Ο πρώην πρόεδρος δεν αρνήθηκε ποτέ ότι είχε σχέσεις με ανήλικες κάτω των δεκαέξι ετών. «Έχω ήδη πει ότι θα τελειώσω τα χρόνια μου στην κυβέρνηση συντροφιά με τον κήπο μου για την κόκα, την δεκαπεντάχρονή μου και το charango μου»3
Ο τότε Αντιπρόεδρος Άλβαρο Γκαρσία επανέλαβε αυτή τη φράση σε μια ομιλία που δόθηκε το 20154.
Στο https://muywaso.com/el-machismo-de-evo-en-8-frases-mi-cato-mi-quinceanera- y -mi-charango/muywaso.com μπορείτε να βρείτε έναν κατάλογο (ανολοκλήρωτο) με τις σεξιστικές αποστροφές και τις σεξιστικές συμπεριφορές του Έβο Μοράλες πριν από το 2019. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν πολλές λαμπρές έρευνες και καταγγελίες της φεμινίστριας María Galindo, που δημοσιεύτηκαν στο Radio Deseo.
Κανείς λοιπόν δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι εξαπατήθηκε όταν κατηγορείται για βιασμό ή κακοποίηση. Δύο ζητήματα πρέπει να μας προβληματίσουν: πως η προσκόλληση στην εξουσία παράγει τέρατα ικανά να καταστρέψουν ένα κίνημα, ακόμη και μια χώρα και, δεύτερον, ότι είναι αναγκαίο να καταγγείλουμε την σεξιστική και πατριαρχική εισπήδηση στις γυναικείες οργανώσεις και τη βία που συνδέεται με αυτή την πρακτική. Καθώς επίσης και το τι πρέπει να κάνουμε με όλα αυτά.
Η υποστήριξη του προοδευτισμού δεν μπορεί και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για την απόκρυψη οποιασδήπoτε βίας.
Πηγή: Comune-info.net
- Confederación Sindical Única de Trabajadores Campesinos de Bolivia [↩]
- https://muywaso.com/bartolinos-el-patriarcado-del-sindicalismo-y-la-pandemia-machista [↩]
- Η νομοθεσία της Βολιβίας επιτρέπει σε έναν ιδιώτη να καλλιεργεί κόκα σε ένα χωράφι έως 1.600 τετραγωνικών μέτρων, γνωστό ως «cato de coca». Το «charango» είναι μια πεντάχορδη κιθάρα που χρησιμοποιείται στην περιοχή των Άνδεων της Λατινικής Αμερικής [↩]
- https://www.noticiasfides.com/nacional/politica/vicepresidente-vuelve-a-mencionar-que-morales-deseaba-jubilarse-al-lado-de-una-quinceanera-357390-357342 [↩]
