Ο πρώην διευθυντής της σχολής στα Γιάννενα όπου ο κύκλος της βίας έκλεισε όπως συνήθως κλείνουν οι τραγωδίες σε εξέλιξη, με έναν νεκρό, είχε τηλεφωνήσει σε ειδικό κέντρο που ασχολείται με ζητήματα ενδοσχολικής βίας να ρωτήσει τι έπρεπε να κάνει για τα γεγονότα των οποίων μάρτυρας γινόταν. Δήλωσε ότι αυτός ήταν ένας απλός γεωπόνος και δεν ήξερε από τέτοιες καταστάσεις. Παρά ταύτα δέχθηκε τηλεφώνημα από βουλευτή τον οποίο άκουσε με σεβασμό και δουλοπρέπεια και υπάκουσε στις προτροπές του να μην αντιμετωπίσει όπως έπρεπε όσους ασκούσαν βία κατά του Βαγγέλη Γιακουμάκη. Δεν τον διαλόστειλε για το θράσος του να καμωθεί τον προστάτη των τεράτων. Πότισε δια της σιωπής του τα ζιζάνια στον κήπο του αντί να τα ξεριζώσει. Ακόμη κι ένας γεωπόνος ξέρει να το κάνει αυτό.
Στην σχολή των Ιωαννίνων εξελίχθηκε το διαβολικό παιχνίδι της μοχθηρίας χωρίς κίνητρο παρά μόνο τη σαδιστική απόλαυση εκ μέρους των θυτών, του μαρτυρίου του θύματος που είχε επιλεγεί για να παιχθεί το βάρβαρο παίγνιο της εξουσίας πάνω σε μια ύπαρξη: του Βαγγέλη Γιακουμάκη.
Η συμμορία των βασανιστών δείχνει ότι δεν έχει κανέναν ηθικό φραγμό. Έδωσαν συνέντευξη στο κυλικείο της σχολής στη διάρκεια της οποίας ούτε χαραμάδα, ούτε μια ρωγμή τύψης ή ντροπής δεν σχηματίστηκε. Φλυαρούσαν ανέμελα και μιλούσαν σαν να επρόκειτο για ένα επεισόδιο που έλαβε χώρα σε κάποιο μακρινό τόπο, αφορούσε άγνωστους, η απάθειά τους ήταν τρομαχτική και καταδείκνυε την απουσία κάθε ίχνους συνείδησης που μπορεί να οδηγούσε, σε οποιαδήποτε μορφή μεταμέλειας. Η εξουσία αυτής ομάδας είχε επιπλέον την συγκάλυψη και την ανοχή μιας υπέρτερης εξουσίας που εξασφάλιζε την ατιμωρησία της κτηνωδίας τους. Φόβος ανάμικτος με αδιαφορία έφτιαχναν ένα πανίσχυρο κράμα που βούλωνε τα στόματα, τους προστάτευε από τις αντιδράσεις του περίγυρου. Ήταν ανέγγιχτοι.
Ο ιατροδικαστής θα αποφανθεί αν ο Γιακουμάκης δολοφονήθηκε ή αυτοκτόνησε αλλά αυτό έχει αξία μόνο για το αστυνομικό δελτίο και την γραφειοκρατία των ζωντανών. Ο Βαγγέλης είναι ανεπίστρεπτα νεκρός, δολοφονημένος ή οδηγημένος στην αυτοχειρία, έχοντας ζήσει ένα σύντομο αβίωτο βίο. Η άσκηση βίας στα σχολεία έχει στα χρόνια μας ταυτότητα, το λένε bullying, και έχω σχηματισμένη πεποίθηση ότι η ταυτότητα περισσότερο εξιδανικεύει παρά καταστέλει. Έχει γίνει «παιχνίδι» και όσοι νεαροί παίρνουν μέρος γνωρίζουν ότι το χειρότερο που έχουν να πάθουν θα είναι μια συνεδρία σε ψυχολόγο ή ψυχίατρο. Ότι, δηλαδή, θα κάνουν και τα θύματα για να ξεπεράσουν, αν τα καταφέρουν, τα τραύματα. Αυτή η εξίσωση λειτουργεί υπέρ του θύτη που αντιμετωπίζεται κι αυτός λίγο ως πολύ ως θύμα των συνθηκών, κοινωνικών, οικονομικών, οικογενειακών.
Πριν από χρόνια θέμα συζήτησης ήταν το καψώνι στον στρατό. Το καψώνι, βία άλλης μορφής, ούτε λίγο ούτε πολύ αντιμετωπιζόταν ως αναγκαία διαδικασία για… να γίνουν τα αγόρια άντρες. Ήταν σχεδόν νομιμοποιημένο από την στρατιωτική ιεραρχία που το ανεχόταν σιωπήλά ως μέρος της εκπαίδευσης και… σκλήρυνσης των χαρακτήρων. Ώσπου τον Απρίλη του 1985 σε ένα τάγμα στην κοινότητα Πέπλος του Έβρου ένας νεαρός έχασε τα μυαλά του, έσκισε τις τελαμώνες, έβαλε δυό γεμιστήρες στο πολεμικό τουφέκι και γάζωσε βράδυ τους κοιμισμένους στο λόχο του που τον υπέβαλλαν σε καθημερινά μαρτύρια. Το επεισόδιο εκείνο, με τους νεκρούς και τραυματίες, σημάδεψε με το χυμένο αίμα αμετάκλητα τις σειρές των εφέδρων που ακολούθησαν και άλλαξε μια και καλή τις συμπεριφορές όλων στο στράτευμα.
Το δραματικό τέλος του Βαγγέλη Γιακουμάκη δείχνει την κατάληξη που μπορεί να έχει ο δρόμος ένός άκαρδου κόσμου. Ίσως σημαδέψει και το τέλος της ανοχής μας απέναντι σε ανάλογα φαινόμενα. Θα είναι η μοναδική δικαίωση της ύπαρξης του παιδιού από την Κρήτη.
* Ο δημοσιογράφος του ρ/σ “Στο Κόκκινο 93,4” Απόστολος Λυκεσάς αρθρογραφεί καθημερινά στο alterthess.gr. Ακούστε ζωντανά στο “Κόκκινο 93,4” την εκπομπή “Ορθά- Κοφτά” με τον Απόστολο Λυκεσά Δευτέρα- Παρασκευή 11:00-12:00. Επικοινωνία με τον Απόστολο Λυκεσά στο [email protected]