Έναν τραγικό απολογισμό για τα τροχαία με εγκατάλειψη που έλαβαν χώρα το πρώτο εξάμηνο του 2024 δημοσίευσε ο Πανελλαδικός σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα επισημαίνοντας για άλλη μια φορά τις τραγικές ελλείψεις του Νόμου και του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Συνολικά καταγράφηκαν 46 συμβάντα με συνολικά 50 θύματα, εκ των οποίων οι οχτώ νεκροί.
Αναλυτικά η ανακοίνωση:
Τα πρόσφατα περιστατικά στη Λεωφόρο Αθηνών και στην Κάρυστο με το σοβαρό τραυματισμό μιας 17χρονής και το θάνατο ενός 16χρονου «ξάφνιασαν» πολλούς που για μια ακόμα φορά έσπευσαν να πέσουν από τα σύννεφα. Δεν ξάφνιασαν φυσικά ούτε την Τροχαία ούτε την ΕΛΣΤΑΤ που συνεχίζουν να μη καταγράφουν χωριστά τα τροχαία με εγκατάλειψη ακολουθώντας την άποψη της πολιτείας ότι δεν πρόκειται και για κάτι σημαντικό.
Παρουσιάζουμε εδώ το σύνολο των συμβάντων που καταγράψαμε στο πρώτο εξάμηνο του 2024. Ο κατάλογος φυσικά είναι ελλιπής. Αλλά εξαιρετικά ανησυχητικός, ιδιαίτερα κάποια πρώτα συμπεράσματα που αβίαστα βγαίνουν. (Ολόκληρη η λίστα: ΕΔΩ)
Πηγές μας είναι οι ανακοινώσεις της ΕΛΑΣ για αναζήτηση μαρτύρων. Ανακοινώσεις για αναζήτηση μαρτύρων από οικογένειες θυμάτων. Θύματα που απευθύνθηκαν για βοήθεια στο σύλλογο μας και σχετικά δημοσιεύματα από τον γραπτό και ηλεκτρονικό τύπο τόσο τα «μεγάλα» ΜΜΕ όσο και από ιστοσελίδες ενημέρωσης από όλους τους νομούς της χώρας.
Σε ένα εξάμηνο: 46 συμβάντα με 50 θύματα…
Αναφερόμαστε αποκλειστικά σε τροχαία με εγκατάλειψη και τραυματισμό και δεν περιλαμβάνουμε συμβάντα μόνο με υλικές ζημιές που αν και δηλωτικά της ίδιας νοοτροπίας δεν καταγράφονται σχεδόν καθόλου (θα είναι πιθανά εύκολο να προσδιοριστεί ο αριθμός τους από τις ασφαλιστικές εταιρίες).
46 συμβάντα με συνολικά 50 θύματα καταγράψαμε την περίοδο Ιανουαρίου 2024.
Στα 50 θύματα περιλαμβάνονται 8 νεκροί και 42 τραυματίες.
Αναλυτικά στοιχεία για την βαρύτητα των τραυματισμών και τις συνέπειες του δεν παρέχονται. Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, πολλαπλά κατάγματα, κακώσεις θώρακα, διασωλήνωση τραυματιών, χειρουργεία και εισαγωγή στην ΜΕΘ αναφέρονται συχνά, αλλά όλα επικαλύπτονται από το πέπλο: «διέφυγε τον κίνδυνο». Κι αυτό αρκεί…
24 από τα θύματα είναι γυναίκες (48%) και 26 άνδρες (52%).
Ιδιαίτερα σημαντικό: Από τα 50 θύματα τα 10 (ποσοστό 20%) είναι ανήλικα!
Στα 10 ανήλικα θύματα περιλαμβάνονται: 8 πεζοί, ένας επιβάτης ΙΧ, και ένας οδηγός μοτό (νεκρός). Οι αναφερόμενες ηλικίες για τους ανήλικους κυμαίνονται από 5 έως 17 ετών.
Από την ιδιότητα με την οποία κυκλοφορούσαν στο οδικό δίκτυο τα θύματα προκύπτει πώς:
2 από τα θύματα είναι ποδηλάτες (4%)
11 από τα θύματα είναι οδηγοί ή επιβάτες ΙΧ (22%)
15 από τα θύματα είναι οδηγοί μοτό (30%), ενώ,
Ιδιαίτερα σημαντικό: Από τα 50 θύματα τα 22 (ποσοστό 44%) είναι πεζοί!
Ενώ συνολικά το 70% των θυμάτων ανήκει στους ευάλωτους χρήστες του οδικού δικτύου.
Τα στοιχεία που αφορούν στις περιοχές όπου συνέβησαν τα περιστατικά μαρτυρούν πως είχαμε:
Ιδιαίτερα σημαντικό: 36 από τα 46 συμβάντα σε κατοικημένες περιοχές (78, 2%)
8 σε αγροτικούς δρόμους ( 17,4%)
2 σε Εθνικές οδούς ( 4,4%)
0 σε Αυτοκινητόδρομους
Ανά γεωγραφική περιοχή της χώρας τα συμβάντα κατανέμονται: Αττική 14, Στερεά Ελλάδα 7, Πελοπόννησος 5, Κρήτη 5, Θεσσαλία 4, Μακεδονία 3, Νησιά Αιγαίου 3, Ήπειρος 2, Νησιά Ιονίου 2, Θράκη 1.
Όσον αφορά στους 8 νεκρούς, έχουμε 3 γυναίκες και 5 άνδρες. Από αυτούς 4 είναι πεζοί, 3 οδηγοί μοτό και 1 οδηγός ΙΧ. 5 από τα θανατηφόρα συμβάντα είχαμε σε περιοχές κατοικίας και 3 σε επαρχιακές οδούς.
Υπενθυμίζουμε πως ανάμεσα στους νεκρούς είναι και ένας ανήλικος 16χρονος οδηγός μοτό.
Σε ένα εξάμηνο: 46 συμβάντα με 50 θύματα και 48 δράστες.
Παρότι η πλειοψηφία των δραστών διαφεύγει ακόμα την σύλληψη από τα στοιχεία που παρατίθενται προκύπτει πως:
Στα 46 συμβάντα εμπλέκονται 48 δράστες.
41 από τους δράστες είναι οδηγοί ΙΧ επιβατικών ή ακόμα κα βαρέων οχημάτων.
7 από τους δράστες είναι οδηγοί μοτό.
13 από τους δράστες αναφέρεται ότι συνελήφθησαν αργότερα από τους οποίους οι 4 δεν είχαν άδεια οδήγησης και οι 2 βρέθηκαν υπό την επήρεια αλκοόλ.
Αν και τα δημοσιεύματα που εξετάσαμε έχουν αναρτηθεί λίγες ώρες μέχρι και λίγες ημέρες μετά από κάθε συμβάν δυστυχώς ο αριθμός αυτών που ταυτοποιήθηκαν/συνελήφθησαν πρεπει να είναι μικρός αν ληφθεί υπόψιν πως ακόμα και για τροχαία με εγκατάλειψη σε κεντρικούς δρόμους, σε συμβάντα που γνώρισαν μεγάλη δημοσιότητα (Θανατηφόρο με θύμα πεζή στη Βούλα στις 2 Μαΐου, Σοβαρός τραυματισμός δύο νέων στη Λ. Ποσειδώνος στις 12 Ιουνίου, Σοβαρός τραυματισμός ανήλικης πεζής στη Λ. Αθηνών στις 26 Ιουνίου) οι δράστες παραμένουν άγνωστοι….
Κάποιοι από τους δράστες βέβαια θα παρουσιαστούν από μόνοι τους για να δηλώσουν ότι «δεν κατάλαβαν τι συνέβη» όταν θα έχει παρέλθει όχι μόνο το αυτόφωρο αλλά και κάθε πιθανότητα ανίχνευσης αλκοόλ ή ουσιών στο σώμα τους.
Τροχαίο με εγκατάλειψη: η δύναμη της συνήθειας
Αν και ορισμένα τροχαία με εγκατάλειψη αντιμετωπίζονται με αποτροπιασμό από τα ΜΜΕ και με κορώνες απόγνωσης για την κατάντια της κοινωνίας «μας», εντυπωσιακή είναι η σιωπή με την οποία τα αντιμετωπίζουν οι άρχοντες και καθ’ ύλην αρμόδιοι (λέμε τώρα) για το θέμα της οδικής ασφάλειας. Άκρα του τάφου σιωπή.
Το θέμα έχει φυσικά τεθεί σε κάθε αρμόδιο, και μέσα στη Βουλή με ποικίλες παρεμβάσεις μας χωρίς αποτέλεσμα.
Αν σταθούμε στα τρία πιο εμφατικά στοιχεία αυτής της επισκόπησης μπορούμε να έχουμε και μια οδηγό παράσταση για το τι πρέπει να γίνει. 78, 2% των συμβάντων γίνονται σε κατοικημένες περιοχές, 44% των θυμάτων είναι πεζοί, 20% των θυμάτων είναι παιδιά. Τα στοιχεία φωνάζουν πως το τροχαίο με εγκατάλειψη είναι συμβάν της πόλης, μιας πόλης μη βιώσιμης και ιδιαζόντως απειλητικής για τους πιο ευάλωτους χρήστες της, τα παιδιά και τους πεζούς.
Είναι τραγελαφικό οι αυτοκινητόδρομοι στους οποίους έχουμε μηδενικά τροχαία με εγκατάλειψη αλλά και γενικότερα πολύ μικρό αριθμό τροχαίων να επιτηρούνται σ όλο τους το μήκος από κάμερες και μέσα στις πόλεις οι κάμερες καταγραφής ταχύτητας, παραβίασης κόκκινου κλπ να είναι ανύπαρκτες. Ενδεικτικά σ ολόκληρη την Αττική (εκτός Αττικής οδού) υπάρχουν μόλις 2 κάμερες καταγραφής παραβίασης του κόκκινου σε διάβαση της Λ. Ποσειδώνος. Διαπιστώνει δυστυχώς κανείς πως μέσα στις συνεχείς εξαγγελίες επέκτασης του ψηφιακού κράτους απουσιάζει παντελώς η διάσταση της οδικής ασφάλειας και το μόνο έργο είναι η ψηφιοποίηση των προστίμων. Μέσα στο λαβύρινθο των αλληλοσυγκρουόμενων αρμοδιοτήτων η προμήθεια και εγκατάσταση καμερών εκχωρήθηκε στην Περιφέρεια για να ναυαγήσει οριστικά όταν το Μάιο το Ελεγκτικό Συνέδριο ακύρωσε τον διαγωνισμό για την προμήθεια 388 καμερών με χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης θεωρώντας τον υπερτιμολογημένο. Και τα χρήματα κινδυνεύουν να χαθούν και η εγκατάσταση καμερών μετατίθεται στο απροσδιόριστο μέλλον.
–1η προτεραιότητα για μια πολιτεία στην οποία κάθε χρόνο χάνουν την ζωή τους πάνω από 650 άνθρωποι και ακόμα περισσότεροι μένουν ανάπηροι μετά από τροχαίες συγκρούσεις είναι η τοποθέτηση καμερών στο οδικό δίκτυο των πόλεων γεγονός που θα σημάνει ουσιαστική επιτήρηση του οδικού δικτύου πράγμα που είναι αδύνατον να κάνει η Τροχαία. Αυτό θα επιφέρει και μία θεαματική αναστροφή των περιστατικών τροχαίων με εγκατάλειψη και των ποσοστών ταυτοποίησης – έγκαιρης σύλληψη των δραστών.
–2η προτεραιότητα που απορρέει και από την ανάλυση των συμβάντων είναι η θέσπιση του ορίου ταχύτητας των 30km/h στις κατοικημένες περιοχές κύριο τόπο των συμβάντων των οποίων κύριος στόχος είναι πεζοί και παιδιά. Μέτρο δοκιμασμένο για την αποτελεσματικότητα του ιδιαίτερα όσον αφορά στην ασφαλή μετακίνηση των ευάλωτων χρηστών του οδικού δικτύου και για την επανάκτηση της πόλης από τους κατοίκους της. Μέτρο που η ελληνική κυβέρνηση εξήγγειλε επίσημα στις 21 Φεβρουαρίου 2021 αλλά έκτοτε αρνείται να νομοθετήσει!
-3η προτεραιότητα που απορρέει από την χρόνια διάσταση του φαινομένου είναι η αλλαγή της ποινικής αντιμετώπισης των εγκληματιών που εγκαταλείπουν τα θύματα τους και των συνεργών τους. Σήμερα ισχύει το άρθρο 43 του ΚΟΚ που ορίζει την εγκατάλειψη θύματος στην άσφαλτο ως πλημμέλημα τιμωρούμενο με 6 μήνες φυλάκιση (η συνήθης ποινή που επιβάλουν τα δικαστήρια όταν μετά από 8 χρόνια τελεσιδικήσει η υπόθεση). Αυτή είναι μια βαθιά ανήθικη νομοθετική ρύθμιση που ελαχιστοποιεί τις συνέπειες για τους δράστες οδηγούς κατά παράβαση και της ισονομίας αφού οποιοσδήποτε άλλος (πλην οδηγών) εγκαταλείψει αβοήθητο θύμα του θα δικαστεί για κακούργημα με βάση το άρθρο 306 του ΠΚ που προβλέπει έξη (6) χρόνια κάθειρξη.
Η εγκατάλειψη τραυματία στο δρόμο πρέπει να θεωρηθεί ατιμωτική πράξη, τα ονόματα και η φωτογραφία των δραστών να δημοσιοποιούνται, να τους αφαιρείται δια βίου η άδεια οδήγησης, να κατάσχεται το όχημα και να δικάζονται για κακούργημα με το άρθρο 306 του ΠΚ και να θεωρείται ότι οδηγούσαν υπό την επήρεια αλκοόλ στη ανώτατη βαθμίδα.
Άμεση κατάργηση του άρθρου 43 του ΚΟΚ. Να σταματήσει το κράτος να διαμηνύει στους δράστες «μπορείς να το κάνεις, τίποτα δεν θα πάθεις».
Πανελλαδικός σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα