Το ελληνικό κράτος έχει μια μοναδική ιδιότητα, μεταξύ άλλων, να εκδικείται όσους επέλεξαν να ζουν και να δημιουργούν μέσα σε αυτό. Η απόκτηση ελληνικής ιθαγένειας για χιλιάδες ανθρώπους που εδώ και δεκαετίες ζουν, εργάζονται και φορολογούνται στην Ελλάδα θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητη, όμως δεν είναι. Το θεσμικό πλαίσιο αντί να απλοποιείται, τα τελευταία χρόνια δυσκολεύει όλο και περισσότερο. Ο συγγραφέας Αλβανικής καταγωγής που μεγάλωσε και έζησε στην Ελλάδα, Ελσόν Ζγκούρη, βρέθηκε φέτος το καλοκαίρι στην χώρα. Σε ένα πολύ εύστοχο κείμενο του αποτυπώνει αυτά που είδε και άκουσε.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην προσωπική του σελίδα στο facebook, και το αναδημοσιεύουμε με την άδεια του:
“Τον τελευταίο μήνα ήμουν στην Ελλάδα, σε τρεις διαφορετικές περιοχές. Και οι τρεις είχαν ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 μια μεγάλη παρουσία Αλβανών μεταναστών, οι οποίοι ακόμη και σήμερα, πάνω από τριάντα χρόνια αργότερα, συνεχίζουν να ζουν στα ίδια μέρη όπου μετανάστευσαν αρχικά. Ωστόσο, το ελληνικό κράτος τους έχει καταστήσει σχεδόν αδύνατη την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας, και μόνο ένα μικρό ποσοστό έχει καταφέρει να την αποκτήσει.
Πολλοί από τους μετανάστες με τους οποίους μίλησα κατά τη διάρκεια των διακοπών διαθέτουν πλέον ακίνητα, ενώ μερικοί έχουν και επιχειρήσεις σε διάφορους τομείς. Με πολλή δουλειά, με αμέτρητες θυσίες και αντιμετωπίζοντας συνεχώς διακρίσεις, κατάφεραν να μη διαφέρουν από το μέσο όρο της ελληνικής κοινωνίας, τουλάχιστον σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Η πλειοψηφία των παιδιών τους έχουν μεγαλώσει, έχουν σπουδάσει στην Ελλάδα και σήμερα ζουν σε άλλες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία ή οι σκανδιναβικές χώρες. Αυτή η μαζική φυγή των νέων δεν είναι μόνο φαινόμενο των Αλβανών, αλλά έχει επηρεάσει και τις ελληνικές οικογένειες, ως συνέπεια της βαριάς οικονομικής κρίσης που πέρασε η Ελλάδα.
Παρά τις δεκαετίες που έχουν περάσει, το ελληνικό κράτος έθετε διαρκώς εμπόδια στους Αλβανούς μετανάστες: ατελείωτα χαρτιά επί χαρτιών απαιτούνταν, επαναλαμβανόμενες απαιτήσεις από κρατικές υπηρεσίες, κώδικες μετανάστευσης και νόμοι που αλλάζουν διαρκώς. Και αυτή η τάση, αντί να ελαφρυνθεί με την πάροδο του χρόνου, έγινε ακόμη πιο αυστηρή τα τελευταία χρόνια. Αντί για ένταξη, οι μετανάστες εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως προσωρινοί φιλοξενούμενοι.
Πώς μπορεί να νιώθει ένας άνθρωπος που έχει χτίσει τη ζωή του σε έναν τόπο, που έχει αγοράσει σπίτι, έχει ανοίξει επιχειρήσεις, πληρώνει φόρους και έχει επενδύσει τα χρήματα και την ενέργειά του, όταν του λένε ότι κάθε 2-3 χρόνια πρέπει να ανανεώνει την άδεια παραμονής του, διαφορετικά κινδυνεύει με απέλαση;
Δεν αγγίζω καν το ντροπιαστικό ζήτημα των συντάξεων. Μετά από περισσότερα από τριάντα χρόνια εισφορών, το να λες σε κάποιον «γύρνα από εκεί που ήρθες» είναι ένας απόλυτος παραλογισμός. Μια αδικία που δεν πρέπει να σιωπάται, αλλά να καταγγέλλεται με κάθε ευκαιρία.
Γιατί ένα κράτος που αντιμετωπίζει έτσι ανθρώπους που έδωσαν τη ζωή και τον ιδρώτα τους (στις πιο δύσκολες και κακοπληρωμένες εργασίες, όπως η γεωργία ή οι οικοδομές, και χωρίς δικαιώματα για χρόνια) για την ανάπτυξή του, κατά τη γνώμη μου, δεν τους αξίζει”.
