Περίπου 500 με 750 άνθρωποι, άνδρες, γυναίκες, παιδιά, στοιβαγμένοι πάνω σε ένα σαπιοκάραβο. Έχουν δώσει ό,τι τους είχε απομείνει στον κόσμο για να επιβιβαστούν σε αυτό το θλιβερό ταξίδι για να ξεφύγουν από καταστάσεις που δεν μπορούμε καν να φανταστούμε. Το πλοίο καταλήγει στον πάτο του Αιγαίου παίρνοντας μαζί του εκατοντάδες ανθρώπινες ψυχές. Κάπου 100 άτομα διασώζονται και πριν προλάβουν να στεγνώσουν, με τις κραυγές αγωνίας των δικών τους ανθρώπων να βυθίζονται σε βασανιστικό θάνατο ακόμη στα αυτιά τους, συλλαμβάνονται. Εννέα από αυτούς βρέθηκαν κατηγορούμενοι.
Η δυναμική κινητοποίηση από διεθνείς οργανισμούς και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, με μεγάλη τη συνεισφορά των δικηγόρων υπεράσπισης, κατάφερε να δημιουργήσει αρκετή πίεση για να απορριφθούν οι κατηγορίες. Ωστόσο, επειδή αυτό ήταν μόλις η κορυφή του παγόβουνου έχει σημασία να συζητήσουμε ποιό ήταν, στ’ αλήθεια, το έγκλημα των εννέα της Πύλου;
Όλης της γής οι (λιμενι)κολασμένοι
Οι εννέα της Πύλου κατηγορούνται για διακίνηση μεταναστών, σύσταση εγκληματικής οργάνωσης. Τη βύθιση του πλοίου που κουβαλούσε τα ίδια τους τα παιδιά. Τα τεκμήρια θυμίζουν δικαιολογίες 7χρονου που “έφαγε ο σκύλος” την εργασία του. “Καταθέσεις” από άλλους διασωθέντες σε κατάσταση σοκ χωρίς διερμηνεία. Οι ευθύνες του λιμενικού φωνάζουν πιο δυνατά και από τον Άδωνι Γεωργιάδη σε πάνελ του Γιώργου Αυτιά. Αυτό όμως δεν είναι λόγος να μην αναλάβει το λιμενικό την “έρευνα” για να βρεθούν οι ένοχοι. Και η δικαιοσύνη “κάνει τη δουλειά της”.
Και γιατί να σταματήσουμε σε αυτό το ναυάγιο; Γιατί να μην είναι ένοχοι και για άλλα ναυάγια; Για τις επαναπροωθήσεις; Γιατί όχι και για τα Τέμπη, για το Μάτι, τη Μαρφίν, και τον κακό μας τον καιρό; Τώρα που βρήκαμε τον τράγο ας ξορκίσουμε όλα τα κρίματά μας. Στην Ελλάδα, στη “Δύση”, στην οργανωμένη μιζέρια που αποκαλούμε πολιτισμό. Αυτή είναι η δουλειά της δικαιοσύνης. Και την κάνει πολύ καλά. Γιατί είναι πολλές οι αμαρτίες. Πολύ το αίμα, πολλά τα σκατά που έχουμε να ξεπλύνουμε. Και 600 και 700 θυσίες δεν φτάνουν ούτε για ζήτω.
Αυτό είναι το πραγματικό έγκλημα των εννέα της Πύλου: Μας έδειξαν το πραγματικό πρόσωπο αυτού του “πολιτισμού”. Γιατί έτυχε να γεννηθούμε σε μία περίοδο που, για κάποιο καιρό, πείσαμε τους εαυτούς μας ότι αυτή η σαθρή ευημερία μας μπορεί να μείνει μακριά από τη μιζέρια και τη βία στην οποία στηρίζεται. Γιατί μεγαλώσαμε ακούγοντας για τον Σωκράτη και τον Αριστοτέλη, τη Δημοκρατία, την Αναγέννηση και το Διαφωτισμό. Για τη δημοκρατία και την ισότητα, την ειρήνη και τη συνεργασία της “κοινωνίας των εθνών”. Και για λίγο κατάφερε αυτό το τερατώδες μόρφωμα που αποκαλούμε “Σύγχρονο Κράτος” να κρατήσει μακριά μας τις κραυγές αγωνίας των κολασμένων της γης. Μέχρι που άρχισαν να έρχονται κοντά μας, για να ξεφύγουν από την κόλαση που μετατρέψαμε τη γη τους. Και είδαμε ότι δεν είμαστε καθόλου διαφορετικοί. Ούτε ως άνθρωποι, ούτε ως τα επόμενα πιθανά θύματα του ξεπλύματος του “πολιτισμού”.
Μία ιστορική δίκη ή μία δίκη της ιστορίας;
Μπορεί να μην ήμασταν σε αυτό το ναυάγιο. Ούτε και στα εκατοντάδες άλλα σαπιοκάραβα που έχουν χαθεί στο Αιγαίο. Μπορεί να μην ήμασταν ούτε στο τρένο της 28ης Φεβρουαρίου για Θεσσαλονίκη, ούτε στη Θεσσαλία τον Σεπτέμβριο του 2023, ούτε στο Μάτι το 2018. Θα μπορούσαμε όμως να είμαστε σε όλα τα παραπάνω. Και εκεί είναι που θα δούμε κι εμείς το πραγματικό πρόσωπο του κτήνους. Και να είστε σίγουροι ότι κι εκεί η δικαιοσύνη θα κάνει τη δουλεία της. Δεν θα αλλάξει τίποτα αν είμαστε μαύροι, άσπροι, πράσινοι, γιατροί ή ασυρματιστές, drag queens ή “νοικοκυραίοι. Γιατί αν κάπου η δικαιοσύνη δεν κάνει διακρίσεις, είναι όταν είναι να ξεπλύνει τη βία του κράτους.
Στις 21 Μαΐου στην Καλαμάτα έγινε άλλη μία δίκη του πολιτισμού μας. Και ακόμη και αν, έγινε το αυτονόητο και δεν κατέληξαν να περάσουν την υπόλοιπη ζωή τους στη φυλακή εννέα άτομα με εντελώς αστεία τεκμήρια, από μία τέτοια δίκη δεν βγαίνει πραγματικά κανείς δικαιωμένος. Γιατί δεν μπορεί να υπάρξει καμία δικαιοσύνη, καμία δημοκρατία, καμία ειρήνη εάν δεν τελειώσει η βία. Και ό,τι σήμερα θεωρούμε ότι έχουμε κατακτήσει, στην άλλη πλευρά του καθρέφτη ήταν και είναι όλα βία, πικρός, μαύρος πόλεμος, από την αρχή της ιστορίας “μας”, της ιστορίας του “πολιτισμού”. Κι όταν το δούμε αυτό το είδωλό μας κατάματα, ίσως πιστέψουμε ότι μπορούμε και καλύτερα.
