Τη μοναδική ευκαιρία να αποκτήσει η Θεσσαλονίκη ένα μητροπολιτικό πάρκο στο χώρο της ΔΕΘ, αντί ξενοδοχείων και εμπορικών κέντρων, θα έχουν από σήμερα οι δημότες-τισσες της πόλης συμμετέχοντας με την υπογραφή τους στο αίτημα διεξαγωγής δημοψηφίσματος για το μέλλον της ΔΕΘ.
Πρόκειται για την έναρξη της σχετικής καμπάνιας που κήρυξε η νεοσύστατη «Οργανωτική Επιτροπή Δημοψηφίσματος» σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε το πρωί της Δευτέρας στην ΕΣΗΕΜΘ. Η Επιτροπή συγκροτήθηκε εδώ και μερικές εβδομάδες με πρωτοβουλία 5 φορέων, της Σύμπραξης «Όλη η ΔΕΘ ένα Πάρκο», των δημοτικών κινήσεων “Θεσσαλονίκη για Όλους”, «Πόλη Ανάποδα» και «Οικολογία – Αλληλεγγύη» και του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης, ενώ στην πορεία, πολλοί ακόμα σύλλογοι και κινήσεις πολιτών έχουν δηλώσει τη συμμετοχή ή την υποστήριξή τους. Είναι αυτοί οι φορείς, οι δημοτικές κινήσεις και οι συλλογικότητες που εδώ και μήνες διεκδικούν να μην υλοποιηθεί το κοστοβόρο real estate σχέδιο ανάπλασης στον χώρο της ΔΕΘ, να μεταφερθεί η ΔΕΘ σε δημόσια έκταση στη Σίνδο και να μετατραπεί η υπάρχουσα έκταση σε έναν χώρο υψηλού πρασίνου με τη ταυτόχρονη διατήρηση των αξιόλογων μοντερνιστικών κτιρίων εντός της.
Σύμφωνα με τον νόμο 4555/18, δημοτικό δημοψήφισμα μπορεί να διεξαχθεί μετά από αίτημα του 10% των εγγεγραμμένων εκλογέων στον Δήμο Θεσσαλονίκης (αυτό αντιστοιχεί περίπου σε 23.000 δημότες/ισσες). Οι δημότες καταθέτουν το αίτημά τους προς το Δημοτικό Συμβούλιο, το οποίο, αφού διαπιστώσει την τήρηση των προϋποθέσεων του νόμου, είναι υποχρεωμένο να διοργανώσει το δημοψήφισμα. Στη συνέντευξη Τύπου παρουσιάστηκε επίσης το προτεινόμενο ερώτημα του δημοψηφίσματος που αφορά τη συμφωνία των πολιτών να μετατραπεί το εκθεσιακό κέντρο της ΔΕΘ με αποκλειστικά δημόσια χρηματοδότηση σε Μητροπολιτικό πάρκο.
Συγκεκριμένα οι δημότες και οι δημότισσες του Δήμου Θεσσαλονίκης υπογράφοντας στην ειδική διαδικτυακή πλατφόρμα συλλογής των υπογραφών που είναι από σήμερα διαθέσιμη στην ιστοσελίδα parkodeth.gr αιτούνται προς το Δημοτικό Συμβούλιο τη διεξαγωγή δημοτικού δημοψηφίσματος με το παρακάτω ερώτημα: “Συμφωνείτε το εκθεσιακό κέντρο της ΔΕΘ να μετατραπεί με αποκλειστικά δημόσια χρηματοδότηση σε Μητροπολιτικό Πάρκο υψηλού πρασίνου, πολιτισμού και άθλησης, χωρίς νέες κατασκευές, και ταυτόχρονα (α) να διατηρηθούν μόνο τα περίπτερα με θεσμικά αποδεδειγμένη ιστορική αξία και μνήμη, ώστε να αποκατασταθούν και να φιλοξενούν ήπιες εκθεσιακές και πολιτιστικές δραστηριότητες, και (β) οι μεγάλες εκθέσεις να μεταφερθούν σε νέες εγκαταστάσεις σε δημόσια έκταση στη Σίνδο;”
«Θέλουμε να ακουστεί ο λόγος των δημοτών όπως γίνεται σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση όπου ακολουθείται η πρακτική των δημοψηφισμάτων» σημείωσε ο Σπύρος Πέγκας, επικεφαλής της «Θεσσαλονίκης για όλους» τονίζοντας ότι στόχος του δημοψηφίσματος είναι να αλλάξει ο σημερινός σχεδιασμός για την ανάπλαση. Ο ίδιος υπενθύμισε και την προεκλογική θέση του δημάρχου Στ. Αγγελούδη για μεταφορά της ΔΕΘ εκτός του αστικού ιστού, συμπεραίνοντας ότι «δεν είμαστε μειοψηφία αλλά η πλειοψηφία της πόλης για αυτό θεωρούμε ότι πρέπει να γίνει ένας ουσιαστικός διάλογος με όλες τις πλευρές».
Μάλιστα, όπως είπε, σε μια περίοδο κλιματικής κρίσης αλλά και μετά το τέλος της πανδημίας η ανάγκη να δημιουργηθεί ένα μητροπολιτικό πάρκο αναψυχής και πολιτισμού όπου μπορούν να φιλοξενούνται αθλητικές δραστηριότητες είναι ακόμη πιο μεγάλη. Έφερε ως παράδειγμα αντίστοιχες κινητοποιήσεις που είχαν γίνει στην Ιστανμπούλ όπου «μια αλαζονική εξουσία θέλησε να επιβάλει το πάρκο Γκεζί να μετατραπεί σε ένα εμπορικό κέντρο». Μέσω μιας μαζικής αντίστασης των πολιτών και του δήμου τα σχέδια αυτά ανετράπησαν.
Τις νομικές και πολιτικές προϋποθέσεις του εγχειρήματος περιέγραψε η Μαρία Κέκη, δημοτική σύμβουλος Θεσσαλονίκης εκ μέρους του σχήματος «Η Πόλη Ανάποδα» δηλώνοντας ότι το εγχείρημα πηγάζει από την ανάγκη των πολιτών να ακουστούν για ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα για το περιβάλλον και τις ζωές τους. «Ο νόμος που έχει μπει σε εφαρμογή από το 2024 δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησης του εργαλείου των δημοψηφισμάτων. Εμείς θα αποφασίσουμε για το μέλλον της ΔΕΘ» σημείωσε ενώ τόνισε ότι η καμπάνια προετοιμάστηκε με τη συνδρομή έγκριτων νομικών του συνταγματικού δικαίου.
«Το ερώτημα που επιδιώκεται να τεθεί σε δημοψήφισμα είναι σαφές και αμερόληπτο. Ο τρόπος που συλλέγονται οι υπογραφές είναι αδιάβλητος αποτρέποντας την ταυτοπροσωπία ενώ ταυτόχρονα προστατεύονται τα προσωπικά δεδομένα» ανέφερε η Μ. Κέκη ξεκαθαρίζοντας ότι η συλλογή υπογραφών αφορά μόνο τους δημότες-τισσες του Δήμου Θεσσαλονίκης και θα γίνεται τόσο ηλεκτρονικά όσο και δια ζώσης. Στη συνέχεια οι υπογραφές θα κατατεθούν στο δημοτικό συμβούλιο που θα έχει τη δυνατότητα να τις ελέγξει μέσα από τον κατάλογο των δημοτών.
Στη συνέχεια, πήρε τον λόγο η Ελένη Ιωαννίδου, εκ μέρους της Σύμπραξης «Όλη η ΔΕΘ ένα πάρκο», μιας συνεργασίας 37 φορέων της πόλης, που διεκδικούν από κοινού τη δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου υψηλού πρασίνου στον χώρο της Δ.Ε.Θ. «Ξεκινήσαμε από τον Οκτώβριο την ενημέρωση και τη διαβούλευση πάνω στο ζήτημα αυτό μέσω της πρωτοβουλίας “Soste τα δέντρα”. Οι πολίτες αγνοούν παντελώς τι πρόκειται να γίνει στη ΔΕΘ ενώ η διοίκηση του Δήμου και η κυβέρνηση θολώνουν τα νερά γύρω από τι σημαίνουν τα φαραωνικά σχέδια της ανάπλασης» .
Η ίδια επεσήμανε την τεράστια έλλειψη ελεύθερων χώρων πρασίνου στη Θεσσαλονίκη αναφέροντας ότι το ποσοστό πρασίνου βρίσκεται πολύ πιο κάτω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. ενώ υπενθύμισε την καταδίκη της Ελλάδας από τα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια για την ατμοσφαιρική ρύπανση στη Θεσσαλονίκη.
«Θέλουμε την ιατρική κοινότητα στο πλευρό μας για να αναδείξει τις δραματικές επιπτώσεις στην υγεία και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων από την κατάσταση που επικρατεί. Τα καλοκαίρια είναι αβίωτα πλέον στην πόλη ενώ το υπάρχον σχέδιο ανάπλασης πρόκειται να φορτώσει το κέντρο της πόλης με real estate κτίρια, μπετόν και ρύπους» ανέφερε ακόμη σημειώνοντας ότι στη Θεσσαλονίκη αποχαρακτηρίζονται και οι τελευταίοι δημόσιοι χώροι από χώροι πρασίνου για να γίνουν ξενοδοχεία. Υπενθύμισε ακόμη ότι οι φορείς και οι συλλογικότητες προχωρούν στη συλλογή των υπογραφών μετά την απόρριψη εκ μέρους της διοίκησης του Δήμου της πρότασής των δύο δημοτικών παρατάξεων για διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Στην περίπτωση, όμως, που συλλεχθούν 23.000 υπογραφές δημοτών ο δήμος είναι υποχρεωμένος να το πραγματοποιήσει.
Ο Κώστας Σαμδάνης, απερχόμενος γενικός γραμματέας του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης, υπογράμμισε πως η προτεινόμενη «ανάπλαση» ανατρέπει όλες τις πολεοδομικές μελέτες, αρχής γενομένης από τη μελέτη Εμπράρ στην οποία οφείλει η Θεσσαλονίκη τη σύγχρονή της όψη. Τόνισε τη μεγάλη αρχιτεκτονική και ιστορική αξία που έχουν ορισμένα από τα περίπτερα της Δ.Ε.Θ. κι επισήμανε πως η προωθούμενη ανοικοδόμηση φαραωνικών κτιρίων υποβαθμίζει τα σημαντικά ιστορικά μνημεία στον ευρύτερο χώρο. Γι’ αυτό ο ΣΑΘ στηρίζει το αίτημα για κήρυξη της έκτασης της ΔΕΘ σε «ιστορικό τόπο», τη διάσωσή των αξιόλογων μοντερνιστικών κτιρίων, την αποκατάσταση τους στην αρχική τους μορφή με την απομάκρυνση των μεταγενέστερων αλλοιώσεων και προσθηκών, και την ένταξη τους στο σχεδιασμό ενός μητροπολιτικό πάρκου πρασίνου και πολιτισμού.
Τέλος, ο Νίκος Φωτίου, εκ μέρους της δημοτικής παράταξης «Θεσσαλονίκη για Όλους» υπογράμμισε τις συνεχόμενες αλλαγές στα πλάνα χρηματοδότησης και το ύψος του κόστους της ανάπλασης που συνεχώς ανεβαίνει ενώ ανέφερε ότι η δημιουργία του Μητροπολιτικού πάρκου με την ταυτόχρονα μεταφορά της ΔΕΘ στη Σίνδο είναι πολύ μικρότερη σε κόστος το οποίο μπορεί να καλυφθεί από τη δημόσια χρηματοδότηση καθώς δε θα χτιστούν τόσα κτίρια όσα αυτά που προβλέπονται από τη σχεδιαζόμενη ανάπλαση.
«Το χτίσιμο ογκωδών και πανύψηλων κατασκευών, προκειμένου να παραχωρηθούν στην ιδιωτική εκμετάλλευση, η κατεδάφιση ιστορικών κτηρίων με αρχιτεκτονική αξία και ο αποδεκατισμός του δημόσιου χώρου που θα απομείνει για υψηλό πράσινο, αποτελούν το καταστροφικό τρίπτυχο που ετοιμάζουν για τη Δ.Ε.Θ. Εμείς, οι δημοτικές παρατάξεις, οι φορείς και οι συλλογικότητες που συμμετέχουμε στην Οργανωτική Επιτροπή Δημοψηφίσματος είμαστε αυτοί που νοιάζονται πραγματικά για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και για το βιώσιμο μέλλον της Δ.Ε.Θ. Το δημοψήφισμα είναι ο μόνος τρόπος για να ακυρωθεί η σχεδιαζόμενη καταστροφή της» κατέληξε.
Τα μέλη της Επιτροπής σχεδιάζουν το επόμενο διάστημα δράσεις στις γειτονιές και στους δρόμους της πόλης, με στόχο την ενημέρωση των δημοτών και τη συλλογή υπογραφών στο κοινό αίτημα με πρώτη την ερχόμενη Παρασκευή στο άγαλμα Βενιζέλου.
