Υπό φυσιολογικές συνθήκες αυτή θα ήταν η ταινία λήξης του 22ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. H Κάρολ Ντάισινγκερ σκηνοθετεί μία συγκινητική ιστορία αντίστασης στο Αφγανιστάν. Στο Φεστιβάλ του Νοεμβρίου είχαμε ένα γράμμα από τα “Χελιδόνια της Καμπούλ” τώρα έχουμε μία τρυφερή επιστολή αγάπης από μία ομάδα γυναικών που προσπαθεί να καλλιεργήσει σε νεαρά κορίτσια το ιδανικό, “νους υγιής εν σώματι υγιεί”. Δεκάδες Βραβεία σε ολόκληρο τον κόσμο και φυσικά το OSCAR καλύτερου ντοκιμαντέρ μικρού μήκους.
Γράφει ο Μίλτος Τόσκας
Δεκαετίες συνεχούς πολέμου. Ανδροκρατούμενη κοινωνία, θεοκρατικό μοντέλο. Είναι δύσκολο να είσαι κοπέλα. Καμία αίσθηση ελευθερίας. “Τι σημαίνει θάρρος”; Θεωρείται πράξη θάρρους ένα νεαρό κορίτσι να πάει στο σχολείο και να διαβάζει. Οι γονείς δεν ενθαρρύνουν τα τέκνα τους προς την κατεύθυνση της μόρφωσης που θα ανοίξει τους ορίζοντές τους. Τα περισσότερα μένουν κλεισμένα σπίτι μέχρι να αποφασίσει ο πατέρας του να τα παντρέψει. Κανείς δεν τους έμαθε, κανείς δεν ασχολήθηκε. Το χειρότερο κανείς δε θέλει να διαταράξει αυτήν την κατάσταση.
Κάπου εδώ έρχεται μία ομάδα δασκάλων (γένους θηλυκού) των πιο φτωχών περιοχών που όχι μόνο φέρνει τα κορίτσια στο σχολείο, αλλά παράλληλα σε κλειστές πίστες γυμναστηρίων τους μαθαίνει skateboard. Ένα αποκλειστικό προνόμιο των ανδρών. Φυσικά απαγορεύεται ρητά το οτιδήποτε να γίνει σε δημόσια θέση. Θα προκαλέσει και θα επιφέρει ποινές. Εκεί υπάρχει ο μύθος της ατίμωσης της οικογένειας. Αν για παράδειγμα απαγάγουν το παιδί σου είναι μέγιστη ντροπή για τον πατέρα. Ο φόβος φυλάει τα έρμα, ωστόσο η στασιμότητα που προκαλείται είναι φανερή.
Αυτή η ιστορία μου φέρνει στο μυαλό την αντίστοιχη της “Wadjda ” από τη Σαουδική Αραβία. Τότε ένα ποδήλατο, τώρα ένα σκέιτ. Οι γυναίκες φυσικά και δεν υστερούν σε φυσικά προσόντα και ο ρόλος τους δεν είναι σε καμία περίπτωση να αποτελούν μία αναπαραγωγική μηχανή. Αυτές οι ιδέες υπάρχουν στις φασιστικές πρακτικές κι οδηγούν στο σκοτάδι. Στόχος πρέπει να είναι να γεμίσουμε τον κόσμο ΦΩΣ, όπως μας διδάσκει ο Πλάτωνας από την αρχαιότητα, ήδη με τον “μύθο του Σπηλαίου”. Αυτό ακριβώς συμβαίνει στην περίπτωσή μας. Μία αναλαμπή αισιοδοξίας.
Εξυμνείται ο ρόλος των παιδαγωγών. Επιδεικνύουν αλτρουισμό και ρισκάρουν να πάνε ένα βήμα πέρα από την πεπατημένη γραμμή. Πέραν της στοιχειώδους γνώσης μέσω της γραφής, καλλιεργούν αξίες όπως η πειθαρχία, ο σεβασμός, η συνεργασία κι η αυτοπεποίθηση στα νεαρά κορίτσια. Το σχολείο γίνεται αυτοσκοπός. Χαρά για τη μάθηση, προσμονή για την άθληση. Ένα μεγάλο στοίχημα έχει επιτευχθεί. Ονειρεύονται πλέον συμμετοχή σε αγώνες. Είναι άραγε δυνατόν;
Την ώρα που ανά πάσα στιγμή ένας καμικάζι αυτοκτονίας μπορεί να χαλάσει αυτή τη συγκυρία, έρχεται ένα μήνυμα ελπίδας από την Καμπούλ. Τίποτα όμως δεν πετυχαίνετε δίχως αγώνα και θυσίες. Είναι η μουσική που ενεργοποιεί τις αισθήσεις και σου μεταφέρει το συναίσθημα. 7000 παιδιά ήδη έγιναν κοινωνοί του εγχειρήματος. Υπάρχει ελπίδα, υπάρχει φως και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να σβήσει. Αξίζει να το παρακολουθήσετε!