Σκηνοθεσία: Μπερνάρντο Μπερτολούτσι
Παίζουν: Τέα Φάλκο, Τζάκοπο Όλμο Αντινόρι, Σόνια Μπεργκαμάσκο, Βερόνικα Λαζάρ, Τομάζο Ράνιο, Πίπο Ντελμπόνο, Ροντόλφο Κορσάτο
Διάρκεια: 103΄
Πόσο εύκολο είναι να είσαι 73 ετών, καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι και να “μιλάς” για τα νιάτα; Πόσο μάλιστα όταν οι ήρωές σου είναι ένα ακατέργαστο, ασμίλευτο υλικό που αναβλύζουν ζωντάνια και διάθεση για εξερεύνηση;
Για τον Ιταλό σκηνοθέτη δεν είναι δύσκολο, αφού συχνά ο σεναριακός του ιστός συνδεόταν άρρηκτα με τη νιότη, βλαστοκύτταρα της οποίας μεταμοσχεύει στο πρόσφατο ομότιτλο μυθιστόρημα του Νικολό Αμανίτι. Και σε αυτό το φιλμ, ενασχολείται με συγκεκριμένες ψυχολογικές καταστάσεις της νεολαίας, με επιθυμίες, απογοητεύσεις, αγώνες και όνειρά τους. Πιο συγκεκριμένα, με τη μετάβαση από την εφηβεία στην ωριμότητα.
Ο 14χρονος Λορέντζο, βαθιά εσωστρεφής και αντικοινωνικός, προφασίζεται πως συμμετέχει στη σχολική εκδρομή και ταμπουρώνεται στην αποθήκη του υπογείου της πολυκατοικίας του, μακριά από την πίεση των χωρισμένων γονιών του, παρέα με τα βιβλία, τη μουσική του και ένα τεράριουμ με μυρμήγκια. Άνετος και “φυσιολογικός”. Τα σχέδιά του όμως κατακερματίζονται σύντομα, όταν εμφανίζεται η ετεροθαλής αδελφή του Ολίβια, αναζητώντας κάποια αντικείμενά της. Η σύγκρουση των ετερογενών κόσμων τους, επιφέρει στην κοσμοθεωρία τους οξείδωση, διάβρωση και τελικά ωρίμανση (ίσως όχι και στους δυο).
Από τις έρημους και τα διαμερίσματα ο Μπερτολούτσι περιορίζεται στο υπόγειο, αποδεικνύοντας το ασήμαντο του χώρου, σε αντιδιαστολή με το απέραντο και σημαντικό του Νου. “Έχω εξαχνίσει τα πάντα σε σχέση με το Σώμα και έτσι έχω περισσότερο χώρο για το μυαλό”, δήλωσε ο ίδιος. Αφύσικο ή φυσιολογικό; “Μπορείς να μου εξηγήσεις τι σημαίνει φυσιολογικό για σένα;”, ρωτά στην αρχή της ταινίας ο ψυχολόγος το νεαρό. Κι εκείνος απαντά αυθόρμητα: “φυσιολογικό σημαίνει φυσιολογικό”.
Αξιολόγηση ***
Γιάννης Τοτονίδης