114 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους φέτος στους χώρους εργασίας και 192 έχουν τραυματιστεί σοβαρά, σύμφωνα με έρευνα της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδας και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία. Σε σχετική συνέντευξη Τύπου που έγινε στο Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, με αφορμή την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία, ο Ανδρέας Στοϊμενίδης, γραμματέας υγείας και ασφάλειας στην εργασία ΓΣΕΕ και αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία ανέφερε ότι 2.500 χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους από ασθένειες που άπτονται του επαγγελματικού περιβάλλοντος όταν οι εθνικές αρχές καταγράφουν μηδενικά θύματα από επαγγελματικές ασθένειες. Τα συνδικάτα επαναφέρουν συχνά τις προτάσεις τους για μέτρα και πολιτικές που θα συνέβαλαν στη δημιουργία μίας εθνικής κουλτούρας και θα αντιμετώπιζαν τα ζητήματα Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία χωρίς ανταπόκριση από την κυβέρνηση. Μεταξύ άλλων είναι η επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, η πολιτική προτεραιοποίηση του ζητήματος της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, η σύσταση Φορέα Ασφάλισης Επαγγελματικών Ατυχημάτων και Ασθενειών κ.ά.
«Σε όλη την Ευρώπη τιμάται η Εβδομάδα για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία εκτός από την χώρα μας που δεν έχει αναληφθεί καμιά πρωτοβουλία από πλευράς του Υπουργείου Εργασίας», δήλωσε συγκεκριμένα ο Ανδρέας Στοϊμενίδης τονίζοντας ότι αυτή η εβδομάδα λειτουργεί ως προσκλητήριο των θυμάτων των εργατικών δυστυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών στη χώρα μας.
Οι αριθμοί είναι συγκλονιστικοί και ταυτόχρονα ελάχιστοι καθώς δεν έχει γίνει εφικτό να παρακολουθήσουν οι υπηρεσίες του Οργανισμού την εξέλιξη της υγείας των σοβαρά τραυματισμένων από εργατικά ατυχήματα. Εντυπωσιακό, ωστόσο είναι, σύμφωνα με τον ίδιο, ότι οι επίσημες εκθέσεις του κράτους δεν δείχνουν κανένα νούμερο ετησίως όσον αφορά τις επαγγελματικές ασθένειες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα περισσότερα δυστυχήματα παρουσιάζονται στον αγροτικό κλάδο και στον κλάδο των κατασκευών (28 και 26 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους φέτος αντίστοιχα στους κλάδους αυτούς). Όσον αφορά τις επαγγελματικές ασθένειες, τα τελευταία χρόνια υπάρχει έξαρση των ψυχικών ασθενειών και ειδικά μετά την περίοδο του Covid. Οι άλλες σοβαρές επαγγελματικές ασθένειες που έχουν καταγραφεί σχετίζονται με τους καρκινικούς παράγοντες. Ωστόσο, όπως ξεκαθάρισε ο κ. Στοϊμενίδης, δεν υπάρχει διαδικασία μέτρησής στη χώρα μας των παραγόντων αυτών που επιφέρουν μεγάλες βλάβες στην υγεία (καρκίνους, καρδιοπάθειες, προβλήματα ρευματολογικά). Φυσικά οι νέες συνθήκες εργασίας, μεταξύ αυτών και η εντατικοποίηση, δημιουργούν νέα μυοσκελετικά προβλήματα και αύξηση σε εγκεφαλικά επεισόδια. .
«Είναι ανεπίτρεπτο να μην υπάρχει επιδημιολογική μελέτη στη χώρα για τις επαγγελματικές ασθένειες και να μην υπάρχουν τακτικές εξετάσεις των εργαζομένων ανά μικρές χρονικές περιόδους» τόνισε ακόμη αναφέροντας και τα τεράστια κενά σε γιατρούς εργασίας στις επιχειρήσεις.
Όπως ακόμη επισήμανε ο γραμματέας υγείας και ασφάλειας στην εργασία ΓΣΕΕ, «μετά τον Covid η αγορά άνοιξε με πιο άγριους όρους για τους εργαζόμενους και οι νόμοι που ψηφίστηκαν μετά την ολοκλήρωση των Μνημονίων ήταν βαρύτεροι των μνημονιακών νόμων όσον αφορά στα εργασιακά συστήματα: Νομοθέτησαν το 6ήμερο εργασίας, το 48ωρο, τις 13 ώρες εργασίας την ημέρα σε δύο διαφορετικούς εργοδότες, εισήγαγαν τον θεσμό των μηδενικών συμβάσεων εργασίας και όλα αυτά όταν η Ευρώπη ακολουθεί έναν διαφορετικό δρόμο ανοίγοντας τη συζήτηση για 35ωρο και 4ήμερη εργασία». Στη χώρα μας, όπως επανέλαβε, εκλείπουν οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας και ο κοινωνικός διάλογος. Η υπόλοιπη Ευρώπη πάει καλύτερα σε θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία ενώ η Ελλάδα ακολουθεί αντίστροφη πορεία με τους δείκτες να γίνονται όλο και χειρότεροι.
Σημαντικά είναι και τα στοιχεία που κατέθεσε ο Μάριος Τσελώνης, Οργανωτικός Γραμματέας της Ομοσπονδίας Χειριστών Μηχανημάτων Έργου Ελλάδος για τον κλάδο των χειριστών μηχανημάτων.
«Ο κλάδος χειριστών εργάζεται σε ηλεκτρικά έργα, μεταλλεία-λατομεία, βιομηχανίες και στο Δημόσιο. Είναι μια πολύ δύσκολη εργασία με καταπόνηση τους καλοκαιρινούς μήνες. Για 2022 και το 2023 είχαμε 120 θανατηφόρα ατυχήματα που αφορούσαν χειριστές ή εργαζόμενους κοντά στα μηχανήματα» τόνισε αναφέροντας ότι ενώ τα μηχανήματα γίνονται πιο σύγχρονα, τα ατυχήματα αυξάνονται. Επιπλέον, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν υπάρχει έλεγχος, δεν έχουν συσταθεί επιτροπές υγιεινής και ασφάλειας να επιβλέπουν τη διαδικασία, και δυστυχώς τώρα έχουμε και μια υπουργική απόφαση που θέλει να μεταφέρει τις εκδόσεις αδείας για κλαρκ σε ΚΕΚ ενώ ο φορέας ήταν η Περιφέρεια κάτι που είναι πάρα πολύ επικίνδυνο.
«Δεν υπάρχει δημοκρατία στους χώρους εργασίας της χώρας και φτάσαμε σήμερα σε νόμους που βαθαίνουν το χάσμα στους χώρους εργασίας. Η κορωνίδα είναι η ανυπαρξία συλλογικών συμβάσεων σε αντίθεση με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θέτει ως υποχρέωση το 80% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα να καλύπτεται από συλλογικές συμβάσεις, στη χώρα μας καλύπτεται μόνο το 30%. Όταν μιλάμε για συλλογικές συμβάσεις δεν αναφερόμαστε μόνο στο μισθολογικό κομμάτι αλλά και στις συνθήκες εργασίας και ασφάλειας» πρόσθεσε ο Ανδρ. Στοϊμενίδης τονίζοντας ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση από την κυβέρνηση για κανένα ζήτημα ούτε καν σε θέματα που αφορούν την θερμική καταπόνηση και την κλιματική αλλαγή. «Τέσσερις μήνες τον χρόνο οι συνθήκες διαβίωσης και εργασίας είναι πάρα πολύ δύσκολες, και ενώ από πέρυσι ζητείται πλήρες νομικό πλαίσιο έχουμε μια εγκύκλιο που κάνει τα πράγματα χειρότερα καθώς δεν σέβεται την άποψη των κοινωνικών εταίρων» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον ίδιο, η κυβερνητική εξαγγελία για δήθεν εκσυγχρονισμό του Κώδικα για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία (ΥΑΕ) είναι μία άτυπη συζήτηση που εξελίσσεται το τελευταίο δεκάμηνο δίχως τη συμμετοχή της πλευράς των εργαζομένων και έξω από τη λειτουργία του αρμόδιου οργάνου που είναι το Εθνικό Συμβούλιο για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, το οποίο έχει συνεδριάσει μία φορά τη φετινή χρονιά και καμία υπό την νέα ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας.
Ενδεχόμενη αλλαγή του Κώδικα δίχως την προσαρμογή της χώρας μας στις κοινοτικές οδηγίες για επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, το μόνο που θα καταφέρει θα είναι η ρύθμιση των θεμάτων ΥΑΕ σε σχέση με τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο της ΥΑΕ (business as usual) ενώ οι συνθήκες εργασίας θα παραμείνουν επικίνδυνες, ανθυγιεινές και απαξιωτικές για τους εργαζόμενους με αποτέλεσμα τη συνεχιζόμενη σταθεροποίηση στην κλιμάκωση των εργατικών δυστυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών.
«Τα συνδικάτα απαιτούν άμεσα από το Υπουργείο Εργασίας να αναλάβει πρωτοβουλίες ώστε να ενεργοποιήσει το κοινωνικό διάλογο μεταξύ εργαζομένων, εργοδοτών και Υπουργείου σε ισότιμη βάση για να προχωρήσει στην αντιμετώπιση της κατάστασης. Κάθε μέρα που περνάει κοστίζει σε ανθρώπινες ζωές» επεσήμανε καταλήγοντας ότι «εκτός από την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων απαιτείται η αποτύπωση της πραγματικής (ντροπιαστικής) κατάστασης στα θέματα ΥΑΕ καθώς για να λύσει κανείς ένα πρόβλημα πρέπει να το καταγράψει στις πραγματικές του διαστάσεις. Απαραίτητη είναι η ισχυρή θεσμική και επιχειρησιακή λειτουργία των αρχών με επιστροφή του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας στη δομή του υπουργείου Εργασίας αλλά και ο ουσιαστικός παραγωγικός διάλογος Υπουργείου- Κοινωνικών Εταίρων με τη συμμετοχή και της εργατικής πλευράς ώστε να καταλήξουν ομόφωνα σε αποδεκτές λύσεις για την προστασία των εργαζομένων».
